۱. با خانواده درباره “اتاق امن” صحبت کن
اگر روزی اتفاق خاصی افتاد، مثل هشدار صوتی یا صدای انفجار دوردست، همه باید بدانند سریع به کجا بروند. اتاقی داخلی، بدون پنجره، مثل حمام، راهرو یا اتاق انباری را مشخص کن و در یک روز معمولی با خانواده صحبت کن که: «اگر شرایط خاصی پیش آمد، اینجا جاییه که جمع می‌شیم.» این آموزش ساده از غافل‌گیری جلوگیری می‌کند و باعث می‌شود همه سریع عمل کنند.
۲. چند وسیله کاربردی دم‌دست بگذار
نیازی به هزینه زیاد نیست. فقط چند وسیله کاربردی مثل پتو، چراغ‌قوه، چند بطری آب، رادیو کوچک و مقداری خوراکی خشک را در یک جعبه یا گوشه اتاق امن قرار بده. این کار کمک می‌کند اگر چند ساعت مجبور شدید در یک اتاق بمانید، راحت‌تر شرایط را تحمل کنید.
۳. برای خانواده یک نقشه ساده داشته باش
با هم صحبت کنید که اگر لازم شد از خانه خارج شوید، از کدام مسیر بروید (مثلاً در پشتی، راهروی کناری یا حیاط). یک نقطه بیرونی مثل پارک نزدیک یا خانه اقوام را به‌عنوان محل قرار معرفی کن. داشتن این نقشه ساده باعث می‌شود در شرایط پراکندگی یا قطع ارتباط، همه بدانند باید کجا بروند.
۴. یک کیف اضطراری سبک جمع کن
در یک کیف کوچک و محکم، چند خوراکی خشک مثل بیسکویت، مقداری آب، قرص‌های ضروری، ماسک، مدارک شناسایی، پول نقد، چراغ‌قوه و شارژر موبایل قرار بده. این کیف باید جایی مشخص (مثلاً کنار در خانه یا اتاق امن) باشد تا اگر زمان کم بود، فقط کیف را برداری و بروی.
۵. نکات کوچکی برای ایمنی پنجره‌ها رعایت کن
اگر خانه پنجره زیادی دارد، از پرده ضخیم استفاده کن یا چسب پهن شیشه‌ای برای زمان نیاز دم‌دست بگذار. این کار کمک می‌کند در صورت شکستن شیشه، پاشش آن خطرساز نشود. پشت پنجره وسایلی نرم مثل بالش یا پتو بگذار تا انرژی ضربه کمتر منتقل شود.
۶. پیگیر اخبار از منابع معتبر باش
سایت‌های خبری رسمی یا رادیو ملی را هر چند ساعت یک‌بار بررسی کن. پیام‌ها را با آرامش به خانواده منتقل کن: «فعلاً جای نگرانی نیست، فقط گفته‌اند آماده باشیم.» این کار اضطراب خانواده را کم می‌کند و جلوی شایعات را می‌گیرد.
۷. کمی وسایل بهداشتی جدا بگذار
مثلاً یک بسته دستمال مرطوب، ژل ضدعفونی، صابون مایع، دستکش یک‌بارمصرف و ماسک تهیه کن و در یک جعبه کوچک قرار بده. در شرایطی که ممکن است فروشگاه‌ها شلوغ یا تعطیل باشند، همین وسایل ساده کمک بزرگی هستند.
۸. فضای خانه را آرام نگه دار
پدر نقش مهمی در فضای روانی خانه دارد. لازم نیست همیشه درباره اخبار و احتمال خطر صحبت شود. کافی‌ست با لحن آرام، گفت‌وگوی روزمره را ادامه بدهی. بازی ساده یا یک قصه قبل از خواب، به کودک احساس امنیت می‌دهد.
۹. ارتباطت را با همسایه‌ها حفظ کن
شماره تلفن دو یا سه همسایه معتمد را ذخیره کن و گاهی درباره وضعیت کلی صحبت کن. اگر روزی برق یا اینترنت قطع شد، همین ارتباط ساده می‌تواند باعث هماهنگی بهتر شود، مثلاً در تهیه آب یا دارو.
۱۰. کودکان را بدون ترساندن آموزش بده
با یک بازی ساده، مثلاً «اگر صدای خاصی اومد چیکار می‌کنی؟» کودک را آماده کن که بدون استرس به اتاق امن برود. آموزش در قالب بازی، موثرتر و کم‌اضطراب‌تر از هشدار مستقیم است.
۱۱. مصرف منابع را بهینه مدیریت کن
در زمان‌هایی که امکان کمبود آب، برق یا غذا وجود دارد، مدیریت خانواده خیلی مهم است. مثلاً به بچه‌ها توضیح بده که «اگه کمتر برق استفاده کنیم، برای شب باتری بیشتری داریم.» آموزش همکاری در خانه، حس مسئولیت را بالا می‌برد.
۱۲. برای خروج سریع آماده باش
اگر احتمال تخلیه موقت وجود دارد (مثلاً هشدار حمله نزدیک)، بهتر است خودرو یا دوچرخه آماده باشد. وسایلی مثل مدارک، دارو، گوشی شارژ شده و نقشه شهری همیشه دم‌دست باشند. حتی اگر لازم نشود، همین آمادگی باعث آرامش روانی می‌شود.
۱۳. مراقب اعضای آسیب‌پذیر خانواده باش
اگر در خانه سالمند، کودک کوچک یا فردی با بیماری مزمن دارید، وسایل مورد نیاز او را جدا آماده نگه دارید. مثلاً دستگاه فشارسنج یا انسولین باید همیشه آماده باشد. حتی چند جمله محبت‌آمیز و توجه ساده، آرامش بزرگی برای آن‌هاست.
۱۴. اول از همه آرامش خودت را حفظ کن
در هر شرایطی، اگر پدر آرام و منطقی باشد، خانواده هم راحت‌تر عمل می‌کند. اگر دچار استرس شدی، چند نفس عمیق بکش، از فضای شلوغ چند دقیقه فاصله بگیر، و بعد دوباره هدایت خانواده را برعهده بگیر. حضور فعال و آرام تو، بهترین سپر خانواده‌ات است.
پیام شما به ما