رژیم صهیونیستی طی سالهای گذشته، با بهرهگیری از فناوریهای پیشرفته هوش مصنوعی، پایگاههای داده عظیم و سامانههای نظارتی بیومتریک، الگوی جدیدی از جنگ اطلاعاتی را در نوار غزه و کرانه باختری ایجاد کرده است. سامانههایی مانند «هبسورا» (בשורה - Gospel)، «لاوندر» (לוונדר)، و سیستمهای شناسایی چهره همچون «بلو ولف» (זאב כחול) و «رد ولف» (זאב אדום)، ابتدا در بستر سرکوب فلسطینیان آزمایش شدند؛ جایی که افراد صرفاً بر مبنای الگوریتمهای مشکوک به فهرست اهداف هوش مصنوعی افزوده میشدند، گاه بدون شواهد روشن و با حداقل مداخله انسانی.
این فناوریها، که عملاً مرز بین ردیابی، تحلیل، قضاوت و صدور حکم را در یک سیستم خودکار ادغام کردهاند، اکنون در بستر درگیری با ایران وارد مرحلهای جدید شدهاند. در یک سال گذشته، گزارشهای متعدد از استفاده اسرائیل از این سامانهها برای شناسایی، ردیابی و در نهایت ترور هدفمند افراد خاص – از جمله برخی دانشمندان هستهای و فرماندهان نظامی – منتشر شده است. استفاده از ابزارهای شنود پیشرفته توسط واحد ۸۲۰۰ (יחידת ۸۲۰۰)، تلفیق دادههای شنود با سامانههای هوش مصنوعی، و بهرهگیری از جاسوسافزارهایی مانند «پگاسوس» (פגסוס) این امکان را به تلآویو داده تا لایههای امنیتی را با شیوهای بیسابقه دور بزند.
در این گزارش، بهطور مستند و دقیق بررسی خواهیم کرد که اسرائیل چگونه با تکیه بر فناوریهای هوش مصنوعی و اطلاعاتی، دامنه جنگ را از میادین نظامی به ذهن، موبایل، چهره و زندگی روزمره اهداف خود کشانده و ترور را به یک فرایند ماشینیشده بدل کرده است.
سیستم «گاسپل» (The Gospel) / «هبسورا» (בשורה)
«گاسپل» (یا «هبسورا» به معنای «انتشار») پلتفرمی است که دادههای مختلفِ اطلاعاتی (تصاویر ماهوارهای، پهپادی، مکالمات شنودشده و غیره) را با هوش مصنوعی پردازش میکند تا اهداف احتمالی – ساختمانها، تجهیزات نظامی و افراد مشکوک – را شناسایی و بهصورت لیست پیشنهاد حمله ارائه کند.
طبق گزارش گاردین، گاسپل سرعت شناسایی اهداف را به سطحی شبیه «خط تولید» رسانده و حملات هوایی را بهشدت افزایش داده است.
البته تصمیم نهایی برای حمله همچنان با تحلیلگر انسانی است، اما بررسی و اولویتبندی اولیه به «گاسپل» سپرده میشود.
سامانه «لاوندر» (Lavender) (לַוֶונדֶּר)
لاوندر» یک پایگاه داده هوش مصنوعی است که دهها هزار شخص را با الگوریتمهای پیشرفته به گروههای جهادی یا شبهنظامی پیوند میدهد و آنها را بهعنوان اهداف احتمالی علامتگذاری میکند.
گزارشها از نشانهگذاری تا ۳۷۰۰۰ نفر خبر دادهاند که گاه با خطای حدود ۱۰٪ شامل غیرنظامیان نیز میشوند.
سازمانهای حقوق بشری هشدار دادهاند که اتکا به چنین پایگاههایی میتواند منجر به جنایتهای جنگی شود، چرا که کنترل انسانی کافی و شفافیت در معیارها وجود ندارد.
ابزار «Where’s Daddy?» (איפה אבא?)
از دادههای مکانمحوری (GPS موبایل) استفاده میکند تا وقتی فردی که در «لیست هدف» قرار گرفته وارد خانه یا مکان مشخصی میشود، هشدار دهد و حمله انجام شود.
