مطالعات مربوط به رضایت از زندگی نشان میدهد که مهمترین عامل افزایش رضایت، داشتن روابط سالم و باکیفیت است. ازاینرو، برنامهریزی برای ایجاد و حفظ روابط خوب و پایدار، ضرورتی جدی برای مردان محسوب میشود. طبق مدل «دایره روابط دانبر» ظرفیت طبیعی شناختی و روانی انسان حداکثر ۵ دوست صمیمی، حداکثر ۱۰ دوست نزدیک، حداکثر ۳۵ دوست معمولی و ۱۰۰ آشنا را میتواند در اطراف خود مدیریت کند.
۱. سلامت جسمی و روانی را حفظ کن
سلامت جسمی و روانی اساسِ توان حضور و مشارکت اجتماعی است؛ حفظ توان بدنی و کنترل بیماریها خطر قطع ارتباط در دوران سالمندی را کاهش میدهد و امکان حمایت و همراهی متقابل را حفظ میکند.
۱. یک تقویم ورزش بساز: سه جلسه ۳۰–۶۰ دقیقهای در هفته برنامهریزی کن. تناسب اندام را در تمام طول زندگی حفظ کن.
۲. نوبت چکاپ پزشکی سالانه تعیین کن و یادآور بگذار.
۳. برنامه خواب منظم تنظیم کن و مصرف سیگار را هر هفته حدود ۱۰٪ کاهش بده یا شروع نکن.
۴. اقدامات پیشگیری کننده برای عدم ابتلا به بیماریهای مزمن شایع را نیز بررسی کنید و رعایت کنید.
۵. ریسک معقول در تفریحات و فعالیت روزمره وکاری برای پیشگیری از حوادث جبران ناپذیر و معلولیت همیشه اقدامی لازم و معقول است.
۲. حمایت عاطفی و حسِ تعلق را تقویت کن
داشتن منابع عاطفی و گروههای تعلق (همسر، دوستان نزدیک، اجتماعات دینی) موجب تابآوری در برابر استرس و بحرانها میشود و کیفیت روابط را بهمرور افزایش میدهد.
۱. فهرست ۵ دوست بسیار نزدیکت را بنویس و برای هرکدام یادآوری تماس هفتگی بگذار.
۲. یک «زمان همصحبتی» هفتگی ۳۰–۶۰ دقیقهای با همسر/شریک زندگی تنظیم کن (بدون موبایل).
۳. در یک گروه محلی (دینی یا خیریه) ثبتنام کن و حداقل در یک جلسه ماهیانه شرکت کن.
۴. یک فعالیت ساده با فرزندان/نوهها (مثلاً بازی ۳۰ دقیقهای هفتگی) برنامهریزی کن.
۳. شبکه اجتماعیات را طبق قاعده دانبار ساختاربندی کن
تقسیمبندیِ هدفمند روابط باعث صرفهجویی در انرژی اجتماعی میشود؛ تخصیص فرکانس متناسب به هر لایه، از سرد شدن روابط نزدیک و هدررفت تلاش جلوگیری میکند.
۱. یک فایل یا دفترچه بساز و لیست افراد را وارد کن.
۲. برای هر لایه فرکانس تماس مشخص کن و در تقویم یادآور بگذار.
۳. قالب پیام کوتاه (سلام/تبریک) برای ارسال سریع آماده کن.
۴. هر ۶ ماه، ۱۵ دقیقه صرف بازبینی لیستها و اصلاح آن کن.
۴. سرمایه اجتماعی و جایگاه حرفهایات را تقویت کن
روابط کاریِ مثبت و اعتبار حرفهای زمینه حمایت اجتماعی و فرصتهای دوستیِ طولانیمدت را فراهم میآورد و در بحرانهای شغلی پشتوانه مهمی است.
۱. هر هفته یک همکار را برای ناهار یا قهوه دعوت کن. شبکه دوستی مردانه مخصوصا در محیط کار عمیقتر و پایدارتر است و بنابراین سرمایهگذاری روی این مسئله داشته باشید.
۲. در یک پروژه جانبی یا تیم کاری مشترک عضو شو.
۳. پس از کنفرانس یا کارگاه، با ۲–۳ نفر با پیام شخصی پیگیری برقرار کن.
