امروزه سبک زندگی جوانان بسیار متفاوت شده، با اینحال امیرالمومنین علیهالسلام راههای بسیاری برای سبک مناسب زندگی و رستگار شدن ارائه دادهاند که مرور و آگاهی از آنها می تواند نقشه راهی برای زندگی باشد.
مسئولیتپذیری
در نگاه امیرالمومنینعلیهالسلام انسان در مقابل خداوند، خانواده، دوستان و هموطنان و کل مخلوقات جهان هستی مسئولیت دارد و نمیتواند بگوید به من ربطی ندارد.(خطبه 3) این جهانبینی دلیلی است که فرد خود را رهاشده فرض نکند.
تدبیر و اندیشهورزی
فکر و تعقل اساس همه خیرات و نیکیهاست و مشکلات در سایه تعقل و تدبر حل خواهد شد. امیرالمومنین علیهالسلام میفرماید: کسیکه چشم دل باز کند و با بینایی کاری انجام دهد و سود و زیانش را بررسی کند، پشیمان نمیشود. (خطبه154)
قانع بودن
انسان قانع هرگز در مقابل دیگران سر خم نکرده، دست نیاز بلند نمینماید و با چاپلوسی کرامت خود را پایمال نمیکند. و از راه نامشروع کسب درآمد نمیکند.(حکمت371) گاهی جوانان میخواهند ره صدساله را یک شبه طی کنند و بهداشتههای خود قانع نیستند و همین امر باعث میشود به راه خطا و نامشروع میافتند.
مدیریت خشم
امروزه کمتر چیزیکه کنترل میشود هیجان خشم است و در مقابل هر رفتاری از دیگران که آن را نامناسب میدانیم، بروز میکند. امیرالمومنین علیهالسلام خشم را نوعی دیوانگی معرفی میفرماید، زیرا تندخو پشیمان میشود و اگر نشود، دیوانگیاش مستمر است.(حکمت 255)
اعتدال و میانهروی
یکی از مباحث مهم که جوانان باید درباره آن تلاش کنند، اعتدال و میانهروی و دوری از افراط و تفریط است که گرایش به هر کدام آنها باعث انحراف از حق میشود. امیرالمومنین علیهالسلام میفرماید: کاری که باید بیش از هر کاری دوست داشته باشی، میانهروی در حق است.(نامه53)
حسن معاشرت با مردم
متاسفانه در این زمان، جوانان معاشرت پسندیدهای با دیگران نداشته و اصول اخلاقی رعایت نمیشود. این مسئله فرهنگ و تمدن ایرانی – اسلامی را به خطر انداخته است. امام علی علیهالسلام میفرماید: با مردم بهگونهای معاشرت کنید که اگر مرگ شما را فراگرفت برای شما اشک بریزند و اگر زنده ماندید با اشتیاق خواهان دیدار شما باشند.(حکمت10)
صله رحم
یکی از مصادیق حسن معاشرت صله رحم است. چیزی که امروزه اکثر جوانان از آن دوری کرده و در غار تنهایی خود و یا به دوستانشان پناه میبرند. امیرالمومنین علیهالسلام به این امر مهم در خطبه 139 توصیه کردهاند.
مشورت با عاقلان و افراد و آگاه
در اسلام خودرایی و استبداد بسیار مذموم شمرده شده، اما میبینیم که جوانان کمتر بهدنبال مشورت هستند. آنها تصور میکنند به تنهایی میتوانند بهترین تصمیمات زندگی را بگیرند. امیرالمومنینعلیهالسلام میفرماید: کسیکه از افکار و نظرات دیگران استقبال کند، راه و نظر درست را از خطا تشخیص میدهد.(حکمت173)
پیام شما به ما