عید غدیر، تنها یادآور یک واقعه تاریخی یا آیینی مذهبی نیست؛ بلکه نمایشگاهی از عمیقترین مفاهیم انسانی همچون ولایت، وفاداری، محبت و عهد است. روزی که پیامبر اسلام صلیاللهعلیها دست امیرالمومنین علیهالسلام را بالا برد و فرمود: «من کنت مولاه فهذا علی مولاه»، تنها مسیر سیاسی و معنوی امت را ترسیم نکرد؛ بلکه الگویی والا برای ارتباطات انسانی، بهویژه در بستر خانواده، پیشروی ما گذاشت.
در جهانی که روابط انسانی بهشدت نیازمند بازتعریف و تقویت هستند، غدیر میتواند نقطه آغاز نگاهی تازه به پیوندهای همسری و خانوادگی باشد.
غدیر؛ پیوندی مبتنی بر آگاهی و تعهد
مفهوم «عهد» در واقعه غدیر بیش از هر چیز برجسته است. پیامبرصلیاللهعلیهوآله در این روز بر اساس فرمان الهی، عهدی عمومی میان امت و ولایت امیرالمومنین علیهالسلام بست؛ عهدی که قرآن در سوره مائده از آن بهعنوان «اکمال دین» و «اتمام نعمت» یاد میکند.
روابط خانوادگی نیز اگر بر چنین بنیانی شکل گیرد—عهدی آگاهانه، نه صرفاً احساسی—میتواند به ساختاری عمیق، پایدار و معنابخش تبدیل شود. پیوندی که نهتنها به ظاهر، بلکه به جانها گره خورده باشد.
یک عهد تازه میان همسران
غدیر فرصتی است برای بازنگری در مفهوم «با هم بودن». این روز میتواند بهانهای باشد برای بازسازی پیوند همسری، از سطح روزمرهگی به سطحی معنوی و متعهدانهتر. پیشنهادهایی برای این بازتعریف:
-
خوانش مشترک خطبه غدیر: گفتوگویی معنادار با محوریت عهد، ولایت و مسئولیت.
-
نگاه به همسر بهعنوان ولی زندگی: نه صرفاً یک همراه، بلکه شریکی برای تصمیمسازی، صبوری، محبت و امانتداری.
-
نوشتن یک «نامه عهد»: یادداشتی ساده، صمیمی اما عمیق برای تجدید میثاقی عاطفی و اخلاقی میان زوجین.
جشن خانوادگی با محوریت شناخت و صمیمیت
اگر سفرههای عید غدیر را نه فقط برای پذیرایی، که برای همدلی و تقویت روابط خانوادگی پهن کنیم، طعم آن ماندگارتر خواهد شد. در این مسیر، برخی اقدامات مؤثر عبارتاند از:
-
گفتوگوهای خانوادگی با موضوعاتی چون ولایت، وفاداری و رهبری عادل.
-
برگزاری مسابقههای ساده در خانه با محوریت سیره علوی.
مثال: امیرالمومنین علیهالسلام در تربیت فرزند چه ویژگیهایی داشت؟ -
دعوت از اقوام با نیت وصل رحم: همانگونه که پیامبرصلیاللهعلیها در غدیر بر آن تأکید داشت.
الگوگیری از زندگی علوی-فاطمی
غدیر، دروازه ورود به زندگی مشترک امیرالمومنین علیهالسلام و حضرت زهرا سلاماللهعلیها است؛ الگویی روشن از احترام، مشارکت، اخلاق و صبر.
امیرالمومنین علیهالسلام هیچگاه صدای خود را بر فاطمه سلاماللهعلیها بلند نکرد و ایشان نیز با تمام وجود، پشتیبان ولایت بود. چنین الگویی میتواند الهامبخش گفتوگوهای خانوادگی در این روز باشد؛ گفتوگوهایی که به جای گله و گلایه، از جنس همدلی و یادگیریاند.
غدیر، آغاز گفتوگوهای عمیق در خانواده
روانشناسان خانواده معتقدند که «لحظههای نمادین» میتوانند آغازگر تغییرات عمیق و مثبت در روابط باشند. غدیر یکی از همین لحظههاست؛ فرصتی طلایی برای:
-
بیان خواستهها و دغدغهها در فضایی آرام و محترمانه.
-
بازنگری در عهدهای پنهان خانوادگی: آیا باید صبوری را بیشتر کنیم؟ مشارکت را جدیتر بگیریم؟ تفاوتها را محترمتر بدانیم؟
جمعبندی: بازتعریف محبت، بازسازی عهد
در دنیایی که روابط انسانی گاه به سستی میگرایند و خانوادهها از معنا تهی میشوند، غدیر فرصتی دوباره برای معنا بخشیدن به خانه است. خانهای که در آن، محبت ریشه دارد، عهد معنا دارد و ولایت، تنها مفهومی مذهبی نیست؛ بلکه شیوهای برای زیستن است.
منابع:
-
نهجالبلاغه، خطبه ۲۰۳
-
کتاب «اخلاق در خانواده» اثر شهید مرتضی مطهری
پیام شما به ما