سیستم ایمنی نابالغ

کودکان زیر ۷ سال هنوز سیستم ایمنی کامل و پایداری ندارند. به همین دلیل، در مواجهه با ویروس‌ها و باکتری‌های جدید، بدنشان واکنش نشان می‌دهد که به صورت علائم ظاهری مانند تب، سرفه و بی‌حالی بروز می‌کند. مواجهه تدریجی با میکروب‌ها آنتی‌بادی‌های بدن را تقویت می‌کند و بخشی طبیعی از رشد است.

نقش مهدکودک و مدرسه

محیط‌های گروهی مانند مهدکودک و مدرسه نقش مهمی در انتقال بیماری ایفا می‌کنند. کودکان هنوز مهارت‌های بهداشتی لازم مانند پوشاندن دهان هنگام عطسه یا سرفه را نیاموخته‌اند. همچنین وسایل، خوراکی‌ها و لیوان خود را به راحتی با دیگران به اشتراک می‌گذارند و از طرفی تماس زیاد دست با دهان و صورت، انتقال میکروب‌ها را افزایش می‌دهد.

بیماری‌های پشت سر هم

بیماری‌های پشت‌سرهم در کودکان، به‌ویژه پس از پایان محدودیت‌های دوران کرونا، پدیده‌ای شایع است. در دو سال گذشته کودکان کمتر با ویروس‌ها در تماس بوده‌اند و اکنون با ورود به محیط‌های عمومی، بدن آن‌ها با حجم زیادی از عوامل بیماری‌زا مواجه شده است. همچنین، زمانی که سیستم ایمنی مشغول مقابله با یک ویروس است، احتمال ابتلا به ویروسی دیگر نیز افزایش می‌یابد.

دفعات طبیعی بیماری در کودکان

تعداد بیماری‌های ویروسی در طول سال در کودکان در بیشتر موارد طبیعی است:

نوزادان و نوپایان: ۸-۱۲ بار

کودکان مدرسه‌ای: ۵-۶ بار

نوجوانان و بزرگسالان: ۲-۳ بار

در صورتی که کودک رشد طبیعی دارد و از نظر وزنی و جسمی سالم است، جای نگرانی وجود ندارد.

چه زمانی باید نگران شد؟

در بیشتر موارد، بیماری‌های مکرر نشانه‌ای از بیماری زمینه‌ای نیستند؛ اما در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر، مراجعه به پزشک متخصص اطفال ضروری است:

ابتلا به بیش از ۱۲ بار بیماری ویروسی در سال

کاهش وزن یا توقف رشد فیزیکی

عفونت‌های شدید، طولانی یا نیازمند بستری‌های مکرر

سابقه خانوادگی اختلالات ایمنی

راهکارهای پیشگیری در خانه

شست‌وشوی دقیق دست‌ها با صابون پس از بازگشت از مهد یا مدرسه

استفاده از محلول ضدعفونی‌کننده دست هنگام تحویل کودک

تأمین آب کافی و تغذیه سالم در وعده‌های غذایی

تعیین ساعت خواب مناسب و کافی در شب

آموزش پرهیز از اشتراک‌گذاری ظروف و خوراکی‌ها با دیگر کودکان

نگه‌داشتن کودک در خانه تا ۴۸ ساعت پس از قطع تب یا علائم شدید

شایع‌ترین بیماری‌ها در دوران کودکی

عفونت گوش: تجمع مایع در گوش میانی پس از سرماخوردگی، به دلیل رشد ناکامل شیپور استاش. در صورت تکرار، به متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید.

خروسک: بیماری ویروسی با علائم تنفسی مانند سرفه خشک و صدادار که بیشتر در پاییز و زمستان و در سنین ۶ تا ۳۶ ماهگی دیده می‌شود.

تمایز بیماری و آلرژی

تمایز بین بیماری مکرر و آلرژی می‌تواند چالش‌برانگیز باشد، اما علائم معمول کمک‌کننده هستند:

در صورت شک، بهترین اقدام مشورت با پزشک اطفال است.