هر سال همین روزهای نزدیک مهر، خانوادهها با یک فهرست بلندبالا روبهرو میشوند: دفتر، مداد، کیف، لباس، خوراکی، کلاس فوق برنامه و دهها هزینه ریز و درشت دیگر.
این اعداد وقتی جمع میشوند، تازه معلوم میشود «هزینه مدرسه» فقط همان شهریه نیست؛ رشتهای از خرجهای تکراری است که اتفاقا با کمی فکر و خلاقیت و انتخابهای هوشمندانه میتوان جلویشان را گرفت.
با این حال، بسیاری از این هزینهها آنقدرها هم اجتنابناپذیر نیستند. کمی دقت، خلاقیت و انتخابهای هوشمندانه میتواند جلوی بسیاری از نشتیهای مالی را بگیرد.
اما اهمیت ماجرا فقط در صرفهجویی مالی خلاصه نمیشود. هر بار که والدین با برنامهریزی و گفتگو هزینهها را مدیریت میکنند، بچهها هم یاد میگیرند که:
- وسایل ارزش دارند و باید مراقبشان بود.
- پول محدود است و باید انتخاب کرد.
- پسانداز، آزادی عمل آینده را بیشتر میکند.
لوازمالتحریر و نوشتافزار
سال تحصیلی جدید اغلب با خرید لیست بلندبالای نوشتافزار شروع میشود. اما اگر قبل از رفتن به فروشگاه، کشوها و قفسهها را نگاه کنیم، معمولاً دفترهای خالی و قابل استفاده، خودکار و مدادهای سالم یا حتی ماژیکهایی که هنوز جوهر دارد پیدا میشود. بنابراین میتوان لیستی بدون وسایل تکراری نوشت تا هزینهها مدیریت شود.
از طرفی، خرید عمده وسایل و تقسیم آن بین دوست و آشنا، باعث میشود قیمت به شکل قابل توجهی پایین بیاید.
همچنین تمام این صرفهجوییها وقتی ماندگار میشود که بچهها بلد باشند چطور مسئولانه از وسایلشان مراقبت کنند نه اینکه خیالشان راحت باشد که اگر گم یا خراب کنند فورا جایگزین میشود.
خوراکی و تغذیه مدرسه
خوراکیهای آماده، راحتترین انتخاباند اما خرج زیادی روی دست پدر و مادر میگذارد و اغلب از نظر ارزش غذایی هم مفید نیستند. با این حال خانوادههایی که برنامه هفتگی میانوعده مینویسند، هزینهها را به مراتب بیشتر از خانوادههایی که بچهها را به غذای بوفه عادت دادهاند کاهش میدهند.
با این حال حتی اگر بعضی خوراکیها از فروشگاه تهیه میشود، خرید کارتونی یا حتی عمده میتواند هزینهها را به طور قابل توجهی در طول سال کاهش دهد.
داشتن بطری آب شخصی، ظرف غذای شخصی و نه یک بار مصرف و حتی همراه داشتن دستمال کاغذی در کیف، شاید ناچیز به نظر برسد اما وقتی با یک حساب سر انگشتی متوجه رقم قابل توجه آن خواهید شد.
همین انتخابهای ساده، در طول ماه بار قابل توجهی را از روی دوش خانواده برمیدارد.
کلاسهای فوقبرنامه و کمکدرسی
وقتی صحبت از کلاسهای فوق برنامه مدرسه میشود، بیشتر خانوادهها با فشار اجتماعی روبهرو هستند: «بچه فلانی ثبتنام کرده، پس ما هم باید ثبتنام کنیم». در حالیکه این کلاسها برای همه بچهها مفید و ضروری نیستند. سوال کلیدی این است که آیا کلاس انتخابی، به رشد واقعی کودک کمک میکند یا فقط برای عقب نماندن از دیگران است؟
از طرفی منابع آنلاین رایگان یا کمهزینه بسیاری وجود دارد که اغلب موارد جایگزین قابل قبولی هستند؛ بنابراین پیش از ثبتنام از ضرورت و اهمیت کلاس برای بچهها مطمئن شوید تا هم بودجه شما در جای نادرستی هدر نرود و هم انرژی و وقت بچهها.
کتاب و جزوه
کتابها و جزوهها از جمله هزینههای ثابت هر سال هستند. اما همیشه راههای سادهای برای سبکتر کردن هزینههای این بخش وجود دارد. مثلا کتابخانه مدرسه یا کتابخانههای عمومی منبعی کمهزینه و حتی رایگان هستند.
همچنین رد و بدل کردن کتابهای سال قبل میان دوستان یا حتی خرید دست دوم کتاب، میتواند به شکل قابل توجهی هزینه تهیه کتابهای مورد نیاز بچهها را در طول سال کاهش دهد.
از طرفی بچهها اگر یاد بگیرند که کتابها را تمیز نگه دارند، نهتنها میتوان فروخت و کتابها سال بعد را تهیه کرد بلکه حتی برای دیگر اعضای خانواده و آشنایان هم به کار میآید.
پول تو جیبی
پول توجیبی اگر بیقاعده پرداخت شود، در طول ماه به چالش مالی برای خانواده تبدیل میشود اما تعیین سقف مشخص (مثلاً هفتگی یا ماهانه) باعث میشود کودک یاد بگیرد برنامهریزی کند و در چارچوب خرج کند. این تجربه ساده، اولین قدم در آموزش مدیریت مالی است.
از سوی دیگر، وقتی کودک عادت کند بخشی از پول توجیبیاش را پسانداز کند، یاد میگیرد برای اهداف شخصیاش برنامهریزی کند؛ چه شرکت در یک اردو باشد و چه خرید هدیهای کوچک برای دوستش. این روش نهتنها فشار مالی بر خانواده را کمتر میکند، بلکه حس مسئولیتپذیری و ارزش پول را هم برای کودک ملموس میسازد.
پیام شما به ما