نسبت ورود دختران به کل جمعیت دانشجویان از ۲۸ درصد در سال ۱۳۵۷، به ۳۷ درصد در سال ۱۳۷۴و به ۶۲ درصد درسال ۱۳۸۱ رسیده است. در سال ۱۴۰۳ نیز ۶۳ درصد داوطلبان کنکور دختر و ۳۷ درصد پسر بودهاند. اما علت روند کاهشی تمایل پسران برای ورود به دانشگاه چیست؟ بازار کار امروز جهان و ایران مهارتمحور شدهاست. مخصوصا مشاغلی که اخیرا در بستر فناوری اطلاعات شکل گرفتهاند. دانشگاهها نمیتوانند آموزشهای خود را با سرعت رشد علم و فناوری در بازار کار هماهنگ کنند. ضمن اینکه دورههای آموزشی در بستر یوتیوب یا فروش آنلاین از کیفیت بالاتری برخوردار شدهاند. بازار دانشگاهها در سالهای آینده کمرنگتر نیز خواهد شد. اصولا به طور سنتی فشار اجتماعی و خانوادگی بر پسران برای زودتر شاغل شدن بیشتر است. علاوه براین مشاغلی که دختران به آن تمایل دارند درآمد کمتر و ریسک کمتر دارند مانند پرستاری، معلمی و مشاوره که مسیر این مشاغل از دانشگاه میگذرد. اما پسران دنبال پول بیشتر در زمان کمتر هستند و از ریسک پذیری بیشتر نیز استقبال میکنند. بنابراین بیشتر به کارهای بازاری یا تولیدی یا مشاغل حرفهای مهارت محور حوزه فناوری مانند برنامهنویسی، گیمر شدن یا فریلنسری روی میآورند. مشاغل بازاری، تولیدی و حوزه فناوری اطلاعات اصولا مبتنی برکسب مهارت و تجربه هستند و نیازی به ورود به دانشگاه نیست. همچنین دختران در دوران دبیرستان از لحاظ فرهنگی و تمایل طبیعی زنانه گرایش دارند تا بیشتر به رشتههای نظری مانند علوم انسانی و علوم تجربی بروند و کمتر به رشتههای فنی حرفهای یا کار و دانش میروند. برای شاغل شدن از طریق رشتههای نظری هم لازم است تا مدرک دانشگاهی داشته باشند. اما پسرانی که در رشتههای فنی حرفهای و کارودانش تحصیل کردهاند، برای ورود به بازار کار کمتر نیاز به دانشگاه دارند. بنابراین تمایل دختران برای ورود به دانشگاه بیشتر است. [۱] بنابراین در آینده تعداد دختران تحصیل کرده دانشگاهی بیشتر از مردان تحصیل کرده خواهد بود و این پدیده در ازدواجهای سالهای اخیر نمود بیشتری داشته و اصولا تبدیل به یکی از موانع ازدواج شده است. زیرا دختران دوست دارند سطح دانش پسر بیشتر یا برابر با خودشان باشد. با توجه به اینکه تدریجا اهمیت درآمد از مدرک بیشتر میشود اما تا تثبیت کامل این فرهنگ، همچنان دختران تحصیل کرده در آینده گزینههای کمتری برای ازدواج خواهند داشت.
[۱] نقش ترکیب جنسیتی دانش آموزان در شاخه های نظری و مهارتی بر نرخ ورود دختران و پسران به دانشگاه ها، زن در توسعه و سیاست