استیبلکوینها بهعنوان یکی از نوآوریهای کلیدی در دنیای ارزهای دیجیتال، نقش مهمی در کاهش نوسانات قیمتی و ارائه یک وسیله پرداخت پایدار ایفا میکنند.
استیبلکوینها نوعی ارز دیجیتال هستند که ارزش آنها به یک دارایی پایدار مانند دلار آمریکا، طلا یا سایر ارزهای فیات وابسته است. هدف اصلی استیبلکوینها کاهش نوسانات قیمتی است که در ارزهای دیجیتال معمولی مانند بیتکوین و اتریوم دیده میشود. این ویژگی باعث شده است که استیبلکوینها بهعنوان ابزاری مناسب برای معاملات روزمره، ذخیره ارزش و انتقال سریع پول در دنیای دیجیتال مورد استفاده قرار گیرند.
آنها از فناوری بلاکچین برای شفافیت، کارایی و قابلیت برنامهریزی استفاده میکنند. استیبلکوینها در سال ۲۰۱۴ برای حل مشکل نوسانات بیتکوین و اتریوم در کاربردهای عملی ظاهر شدند.
انواع استیبلکوینها شامل موارد زیر است:
نوع |
مکانیزم |
مثالها |
وابسته به ارز فیات |
به ارزهای فیات مثل دلار وابسته است و توسط ذخایر پشتیبانی میشوند |
Tether (USDT)، USD Coin (USDC) |
وابسته به کالا |
به داراییهای فیزیکی مثل طلا وابسته هستند |
PAX Gold (PAXG)، Tether Gold (XAUT) |
پشتیبانیشده توسط ارز دیجیتال |
توسط سایر ارزهای دیجیتال و قراردادهای هوشمند پشتیبانی میشوند |
Dai (DAI) از پروتکل MakerDAO |
پشتیبانیشده توسط اوراق قرضه |
توسط اوراق قرضه دولتی و قراردادهای بازخرید پشتیبانی میشوند |
Ondo’s USDY، Hashnote’s USYC |
الگوریتمی |
عرضه را بر اساس تقاضای بازار تنظیم میکنند، بدون وثیقه مستقیم |
Ampleforth (AMPL)، Frax (FRAX) |
استیبلکوینها برای حفظ ارزش خود از مکانیزمهای مختلفی استفاده میکنند:
استیبلکوینهای وابسته به ارز فیات توسط ذخایر فیزیکی یا حسابهای بانکی پشتیبانی میشوند و بهطور منظم توسط شرکتهای حسابرسی بررسی میشوند.
استیبلکوینهای الگوریتمی از الگوریتمهای اقتصادی برای تنظیم عرضه و تقاضا استفاده میکنند.
استیبلکوینهای پشتیبانیشده توسط ارزهای دیجیتال از قراردادهای هوشمند برای حفظ نسبت وثیقه استفاده میکنند.
کاربردهای استیبلکوینها
استیبلکوینها در چندین زمینه کاربرد دارند:
- ورود به DeFi: برای وامدهی، وامگیری، کشتگذاری بهره و کاهش ضرر نامتقارن در استخرهای نقدینگی استفاده میشوند. (فناوری دیفای (DeFi) یا امور مالی غیرمتمرکز (Decentralized Finance) به مجموعه فعالیتهای مالی گفته میشود که هیچ موسسه، مرکز یا سازمانی روی تراکنشها نظارت ندارد؛ بلکه در آن از فناوری بلاک چین و قراردادهای هوشمند استفاده میشود)
- پرداختها و تراکنشهای P۲P: تراکنشهای سریع و با هزینه کم را فراهم میکنند، که برای مناطق با دسترسی محدود به بانکداری بسیار مفید است.
- تراکنشهای مرزی و واریز وجه: گزینهای سریعتر و ارزانتر برای انتقال پول بینالمللی هستند. برای مثال، واریز ۲۰۰ دلاری از آفریقای جنوبی با استفاده از استیبلکوینها ۶۰% ارزانتر از روشهای سنتی است
- ذخیره ارزش: در مناطق با ناپایداری اقتصادی یا تورم بالا، بهعنوان ذخیره ارزش ترجیح داده میشوند.
- ارز خارجی (FX) و تأمین مالی تجارت: وابستگی به واسطهها را کاهش و خطرات نرخ ارز را کاهش میدهند.
تفاوت با بیتکوین و اتریوم
برای مقایسه دقیقتر، بیتکوین و اتریوم را با استیبلکوینها بررسی میکنیم:
- بیتکوین (BTC): اولین ارز دیجیتال، غیرمتمرکز و بدون واسطه، اما به دلیل عرضه محدود و معاملات سکوتی، نوسانات قیمتی شدیدی دارد که آن را برای استفاده روزمره نامناسب میکند.
- اتریوم (ETH): با معرفی قراردادهای هوشمند، زمینه را برای DeFi فراهم کرد، اما همچنان از نوسانات قیمتی رنج میبرد.
- استیبلکوینها: با وابستگی به داراییهای کمتر نوساندار، مانند ارزهای فیات یا کالاها، توانستهاند بهعنوان گزینهای برای تراکنشهای روزمره پیشی بگیرند. در DeFi، صرافیهای متمرکز و پرداختهای مرزی نقش کلیدی ایفا میکنند، در حالی که BTC و ETH بیشتر برای سرمایهگذاری و نوآوریهای فناورانه استفاده میشوند.
رشد و پذیرش منطقهای
رشد استیبلکوینها در مناطق مختلف جهان قابل توجه است. از ژوئیه ۲۰۲۳ تا ژوئن ۲۰۲۴، رشد انتقالهای خرد/حرفهای استیبلکوینها شامل موارد زیر است:
- آمریکای لاتین: >۴۰%، بهعنوان پناهگاه در برابر ناپایداری پولی.
- آفریقای جنوبصحرایی: >۴۰%، برای واریزهای ارزانتر و خدمات.
- آسیای شرقی: ۳۲%، با ساندباکس استیبلکوین هنگ کنگ.
- اروپای شرقی: ۲۹%، با استفاده رو به رشد از استیبلکوینها.
- منطقه غربآسیا و آفریقای شمالی: رشد بالا، با ترکیه پیشتاز.
(این دادهها از گزارشهای Chainalysis استخراج شدهاند.)
چالشهای آینده استیبلکوینها
استیبلکوینها بهعنوان بخشی جداییناپذیر از اکوسیستم مالی دیجیتال در حال شکلگیری هستند:
- تنظیمات: دولتها در حال توسعه قوانین واضح و یکنواخت هستند. در ایالات متحده، لایحهای برای تنظیم استیبلکوینهای مبتنی بر دلار در حال پیشرفت است
- شفافیت: سوالات در مورد ذخایر پشتیبان منجر به نظارت دقیقتر شده است. به عنوان مثال، تتر در سال ۲۰۲۱ به جریمه ۴۱ میلیون دلاری از سوی کمیسیون آتی سپردههای کالایی ایالات متحده محکوم شد.
- فعالیتهای غیرقانونی: نیاز به افزایش تدابیر انطباقی برای جلوگیری از پولشویی، تخلف از تحریمها و کلاهبرداری.
- نقش در سیستمهای مالی جهانی: با پیشرفت فناوری بلاکچین و پذیرش داراییهای دیجیتال، استیبلکوینها آماده بازی نقش مهمی هستند.
پیام شما به ما