علائم صرع چیست؟
علامت اصلی صرع تشنج است. تشنج به معنی اتفاقی است که در آن فعالیت الکتریکی در مغز تغییر کرده و بر اساس اینکه چه قسمتی از مغز درگیر است این علائم میتوانند متفاوت باشند. تشنج میتواند باعث علائمی مانند ازدستدادن هشیاری (غشکردن)، رعشههای بدنی و دیگر احساسات یا رفتارهای غیرمعمول شود. تشنج انواع زیادی دارد. تشنج فراگیر شامل تمام مغز میشود و بنابراین تمام بدن تحتتأثیر قرار میگیرد؛ اما تشنج فوکال فقط بخشی از مغز را تحتتأثیر قرار میدهد. تشنج معمولاً یک تا ۳ دقیقه طول میکشد.
تشنج تونیک - کلونیک
این نوع تشنج شناختهشدهترین نوع تشنج است. تشنج با غشکردن ناگهانی شروع میشود و سپس بدن فرد سفت و منقبض شده و عضلات شروع به لرزش میکنند. این علائم نیز ممکن است وجود داشته باشند:
. صورت فرد قرمز یا کبود میشود.
. زبانش را گاز میگیرد.
. کنترل مثانهاش را از دست میدهد.
بعد از بههوشآمدن فرد ممکن است:
. گیج و آشفته باشد
. بهخاطر نیاورد چه اتفاقی افتاده است
. سردرد داشته باشد
تشنج غایب یا تشنج کوچک
تشنج غایب معمولاً در کودکان دیده میشود؛ اما برای بزرگسالان نیز میتواند رخ بدهد. این تشنجها کوتاه بوده و این علائم را معمولاً دارد:
. پرش مداوم پلک
. به هم فشردن لبها
. توقف غیرارادی حرکت حین راهرفتن
. وقفه در گفتار
. ناگهان به جلو یا عقب خمشدن
فرد معمولاً فوراً در عرض چند ثانیه به وضعیت عادی برمیگردد و بدون بهخاطرآوردن اتفاقی که افتاده به کارهایش ادامه میدهد.
تشنج فوکال
تشنج فوکال در یک ناحیه از مغز شروع میشود و بخشهایی از بدن را درگیر میکند که به آن قسمت از مغز مربوطاند. علائم این تشنج:
. حرکات غیرعادی
. احساسات غیرعادی
. رفتارهای غیرعادی
طی تشنج فوکال سطح هشیاری میتواند در هر کسی متفاوت باشد.
تشنج فبریل یا ناشی از تب
تشنج فبریل تشنجی مرتبط با بیماریهایی است که موجب تب میشوند، مثلاً یک عفونت ویروسی. این تشنجها اغلب بیخطرند و نیاز به درمان خاص یا بلندمدت ندارند. تشنج فبریل شایع است و برای تقریباً ۳ درصد کودکان سالم زیر ۶ سال اتفاق میافتد.
علت صرع چیست؟
در نیمی از موارد علت صرع ناشناخته است. ژنتیک، شناختهشدهترین عامل صرع است.
اگر هیچ ریسک فاکتور اضافی دیگری برای صرع وجود نداشته باشد، کودکانی که دچار تشنج فبریل میشوند، شبیه سایر کودکان و به همان اندازه در معرض ابتلا به صرع هستند.
تشنج یا صرع میتواند ناشی از هر عاملی باشد که به مغز آسیب میزند:
اگر تشنجتان کنترل نشود باید از انجام کار با دستگاههای سنگین، در ارتفاع و یا زیر آب خودداری کنید. همچنین شاید لازم باشد رانندگی را کنار بگذارید. زمانی هم که نزدیک آب هستید یا مثلاً حمام میکنید باید جوانب احتیاط را بیشتر رعایت کنید. تروما یا ضربه به سر
. سکته مغزی یا هموراژ مغزی
. عفونت مغز یا التهاب مغز، مانند مننژیت، آنسفالیت یا آبسه مغزی
. اختلالاتی در شکل مغز یا تومور
. بیماریهای مغزی مانند آلزایمر
. مصرف الکل یا مواد مخدر
. قند خون خیلی بالا یا خیلی پایین و هر عدم تعادل دیگری در بیوشیمیایی مغز
شاید سالها بعد از یک آسیب مغزی طول بکشد تا صرع ایجاد شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
. برای اولینبار دچار تشنج شدهاید
. تشنجهای مکرر دارید
. تکرار تشنجهایتان بیشتر شده است
. مطمئن نیستید اتفاقی که برایتان افتاده تشنج بوده یا نه
. تشخیص صرع داده شده اما احساس میکنید داروها کمکی به شما نمیکنند
اگر بعد از تشنج آسیبی دیدید، باردار هستید یا دیابت دارید باید به پزشک مراجعه کنید.
