اطلاع از اینکه یکی از نزدیکان و عزیزان دچار اعتیاد شده، خبری ناگوار است و تنش و اضطراب بسیاری ایجاد خواهد کرد؛ اما نه از کورهدررفتن راهحلی مؤثر است، نه در غمماندن و نه قهرکردن. این خبر سخت است و به مدیریت نیاز دارد؛ هم مدیریت خود و هم مدیریت ارتباط با عضو معتاد در خانواده.
از خط قرمزها عبور نکنید
حمایت خانواده نقش مؤثری در درمان و ترک اعتیاد دارد. اما مدیریت ارتباط با عضو معتاد بهمعنای همراهی در مصرف مواد نیست. چنانچه او خواست شما را متقاعد کند که به مصرف نیاز دارد یا از لذتها و مزایای کشیدن گل حرف زد یا آن را اعتیاد ندانست، در دسترسی او به گل همراهی نکنید. شاید بهانههای مختلفی هم بیاورد؛ اما وظیفه شما همراهی در عمل اعتیاد نیست.
مهمترین کارهایی که نباید انجام داد
بعضی رفتارها فقط تنش را بیشتر میکند ولی تأثیر مثبتی در ترک عضو معتاد خانواده ندارد. مثلاً قهرکردن یا جر و بحث و سرزنش بیشتر به بقیه کمک نامطلوب میکند تا سعی کنند از شر هیجانهای منفی خود به یکباره خلاص شوند. اما چرا اینها کمک نامطلوب محسوب میشوند؟ چون این برخوردهای هیجانی که درونریزی یا برونریزی هیجانی هستند، به ابراز صحیح هیجان نمیانجامند و فقط فضا را متشنج کرده و نمیگذارند گفتوگویی مؤثر و حل مسئله شکل بگیرد.
مهمترین کارهایی که در ارتباط با فرد معتاد و البته در هر ارتباط دیگری نباید انجام داد، عبارت است از: طردکردن؛ سرزنشکردن؛ القای احساس گناه. این برخوردها طرف مقابل را بیشتر لجباز میکند و ارتباط را غیرمؤثر میکند. اگر قرار باشد در میان جمع خانواده هم پذیرفته نشود، طبیعی است که به اعتیاد خود ادامه بدهد.
یادتان باشد نهال ترک اعتیاد دو شاخه دارد. یکی از آن شاخهها خود فرد است و دیگری خانواده و اطرافیان. وقتی شاخهای کار خود را درست انجام ندهد، احتمال ازبینرفتن نهال وجود دارد.
روشهای اجباری ترک فایده ندارد
عضو معتاد باید آماده ترککردن شده باشد و خودش بخواهد که ترک کند؛ وگرنه بهاجبار ترکدادن مثل بسیاری رژیمهای غذایی است که بعد از مدتی، فرد چاقتر هم میشود. شما نمیتوانید شبانهروز او را زیر نظر داشته باشید و محدودش کنید تا ببینید دوباره سراغ گل میرود یا نه. اول باید خود او بخواهد و در قدم بعد، بقیه هم بالغانه با او برخورد کنند و او را مطمئن کنند که به او و تصمیمش اعتماد دارند. لازم است اعضای خانواده رابطهای باکرامت با او برقرار کنند و ارزشمندی او را یادآور شوند.