دیدبان حقوق بشر تأیید کرده که ابزاری با این عملکرد در اختیار ارتش اسرائیل است، هرچند جزئیات فنی بیشتری قابل تأیید نبود.
استفاده از این ابزار معمولاً افراد را در خانه و در حضور خانواده هدف قرار میدهد که با انتقادات شدید نهادهای بینالمللی مواجه شده است.
جاسوسی سایبری و واحد ۸۲۰۰ (יחידת ۸۲۰۰)
براساس تحقیق مشترک گاردین، +۹۷۲ مگ و Local Call، واحد ۸۲۰۰ یک مدل قوی زبانمحور شبیه ChatGPT است که با حجم عظیمی از مکالمات شنودشده فلسطینیان آموزش داده شده تا سؤالوپاسخ درباره افراد را تسهیل کند.
این یگان، مأمور شنود ارتباطات الکترونیکی و جمعآوری سیگنالهای الکترونیکی (SIGINT) است و فناوریهای آموزشی آن باعث تقویت عملیات جاسوسی سایبری در سطح منطقهای و بینالمللی شده است.
تشخیص چهره و نظارت بیومتریک
سامانهها: فناوریهایی مانند «رد ولف» (Red Wolf)، «بلو ولف» (Blue Wolf) و «ولف پک» (Wolf Pack) برای جمعآوری تصاویر چهره و شناسایی بیومتریک فلسطینیان بهکار میروند.
اپلیکیشنهای نظامی: «بلو ولف» یک اپ تحتوب است که سربازان را تشویق میکند برای کسب امتیاز، چهره فلسطینیان را اسکن کنند.
کاربرد در عملیاتهای خاص
ترور محسن فخریزاده: در سال ۲۰۲۱، محسن فخریزاده، دانشمند برجسته هستهای ایران، با استفاده از یک سلاح خودکار مجهز به هوش مصنوعی و کنترل از راه دور ترور شد. این سلاح با بهرهگیری از فناوری هوش مصنوعی و هدایت ماهوارهای، شلیک دقیقی را انجام داد و نشاندهنده سطح پیشرفته استفاده اسرائیل از این فناوری در عملیاتهای ترور است.
حملات به دانشمندان هستهای ایران در سال ۲۰۲۵: در حملات نظامی اسرائیل به ایران در سال ۲۰۲۵، بنیامین نتانیاهو اعلام کرد که دانشمندان هستهای ایران از جمله اهداف این عملیاتها بودهاند. نام شش دانشمند، از جمله فریدون عباسی و محمدمهدی طهرانچی، به عنوان کشتهشدگان این حملات منتشر شد. این عملیاتها احتمالاً با استفاده از اطلاعات جمعآوریشده توسط ابزارهای هوش مصنوعی انجام شده است.
نقش موسسه وایزمن
موسسه وایزمن، واقع در شهر رخووت، یکی از مراکز کلیدی در توسعه فناوریهای نظامی اسرائیل است. این موسسه در زمینه هوش مصنوعی، تحلیل دادههای اطلاعاتی، و توسعه تسلیحات هوشمند فعالیت میکند و نقش مهمی در حمایت از عملیاتهای ارتش اسرائیل دارد. در سال ۲۰۲۵، این موسسه هدف حملات موشکی ایران قرار گرفت و خسارات سنگینی متحمل شد، که نشاندهنده اهمیت آن در ساختار نظامی و تحقیقاتی اسرائیل است.
صادرات فناوری نظامی و امنیتی
NSO Group (توسعهدهنده اسپایویر Pegasus)، Elbit Systems، Israel Aerospace Industries و Cellebrite از مهمترین صادرکنندگان فناوریهای نظارتی و جاسوسیاند.
این شرکتها فناوریهای تستشده در کرانه باختری و غزه را به کشورهای دیگر نیز میفروشند؛ از دولتهای اروپایی گرفته تا دیکتاتوریها.
ابعاد حقوقی و اخلاقی
منتقدان هشدار میدهند که اتکا به AI در تصمیمگیریهای مرگبار، مسئولیت انسانی را کاهش میدهد و شفافیت را مخدوش میکند. بسیاری از حقوقدانان معتقدند استفاده گسترده از این فناوریها بدون تضمین نظارت مستقل و رعایت اصل تناسب و تمهیدات حفاظت از غیرنظامیان میتواند مصداق جنایت جنگی باشد.
