تصاویر و ویدئوهایی که احتمالاً شما هم در فضای مجازی دیدهاید، صفحاتی با عنوان تورگردی، طبیعتگردی و ایرانگردی ویدئوهایی از سفرهایشان منتشر میکنند و در آن از شرایط و ویژگیهای سفر میگویند؛ از زمان حرکت و هزینه گرفته تا خدماتی که شاید آنها را نسبت به سایر تورها متمایز کند، گاهی این تورها حتی مجوز رسمی ندارند و صرفاً اسمی را در فضای مجازی یدک میکشند. ممکن است تا اینجا همه چیز طبیعی به نظر برسد؛ اما علامت سؤالی که در ذهن ایجاد میکند خبرهایی است که از پشت پرده این تورها به گوش میرسد، خبرهایی مثل سرو مشروب تا مصرف مواد مخدر!
به همین بهانه در این گزارش با چند نفر از تور لیدرها صحبت کردیم تا از چندوچون ماجرا سر در بیاوریم.
کمپینگ در دل کویر ایران با خدمات لوکس
برای پیدا کردن جواب گشتزدن در صفحات مجازی تورهای مختلف را شروع کردیم، صفحاتی خوشآبورنگ با موسیقی شاد و تصاویری دلچسب از طبیعت که بعد از دیدن آن دل هر آدمی برای مسافرت لک میزند! بیشتر آنها خودشان را مجری برگزاری تورهای طبیعتگردی و آفرودی معرفی میکردند، در این جستجوها به صفحهای با 53 هزار دنبالکننده رسیدیم که در توضیحات آن نوشته بود: «لوکسترین سفرهاتونو با ما تجربه کنید» با نگاهی به پستها و هزینه دریافتی و احتمالاً خدماتی که ارائه میدهد این عنوان را برای خودش مناسب دیده است؛ اما این خدمات لوکس از نظر خودشان چه بوده؟
«کمپینگ در دل کویر ایران»، پستی با این مضمون در صفحه کویرگردی، شبنشینی، بازی گروهی، عکاسی و فیلمبرداری حرفهای، سرو ماکتل (نوشیدنی غیرالکلی) و ماساژ در دل کویر را جزو جاذبههای سفر و خدماتی که ارائه میدهد عنوان کرده است. با کسی که هماهنگکننده این سفر بود صحبت کردیم و بعد از مطلع شدن از ظرفیت و نحوه ثبتنام، از او درباره یکی از خدماتی که داخل پرانتز چشمک میزد - سرو ماکتل (نوشیدنی غیرالکلی)- سؤال پرسیدیم. او در پاسخ به اینکه آیا نوشیدنی الکلی هم سرو میکنند جواب مثبت داد و گفت: «خودتون میارید و ما انجام میدیم، اگه مشکلی هم پیش بیاد و نتونستید همراه خودتون بیارید میتونید روی باقی مسافرها حساب باز کنید!» به همین سادگی!
همراه تور ما باشید، دست خالی برنمیگردید!
صفحات دیگری هم گفتند که سرو مشروبات الکلی ممنوع است و تابع قوانین عمل میکنند؛ اما تجربیات کسانی که با این تورها به سفر رفتهاند چیز دیگری میگوید!
برای اثبات این قضیه، با یکی از تور لیدرهای کویرگردی تلفنی صحبت کردیم، او میگفت به دلیل فروش مشروبات الکلی در دادگاه پرونده قضایی دارد و اگر شخصی قرار است به اینگونه سفرها بیاید، بهتر است همراه خودش داشته باشد! بعد از کمی اصرار ما انگار پرونده داشتن در دادگاه آنچنان هم برایش جدی نبود و گفت: «شما بیایید من براتون هماهنگ میکنم!» او با جمله: «خانم ما جنسی نمیدیم که طرف بیفته روی دستمون و دردسر بشه!» به این شکل و به خیال خود، خاطر مشتری و مسافر را از کور نشدن و کیفیت خوب محصولش (مشروبات الکلی) مطمئن کرد! در ادامه بازاریابی و چربزبانیهای آقای تورلیدر درباره مقرون بهصرفهبودن محصولش، متوجه شدیم مشروبات الکلی یک لیتر و نیم به قیمت 700 هزار تومان، در تورها به فروش میرسد!
فریاد فساد
سرو مشروبات الکلی، مصرف گل، انواع مواد مخدر و حتی برخی فسادهای اخلاقی از مواردی است که این روزها در تورهای مختلف پیدا میشود. اما نکتهای که وجود دارد این است که بسیاری از افرادی که برای این تورها ثبتنام میکنند، اصلا از اتفاقهایی که زیر پوست رنگی و شاد آنها رخ میدهد خبر ندارند! برای آنها تور یک سفر و تفریحی است که قرار است حالشان را خوب کند. آنها پس از حضور در تورها با با فضای ناآشنا و غریبی روبهرو میشوند که توقع نداشتهاند و گاهی برای طردنشدن و تنهایی در سفر مجبور میشوند با جمعیت یکرنگ و همراه شده و در موقعیتهایی که نمیپسندند قرار بگیرند.
نهادهای نظارتی، خوابیدهاند
در نهایت سوال مهم و بزرگ اسن است که نهاد نظارتی دقیقا چه میکنند؟ وقتی ما با چند جستوجوی ساده در شبکههای اجتماعی به این تورها و رفتارهای غیراخلاقی که در آنها جریان دارد، دست پیدا کردیم، چطور یک نهاد که دقیقا وظیفه بررسی این مجموعهها را بر عهده دارند، متوجه این سرپیچیهای عیان نمیشوند؟ این رفتارها میتواند روی شرایط و زندگی افراد آنقدر اثر بگذارد که حتی مسیر زندگیشان را عوض کند، چه بسا آسیبهای جدی که به این افراد وارد میشود، هرگز قابل ترمیم نباشد.