۴. فرصتِ منتورینگ یا راهنمایی برای یک نفر جوانتر فراهم کن.
۵. در فعالیتهای داوطلبی و گروهی فعال شو
مشارکت داوطلبانه افراد همارزش را کنار هم میآورد؛ تعهد منظم به گروه باعث ایجاد اعتماد و پیوندهای عمیقتر میشود که دوام بیشتری دارند.
۱. یک سازمان محلی انتخاب کن و در جلسه معرفی شرکت کن. موسساتی که در زمینه فرهنگی و اجتماعی فعالیت میکنند، محیطهای مناسبی برای پیدا کردن دوستان هستند.
۲. بهصورت هفتگی یا ماهیانه در یک شیفت داوطلب حضور پیدا کن (ثبات داشته باش).
۳. یک نقش کوچک ولی مشخص در گروه بپذیر (مثلاً هماهنگکننده رویداد).
۴. بعد از هر جلسه، با یک یا دو نفر تماس غیررسمی (قهوه یا پیام) برقرار کن.
۶. مهارتهای ارتباطیات را منظم تمرین کن
کیفیت تعامل (گوش دادن، همدلی، خواندن نشانهها) عمق ارتباط را تعیین میکند؛ مهارتها قابل یادگیریاند و سرعتاً به بهبود روابط منجر میشوند.
۱. در هر گفتگو ۲ دقیقه گوش دادن بدون قطع صحبت را تمرین کن.
۲. هفتهای یک بار نقشآفرینی یا تمرین پاسخهای همدلانه با دوست/همسر انجام بده.
۳. در یک کلاس کوتاه مهارتهای بینفردی شرکت کن یا کتاب/پادکست مرتبط گوش بده.
۴. هر ماه یک خاطره شخصی آموزنده با یک دوست به اشتراک بگذار.
۵. اگر خجالتیای، هدفگذاری کن هر جلسه در گروه حداقل یک بار صحبت کنی.
۷. اعتماد، صداقت و فضایل اخلاقی را حفظ کن
اعتماد و پایبندی به ارزشهای اخلاقی پایه دائمیشدن روابط است؛ رفتارهای اخلاقی باعث میشود دیگران بهتدریج روی تو حساب کنند و رابطه پایدار بماند.
۱. وعدههای کوچک بده و آنها را انجام بده (برای مثال سر وقت رسیدن).
۲. اگر نتوانستی عمل کنی، فوراً اطلاع بده و راه جبران پیشنهاد کن.
۳. در سه روز آینده یک عمل نوعدوستانه کوچک انجام بده (کمک یا همراهی).
۴. در گفتگوها مرزهای حفظ اسرار را رعایت کن و اطلاعات محرمانه را محافظت کن.
۸. دوستان را بر پایه معیارهای درست انتخاب کن
انتخاب دوستان بر اساس صداقت، وفاداری و ارزشهای مشترک احتمال تبدیل رابطه به دوستیِ مادامالعمر را افزایش میدهد؛ در سالمندی داشتن دوستان قابلاعتماد و محلی به شدت کیفیت زندگی و امکان پشتیبانی را تضمین میکند.
۱. افراد جدید را ابتدا در سطح آشنا ارزیابی کن؛ سپس بر اساس رفتار و وفاداری آنها را به لایه نزدیکتر منتقل کن. زود صمیمی نشو. هرچقدر افراد صادقانهتر و وفادارتر و عقلانی تر باشند برای دوست بهترند.
۲. روی دوستانی سرمایهگذاری کن که روابط خانوادگی یا امکان ملاقات طولانیمدت (محلی/خانوادگی) دارند اینها در سالمندی مفیدترند. برخورد منصفانه امکان سو برداشت در نظر طرف مقابل را برطرف میکند.
۳. روابط با کسانی که فرزند یا نوه دارند حفظ کن تا در آینده فرصت دیدار و همراهی فراهم باشد. (مناسب برای دوران سالمندی).
۴. هر سال یک نفر از لیست ۱۵ یا ۵۰ را که پتانسیل «دوستِ سالمندی» دارد انتخاب کن و پیگیریاش را افزایش بده.
