مفهوم NEET مدت زیادی نیست به وجود آمده اما در همین مدت کم در بسیاری از کشورهای دنیا جای خودش را در بین شاخص‌های کلیدی بازار کار و ملاک‌های ارزیابی میزان اثرگذاری سیاست‌های آموزشی و مهارتی مرتبط با نوجوان‌ها پیدا کرده است.

شراره داودی
چهارشنبه ۱۶ اسفند ۱۴۰۲ - ۰۰:۰۰
دلایل نیت‌شدگی در ایران و پیامدهای آن

در مجموع می توان NEET را به عنوان «جوانانی ۱۵ تا ۲۹ ساله ای تعریف نمود که در چهار هفته منتهی به سرشماری با جمع آوری آمار نیروی کار در جایی شاغل نباشند، در هیچ مؤسسه دولتی با خصوصی مشغول به تحصیل با مهارت آموزی نباشند» تعریف کرد.

سوالی که مطرح می‌شود این است که تفاوت بین تعاریف نیت و بیکاری در ایران چیست؟ اینجا باید به گروه‌های مثل زنان خانه‌دار، سربازان، معلولین و کسانی‌که از خانواده‌شان مراقبت می‌کنند اشاره کرد که در آمار بیکاری محسوب نمی‌شوند اما جزو NEET ها به حساب می‌آیند.

فصلنامه برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی (گردآوری شده توسط دانشگاه علامه طباطبایی) در یکی از شماره‌های خود درباره دلایل وجود نیت‌ها در ایران به خوبی اشاره می‌کند که  "تغییر ساختار بازار کار در ایران باعث گسترش احساس نیاز به تحصیلات به عنوان پیش شرط دستیابی به شغل شد و تغییرات جمعیتی نیز موجب افزایش جوانان جویای کار در دهه ۱۳۸۰ شد که سیاست‌گذاران وقت اعم از مجلس شورای اسلامی و دولت وقت تصمیم گرفتند با گسترش آموزش عالی و تسهیل ورود جوانان به دانشگاهها، به زعم خویش با یک تیر دو نشان بزنند؛ هم به گسترش و ارتقای سطح تحصیلات در کشور کمک کنند و هم از فشار جمعیت جوان بر بازار کار بکاهند تصمیمی که در جای خود مناسب و مفید به نظر می‌رسید اما بعد از گذشت یک دهه مشخص شد که گسترش دانشگاه ها که در ابتدا به عنوان وسیله و راه حلی موقتی با هدف افزایش اشتغال پذیری جوانان و بهبود فضای اشتغال در نظر گرفته شده بود خود تبدیل به هدف دولت مردان و سیاست گذارانشده است و عملاً به کاهش نرخ بیکاری کمکی ننموده است، بلکه فقط به تغییر جمعیت بیکاران و ویژگیهای آنان منجر شده است. "

 با توجه به یافته‌های این تحقیق، احتمال NEET شدن زنان و ماندن طولانی مدت آنها در این وضعیت خیلی بیشتر از مردان است که با توجه به راهیابی گسترده دختران و زنان به دانشگاهها و طی مدارج تحصیلات عالی و سپس کمبود فرصتهای شغلی مناسب زنان این وضعیت در آینده همچنان تداوم خواهد داشت. از دیگر عوامل شخصی پیش‌بینی‌کننده NEET شدن محیط زندگی جوانان است به صورتی که در این تحقیق نشان داده شد زندگی در استانهای محروم و پیرامونی و سپس زندگی در شهرهای بزرگ به عنوان مهاجر از عوامل مهم NEET شدگی به شمار می‌آید.

در بین این عوامل نقش سیاستها و تصمیمهای دولت بسیار پررنگتر از سایر عوامل است. در واقع می‌توان گفت مسئله اشتغال جوانان و NEET شدن آنها بیش از هر عامل دیگری یک امر سیاسی است و به شدت تابع سیاستهای اقتصادی و اجتماعی دولت هاست.

در ظاهر چنین به نظر می رسد که فقط خود NEET ها در معرض آسیبهای اقتصادی و اجتماعی ناشی از بیکاری قرار دارند؛ اما باید توجه داشت گروه زیادی از NEET ها از لحاظ اقتصادی وابسته به سایر افراد شاغل هستند و این امر باعث افزایش بار تکفل اقتصادی بر دوش شاغلین شده است که در نهایت به گسترش فقر نسبی و حتی فقر مطلق منجر می شود.

همچنین به دلیل احساس طرد شدگی که نیت‌ها دارند تلاشی برای بهبود وضع جامعه خود نخواهند کرد و حتی ممکن است برای آن جامعه آسیب‌زا باشند. به قول مارتین لوتر کینگ مردم وقتی حس کنند در جامعه سهمی دارند از آن محافظت می‌کنند اما اگر این حس را نداشته باشند آن جامعه را نابود خواهند کرد!

برچسب‌ها

پربازدیدها

پربحث‌ها