عدهای از اهل تسنن در اصل ماجرای غدیر تشکیک ایجاد کرده و برخی نیز در معنای ولایت اختلاف ایجاد کردهاند. با بررسی در منابع معتبر اهل تسنن، تواتر روایت رخداد تاریخی غدیر و منصوب شدن امیرالمومنین علیهالسلام را اثبات میکنیم.
مهری هدهدی
دوشنبه ۴ تیر ۱۴۰۳ - ۱۸:۵۲
عدهای از اهل تسنن در اصل ماجرای غدیر تشکیک ایجاد کرده و برخی نیز در معنای ولایت اختلاف ایجاد کردهاند. با بررسی در منابع معتبر اهل تسنن، تواتر روایت رخداد تاریخی غدیر و منصوب شدن امیرالمومنین علیهالسلام را اثبات میکنیم.
آیه نصب و معرفی امیرالمومنین علیهالسلام
یَا أَیُّهَاالرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ وَإِنْ لَمْتَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ... (مائده،۶۷) آیه فوق، در غدیر خم، درباره نصب امیرالمومنین علیهالسلام نازل شده و حدود ۳۶۰ نفر از دانشمندان اهل تسنّن این مطلب را پذیرفته و شان نزول این آیه را مربوط به غدیر خم و معرفی امیرالمومنین علیهالسلام به عنوان جانشین پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله دانستهاند.
نظرات برخی از علمای اهل تسنن در باره آیه ۶۷ مائده
واحدی در کتاب اسباب النّزول،ص۱۵۰و سیوطی در کتاب الدرالمنثور، ج۲،ص۲۹۸ مینویسند: آیه«یا ایهاالرسول...»، روز عید غدیر درباره علیبنابیطالب نازل شده است. فخر رازی در تفسیرش میگوید:«مفسّران ده وجه برای نزول این آیه بیان کردهاند»؛ «دهم اینکه آیه در مقام فضیلت علیبنابیطالب نازل شده و هنگامی که این آیه نازل شد، پیامبر اسلام دست حضرت علی را گرفت و فرمود: هرکس من مولا و سرپرست و حاکم اویم، علی مولای اوست.»
نظر علما درباره حدیث غدیر
آلوسی و ابنحجر عسقلانی مینویسند:عبارت"منکنت مولاه فعلیمولاه"متواتره و یقیناً پیامبر فرموده. عبارت"اللهموال منوالاه"نیز سندی قوی دارد.(روحالمعانی،ج۳)این حدیث را بیشاز۷۰ صحابی نقلکردهاند.(تهذیبالتهذیب،ج۷) ابنحجر هیثمی مینویسد:حدیث غدیر،حدیث صحیحیاست که شکی در آن نیست وعلمایی چون ترمذی،نسائی و احمد آن را نقلکرده و طرق آن واقعاً زیاد است؛از همینرو۱۶صحابی بلکه بهنقل احمد۳۰صحابی این حدیث را از پیامبر شنیده و بسیاری از اسناد آن صحیح و حسن هستند.(الصواعقالمحرقه،ج۱)
تواتر حدیث غدیر
علامه امینی (ره) در کتاب الغدیر،ج۱اسامی۴۳ نفر از علمای اهل سنت را همراه تصریح آنان بهتواتر حدیث غدیر یا صحت سند آن، و اینکه حدیث قابل تشکیک نیست نقل کرده است. از جمله ملاعلی قاری، در مرقاه المفاتیح،ج۱۱/ جزری شافعی در اسنی المطالب، سبط بنجوزی در تذکرهالخواص،العجوانی در کشف الخفاء،ج۲، صنعانی در سبلالسلام، ج۱، الکتانی در نظم المتناثر،ج۱، البانی در السلسلهالصحیحه،ج۴، به تواترِ حدیث غدیر خم اذعان دارند.
ماجرای حارثبننعمان در اثبات غدیر
چندروز پساز ماجرای غدیر، حارثبننعمان نزد رسول خداصلیاللهعلیهوآله آمد وگفت: "این جریان غدیر از جانب خودت بود یا خداوند؟" حضرت فرمود از جانب خدا. وی گفت من طاقت سرپرستی علی را ندارم! اگر راست میگویی از خدا بخواه عذابی از آسمان بر سر من بفرستد تا مرا هلاک کند. حضرت نفرین کرد و در همانحال چنین شد. سپس آیات۱تا۳ سوره معارج نازل شد که ماجرای عذابشدن نعمان را بیان فرموده است.(تفسیر المنار،ج۶،ص۳۸۴/الدرالمنثور،ج۸،ص۲۷۸/تفسیر قرطبی، ج۱۸،ص۲۷۸/ روحالمعانی،ج۱۵،ص۶۲)
تبریکگفتن به امیرالمومنین علیهالسلام
پس از خطبه پیامبر اکرم، مردم دستهدسته جلو آمده و گفتند: یا علی مبارکت باشد، سرپرست ما، و همه مومنان شدی!و پیشاز همه ابوبکر و عمر بهامیرمومنان(علیهالسّلام)تبریک گفتند. خلیفه دوم گفت: تبریک، تبریک، ای ابوالحسن، تو اکنون مولا و رهبر من و هر کس دیگری هستی. سپس همسران پیامبر(صلیاللهعلیهوآله)و باقی زنان نزد حضرت آمده تبریک عرض نمودند. (روضهالواعظین،ص۳۵۰/تاریخ بغداد،ج۹،ص۲۲۱/البدایهوالنهایه،ج۱۱،ص۷۴/تاریخ مدینه دمشق،ج۴۲،ص۲۳۳/ الصواعقالمحرقه، ج۱،ص۱۱۰...)
شعرسرایی حسان در غدیر خم
حسان از شاعران معروف، پس از معرفی شدن امیرالمومنین علیهالسلام، در مکان غدیر خم، شعری سرود با این مضمون که: "رسول خدا به علی گفت که ای علی برخیز پس بهدرستی که من تو را به عنوان امام و راهنمای بعد از خود برگزیدم". و این شعر سندی برای اثبات غدیر است.(فرائدالسمطین،ج۱،ص۷۳/المناقب،ص۱۳۶/کفایهالطالب،ص۶۴...)
پیام شما به ما