این متن آگهی یک صفحه اینستاگرامیست که در سایز دلخواه شما شیشه هایی پر از خاک رنگی هرمز میفروشد. کافیست گشتی بین این نوع صفحات بزنید تا ببینید چطور با اسم تولید صنایع دستی و حمایت از کسب وکارهای بومی اقدام به فروش خاک جزیره میکنند.

اگر تصاویری ببینید که کامیونهایی در حال برداشت خاک جزیره هرمز هستند احتمالا عصبانی و ناراحت شوید، اما دیدن شیشههای کوچک که از خاک رنگارنگ هرمز پر شدهاند بعید است باز هم همینقدر شما را عصبانی یا نگران کند. ممکن است پیش خودتان فکر کنید مگر یک شیشه کوچک از این خاک چه آسیبی به اکوسیستم یا زیستبوم جزیره خواهد زد. اما همین برداشتن خاک در حد شیشههای کوچک حالا بلای جان این جزیره شدهاند.
صنایع دستی یا فروش خاک؟
اگر تا به حال به جزیره هرمز سفر کرده باشید قطعا غرفههایی را دیدهاید که شیشههایی پر شده از خاک هرمز، در رنگهای مختلف میفروشند. غرفههایی که در اینستاگرام هم صفحه دارند و این به اصطلاح صنایع دستی را به سراسر کشور ارسال میکنند. صفحهشان هم پر است از عکسهایی زیبا و چشمنواز که هر بینندهای را ترغیب میکند حداقل یک شیشه برای یادگاری یا دکور بخرد. اما احتمالا هیچ یک از خریداران به این فکر نکنند که روزانه چند شیشه از این خاک به فروش میرسد و این اتفاق در طولانی مدت اثری مشابه همان برداشتهای کامیونی خواهد داشت. پدیدهای که کارشناسان به آن "خاکخواری تدریجی" میگویند. چون اگر ادامه پیدا کند از این خاک منحصر به فرد چیز زیادی برای آیندگان باقی نخواهد ماند.
چرا خاک هرمز مهم است؟
به گفته کارشناسان اگر فروش خاک هرمز همچنان ادامه پیدا کند این یاقوت خلیج فارس را دچار آسیبهای جدی زیست محیطی مثل فرسایش خاک و تخریب پوشش گیاهی خواهد کرد.
جزیره هرمز که به مدادرنگی طبیعت معروف است خاکهایی با رنگهای مختلف دارد از قرمز و نارنجی و زرد و حتی طلایی گرفته تا سبز و سفید و فیروزهای. در بین این خاک ها؛ خاک سرخ هرمز کمیاب تر از بقیه است از این جهت که کاربرد خوراکی دارد. مردم محلی سالیان سال است از خاک این کوه قرمز در پخت غذاهای مختلف، نان، مربا و ترشی استفاده میکنند. به این شکل که خاک سرخ جزیره را با آب مخلوط کرده و پس از ته نشین شدن خاک، آب قرمز رنگ آن را با نمک ترکیب و با آن سس تهیه میکنند. همه این موارد باعث شده تا خاک این جزیره به اندازه سایر میراث فرهنگی کشور حائز اهمیت باشد و حفظ آن هم مهم. ضمن اینکه از نظر مواد معدنی موجود در این خاک هم، خاک قرمز هرمز یکی از مرغوبترین خاکها برای برخی صنایع مثل رنگسازی و موزاییکسازی است.
برداشتهای چند تنی!
در اینترنت اگر عبارت فروش خاک هرمز را جستجو کنید با آگهیهای مختلفی روبرو میشوید. از فروش کیسههای 30 کیلوگرمی برای آجرسازی و رنگسازی تا فروش در تناژهای بالا. به همین بهانه با یکی از این شمارههای درون همین آگهیها تماس گرفتیم. وانمود کردیم خاک قرمز هرمز میخواهیم برای نقاشی. از صحبتهای کارشناس فروش متوجه شدیم که زیر یک تن نمیفروشند و قیمت هر کیلو خاک کمیاب هرمزهم فقط 24 هزار تومان است. وقتی در مورد خلوص این خاک ها سوال کردیم گفتند که اطلاع دقیقی ندارند اما احتمالا حداقل 40 درصد از این خاک واقعا خاک جزیره هرمز است؛ که حتی همین عدد هم اگر درست باشد فاجعه است. فرض کنید به ازای هر یک مشتری که حداقل یک تن سفارش دهد 400 کیلوگرم خاک از جزیره هرمز برداشته میشود. روندی به گفته کارشناسان اگر ادامه پیدا کند این یاقوت خلیج فارس را دچار آسیبهای جدی زیست محیطی مثل فرسایش خاک و تخریب پوشش گیاهی خواهد کرد.