در تاریخ ۲ دسامبر ۲۰۲۴، پوسیدگی مغز به‌عنوان واژه سال ۲۰۲۴ از سوی انتشارات دانشگاه آکسفورد اعلام شد. این واژه به معنای "تخریب فرضی وضعیت ذهنی یا فکری یک فرد، به‌ویژه به‌عنوان نتیجه‌ای از مصرف بیش از حد محتوای آنلاین که به‌عنوان بی‌اهمیت یا غیر چالش‌برانگیز در نظر گرفته می‌شود"، تعریف شده است.

انتخاب واژه "پوسیدگی مغز" و دلایل انتخاب آن به‌عنوان واژه سال، نتیجه یک رأی‌گیری عمومی بود که در آن بیش از ۳۷,۰۰۰ نفر شرکت کردند. این واژه نه‌تنها در فرهنگ لغت آکسفورد، بلکه در مکالمات روزمره و رسانه‌های اجتماعی به‌شدت مورداستفاده قرار گرفته است. کاسپر گراتوهل، رئیس زبان‌های آکسفورد، اظهار داشته که این واژه نشان‌دهنده خطرات محسوس زندگی مجازی و نحوه استفاده ما از زمان آزادمان است. او همچنین اشاره کرد که نسل‌های جوان‌تر مانند Gen Z و Gen Alpha این اصطلاح را در شبکه‌های اجتماعی تقویت کرده‌اند، جایی که خود این شبکه‌ها به‌عنوان منبع اصلی ایجاد "پوسیدگی مغز" شناخته می‌شوند.

ریشه‌های تاریخی "پوسیدگی مغز" به سال ۱۸۵۴ و اثر هنری دیوید تورو در کتاب والدن برمی‌گردد. تورو در این کتاب انتقاد می‌کند که جامعه تمایل دارد تا ایده‌های پیچیده را نادیده بگیرد و به محتوای ساده‌تر روی آورد. او می‌نویسد: "درحالی‌که انگلستان تلاش می‌کند تا پوسیدگی سیب‌زمینی را درمان کند، آیا کسی تلاش نمی‌کند تا پوسیدگی مغز را که بسیار گسترده‌تر و کشنده‌تر است درمان کند؟ "

افزایش استفاده از واژه

استفاده از "پوسیدگی مغز" در سال جاری ۲۳۰ درصد افزایش‌یافته است. این افزایش استفاده نشان‌دهنده نگرانی‌های فزاینده درباره تأثیرات منفی مصرف محتوای آنلاین با کیفیت پایین، به‌ویژه در شبکه‌های اجتماعی است. برخی از متخصصان سلامت روان نیز این حالت را با نشانه‌هایی مانند کاهش تمرکز و خستگی ذهنی مرتبط دانسته‌اند.

"پوسیدگی مغز" به چه معناست؟

این اصطلاح به کاهش توانایی‌های ذهنی یا فکری فرد اشاره دارد که به‌ویژه در نتیجه مصرف بیش از حد محتوای بی‌ارزش یا بی چالش، به‌ویژه محتوای آنلاین، رخ می‌دهد. این کاهش توانایی‌ها می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

کاهش تمرکز: افراد ممکن است مشکل بیشتری در تمرکز بر روی یک کار خاص داشته باشند و به‌راحتی حواسشان پرت شود.

کاهش حافظه: توانایی یادگیری و به‌خاطر سپردن اطلاعات جدید ممکن است کاهش یابد.

کاهش خلاقیت: توانایی تفکر خلاق و حل مسئله ممکن است تحت‌تأثیر قرار گیرد.

افزایش اضطراب و افسردگی: استفاده بیش از حد از شبکه‌های اجتماعی می‌تواند به احساس تنهایی، مقایسه با دیگران و در نتیجه افزایش اضطراب و افسردگی منجر شود.

انتخاب "پوسیدگی مغز" به‌عنوان واژه سال ۲۰۲۴ نه‌تنها بازتابی از نگرانی‌های فعلی درباره تأثیرات زندگی دیجیتال بر سلامت روانی افراد است، بلکه نشان‌دهنده یک خودآگاهی جمعی در نسل‌های جوان‌تر نسبت به چالش‌هایی است که با آن مواجه هستند.

چه کنیم تا از "پوسیدگی مغز" جلوگیری کنیم؟

محدودکردن زمان استفاده: سعی کنید زمان مشخصی را برای استفاده از شبکه‌های اجتماعی در نظر بگیرید و از فراتر رفتن از آن زمان خودداری کنید.

انتخاب محتوا با دقت: به‌جای دنبال‌کردن هر محتوایی، سعی کنید محتوای باکیفیت و آموزنده را انتخاب کنید.

تعاملات واقعی: به‌جای صرف وقت زیاد در فضای مجازی، سعی کنید تعاملات واقعی با دوستان و خانواده داشته باشید.

فعالیت‌های دیگر: به فعالیت‌های دیگری مانند مطالعه، ورزش، هنر و سرگرمی‌های دیگر نیز بپردازید.

آگاهی از علائم: اگر متوجه شدید که استفاده بیش از حد از شبکه‌های اجتماعی بر زندگی روزمره و سلامت روان شما تأثیر منفی گذاشته است، به دنبال کمک حرفه‌ای باشید.


در نهایت، انتخاب "پوسیدگی مغز" به‌عنوان واژه سال ۲۰۲۴ نه‌تنها بازتابی از نگرانی‌های فعلی درباره تأثیرات زندگی دیجیتال بر سلامت روانی افراد است، بلکه نشان‌دهنده یک خودآگاهی جمعی در نسل‌های جوان‌تر نسبت به چالش‌هایی است که با آن مواجه هستند.