در اتاقی نیمهتاریک، روبهروی یک فالگیر نشستهام. فقط اسم کوچکم را میداند، اما با نگاهی مرموز میگوید: «یه زن دور و بر همسرت هست...» در حالی که من اصلا ازدواج نکردهام. این داستان ساختگی را عمدا برای آزمایش فالگیر ساختهام. باقی حرفها را خودم گفتم، اما او با ماهرانهترین شکل ممکن، آنها را طوری بازتاب میدهد که گویی دارد حقیقتی پنهان را کشف میکند.

تکنیک اول؛ خواندن سرد (Cold Reading) یا از هیچی به همهچیز رسیدن
خواندن سرد یکی از رایجترین تکنیکهای فالگیرهاست. در این روش، فرد بدون دانستن هیچ اطلاعات قبلی، با گفتن جملاتی کلی و عمومی که میتوانند برای بیشتر مردم صادق باشند، وانمود میکند که شناختی عمیق از شما دارد. در تجربه من، فالگیر بدون اینکه از وضعیت خانوادگیام چیزی بداند، گفت: «انرژی زنی دور همسرت هست… حس بدی دارم.» درست بعد از اینکه من گفتم «شک دارم بهش».

تکنیک دوم: اثر بارنوم
اثر بارنوم (یا فورر) پدیدهای روانشناختی است که در آن افراد، توصیفهای کلی و مبهم را بسیار دقیق و شخصی تلقی میکنند. مثلا وقتی فالگیر میگوید: «تو آدمی هستی که زیاد فکر میکنی ولی گاهی احساساتت بر عقلت غلبه میکنه»، احتمالا این جمله در مورد ۹۰ درصد مردم صدق کند.

تکنیک سوم: آینهسازی اطلاعات؛ از خودت به خودت رسیدن
شاید مهمترین ترفند فالگیرها، بازتابدادن اطلاعاتی باشد که خودت به آنها دادهای. این تکنیک که بر پایه «بازخورد انتخابی» بنا شده، باعث میشود احساس کنی فالگیر ذهنخوان است؛ در حالیکه تنها دارد گزینهای را که خودت پیشنهاد دادهای، تأیید میکند.

تکنیک چهارم: تأیید انتخابی و القاء ذهنی
در روانشناسی، تأیید انتخابی (Confirmation Bias) به این معناست که انسانها اطلاعاتی را انتخاب میکنند که باورهای فعلیشان را تقویت کند. فالگیرها بهخوبی از این نقطهضعف ذهنی بهره میبرند. اینجور «کشفهای تصادفی»، در واقع فقط پاسخهای هوشمندانه به سرنخهاییست که خود مراجعهکننده داده است.

تکنیک پنجم: القای احساس گناه و بازی با ذهن مخاطب
وقتی تردیدم را نسبت به گفتههایش ابراز کردم، شروع کرد به تحلیل شخصیت من: «تو زیادی دهنبینی. به حرف این و اون خیلی توجه میکنی. باید به حس ششمت اعتماد کنی.» این تکنیک باعث میشود مخاطب احساس کند اگر شک دارد، بهخاطر ضعف خودش است نه اشتباه فالگیر.

چرا مردم به فالگیرها مراجعه میکنند؟
زندگی پر از ابهام است. در روابط، شغل، آینده مالی یا حتی تصمیمات روزمره. مغز انسان تمایل دارد که از این ابهام فرار کند و به هر شکلی پاسخ پیدا کند. حتی اگر این پاسخها غیرعلمی یا خیالی باشند.





پیام شما به ما