بدن خود را مثل یک دستگاهی تصور کنید که به روغنکاری نیاز دارد و عروقتان را مانند بزرگراههایی تصور کنید که مسیر انتقال منابع و مواد مهمی هستند. اما گاهی در این مسیر مواد اضافی جمع میشود و در انتقال مشکلاتی ایجاد میکند. در عروق شما این مواد اضافی پلاکهایی روی دیوارهٔ عروق هستند و این مشکلساز میشود.
زندگی مدرن فشار زیادی به قلب وارد میکند و رژیمهای غذایی پُر از غذاهای فراوری شده هستند. اما میتوانیم با استفاده بیشتر از یک سری از غذاها به پاکسازی دیوارهٔ داخلی رگهایمان کمک کنیم تا گردش خون خوبی داشته باشیم و از سلامت قلب و عروقمان محافظت کنیم.
سلامت عروق و نقش تغذیه
عروق شما مانند بزرگراههایی برای خون هستند تا خون بتواند مغذی و اکسیژن را به سراسر بدن برساند. اما وقتی این مسیر مسدود میشود؛ مانند ترافیک در ساعات شلوغ است؛ هیچ جریانی وجود ندارد و همه چیز متوقف میشود. خوشبختانه شما میتوانید با چیزهایی که میخورید به باز نگهداشتن این مسیرهای مهم کمک کنید.
لایه درونرگی و اهمیت آن
لایه داخلی عروق و شریانها لایه درونرگی یا اندوتلیال نامیده میشود و نقش خیلی مهمی دارد. لایه درونرگی لایهای فعال در تنظیم فشارخون است و از عملکرد ایمنی حمایت میکند. این لایه عامل مهمی در بیماری قلبی است.
حالا تصور کنید سموم ناشی از سبک زندگی نادرست روی دیوارهٔ عروق جمع میشوند و التهابی مزمن ایجاد میکنند.
برای اینکه خیالتان راحت باشد چنین اتفاقی برای شما نمیافتد باید عاداتتان را تغییر دهید و سلامت لایه درونرگی خود را آگاهانه حفظ کنید.
غذاهای التهابزا و نقش آنها بر عروق
همانطور که گفتیم شریانها مانند مسیرها و بزرگراهها در بدن هستند و وقتی ترافیکی وجود ندارد و چیزی مانع نیست، در این مسیرها جریان خوبی برقرار است. اما همانطور که چالهچولهها و دستاندازها به اتومبیل آسیب میزنند، یک سری از غذاها نیز اثرات بدی بر این مسیرهای حیاتی میگذارند.
وقتی شما با هیجان و استرس سراغ غذاهای ناسالم میروید و پر خوری میکنید و قندها و کربوهیدراتهای تصفیه شده میخورید، این مواد غذایی مانند چکشهایی بر دیوارهٔ عروقتان میکوبند و این اتفاقی نیست که آن را دستکم بگیرید؛ زیرا باعث التهاب در سلولها شده و نیاز به بازسازی ایجاد میکند. واکنش التیام و بازسازی چیز خوبی است؛ اما تا زمانی که بدنمان در انجامش زیادهروی نکند و در محل مورد نظر لختههای خونی نسازد که تا پیشازاین نبودهاند؛ در مورد موانعی در مسیر جریان خون صحبت میکنیم. در این مواقع چربیها تغذیهکنندهٔ واکنش التهابی به وجود آمده هستند و در حضور گلوتن که تحریککننده است، به این آتش دامن میزنند.
اما نگران نباشید، اکنون شما مجهز به این آگاهی هستید که میتوانید با تغییراتی در رژیم غذایی خود از این اتفاقها پیشگیری کرده و عروق و شریانهایتان را سالم و بدون مانع و تصادف نگه دارید.
ابزارهای تشخیصی برای وضعیت عروق
چکاپ وضعیت سلامت قلب و عروق ضروری است و پزشکی مدرن ابزارهای خوبی به ما داده است تا بفهمیم در عروق و رگهای ما چه میگذرد.
مثلاً یک تست کلسیم اسکور میتواند تجمع گچ کلسیمی در عروق را شناسایی کند که نباید آنجا باشد؛ مثل پیداکردن رسوبی غیرمنتظره روی باتری اتومبیل.