۹. برای مهاجرت و گذارهای زندگی برنامهریزی کن
تغییر مکان یا موقعیت اجتماعی شبکههای موجود را تضعیف میکند؛ برنامهریزی و اقدام سریع برای ایجاد و حفظ روابط جدید و قدیم از تنهایی پس از گذار جلوگیری میکند.
۱. پیش از مهاجرت فهرست روابط کلیدی و برنامه زمانبندی تماسها تهیه کن.
۲. در ماه اول ورود به محل جدید حداقل دو گروه محلی (زبان/ورزش/داوطلبی) را امتحان کن.
۳. برنامه بازدید سالانه یا تماس تصویری منظم با دوستان قدیمی تنظیم کن.
۴. علاوه بر روابط خانوادگی بهتر است یک گروه دوستانه مردانه نیز در محل جدید زندگی مبتنی بر کار مشترک فرهنگی، اقتصادی یا اجتماعی ایجاد کنید.
۱۰. یک سیستم عملی برای نگهداری ارتباط برقرار کن
ابزارها و رویههای منظم (تقویم، یادآور، مراسم) مانع از فراموششدن روابط میشوند و پیوندها را قابلپیشبینی و پایدار میسازند.
۱. یک تقویم دیجیتال یا دفترچه ساده با چهار دسته دانبار بساز و از آن استفاده کن.
۲. قالبهای پیام کوتاه آماده کن (تبریک تولد، پیگیری دیدار).
۳. یک رسم سالیانه (دیدار/پیکنیک) برای ۵–۱۵ دوست تنظیم کن.
۴. هر ششماه ۳۰ دقیقه صرف بازبینی و بروزرسانی فهرستها کن.
۵. در مواقع بحرانی یا نیاز، در دسترس باش و کمک عملی ارائه بده (همراهی، زمان، منابع).
۱۱. ازدواج مناسب ضروری است
یکی از دلایل مهم اینکه احساس تنهایی در مردان جوان افزایش پیدا کرده این است که سن ازدواج افزایش پیدا کرده است. همچنین طلاق گرفتن یا فرزند نداشتن در سن میانسالی و پیری احساس تنهایی مردان را افزایش میدهدف مخصوصا اگر دوستان مرد صمیمی نداشته باشد.
۱. اگر دختری مناسب پیدا کنید که زندگی را با او بسازید بهتر از این است که در جوانی تنهایی زندگی را بسازید.
۲. به معیارهای اخلاقی همسر مانند میزان صداقت، وفاداری، ادب و قدردانی بیشتر از زیبایی توجه کنید. در رابطه بلندمدت این صفات اخلاقی اهمیت ویژه دارند.
۳. اگر هر دو فرد از نظر اجتماعی و فرهنگی و جسمی تناسب داشته باشند و ازدواج خوب شروع شود، اما ازدواج نیاز به مراقبت دائم برای حفظ و ارتقا روابط عاطفی و جنسی دارد. بنابراین آموختن مهارتهای لازم اخلاقی، اجتماعی و عاطفی و جنسی برای مدیریت روابط عاطفی پیچیده امروزی ضروری است.
۱۲. دستاوردها را مرور کن و اهداف اجتماعیات را بازبینی کن
مرور دورهای کمک میکند روند رشد شبکه و کیفیت روابط را بسنجی کنی و بهموقع اصلاحات لازم را انجام دهی تا تلاشها به نتیجه ملموس منتهی شود.
۱. هر سه ماه یک «چکاپ اجتماعی» ۱۵–۳۰ دقیقهای انجام بده: تعداد تماسها، احساس تنهایی، رضایت از دوستان را بررسی کن.
۲. یک هدف ۳ ماهه تعیین کن (مثلاً اضافه کردن ۳ نفر به لایه ۱۵ یا حضور در ۶ جلسه داوطلبی) و نتایج را ثبت کن.
۳. اگر پیشرفتی نبود، علت را تحلیل کن و یکی از سه حوزه (وقت، مهارت، انتخاب گروه) را برای بهبود در ۳ ماه بعدی انتخاب کن.
۴. تحلیل منطقی و منصفانه از خودمان و دیگران کمک میکند نقاط قوت و ضعف اخلاقی و مهارت ارتباطی خودمان و دیگران را بهتر بشناسیم و روابط را بهتر اصلاح کنیم و تصمیم بگیریم به چه افرادی نزدیکتر یا دور بشویم.
پیام شما به ما