تربیت بلوغ تو نوجوون‌ها مستلزم دقت در تعادل‌بخشی میان آموزش، مشاهده و تجربه هست. سجاد مهدی‌زاده، مدرس حوزه مهارت‌های زندگی و حوزه خانواده میگه که اصلاح ویژگی‌های شخصیتی مانند خودخواهی و تکبر، به‌همراه تقویت اعتماد به نفس سالم، نقشی کلیدی در رشد اونا داره و والدین و مربیان باید با شناخت دقیق این چالش‌ها، مسیر رشد رو هموار کنن.

نقش افراط و تفریط در آموزش

افراط در آموزش مستقیم:
برخی والدین یا مربیان تصور می‌کنن که تنها با انتقال حجم زیادی از اطلاعات، بلوغ رو تو نوجوونا ایجاد می‌کنن. این نگاه ممکنه به ایجاد فشار روانی و یا عدم پذیرش اطلاعات منجر بشه.
تفریط در آموزش:
از سوی دیگه، نادیده گرفتن اهمیت آموزش و تکیه صرف بر تجربه شخصی یا مشاهده، باعث می‌شه نوجوونان بدون آمادگی کافی وارد موقعیت‌های دشوار بشه.
چکار کنیم؟

ایجاد تعادل میان آموزش نظری و فراهم‌کردن فرصت‌های تجربه عملی.
استفاده از روش‌های جذاب مانند داستان‌گویی، انیمیشن و فعالیت‌های گروهی.

تعارض میان مشاهده و تجربه

مشاهده:
مشاهده رفتارهای مثبت والدین یا مربیان می‌تونه الگوی قدرتمندی باشه. اما گاهی مشاهده رفتارهای نادرست یا وابستگی بیش‌ازحد به الگوها، مانع شکل‌گیری هویت مستقل تو نوجوونا می‌شه.

تجربه:
تجربه‌های واقعی باعث یادگیری عمیق‌تر می‌شن. اما نبود هدایت یا حمایت در این تجربه‌ها می‌تونه به شکست‌های مکرر و کاهش اعتماد به نفس هم منجر بشه.

چکار کنیم؟
ارائه فرصت‌هایی برای تجربه در کنار نظارت و راهنمایی.
استفاده از موقعیت‌های واقعی برای یادگیری در کنار نمایش الگوهای موفق.

خودخواهی و تکبر به‌عنوان موانع بلوغ

خودخواهی:
بچه‌هایی که همیشه مورد توجه بیش‌ازحد قرار گرفتن یا هیچ‌ وقت تجربه تعاملات اجتماعی واقعی رو نداشتن، ممکنه خودمحور بشن. این ویژگی مانع پذیرش انتقاد و رشد اجتماعی اونها می‌شه.

تکبر:
بعضی از بچه‌ها و نوجوونا، به‌ویژه در محیط‌های نخبه‌گرا، ممکنه با حس "بهتر بودن از دیگران" رشد کنن. این تکبر می‌تونه باعث ناتوانی تو ایجاد روابط سالم و مانعی برای یادگیری و رشد بشه.

چکار کنیم؟
ایجاد محیط‌هایی که به کودک یاد دهد دیگران نیز اهمیت دارند.
تمرین رفتارهای اجتماعی مانند همکاری، همدلی، و پذیرش شکست.

تعادل میان اعتماد به نفس و خودمحوری

اعتماد به نفس:
کودکی که اعتماد به نفس سالم داره، توانایی ابراز وجود و مدیریت روابط اجتماعی رو پیدا می‌کنه.

خودمحوری:
اما اگر این اعتماد به نفس به‌درستی هدایت نشه، می‌تونه به خودخواهی و نادیده‌گرفتن نیازهای دیگران تبدیل بشه.

چکار کنیم؟
تقویت اعتماد به نفس با فرصت دادن برای بیان نظرات و ایده‌ها.
آموزش رفتارهای گروهی برای کاهش خودمحوری.