این، واقعیت هولناک بازار سیاهی است که سال‌هاست پشت پرده جریان دارد؛ خرید و فروش قرص برنج، سم مرگبار و ممنوعه‌ای که جان صدها ایرانی را گرفته است.

ممنوعیت روی کاغذ، دسترسی در واقعیت

قرص برنج سالهاست برای مصارف صنعتی و در سیلوها آن هم با نظارت شدید استفاده می‌شود. اما حالا بازار زیرزمینی گسترده‌ای شکل گرفته که به‌راحتی در فضای مجازی فعالیت می‌کند. ممنوعیت قانونی تنها یک برگه بی‌اثر بوده است؛ فروشندگان با خیال راحت در کانال‌های پیام‌رسان فعالیت می‌کنند و هیچ نهادی جلودارشان نیست.

خبرنگار تبیان با یک جستجو در شبکه‌های اجتماعی به کانالی رسید که فروشنده‌اش ادعا می‌کرد از سیانور تا قرص برنج و انواع و اقسام سموم را در کوتاهترین زمان به دستتان می‌رساند!

«قرص برنج دونه‌ای ۴۰۰ تومان، سیانور دونه‌ای ۹۰۰ تومان، خلوص ۹۹ درصد، ارسال با پست به سراسر کشور، رایسین گرمی ۸۰۰، اما سیانور سریعتره!». فروشنده با چنان لحنی عادی از «ارسال سریع به کل کشور» حرف می‌زند، انگار نه‌انگار که پشت این معامله، یکی از مرگبارترین سموم جهان قرار دارد. وزارت بهداشت بارها اعلام کرده این سم عامل اصلی صدها مورد مرگ در سال‌های اخیر بوده است. با این حال، خرید آن از یک کانال تلگرامی ساده‌تر از خرید یک کتاب است.

قاتل خاموش در آمارها

بر اساس گزارش‌های سازمان پزشکی قانونی، قرص برنج در سال‌های اخیر یکی از اصلی‌ترین ابزارهای خودکشی با مواد شیمیایی در ایران بوده است. ویژگی هولناک این سم، مرگ قطعی و غیرقابل درمان آن است. پزشکان بارها هشدار داده‌اند که هیچ پادزهری برای قرص برنج وجود ندارد و حتی تماس نزدیک با بخارات آن می‌تواند کشنده باشد.

تنها در پنج‌ماهه نخست سال ۱۴۰۳، ۶۲۶ نفر در کشور بر اثر مصرف این سم جان باختند؛ آماری که نسبت به مدت مشابه سال قبل (۵۱۸ نفر) افزایش چشمگیری داشته است. در سال ۱۳۹۸ نیز، ۹۱۹ ایرانی قربانی مسمومیت با این قرص شدند.

کابوس حتی برای پزشکان

هر بار که خبر کوتاهی با تیتر «خودکشی با قرص برنج» منتشر می‌شود، افکار عمومی تنها با یک آمار خشک مواجه است. اما پشت این ارقام، نوجوانانی هستند که در یک لحظه ناامیدی جان خود را گرفته‌اند و خانواده‌هایی که در سکوت فروپاشیده‌اند.

یکی از پزشکان اورژانس تهران در این‌باره می‌گوید: «هیچ پادزهری برای قرص برنج وجود ندارد. بیمارانی که با این مسمومیت به بیمارستان می‌آیند، در چند ساعت با درد و رنج جان می‌بازند. این یکی از بی‌رحم‌ترین مرگ‌هاست. دیدن مرگ این بیماران برای کادر درمان هم یک کابوس است.»