۱. عادت مغز به پاداش فوری و تضاد با اهداف بلندمدت
ارگاسم جنسی بعد از مصرف مواد مخدر، بیشترین دوپامین و لذت را ایجاد می‌کند. اعتیاد به خودارضایی با پورن آثاری مشابه با اعتیاد به مواد مخدر در بدن ایجاد می‌کند. ارگاسم جنسی حتی از خوردن غذای خوب یا قرار گرفتن در موقعیت‌های موفقیت‌آمیز هم بیشتر در بدن انسان دوپامین ترشح می‌کند. خودارضایی با پورن، به‌دلیل تحریک سریع و دستیابی آسان به اوج لذت جنسی، مغز را به دریافت پاداش فوری عادت می‌دهد؛ در حالی‌که این عادت با اصل «به تأخیر انداختن پاداش» که برای رسیدن به موفقیت‌های بلندمدت (مثل تحصیل، یادگیری مهارت یا پیشرفت شغلی) ضروری است، در تضاد قرار دارد. [۱]
۲. کاهش قدرت خودتنظیمی در برابر لذت‌های لحظه‌ای
خودتنظیمی یعنی انجام کار طبق برنامه و نظم، برخلاف کشش به لذت‌های لحظه‌ای. تحقیقات نشان می‌دهد میل‌های مرتبط با رابطه‌جنسی از مقاوم‌نشده‌ترین وسوسه‌ها برای انسان هستند. فردی که به خودارضایی با پورن اعتیاد دارد، احساس ناتوانی در برابر تمایلات احساسی و لذت‌جویانه‌اش دارد؛ و این مسئله توانایی برنامه‌ریزی و زندگی منظم را از او می‌گیرد. [۲]
۳. اختلال در پشتکار، اتلاف زمان و کاهش انگیزه رشد
پشتکار یعنی ثبات قدم در پیگیری اهداف با وجود موانع و تأخیر در نتیجه‌گیری. این ویژگی ارتباط نزدیکی با خودکنترلی و چشم‌پوشی از لذت‌های آنی دارد. بررسی‌هایی روی عملکرد اجرایی مغز در معتادان رفتاری نشان می‌دهد انعطاف‌پذیری شناختی و توانایی برنامه‌ریزی بلندمدت در آن‌ها مختل می‌شود. دانشجویی را تصور کنید که هدفش قبولی در کنکور یا اتمام پایان‌نامه است. اگر این فرد هر روز چند ساعت از وقت و انرژی‌اش را به دیدن پورن و خودارضایی اختصاص دهد، نه تنها زمان مطالعه‌اش کاهش می‌یابد، بلکه انگیزه درونی‌اش نیز دچار تزلزل می‌شود. کسب مهارت، یادگیری ورزش جدید یا رسیدن به تناسب اندام هم شامل همین وضعیت می‌شود. [۳]
۴. ارسال سیگنال دروغین موفقیت به مغز و خاموش شدن انگیزه پیشرفت
در چنین شرایطی، پشتکار که به انضباط شخصی و آینده‌نگری نیاز دارد، قربانی لذت‌های لحظه‌ای می‌شود. از منظر روان‌شناسی انگیزش، پورن نوعی سیگنال دروغین موفقیت تناسلی به مغز ارسال می‌کند. مغز فکر می‌کند مأموریت بقای نسل انجام شده (چون ارگاسم حاصل شده)، پس دیگر چه نیازی به تلاش برای دستاوردهای بیشتر؟ این پیام پنهان می‌تواند آتش جاه‌طلبی و میل به پیشرفت را خاموش کند. مثلاً در مجموعه‌ای از گزارش‌های بالینی، مردان جوانی که پورن را کنار گذاشته بودند، بازگشت شوق به فعالیت‌های پیشین، تمایل به ایجاد رابطه عاطفی و تمرکز بالاتر در کارها را تجربه کرده‌اند. [۴]
۵. افزایش تکانشگری و تصمیم‌گیری‌های آنی
پژوهش‌ها نشان می‌دهد افرادی که در ترک محتوای جنسی دچار مشکل‌اند، معمولاً در آزمون‌های سنجش تکانشگری نمرات بالاتری می‌گیرند. این ویژگی باعث می‌شود تصمیم‌گیری‌های آنی و بدون تفکر داشته باشند و نتوانند برای اهداف بلندمدت خود برنامه‌ریزی مؤثر انجام دهند. [۵]
۶. کاهش حساسیت دوپامینی و بی‌لذتی نسبت به فعالیت‌های مفید
مصرف مداوم پورن باعث می‌شود مغز به ترشح دوپامین حساسیت کمتری نشان دهد. در نتیجه، لذت فعالیت‌های معمولی و ضروری کاهش می‌یابد. چون ارگاسم، مشابه مصرف مواد مخدر، بیشترین میزان دوپامین را تولید می‌کند، سایر لذت‌های زندگی در مقایسه با آن، کوچک و بی‌اهمیت به نظر می‌رسند. انجام کارهایی مثل مطالعه، ورزش سبک یا کار روی پروژه‌های درسی و شغلی ممکن است دیگر به‌اندازه کافی پاداش‌دهنده احساس نشوند و در نتیجه انگیزه و تمرکز فرد کاهش یابد. [۶]
منابع:
[۱] Kühn, S., & Gallinat, J. (۲۰۱۴). Brain structure and functional connectivity associated with pornography consumption. JAMA Psychiatry.
[۲] Laier, C., & Brand, M. (۲۰۱۴). Pornographic picture processing interferes with working memory performance. Journal of Sex Research.
[۳] Brand, M., Snagowski, J., Laier, C., & Maderwald, S. (۲۰۱۶). Ventral striatum activity and symptoms of pornography addiction. NeuroImage: Clinical.
[۴] Wilson, G. (۲۰۱۴). Your Brain on Porn: Internet Pornography and the Emerging Science of Addiction.
[۵] Sklenarik, S., Potenza, M. N., Gola, M., Kor, A., Kraus, S. W., & Brand, M. (۲۰۲۰). Online sexual behaviors: Internet pornography consumption and problematic use. Current Addiction Reports.
[۶] Wright, P. J., Sun, C., Steffen, N. J., & Tokunaga, R. S. (۲۰۱۸). Associations between pornography consumption and academic performance. Journal of Sex Research.
پیام شما به ما