کمال‌گرایی یعنی اینکه بچه‌ها همیشه بخوان همه چیز بی‌نقص باشه. اما این رفتار معمولاً از یه احساس درونی ناخوشایند میاد، میر سبحان سادات، روان‌شناس و روان‌درمانگر تو دوره «شیوهٔ مواجهه و مدیریت پرخاشگری در نوجوانان» میگه بخشی از این مشکل به انتظارات نابه‌جای والدین برمی‌گرده. وقتی همیشه به بچه بگیم: "تو باید بهتر بشی" یا "تو باید نفر اول باشی"، داریم این ذهنیت کمال‌گرایی رو تقویت می‌کنیم.

چرا نوجوان‌ها کمال‌گرا می‌شن؟

· انتظارات بالای والدین: وقتی پدر و مادر همیشه توقع دارن بچه بهترین باشه.
· تشویق نابه‌جا: فقط به نتایج عالی توجه می‌شه، نه به تلاش.
· ترس از قضاوت: نوجوان فکر می‌کنه اگر بهترین نباشه، ارزشش پایین میاد.
· فشار اجتماعی: مقایسه با دوست‌ها، رتبه‌ها یا شبکه‌های اجتماعی.
· احساس بی‌ارزشی: وقتی محبت و حمایت کافی از خانواده نمی‌بینه.

نشانه‌های کمال‌گرایی در نوجوان‌ها:

· نمره ۱۹ می‌گیره، ولی ناراضیه که چرا ۲۰ نشده!
· دائم مقایسه می‌کنه: "من باید از فلانی بهتر باشم."
· تو تولدش یه جزئیات کوچیک اشتباه بشه، پرخاشگری می‌کنه.
· توقع داره همیشه بهترین و گرون‌ترین چیزها براش باشه.
· تلاش زیاد می‌کنه، ولی هیچ‌وقت از خودش راضی نیست.

چطور با کمال‌گرایی نوجوان‌ها برخورد کنیم؟

· روی تلاش تأکید کنید، نه نتیجه! بهش بگید: "مهم اینه که تمام تلاشت رو کردی."
· اشتباهات رو طبیعی بدونید. کمک کنید بفهمه که هیچ‌کس کامل نیست و از اشتباهاتش درس بگیره.
· توقعات منطقی داشته باشید. به جای اینکه بگید: "باید رتبه ۱ بشی"، بگید: "بهترین خودت باش."

· محبت بدون قید و شرط! بهش نشون بدید که فارغ از نتیجه، همیشه کنارش هستید.
· الگوی مناسبی باشید. خودتون رو کمال‌گرا نشون ندید. مثلاً اگه اشتباهی کردید، به‌راحتی بپذیرید.
· مشاوره حرفه‌ای بگیرید. اگر کمال‌گرایی خیلی شدید بود و باعث اضطراب یا پرخاشگری شد، از مشاور کمک بگیرید.

یادتون باشه کمال‌گرایی مثل یه بار سنگین روی دوش بچه‌هاست. اگر بهشون کمک نکنیم، این بار می‌تونه به پرخاشگری، اضطراب، یا حتی افسردگی منجر بشه. کنارشون باشید، نه جلوترشون!