کودکان بین ۲ تا ۵ سال بهطور میانگین بیش از ۴۰ هزار سؤال میپرسند. حتی پژوهشها به این نتیجه رسیدهاند که کودکان ۱۴ ماهه تا ۵ ساله حدود ۱۰۷ سؤال در ساعت از بزرگترها میپرسند. پرسیدن، نشانهای از کنجکاوی، رشد ذهنی سالم و پایهای برای یادگیری، تفکر خلاق و اعتماد به نفس است. کاهش یا نبود پرسش، میتواند زنگ هشداری برای والدین باشد.
چرا کودک سؤال نمیپرسد؟
عوامل رشدی و زبانی
- کودک هنوز درک کافی برای ساختن سؤال ندارد
- احتمال تأخیر گفتاری، اختلال شنوایی یا اوتیسم وجود دارد
- کودک ۴ سالهای که هیچ سؤالی نمیپرسد، نیاز به ارزیابی تخصصی دارد
ویژگیهای فردی و روانشناختی
- درونگرایی، خجالت یا ترس از اشتباه
- سبک یادگیری مشاهدهای یا بازیمحور
- اعتمادبهنفس پایین یا کمالگرایی
محیط خانوادگی و آموزشی
- نادیدهگرفتن یا بیحوصلگی در پاسخگویی
- والدینِ کمپرسش، الگوی مناسبی نیستند
- آموزش پاسخمحور و خشک در مدرسه
عوامل عصبی و مغزی
- پرسشگری باعث ترشح دوپامین در مغز میشود
- زیر ۵ سال، دوره طلایی یادگیری از راه پرسش است
- حذف سؤال یعنی حذف پاداش مغزیِ یادگیری
چه زمانی باید نگران شد؟
وقتی کودک ۴ ساله هیچ سؤالی نمیپرسد
کودک قبلاً میپرسیده اما ناگهان ساکت شده
همراهی با علائمی مثل انزوا، کمحرفی یا افت بازی → نیاز به بررسی تخصصی
راهکارهایی برای تقویت پرسشگری
فضای امن و پذیرای سؤال بسازید
خودتان کنجکاو باشید و سؤال بپرسید
پرسیدن را در قالب بازی تمرین دهید
به جای جوابدادن، سؤالهای تازه مطرح کنید
فرصت تجربه و کشف بدهید
از سؤالهای سخت نترسید
کودک را بابت پرسش تحسین کنید
پیام شما به ما