به طور کلی جوانان، از مهمترین داراییهای جوامع برای رسیدن به رشد و توسعه اقتصادی محسوب میشوند و در صورتی که انرژی و مهارتهای آنان در مسیر درست به کار گرفته نشود این سرمایه مهم هدر خواهد رفت. در این میان برخی عوامل ممکن است مانعی برای ارتقای مهارتهای فردی و اجتماعی جوانان باشد و انگیزه آنها را برای کار، تحصیل، مهارت آموزی و حضور مفید در اجتماع کاهش دهد و اصطلاحا افراد را NEET بکند. یکی از این عوامل، نامطلوب بودن وضعیت اقتصادی کشور است. NEET مفهومی اقتصادی است و به جوانانی اشاره دارد که شاغل نبوده و در حال تحصیل یا مهارت افزایی نیستند. این مفهوم برای اولین بار در زمان بحران اقتصادی ژاپن استفاده شد و به عنوان نوعی اختلال در شغل و تحصیل جوانان مورد توجه سیاستمداران قرار گرفت. از حدود دو دهه پیش، بسیاری از کشورهای توسعه یافته برای بررسی وضعیت جوانان بیکار و بی رغبت به تحصیل و مهارت آموزی از مفهوم NEET استفاده کرده و برای بهبود آن سیاستهای رفاهی را مورد توجه قرار دادهاند؛ این در حالی است که ایران هنوز به اهمیت نسل جوان در رشد و پیشرفت کشور پی نبرده است و به همین دلیل با وجود مشکلات اقتصادی، در سیاستگذاری برای حل مشکل بیکاری جوانان و جلوگیری از ترک تحصیل سهلانگاری میشود. در سال ۹۶ مرکز آمار ایران نرخ بیکاری جوانان ۱۵ تا ۲۹ سال ایران را ۲۴.۴ درصد اعلام کرد. همچنین بر اساس تحقیقات، نرخ NEET در ایران حدود ۲۳ درصد بوده که این نرخ در زنان ۲.۵ برابر بیشتر از مردان است. در این گزارش، برخی عوامل اقتصادی تاثیرگذار بر NEET شدن جوانان را بررسی میکنیم. رکود اقتصادی رکود اقتصادی باعث میشود جوانان تحت فشار مالی قرار بگیرند و توانایی تامین هزینههایی چون هزینه تحصیل را نداشته باشند. همچنین در شرایط رکود اقتصادی حتی اگر فرد شاغل باشد، انگیزهاش برای ارتقای جایگاه شغلی کاهش پیدا کرده و به سمت NEET شدن سوق داده میشود. از سوی دیگر رکود اقتصادی باعث میشود که فرد احساس بیهودگی کند و بیکاری را بر مهارت آموزی و کسب شغل ترجیح دهد. بیکاری یکی از مهمترین مولفههای اقتصادی تاثیرگذار بر NEET شدن افراد، بیکاری و مشکلات اشتغال جوانان است. بر اساس پژوهشهای انجام شده بر روی تعدادی از افراد NEET، بخش عمدهای از مشکل بیکاری و ترک تحصیل جوانان به دلیل وضعیت نامناسب «عرضه کار» است. در واقع عدم تطابق تحصیلات و مهارتهای آموخته شده افراد و نیاز بازار کار نه تنها باعث هدر رفت منابع انسانی کشور میشود بلکه تاثیر مستقیمی بر افت اقتصاد کشور دارد. بنابراین جامعه باید با بهبود بازار کار و ایجاد تناسب میان تورم و حقوق تعریف شده برای مشاغل، فرصتهای شغلی مناسب را در اختیار جوانان قرار دهد تا بتواند به شکلی از NEET شدن افراد جلوگیری کند. گذار گسسته از تحصیل به کار در حال حاضر جامعه ایران با پدیده «گذار گسسته از تحصیل به کار» مواجه است که بر اساس آن فرد بدون تضمین کار یا کارآموزی ترک تحصیل میکند. این پدیده نیز مبنایی برای NEET شدن افراد است. چنین پدیدهای میتواند در زندگی شخصی فرد، ویژگیها و توانمندیهایش و همچنین ساختاری که در آن رشد کرده ریشه داشته باشد. همچنین کاهش توانایی اقتصادی از مهمترین عواملی ایجادکننده این پدیده در جامعه است. در واقع شرایط کنونی اقتصاد کشور باعث شده که تمرکز اصلی جوانان، بر چگونگی درامدزایی باشد تا جایی که تحصیل را بیهوده تلقی میکنند و از ادامه آن دست میکشند. یکی از مشکلات پدیده «گذار گسسته از تحصیل به کار» این است که گزینهها و فرصتهای شغلی پیش روی فرد کاهش یافته و در بسیاری از موارد به موقعیت و هدف ایده آلی که برای خود ترسیم کرده دست پیدا نمیکند. البته که NEET شدن به عنوان مفهومی اقتصادی شناخته میشود اما تاثیر عوامل سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و خانوادگی را نمیتوان در شکلگیری آن نادیده گرفت و همه ارگانهایی که به نحوی در حوزه سیاستگذاری نقش دارند باید خطرات آن را جدی بگیرند و برای رفع این اختلال فراگیر در جامعه تلاش کنند.
NEET مفهومی اقتصادی است و به جوانانی اشاره دارد که شاغل نبوده و در حال تحصیل یا مهارت افزایی نیستند. این مفهوم برای اولین بار در زمان بحران اقتصادی ژاپن استفاده شد و به عنوان نوعی اختلال در شغل و تحصیل جوانان مورد توجه سیاستمداران قرار گرفت.



