بازی همیشه بخشی ضروری از دوران کودکی بوده است، اما برای کودکان مدرن که به طور فزایندهای به بازی مجازی میپردازند، متفاوت به نظر میرسد. امروزه بیش از ۹۰ درصد از کودکان بالای ۲ سال بازیهای ویدئویی انجام میدهند.
بازیهای ویدئویی بهعنوان یکی از محبوبترین اشکال سرگرمی در دنیای مدرن، دارای جنبههای مثبت و منفی هستند که باعث میشود نتوان بهسادگی آنها را "خوب" یا "بد" قضاوت کرد. شباهتهایی در اینجا با رسانههای اجتماعی وجود دارد. برای مثال، آیا میتوان نتیجه گرفت که «رسانههای اجتماعی خوب هستند» یا «رسانههای اجتماعی بد هستند»؟ واقعیت این است که هیچکدام از اینها نیست. بسته به اینکه چه کسی از آن استفاده میکند، چگونه از آن استفاده میکند، مورد سوءاستفاده قرار میگیرد، مدیریت میشود و درک میشود و ... پتانسیل مضر بودن را دارد.
بازیهای ویدئویی نیز به همین صورت عمل میکنند. ازیکطرف، آنها میتوانند به بهبود مهارتهای شناختی، افزایش خلاقیت و تقویت همکاری و ارتباطات اجتماعی کمک کنند. برای مثال، بسیاری از بازیها نیاز به حل مسئله و تفکر استراتژیک دارند که میتواند به توسعه ذهنی بازیکنان کمک کند. همچنین، بازیهای چندنفره بهعنوان یک پل ارتباطی عمل میکنند و به بازیکنان امکان میدهند تا با افراد دیگر از سراسر جهان تعامل کنند و همکاری کنند. از طرف دیگر، بازیهای ویدئویی میتوانند مشکلاتی مانند اعتیاد، کاهش تعاملات اجتماعی در دنیای واقعی و تأثیرات منفی بر سلامت جسمی و روانی ایجاد کنند. برای برخی افراد، بازیها میتوانند به یک فعالیت اعتیادآور تبدیل شوند که وقت و انرژی زیادی را از آنها میگیرد و باعث کاهش فعالیتهای مفید دیگر میشود. همچنین، محتوای خشونتآمیز یا نامناسب برخی بازیها میتواند تأثیرات منفی بر روان بازیکنان، بهویژه جوانان، داشته باشد. بنابراین، مانند رسانههای اجتماعی، قضاوت درباره بازیهای ویدئویی به عوامل مختلفی بستگی دارد. این بازیها بسته به نحوه استفاده و مدیریت آنها، میتوانند ابزارهای مفید یا مضر باشند. بهترین رویکرد این است که بهجای تقبیح یا ستایش یکجانبه، به درک عمیقتر از تأثیرات و نحوه استفاده از آنها بپردازیم.
بازیهای ویدئویی: ابزار مفید یا تهدید پنهان؟
طبق گزارش سالانه بازی در ۲۰۲۳، بازیکنان در سراسر جهان میگویند سه دلیل اصلی برای انجام بازیهای ویدئویی عبارتاند از: لذتبردن، گذراندن زمان و تسکین استرس و آرامش.
