کیستهای واژن کجا تشکیل میشوند؟
واژن بخشی از سیستم تناسلی زنانه است. اگر کیست واژن داشته باشید شاید آن را روی لبهای واژن (لابیا) یا در دهانه واژن احساس کنید. کیستهای واژن در داخل واژن نیز ممکن است تشکیل شوند، یعنی کانالی که دهانه رحم را به بیرون از بدن متصل میکند.
انواع کیستهای واژن
. کیست انکلوژن: این کیستهای ریز روی دیوارهٔ واژن و اغلب طی یک آسیب به واژن تشکیل میشوند، مثلاً طی زایمان یا بعد از یک جراحی واژن. بافتها زیر سطح واژن گیر میافتند و کیست تشکیل میدهند. کیست انکلوژن شایعترین نوع کیست واژن میباشد.
. کیست بارتولین: کیست بارتولین غدههایی پُر از چرک یا آبسههایی هستند که در دهانه دو طرف واژن تشکیل میشوند. نام این کیستها از غدد بارتولین گرفته شده که مایعی برای نرمشدن لابیا تولید میکنند. کیست بارتولین زمانی ایجاد میشود که غدد بارتولین مسدود میشوند. اگر کیست دچار عفونت باکتریایی شود، آبسه شکل میگیرد.
. کیست سباسه: کیست سباسه زمانی شکل میگیرد که غدد تولیدکننده چربی در فرج (بخش بیرونی اندام تناسلی) مسدود میشوند؛ بنابراین یک برآمدگی پُر از ماده چرب ایجاد میشود.
. کیست مجرای گارتن: مجرای گارتن در واقع عضوی است که در دوره جنینی تشکیل میشود و اغلب هم پیش از تولد از بین میرود. اما اگر بماند در سالهای بعدی میتواند کیستهایی روی دیوارهٔ واژن تشکیل دهد.
. کیست مولرین: کیست مولرین در اثر باقیماندهٔ ماده در مجرای مولرین طی رشد جنینی شکل میگیرد. این کیستها میتوانند سالها بعد روی دیوارهٔ واژن رشد کنند.
کیستهای واژن میتوانند ناشی از اندومتریوز یا تومورهای خوشخیم نیز باشند؛ اما این مورد چندان شایع نیست. بیشتر کیستها خطر ندارند تا زمانی که عفونی شوند.
چه کسانی دچار کیست واژن میشوند؟
کیستهای واژن در سنین باروری شایعترند اما در دوره یائسگی هم میتوانند تشکیل شوند.
علائم و علتها
علت کیست واژن بسته به نوع کیست میتواند متفاوت باشد. بعضی از معمولترین علتها:
. آسیب: آسیبها و پارگیهای طی زایمان یا ضربهای به دیوارهٔ واژن حین جراحی میتواند باعث تشکیل کیستهای مجرای گارتن یا مولرین شود. این کیستها بدون اینکه شما بدانید ایجاد میشوند و قابلپیشگیری هم نیستند.
. انسداد غده یا مجرا: کیستهای بارتولین و سباسه زمانی رخ میدهند که یک غده یا مجرا مسدود شده و باعث میشود مایعات، چرک یا چربی تجمع کرده و کیست تشکیل دهند. این کیستها در صورت عفونیشدن دردناکاند. رعایت بهداشت شاید بتواند جلوی عفونت این نوع کیستها را بگیرد.
. عفونت: باکتریهای ناشی از بیماریهای منتقله از راه جنسی مثل سوزاک و کلامیدیا میتوانند منجر به عفونیشدن کیست واژن شوند. رعایت بهداشت جنسی میتواند به پیشگیری کمک کند.
علائم کیست واژن چیست؟
گاهی ممکن است شما کیست واژن داشته باشید؛ اما کاملاً بدون علامت. شاید حین چکاپ و معاینهٔ لگن این کیستها کشف شوند. در موارد دیگر کیستها میتوانند ایجاد ناراحتی کرده یا عفونی شوند.
