اختلال زشتانگاری بدن، که به اختصار BDD یا بادی دیسمورفیا نیز نامیده میشود، یک اختلال پیچیده و ناراحتکننده در زمینه سلامت روان است که به صورت عمده روی نگرانیهای شدید در مورد ظاهر فرد تمرکز دارد. این نگرانیها به حدی عمیق و دردناک هستند که میتوانند به طور جدی بر کیفیت زندگی روزمره فرد تأثیر بگذارند.

افراد مبتلا به BDD اغلب به شدت درگیر رفتارهای تکراری و وسواسگونهای مانند نگاه کردن مکرر به آینه یا اجتناب از آن، تلاش برای پوشاندن نقصها و حتی جستجوی تأیید مداوم از دیگران میشوند. این اختلال به اختلال وسواس فکری اجباری (OCD) نزدیک است و ممکن است به اشتباه به عنوان اختلالات دیگر سلامت روانی مانند افسردگی یا اختلال خوردن تشخیص داده شود. زشتانگاری بدن میتواند در هر فردی در هر سنی، اما به ویژه در نوجوانی و اوایل بزرگسالی، آغاز شود.
علل زشتانگاری بدن
کارشناسان علت دقیق زشتانگاری بدن (BDD) را نمیدانند، اما عوامل احتمالی زیادی را مطرح کردهاند؛ برای مثال: مشکلات در عملکرد مغز: یک نظریه این است که اندازه یا عملکرد برخی نواحی مغز که اطلاعات مربوط به ظاهر بدن را پردازش میکنند، ممکن است دچار مشکل باشد. این موضوع که BDD اغلب در افراد مبتلا به سایر اختلالات سلامت روان مانند افسردگی و اضطراب رخ میدهد، نشان از یک پایه بیولوژیکی برای این اختلال دارد. عوامل ژنتیکی: کارشناسان معتقدند که ژنها میتوانند نقش مهمی در بروز این اختلال داشته باشند. رویدادهای آسیبزا یا درگیریهای عاطفی در کودکی: عواملی مانند قلدری، انتقادهای والدین و دیگران از ظاهر فرد، و عزت نفس پایین نیز میتوانند در بروز BDD موثر باشند. فشارهای اجتماعی: فشار همسالان و جامعهای که ظاهر فیزیکی را با زیبایی و ارزش یکی میداند، میتواند بر ایجاد زشتانگاری بدن تأثیر بگذارد. رسانههای اجتماعی نیز نقش مهمی در این زمینه دارند.
علائم زشتانگاری بدن
علائم هشداردهنده BDD شامل موارد زیر است: رفتارهای تکراری و وقتگیر: مانند نگاه کردن مداوم به آینه یا اجتناب از آن، تلاش برای پنهان کردن نقصهای طبیعی. مقایسه اعضای بدن با دیگران: به صورت مداوم. درخواست اطمینان: دائماً از دیگران میخواهند تأیید کنند که نقصی که خودشان فکر میکنند در ظاهرشان وجود دارد، قابل مشاهده نیست. عدم باور دیگران: باور نکردن حرف دیگران وقتی میگویند ظاهر خوبی دارند. مشکلات در محل کار، مدرسه، یا روابط: به دلیل تمرکز بیش از حد بر نقصهای طبیعی. احساس اضطراب اجتماعی: عدم تمایل به بیرون رفتن یا حضور در جمع. جستو جوی جراحی پلاستیک یا روشهای زیبایی: برای بهبود ظاهر. عدم رضایت از تلاشها برای بهبود ظاهر: همیشه احساس نارضایتی میکنند.
تشخیص زشتانگاری بدن
تشخیص زشتانگاری بدن (BDD) میتواند به دلیل پنهانکاری و شرمساری فرد مبتلا دشوار باشد. بسیاری از موارد زشتانگاری بدن به همین دلیل ناشناخته باقی میمانند. افراد مبتلا ممکن است از گفتن نگرانیها یا رفتارهای خود به پزشک یا درمانگر خجالت بکشند. این مسئله میتواند باعث شود این اختلال برای سالها مورد توجه قرار نگیرد یا هرگز تشخیص داده نشود. گاهی اوقات، زشتانگاری بدن ممکن است به اشتباه به عنوان افسردگی، OCD، اضطراب یا اختلال خوردن تشخیص داده شود. همچنین ممکن است به اشتباه به عنوان کیس اسکیزوفرنی یا افسردگی سایکوتیک تشخیص داده شود.
فرآیند تشخیص دیسمورفیا
برای تشخیص زشتانگاری بدن، پزشک معمولاً این مراحل را دنبال میکند: سؤال در مورد سابقه پزشکی: پزشک درباره سابقه پزشکی شما پرسشهایی میکند تا اطلاعات بیشتری در مورد وضعیت شما به دست آورد. معاینه فیزیکی: یک معاینه فیزیکی انجام میشود تا هرگونه مشکل جسمی مرتبط با نگرانیهای ظاهری بررسی شود. ارجاع به متخصص سلامت روان: اگر پزشک به BDD مشکوک باشد، ممکن است شما را به یک روانپزشک یا روانشناس ارجاع دهد که در تشخیص و درمان این اختلال تخصص دارند.
درمانگر در مواجه با دیسمورفیا چه میکند؟
برای تأیید تشخیص BDD، پزشک یا درمانگر موارد زیر را بررسی میکند: رد سایر اختلالات سلامت روان: ابتدا باید اطمینان حاصل کنند که مشکلات ناشی از سایر اختلالات سلامت روان نیست. نگرانی از نقص کوچک یا غیرموجود: باید تأیید کنند که شما نگران یک نقص کوچک یا غیرموجود در ظاهر خود هستید. تداخل با زندگی روزمره: باید تأیید شود که این نگرانیها به حدی هستند که با زندگی روزمره شما تداخل دارند و عملکرد شما را مختل میکنند. تشخیص دقیق و زودهنگام BDD میتواند به درمان موثرتر و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا کمک کند.
پیام شما به ما