یا مثلاً تست تغییرپذیری ضربان قلب نشان میدهد ضربان قلبتان یکنواخت است یا بینظم. نتایج این تست میتواند پیشگوییکنندهٔ مشکلات احتمالی قلب در آینده باشد.
و یا مثلاً شناسایی ذرات کلسترول LDL در خون که برخلاف کلسترول HDL مضر و دردسرساز هستند با آزمایش خون ممکن است. ذرات کلسترول مثل مهاجمان خاموش نینجا میتوانند حوادث خطرناکی ایجاد کنند.
کنترل سطح کلسترول خون به پزشکان کمک میکند پیش از اینکه این ذرات موفق شوند کارشان را انجام بدهند، با یک برنامه درمانی مناسب کاهش پیدا کنند.
نقش ویتامینهای B در سلامت عروق
وقتی عروق و شریانها مسیرهای تردد خون هستند پس باید باز و بدون انسداد باشند تا اکسیژن و مواد مغذی به واسطه خون راحت انتقال داده شوند. اما وقتی اسیدآمینهٔ هموسیستئین در این مسیر موانعی میسازد، اغلب علامت کمبود ویتامینهای گروه B است خصوصاً فولیکاسید، B۶ و B۱۲. این کمبود نهتنها باعث انسداد در عروق میشود؛ بلکه ریسک حمله قلبی و سکته مغزی را نیز بالا میبرد؛ بنابراین لازم است این مواد مغذی را از طریق منابع طبیعی مانند سبزیجات برگدار دریافت کنید تا دیوارهٔ داخلی عروقتان نرم و سالم بمانند و خون بهراحتی در آنها گردش کند.
آزمایش بررسی ژنتیکی ژن MTHFR و جذب مواد مغذی
اگر شما دارای ژن MTHFR باشید احتمالاً به فرمهایی از مواد مغذی نیاز دارید. بدون این مواد مغذی محافظت از عروق خیلی سخت و پیچیده میشود.
فرم مناسب مواد مغذی یعنی اینکه اگر دارای ژن MTHFR هستید باید به دنبال مکملهایی با فرمهای متیلدار شدهٔ فولیکاسید یا ویتامینهای B۱۲ باشید؛ زیرا این فرم مواد مغذی راحتتر توسط بدن شما جذب میشوند.
مواد مغذی ضروری برای حفظ سلامت عروق
درست همانطور که یک جاده و مسیر درست و اصولی، امکان حرکت راحت اتومبیلها را فراهم میکند، یک سری از مواد مغذی نیز عروقتان را پاک نگه میدارند تا جریان خون در آنها به هیچ مشکلی نخورد.
روغنزیتون علاوه بر اینکه به سالادتان مزهای بینظیر میدهد در داخل بدنتان نیز اثری بینظیر دارد. روغنزیتون با کاهش کلسترول بد و افزایش کلسترول خوب رگهایتان را پاکسازی میکند
یکی از این مواد مغذی ویتامین K۲ است که مطالعات نشان میدهد برای پیشگیری از رسوب کلسیم در جاهایی که نباید لازم است، مثال در دیوارهٔ عروق.
ماده مغذی بعدی ویتامین E است که محافظ انعطافپذیری رگهاست. ویتامین E شاید ویتامینی باشد که زیاد از آن صحبت نمیشود؛ اما در مبارزه با رادیکالهای آزاد و پیشگیری از التهاب نقش خیلی مهمی دارد.
برای اینکه مطمئن شوید بهاندازه کافی از این ویتامینها دریافت میکنید باید لبنیات و سبزیجات برگدار برای ویتامین K۲ مصرف کنید و مغزها و دانهها نیز میتوانند منابع عالی ویتامین E باشند.
اما یادتان باشد تنوع خیلی مهم است. خیلی زیاد متمرکزشدن روی یک ماده مغذی باعث میشود از دیگر مواد مغذی غافل بمانید.
بهترین غذاهایی که عروق را پاکسازی میکنند
انواع ماهیها سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ هستند که عروق را از انسدادهای التهابی دور نگه میدارند. سالمون و ساردین ماهیهایی هستند که کمک زیادی به قلب و عروقتان میکنند.