علائم کیست واژن:
بیشتر کیستهای واژن با تماس پوستی منتقل نمیشوند. اما عفونتهای منتقله از راه جنسی که ممکن است علت کیست باشند، قابل انتقالاند. برآمدگیهای ریز که از واژن بیرون زدهاند
. درد و ناراحتی حین رابطه جنسی، راهرفتن، نشستن یا وقتی تامپون وارد میکنید یا حین دستمال کشیدن بعد از دستشویی
. کیستهای عفونی میتوانند باعث تب شوند و تورم و حساسیت به لمس ایجاد کنند
کیستهای واژن چه شکلیاند؟
این کیستها شبیه برآمدگیهایی در زیر پوست اطراف واژن دیده میشوند، تقریباً شبیه یک جوش بزرگ. کیستهای واژن میتوانند به کوچکی یک نخود و به بزرگی یک پرتقال باشند. بعضی از آنها ممکن است قرمز و متورم باشند. برخی نیز ممکن است پُر از چرک و مایع باشند. کیستهای داخل واژن میتوانند ریز باشند و دیده نشوند.
آیا کیست واژن واگیر دارد؟
بیشتر کیستهای واژن با تماس پوستی منتقل نمیشوند. اما عفونتهای منتقله از راه جنسی که ممکن است علت کیست باشند، قابل انتقالاند.
کیست واژن چگونه تشخیص داده میشود؟
پزشک میتواند طی معاینهٔ لگن کیست واژن را شناسایی کند. این کیستها یا دیده میشوند یا لمس میشوند. کیستها ممکن است از جهت تغییر اندازه طی یک دوره تحتنظر گرفته شوند. رویکرد درمانی بر اساس نوع و شدت کیست تعیین میشود.
چه تستهایی روی کیست واژن انجام میشود؟
. نمونهبرداری از کیست برای بررسی از جهت سرطان
. تست نمونه مایع از واژن برای بررسی از جهت عفونتهای منتقله از راه جنسی
. انجام سونوگرافی یا امآرآی برای بررسی کیست با جزئیات بیشتر
درمان
درمان کیست واژن باید توسط پزشک انجام شود حتی اگر درمانی باشد که میتوانید در خانه انجام دهید باز هم بهترین کار این است که ابتدا با پزشک مشورت کنید. سعی نکنید کیست را بفشارید یا تخلیه کنید. زیرا باعث عفونت خواهد شد. برخی از درمانهای کیست واژن شامل این موارد میشود:
. حمام سیتز یا حمام نشیمن: چند بار در روز در لگن آب گرم بنشینید. این کار میتواند احساس بهتری به شما بدهد و به بهبودی کمک کند.
. آنتیبیوتیک: اگر کیست عفونی شود پزشک آنتیبیوتیک تجویز میکند.
. تخلیه: لولهای به نام کاتتر وارد کیست میشود تا مایعات را تخلیه کند. این کاتتر معمولاً چند هفته در محل میماند.
. مارسوپیالیزیشن: کیست با جراحی باز شده و تخلیه میشود. سپس جراح لبههای کیست را بخیه میزند تا یک محفظهٔ دائمی برای تخلیهٔ مداوم درست شود.
آیا ممکن است کیست واژن خونریزی بدهد؟
وقتی کیست باز یا تخلیه میشود ممکن است کمی خونریزی رخ بدهد. اگر خونریزی طولانی و زیاد بود با پزشکتان تماس بگیرید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
اگر فکر میکنید کیست واژن دارید سعی نکنید خودتان آن را تخلیه کنید و در این موارد به پزشک مراجعه نمایید:
. احساس برآمدگی در واژن یا بیرونزدن چیزی از واژن
. علائم عفونت در ناحیه
. تب
. درد
. ترشحات غیرمعمول واژینال
کیست واژن چقدر میماند؟
بعضی از کیستها طی چند روز یا چند هفته از بین میروند. پزشک میتواند مشخص کند لازم است کیست خارج شود یا خودش بدون درمان برطرف خواهد شد.
پیشگیری
هیچ راهی برای پیشگیری از کیست واژن وجود ندارد. رعایت بهداشت میتواند جلوی عفونت کیست را بگیرد. استفاده از کاندوم حین رابطه جنسی نیز به پیشگیری از کیستهای ناشی از عفونتهای منتقله از راه جنسی کمک میکند.
زندگی با کیست واژن چگونه است؟
بسته بهاندازه کیست و اینکه کجا قرار گرفته شرایط متفاوت است. اگر کیست عفونی شود میتواند دردناک باشد و در زندگی روزمره اختلال ایجاد کند. دیگر کیستهای واژن هیچ علامتی ندارند و نیازی نیست با جراحی تخلیه یا خارج شوند.
اگر احساس برآمدگی در واژن دارید در مراجعه به پزشک تردید نکنید. پزشک میتواند بعد از معاینهٔ کامل کیست را تشخیص داده و درمان تجویز کند. ارائه هر علامتی که دارید به پزشک در تشخیص دقیقتر کمک میکند.
پیام شما به ما