صرع چگونه تشخیص داده میشود؟
تشخیص صرع بر اساس سابقهٔ تشنجهای شما صورت میگیرد. پزشک سؤالهایی از شما در مورد چیزی که بهخاطر میآورید میپرسد و اینکه قبل از تشنج چه علائمی داشتید، مثلاً احساسی عجیب یا هر علامت هشداردهنده دیگری.
شاید بهتر باشد با کسی که در زمان تشنج شما را دیده سؤالهایی بپرسید، خصوصاً اگر خودتان نمیتوانید تشنجتان را به یاد بیاورید.
همچنین پزشک تستهایی مانند آزمایش خون، الکتروکاردیوگرام و اسکن از مغز (سیتیاسکن یا امآرآی) توصیه میکند.
هر گونه نتیجهٔ غیرعادی میتواند به تشخیص نوع صرع کمک کند. حتی شاید نتایج تستها نرمال باشد؛ اما دچار صرع باشید.
اگر کودک یا کسی که میشناسید دچار یک تشنج شده، خوب است با گوشیتان از او فیلم بگیرید و به پزشک نشان دهید تا به تشخیص دقیقتر کمک کنید.
صرع چگونه درمان میشود؟
بیشتر افرادی که صرع دارند میتوانند با داروهای ضدتشنج و اجتناب از عوامل مؤثر این عارضه را کنترل کنند. شاید پزشک بر اساس سن و نوع صرع و علت اصلی که باعث صرع شده، درمانی را توصیه کند.
بسیاری از داروهای ضدتشنج یا ضد صرع نیازمند آزمایشهای منظم خون هستند تا پزشک مطمئن شوید مقدار مناسبی از دارو در خون وجود دارد و خیلی کم یا خیلی زیاد نیست و باعث عارضه دیگری نمیشود. برخی از درمانهای جدید برای صرع همچنان موردمطالعه و تحقیق هستند و شامل این موارد میشوند:
. جراحی قسمتی از مغز که علت تشنج است.
. تحریک عصب واگوس با جاگذاری وسیلهای در زیر پوست.
. یک رژیم غذایی پزشکی و سخت در بعضی از کودکانی که صرع دارند (رژیم غذایی کتوژنیک).
چگونه میتوان صرع را مدیریت کرد؟
ثبتکردن کمکتان میکند بفهمید چه عواملی باعث تشنجتان میشود. پزشک هم میتواند برنامهای برای مدیریت صرع به شما توصیه کند.
توصیه میکنیم با کمک پزشک معالجتان بهترین برنامه را تعیین کنید، خصوصاً اگر قصد باردارشدن دارید. از پزشک خود بپرسید آیا میتوانید رانندگی کنید یا فعالیتهای پرخطر مانند کار با دستگاههای سنگین یا شنا انجام دهید. بسته به نوع صرع، بیشتر افراد میتوانند بعد از ۶ ماه بدون وقوع تشنج، به رانندگیکردن ادامه دهند.
آیا صرع قابلپیشگیری است؟
شما میتوانید با مصرف داروها طبق تجویز پزشک و اجتناب از عوامل برانگیزاننده تشنج، به پیشگیری از تشنج کمک کنید.
رژیم غذایی و عوارض دیگری که میتوانند عامل تشنج باشند:
. کافئین
. غذا نخوردن
. داشتن یک عفونت
. استفراغ، اسهال یا یبوست
. تب
عوامل مربوط به خواب و استرس و دارو:
. کمبود خواب
. استرس هیجانی یا فیزیکی
. تغییرات هورمونی ناشی از قاعدگی
. ازدستدادن یک دوز دارو یا مصرف زیاد داروی ضد صرع
عوامل محیطی:
. آلرژنها
. مصرف الکل یا مواد مخدر
. تغییرات شدید در دما
. نورهای چشمکزن
عوارض ناشی از صرع چیست؟
داشتن صرع شما را در معرض آسیب قرار میدهد، بنابراین لازم است بیشتر احتیاط کنید. طی تشنج ممکن است بیفتید، خودتان را بزنید یا غذا و یا آب دهان به حلقتان بپرد. اگر تشنجتان کنترل نشود باید از انجام کار با دستگاههای سنگین، در ارتفاع و یا زیر آب خودداری کنید. همچنین شاید لازم باشد رانندگی را کنار بگذارید. زمانی هم که نزدیک آب هستید یا مثلاً حمام میکنید باید جوانب احتیاط را بیشتر رعایت کنید.
برای بچههایی که صرع دارند، یادگرفتن و تمرکزکردن میتواند سختتر باشد. صرع میتواند بر کیفیت زندگیتان اثر بگذارد و نیاز دارید بیشتر مراقب سلامتی و ایمنی خود باشید. شاید وقتی برای اولینبار تشخیص داده میشود صرع دارید دچار اضطراب یا افسردگی شوید. اگر متوجه شدید باردار هستید حتماً در مورد تغییر داروهایتان با پزشک مشورت کنید.
پیام شما به ما