ماهیهای سرشار از امگا ۳ برای مبارزه با التهاب
خوردن ماهیهای غنی از امگا ۳ مثل فرستادن نیروی صلح به بدن است و بافتهای ملتهب را تسکین میدهد. این چربیها، سلولهای دیوارهٔ عروق را نرم و منعطف نگه میدارند و خون میتواند بهراحتی در رگها جاری شود.
روغنزیتون بکر یک چربی دوستدار قلب
همچنین روغنزیتون علاوه بر اینکه به سالادتان مزهای بینظیر میدهد در داخل بدنتان نیز اثری بینظیر دارد. روغنزیتون با کاهش کلسترول بد و افزایش کلسترول خوب رگهایتان را پاکسازی میکند.
کلم کیل یک سبزی برگدار است و البته دیگر اعضای خانواده کلم همگی دوست قلب و عروق شما هستند. اسفناج و آروگولا (شابانک) و سوئیس چارد نیز چنین خاصیتی دارند.
نقش سبزیهای برگدار در محافظت از عروق
سبزیهای برگدار سرشار از آنتیاکسیدانهای جنگنده با مهاجمانی هستند که سعی دارند به رگهای شما آسیب بزنند. پنیر پارمسان فقط یک تاپینگ خوشمزه برای پیتزا نیست؛ بلکه ویتامین K۲ خوبی دارد که مانند گارد محافظ جلوی رسوب کلسیم در دیوارهٔ رگها را میگیرد.
پنیرهای سرشار از ویتامین K۲
این ماده مغذی در پیشگیری از رسوب کلسیم در عروق کمتر شبیه لبنیات و بیشتر شبیه یک سوپر قهرمان عمل میکند. کلسیم باید در استخوانها رسوب و تجمع کند نه در عروق و رگها. پنیر چدار و پارمسان را روی پاستا و سالاد و پاپکورنتان بریزید. ویتامین K موجود در این مواد غذایی به گلبولهای قرمز خون انرژی میدهد، بنابراین اکسیژن میتواند بدون هیچ مانعی به سراسر بدن منتقل شود.
انار
انار سرشار از نیترات و آنتیاکسیدانهایی است که از استرس اکسیداتیو و التهاب پیشگیری میکنند. این دو فاکتور در ایجاد پلاک عروقی نقش دارند.
سیر
سیر نیز میتواند به تعدیل سطح کلسترول کمک کند و دارای خاصیت آنتی پلاک است و اجازه نمیدهد سلولهای خون به هم بچسبند و لخته خون تشکیل دهند.
عوارض گرفتگی عروق
گرفتگی عروق میتواند باعث اختلال در عملکرد قلب و عروق شود و منجر به عوارض جدی برای سلامتی شود. تصلب شرایین خطر ابتلا به چندین مشکل سلامتی را افزایش میدهد، از جمله:
بیماری عروق کرونر و محیطی قلب
ایست قلبی
سکته مغزی
آنوریسم
بیماری کلیوی
التهاب عروقی
فشار خون بالا (هیپرتانسیون)
اختلال نعوظ
تصلب شرایین یک بیماری جدی پزشکی است و در صورت نگرانی در مورد سلامت قلب و عروق خود، مشورت با پزشک ضروری است. درمان مرسوم برای تصلب شرایین معمولاً شامل تغییرات رژیم غذایی و سبک زندگی، کاهش وزن و داروهای کاهش دهنده کلسترول است.
در برخی موارد شدید، ممکن است جراحی برای برداشتن یا دور زدن محدودیتهای شریانی برای کاهش خطر بیماری قلبی ضروری باشد.
چقدر طول میکشد تا عروق پاکسازی شوند؟
اینکه چقدر طول میکشد تا عروقتان پاکسازی شوند بستگی به چند عامل دارد از جمله میزان تجمع پلاک، وضعیت سلامت متابولیسم و اینکه تا چه اندازه در ایجاد تغییرات در رژیم غذایی و سبک زندگیتان پیگیر و جدی هستید.
یک رژیم غذایی کم کربوهیدرات، روزهداری متناوب، ورزش منظم و مدیریت استرس نیز به کاهش تجمع پلاک در عروق کمک میکنند. اما شاید ماهها یا حتی سالها طول بکشد تا با تلاش مداوم نتیجه بگیرید.
پیام شما به ما