در جنگ ایران و اسرائیل، هوش مصنوعی ابزاری حیاتی برای سرعت عمل، دقت هدفگیری و گسترش عملیات جاسوسی در لایههای دیجیتال شده است. سامانههای هدفگذاری مانند Gospel و Lavender، نظارت بیومتریک پیشرفته و جاسوسی سایبری توسط Pegasus و واحد ۸۲۰۰، چشماندازی جدید از نبرد را ترسیم کردهاند. این تحول فناورانه از یکسو بر کارایی نظامی میافزاید و از سوی دیگر پرسشهای جدی حقوقی و اخلاقی درباره مسئولیت تصمیمگیرندگان و حفظ حریم خصوصی انسانها بهوجود آورده است. توسعه مقررات بینالمللی و کنترل دقیق ترانزیت این فناوریها، گامی ضروری برای پیشگیری از «خودکارسازی جنایات جنگی» خواهد بود.
هشداری برای مردم: ما ناخواسته خوراک جاسوسی میدهیم
در نبرد اطلاعاتی پیشرفتهای که اسرائیل طراحی کرده، دیگر لازم نیست دشمن پشت دروازهها باشد؛ کافیست موبایل در دستمان باشد، یا عکس سادهای را در شبکههای اجتماعی منتشر کنیم. فناوریهایی که این رژیم سالها در غزه و کرانه باختری آزمایش کرده، امروز در قالب برنامههای عادی روزمره، درون گوشیهای ما جا خوش کردهاند.
۱. موبایل، دوربین، میکروفن – همیشه روشن؟
با ابزارهایی چون پگاسوس، رژیم صهیونیستی قادر است بدون اطلاع کاربر، دوربین و میکروفون گوشی را فعال کند، پیامها را بخواند و مکان شما را لحظهبهلحظه رصد کند. هر اپلیکیشن مشکوک یا لینک ناشناس میتواند دروازهای برای این نفوذ باشد.
۲. شبکههای اجتماعی: معدن اطلاعات رایگان
تصاویر، موقعیتها، ارتباطات، حتی علایق و فعالیتهای شخصی شما میتواند در اختیار الگوریتمهای تحلیلی مانند Lavender یا موتورهای پردازش گفتار واحد ۸۲۰۰ قرار گیرد. سادهترین اطلاعات ممکن است به «درجه تهدید» شما امتیاز بدهد.
۳. اتصال بیهدف به وایفای و بلوتوث عمومی
دستگاههایی که بیمحابا به شبکههای عمومی متصل میشوند، بیشتر در معرض استخراج اطلاعات قرار دارند. دشمن منتظر لحظهای غفلت است.
۴. اپلیکیشنهایی با مالکیت مبهم یا سرورهای خارجی
بسیاری از اپها اطلاعات را به سرورهایی ارسال میکنند که مالک واقعیشان ناشناس یا وابسته به شرکتهای امنیتی خاص هستند. نصب اپلیکیشن بدون تحقیق دقیق درباره سازنده و مجوزهای دسترسی، شما را به طعمه تبدیل میکند.
۵. گفتوگوهای خانوادگی، دوستانه، کاری؛ هر کدام یک منبع تحلیل
دادههای صوتی شما میتوانند به مدلهای AI مانند ابزار مکالمهمحور واحد ۸۲۰۰ خوراک بدهند. تحلیل این دادهها میتواند حتی «حدس بزند» شما چه فکری میکنید، به چه کسی نزدیک هستید یا در کجا ممکن است حضور یابید.
در جنگی که دشمن نه با سرباز، بلکه با «الگوریتم» میجنگد، سلاح ما آگاهی است. هر فرد یک سلول اطلاعاتیست؛ یا در خدمت امنیت کشور یا در خدمت بیخبری و نادانسته، منبعی برای دشمن.
حواسمان باشد: سادهترین اشتباه میتواند پیچیدهترین ترور را ممکن کند.
پیام شما به ما