ابتدا بايد دانست كه يكى از عوامل دورى انسان از امام زمان(عج) و قطع ارتباط روحى و معنوى و ناخشنودى آن حضرت، ارتكاب محرّمات الهى و گناهان است. آن حضرت در توقيع شريف به شيخ مفيد(ره) مى فرمايد: «شما مكلّف هستيد كه اوامر و دستورات ما را به دوستانمان برسانيد، با اينكه ما بر اساس فرمان خداوند بزرگ و صلاح واقعى خود و شيعيانمان - تا زمانى كه حكومت بر دنيا در اختيار ستمگران است - در نقطه اى دور و پنهان از ديده ها به سر مى بريم ؛ ولى از تمام حوادث و ماجراهايى كه بر شما مى گذرد، كاملاً مطّلع هستيم و هيچ چيز از اخبار شما بر ما پوشيده نيست. از خطاها و گناهانى كه بندگان صالح خداوند، از آنها دورى مى كنند ؛ اما شما آنها را مرتكب مى شويد نيز با خبريم. از عهدشكنى ها و پشت سر گذاشتن عهد و پيمان ها با اطلاعيم... پس از خداوند بترسيد و تقوا پيشه كنيد و ما خاندان رسالت را مدد رسانيد... سعى كنيد اعمالتان به گونه اى باشد كه شما را به ما نزديك سازد و از گناهانى كه موجبات نارضايتى ما را فراهم مى نمايد، بترسيد و دورى كنيد...»[1]. بر اساس اين توقيع شريف، همه شيعيان و دوستداران حضرت، توصيه به تقوا و ورع شده اند و اين بهترين راه دوستى و خشنودى امام زمان(عج) است ؛ همان طورى كه گناهان و معاصى، باعث نارضايتى آن حضرت و قطع پيوند و ارتباط با او است. حتّى در توقيع ديگر، علّت طولانى شدن غيبت و عدم مشاهده و ديدار آن حضرت، گناهان و انحرافات شيعيان و دوستان اهل بيت (علیهم السلام)  ذكر شده است: «... ما عهد مى كنيم با شما اى دوست مخلص (شيخ مفيد) كه در راه ما با ظالمان مجاهده مى كنى ؛ هر كس از برادران دينى شما - كه تقوا را سرمايه خويش قرار دهد - از فتنه هاى گمراه كننده و ظلمت خيز، در امان خواهد بود... آنچه كه موجب جدايى ما و دوستانمان گرديده و آنان را از ديدار ما محروم كرده است، گناهان و خطاهاى آنان و تخلّف از فرمان هاى خداوند است»[2]. جالب آنكه در آغاز قيام جهانى حضرت مهدى(عج) ياران و اصحاب نزديك ايشان، پيمان و بيعت سختى با آن حضرت مى بندند و تعهّد مى كنند كه از گناهان و انحرافات دورى جويند و از ظلم و فسادگرى بپرهيزند. اميرمؤمنان على (علیه السلام) ، در ضمن يك حديث طولانى، در وصف بيعت ياران امام زمان(عج) چنين مى فرمايد: با او بيعت مى كنند كه هرگز: دزدى نكنند «يبايعون على اَن يَسرَقوا» ؛ زنا نكنند «ولا يَزنوا» ؛ مسلمانى را دشنام ندهند «و لا يَسُبّوا مسلما» ؛ خون كسى را به ناحقّ نريزند «و لا يقتلوا مُحرما» ؛ به آبروى كسى لطمه نزنند «و لا يهتك حريما مُحرّما» ؛ به خانه كسى هجوم نبرند «و لا يهجموا منزلاً» ؛ كسى را به ناحق نزنند «و لا يضربوا احدا الاّ بالحقّ» ؛ طلا، نقره، گندم و جو ذخيره نكنند «و لا يكنزوا ذهبا و لا فضّة و لا بُرّا و لا شعيرا» ؛ مال يتيم را نخورند «ولا يأكلوا مالَ اليتيم» ؛ در مورد چيزى كه يقين ندارند، گواهى ندهند «و لا يشهدوا بما لا يَعلمون» ؛ مسجدى را خراب نكنند «ولا يُخرِبوا مسجدا» ؛ مشروب نخورند «و لا يَشربوا مسكرا» ؛ حرير و خز نپوشند «و لا يلبَسوا الخزّ و لا الحرير» ؛ در برابر سيم و زر سر فرود نياورند «و لا يتمنطقوا بالذّهب» ؛ راه را بر كسى نبندند «و لا يقطعوا طريقا» ؛ راه را نا امن نكنند «و لا يخيفوا سبيلاً» ؛ گرد همجنس بازى نگرايند «و لا يَفسقوا بغُلام» ؛ خوراكى را از گندم و جو انبار نكنند «ولا يحبسوا طعاما مِن بُرّ و لا شعير» ؛ به كم قناعت كنند «و يرضَونَ بالقليلِ» ؛ طرفدار پاكى باشند «و يَشَتّمونَ على الطيّب» ؛ از پليدى گريزان باشند «و يكرهون النجاسة» و...»[3]. پس گناهان و رذايل اخلاقى، عامل مهمى در محروميت انسان از عنايات امام زمان(عج) است. با اين حال بايد دانست كه امام هر زمان، مظهر رحمت و رأفت الهى و واسطه فيض بين خالق و مخلوق است. تمام نعمت ها به بركت وجود امام و حجّت هر زمان به مردم مى رسد و تمام بلاها نيز به بركت وجود او رفع مى شود و با اندكى اشتباه و خطايى، اين الطاف و بركات از انسان دريغ نمى گردد. او مظهر رحمت الهى است و هيچ سود و منفعتى را از ديگران توقّع ندارد و جز در راه منافع آنان قدم بر نمى دارد. در عنايت و لطف او، هيچ بخل و كاستى راه ندارد. آن حضرت در سخنان خيرخواهانه اى مى فرمايد: «پس بايد هر يك از شما [شيعيان]، كارهايى را كه موجب جلبِ محبّت مى گردد، انجام دهيد و بايد از كارهاى ناپسندى كه خشم و غضب ما را در پى دارد، اجتناب كنيد. پس [آگاه باشيد كه] مرگ آدمى ناگهان مى رسد كه در آن، ديگر توبه سودى نمى رساند و ندامت، نمى تواند او را از عذاب برهاند»[4]. يقين بدانيم اگر كوچك ترين انحرافى كه در بين شيعه ايجاد شود، قلب امام زمان را ناراحت و رنجور خواهد كرد. به همين جهت آن حجّت خداوند، شكوه خويش را از دست شيعيان جاهل و منحرف به اين صورت اظهار مى دارد: «به حقيقت، نادانان و كم خردان شيعه و كسانى كه پر و بال پشه بر دين آنها برترى دارد، ما را آزار مى دهند[5]». در پايان توصيه مى شود، ارتباط خود را با خواندن دعا و انجام اعمال نيك، با امام زمان(عج) پررنگ تر كنيد و خود را هميشه مديون و بدهكار او بدانيد. اگر دعاها و خواسته ها، همراه با گريه، پشيمانى و اشك شوق باشد، احتمال استجابت آن بيشتر است ؛ پس سوز و ندبه خود را با خواندن دعاى عهد و ندبه، اعلام داريد و در عين حال استغفار و توبه را فراموش نكنيد. بهترين شفيع در بارگاه الهى براى آمرزش گناهان، امام معصوم است و دعاى او در حق شيعيانش به يقين اجابت مى شود[6]. پی نوشت ها: [1]. بحارالانوار، ح 53، ص 175. [2]. نجم الثاقب، ص 567. [3]. منتخب الاثر، ص 581، ح 4 ؛ الملاحم و الفتن، ص 53. [4]. بحارالانوار، ج 53، ص 174، ح 7. [5]. احتجاج طبرسى، ج 2، ص 474. [6]. براى مطالعه بيشتر در اين زمينه ر.ك: ناصر مكارم شيرازى، مهدى انقلابى بزرگ ؛ محمد محمدى رى شهرى، كيمياى محبّت ؛ عليرضا رجالى، يكصد پرسش و پاسخ پيرامون امام زمانعج و... . منبع: پرسمان دانشجویی