میر سبحان سادات، روان‌شناس و روان‌درمانگر تو دوره «شیوهٔ مواجهه و مدیریت پرخاشگری در نوجوانان» میگه که نوجوانان در دوره‌ای حساس از زندگی قرار دارن که نیازمند توجه، همراهی، و بسترسازی مناسب از سوی خانواده هستن. با درک نیازهای اونها، می‌شه این مرحله رو به سکویی برای رشد سالم و پایدار تبدیل کرد.

نیاز به استقلال و مشارکت

نوجوانان تمایل دارند در تصمیمات خانواده حضور و مشارکت داشته باشند.

خطر بی‌توجهی:

· احساس بی‌ارزشی و طردشدن
· بروز لجبازی و رفتارهای مقابله‌ای برای جلب‌توجه

راهکارها:

· نظرخواهی در تصمیم‌گیری‌ها (مثل برنامه سفر یا خرید)
· تحسین مشارکت آنها حتی اگر نظرشان عملی نشد
· واگذاری مسئولیت‌های کوچک برای تقویت استقلال

میل به دیده‌شدن

نوجوانان در این دوره به دنبال توجه و تأیید هستند و نیاز دارند که تلاش‌ها و موفقیت‌هایشان موردتوجه قرار گیرد.

خطر بی‌توجهی:

· خودنمایی برای جلب‌توجه
· بروز رفتارهای نامناسب در فضای مجازی یا جمع برای دریافت واکنش

راهکارها:

· فراهم‌کردن فرصت‌هایی برای ابراز نظر و احساسات سالم
· تحسین و توجه به دستاوردهای کوچک و بزرگ آن‌ها
· بازگوکردن رفتارهای مثبتشان در جمع خانواده

نیاز به مقبولیت و تعلق

نوجوانان نیاز دارند حس کنند همچنان در خانواده پذیرفته می‌شوند و احساس تعلق، پایه‌ای برای عزت‌نفس و آرامش روانی آنهاست.

خطر بی‌توجهی:

· احساس طردشدن از خانواده
· بروز پرخاشگری یا انزوا به دلیل تصور عدم‌پذیرش

راهکارها:

· نشان‌دادن محبت بی‌قیدوشرط به آن‌ها
· بررسی اشتباهاتشان با آرامش و ارائه راه‌حل
· نشان‌دادن ارزشمندی آنها با کلمات و رفتارهای خود

مدیریت هیجانات و انرژی زیاد

نوجوانان انرژی زیادی دارند و هیجاناتشان ناپایدار است و تمایل به تجربه‌های جدید و فعالیت‌های پرتحرک دارند.

خطر بی‌توجهی:

· تخلیه انرژی در مسیرهای نادرست (مثل خشونت یا رفتارهای پرخطر)
· بروز واکنش‌های احساسی افراطی

راهکارها:

· فراهم‌کردن شرایط فعالیت‌های بدنی و گروهی (ورزش، اردو، هنر)
· یاددادن مدیریت و شناسایی احساسات به آنها
· جایگزینی گفتگو در زمان آرامش به‌جای گفتگو در تنش و هیجان

پرورش هویت و نقش اجتماعی

نوجوانان در این دوره در جستجوی هویت و جایگاه خود در جامعه هستند و نقش خانواده در شکل‌دهی این هویت حیاتی است.

خطر بی‌توجهی:

· سردرگمی هویتی و گرایش به گروه‌های آسیب‌زا
· تقلید کورکورانه از الگوهای نادرست برای جلب تأیید

راهکارها:

· صحبت با نوجوان درباره ارزش‌ها و اهداف شخصی‌اش
· تشویق به دنبال‌کردن علایق و استعدادهایش
· پیشنهاد حضور در گروه‌های سالم و محیط‌های سازنده

تأثیر فضای مجازی و رسانه‌ها

نوجوانان زمان زیادی را در فضای مجازی صرف می‌کنند و شبکه‌های اجتماعی بستر مهمی برای دیده‌شدن آن‌هاست.

خطر بی‌توجهی:

· وابستگی به تأیید مجازی (لایک و فالوور)
· قرارگرفتن در معرض محتواهای ناسالم

راهکارها:

· مدیریت زمان استفاده از فضای مجازی
· پیداکردن محتوای مثبت و سازنده همراه نوجوان
· آگاه‌سازی درباره خطرات و فرصت‌های فضای مجازی

---