کودکان ۸ تا ۱۷ساله به طور متوسط روزانه ۱.۵ تا ۲ ساعت را صرف بازیهای ویدئویی میکنند. تحولات اخیر که توسط دههها تحقیق صورتگرفته است، بینشی را در مورد اینکه چگونه بازیها بر سلامت جسمانی، سلامت روان، رفتارهای اجتماعی و رشد شناختی کودکان تأثیر میگذارند، ارائه کردهاند و این تحقیقات باعث شده تا اختلال بازی به طبقهبندی بینالمللی بیماریها اضافه شود. مطالعات نشان میدهد که اختلال بازی تنها بر بخش کوچکی از افرادی که در فعالیتهای بازیهای دیجیتال یا ویدئویی شرکت میکنند، تأثیر میگذارد. بااینحال، افرادی که در بازی شرکت میکنند باید نسبت به مدت زمانی که صرف فعالیتهای بازی میکنند، هوشیار باشند، بهویژه زمانی که دیگر فعالیتهای روزانه را حذف میکنند و همچنین هرگونه تغییر در سلامت جسمی یا روانی و عملکرد اجتماعی به الگوی رفتار بازی آنها نسبت داده میشود. شیوع گسترده مشکلات سلامت روان نوجوانان یک نگرانی جدی بهداشت عمومی جهانی است. بیماریهای روانی ۱۰ تا ۲۰ درصد از جمعیت نوجوانان را در سراسر جهان تحتتأثیر قرار میدهند. شواهد نشان میدهد که ارتباط مثبت قوی بین بیماری روانی تجربه شده در دوران نوجوانی و پیامدهای منفی زندگی، مانند سطح تحصیلات پایین و کاهش بهرهوری کار و انزوای اجتماعی وجود دارد. بعلاوه، بیشتر مشکلات سلامت روانی که بزرگسالان را تحتتأثیر قرار میدهد در نوجوانی سرچشمه میگیرد. به همین دلیل، شناسایی عوامل خطر در سلامت روان در اوایل زندگی برای پیشگیری بهتر و یا کاهش جدیت بیماریهای روانی در آینده مهم است.
دوستیهای مجازی، انزوای واقعی: چالشهای افراط در بازیهای ویدئویی برای نوجوانان
در سطح جهانی، بازیکنان میگویند که بازیهای ویدئویی انجام میدهند تا استرس و اضطراب را کاهش دهند و بازی به آنها کمک میکند تا با اتصال به افراد دیگر کمتر احساس انزوا و تنهایی کنند.
اما این تمام ماجرا نیست. بازیهای ویدئویی، بهویژه بازیهای آنلاین، این قابلیت را دارند که دروازهای بهسوی دنیای جدیدی از ارتباطات اجتماعی باشند. در این بازیها، گیمرها میتوانند با افراد از سراسر جهان ارتباط برقرار کنند، تیم تشکیل دهند، در رقابتها شرکت کنند و دوستیهای معناداری شکل دهند. این جنبه از بازیهای آنلاین، بهویژه برای نوجوانانی که ممکن است در زندگی واقعی از لحاظ اجتماعی دچار مشکلاتی باشند، جذاب و ارزشمند است. این فضاها به آنها امکان میدهند تا بدون نیاز به حضور فیزیکی در جمع، ارتباطات اجتماعی برقرار کنند و از لحاظ اجتماعی فعال باشند. اما درعینحال، افراط در این نوع بازیها میتواند به انزوای اجتماعی منجر شود. باوجوداینکه گیمرها ممکن است در دنیای مجازی دوستان زیادی پیدا کنند، این تعاملات به طور کامل جایگزین ارتباطات واقعی نمیشود. ارتباطات مجازی اغلب فاقد عمق و پیچیدگی ارتباطات رودررو هستند. این مسئله بهویژه در نوجوانانی که در مرحلهای حساس از رشد اجتماعی خود قرار دارند، نگرانکننده است. بسیاری از نوجوانانی که زمان زیادی را به بازیهای ویدئویی اختصاص میدهند، بهتدریج از تعاملات اجتماعی در دنیای واقعی کنارهگیری میکنند. این روند ممکن است بهتدریج باعث شود که نوجوانان بهجای شرکت در فعالیتهای اجتماعی و تجربههای دنیای واقعی، به خانهنشینی روی آورند و ارتباطاتشان به دنیای مجازی محدود شود. این انزوا میتواند تأثیرات منفی عمیقی بر رشد روانی و اجتماعی آنها داشته باشد. ازدستدادن مهارتهای اجتماعی، کاهش اعتمادبهنفس در تعاملات رودررو و حتی افزایش خطر ابتلا به افسردگی و اضطراب از جمله پیامدهای احتمالی این وضعیت است بهطورکلی، هرچند بازیهای ویدئویی میتوانند به ایجاد دوستیها و ارتباطات مجازی منجر شوند، اما وقتی بهصورت افراطی و بدون توجه به تعادل میان دنیای مجازی و واقعی انجام شوند، میتوانند به انزوای اجتماعی بیانجامد. مهم است که نوجوانان و خانوادهها از این مسئله آگاه باشند و تلاش کنند تا تعادلی سالم بین بازیهای ویدئویی و سایر جنبههای زندگی اجتماعی حفظ شود.




پیام شما به ما