مشکلات خواب نوزادان
ویژگیهای خواب نوزادان که تازه پدر و مادرها باید بدانند این است که نوزاد طی ماههای اول زندگیاش بیشتر در خواب است و فقط مدتزمان کوتاهی برای خوردن و بازی بیدار میشود. سیکل خواب و بیداری نوزاد منطبق با این سیکل در زندگی پدر و مادر نیست.
این الگوی خواب در نوزادان طبیعی است؛ اما بهتدریج با سازگاریهایی که پدر و مادر در محیط ایجاد میکنند تغییر میکند، مثلاً نور طی روز و تاریکی در شب، یا استفاده از نور طبیعی برای کودک که به مغز کودک سیگنال میدهد تا ساعت بیولوژیکیاش را تنظیم کند و شبها بیشتر خوابآلود شود.
سخت به خوابرفتن
سخت به خوابرفتن یک مشکل اساسی و شایع در کودکان نوپا و سنین پیش از مدرسه است. کودکان در این سنین برای رفتن به تختخوابشان مقاومت میکنند تا زمان بیشتری برای بازی داشته باشند. راهحل این است که قوانین زمان خواب را جدی بگیرید و پای آن بایستید.
اما در مورد بچههایی که مشکلات جدی خواب دارند و با هیچ قانون و ترفندی نمیتوانند در ساعات معمول خواب بخوابند، باید با پزشک مشورت کنید.
خوروپف
خوروپف کودکان دلایل متفاوتی میتواند داشته باشد و اغلب ناشی از بزرگبودن لوزهها یا آدنوئیدها در حلق کودک است که راه هوایی را تنگ کرده و باعث خوروپف میشود. دلیل دیگر خوروپف میتواند ناهنجاری در ساختار صورت و تراز نبودن دندانها باشد.
اگر کودک مشکل خوروپف دارد لازم است مشاوره پزشکی انجام دهید؛ زیرا خوروپف در درازمدت بر رشد کودک اثر منفی میگذارد.
راهرفتن در خواب (خوابگردی)
پدر و مادرها شاید متوجه شوند که بعضی شبها کودکشان در خواب میخندد یا حرف میزند. این لزوماً چیز بدی نیست مگر اینکه کودک نیمهشب از خواب بیدار شود و با صدای بلند گریه کند، پریشان و آشفته شود، عجیبوغریب حرف بزند یا از رختخواب خارج شده و انگار که بیدار است فعالیتهای روزانه انجام دهد. این علائم نشاندهندهٔ پاراسومنیا هستند و باید توسط پزشک بررسی شده و درمان شوند.
خواب ناآرام
خواب ناآرام میتواند نشاندهندهٔ عوارضی باشد، مثل گرفتگی بینی یا انسداد بینی در شب به دلیل رینیت آلرژی که لازم است وضعیت خواب کودک تغییر داده شود تا راحتتر نفس بکشد. یا شاید محیط خواب کودک مناسب نیست و باعث میشود کودک خواب ناآرامی داشته باشد و بیقراری کند، مثلاً دمای بالای اتاقخواب کودک.
پرش دستوپا طی خواب
لرزش یا پرش دستوپا وقتی کودک تازه به خواب رفته اختلال تلقی نمیشود؛ اما اگر مدام طی خواب کودک رخ میدهد و زیاد هم هست باعث میشود کودک از خواب بپرد و نتواند خواب راحتی داشته باشد. پس لازم است برای مشخصکردن علت با پزشک مشورت کنید.
خوابآلودگی طی روز
خوابآلودگی طی روز مشکلی بسیار شایع است، خصوصاً در دنیا امروز. معمولاً خوابآلودگی طی روز به این دلیل است که کودک شبها به اندازه کافی نمیخوابد یا اختلال خوابی دارد که کیفیت خوابش را کاهش داده است.
اگر کودک شبها به اندازه کافی و متناسب با سنش میخوابد؛ اما باز هم روزها بیش از اندازه خوابآلود است توصیه میکنیم کودک را پیش پزشک ببرید؛ چون ممکن است دچار اختلالات خواب باشد مثل آپنه انسدادی خواب یا نارکولپسی.
هراس شبانه
لرزش یا پرش دستوپا وقتی کودک تازه به خواب رفته اختلال تلقی نمیشود؛ اما اگر مدام طی خواب کودک رخ میدهد و زیاد هم هست باعث میشود کودک از خواب بپرد و نتواند خواب راحتی داشته باشد. پس لازم است برای مشخصکردن علت با پزشک مشورت کنیدهراس یا وحشت شبانه نوعی پاراسومنیا میباشد که کودک ناگهان با احساس ترس و وحشت و حمله اضطرابی (پنیک) از خواب میپرد و معمولاً بعداً یادش نمیآید چه چیزی او را ترسانده بود. ۱ تا ۶ درصد کودکان هراس شبانه را تجربه میکنند که معمولاً بین ۳ تا ۷ سالگی است. دانشمندان هنوز علت دقیق آن را نمیدانند اما گفته میشود پیشزمینهٔ خانوادگی میتواند در آن دخیل باشد و عواملی مانند استرس، کمبود خواب، تب، یا برخی داروها آن را تحریک میکند.
درمان هراس شبانه محدود است. بهترین کاری که میتوانید بکنید این است که محیط خوابی امن و راحت برای کودک فراهم کنید. مشورت با پزشک کمکتان میکند احتمال هراس شبانه را کاهش دهید.
کابوسهای شبانه
مهم است که تفاوت هراس شبانه با کابوسهای شبانه را بدانید. هراس شبانه در واقع یک اختلال خواب است که معمولاً طی فاز خواب با حرکت آرام چشم (NREM) رخ میدهد و کودک معمولاً چیزی یادش نمیآید. اما کابوس شبانه اغلب طی فاز خواب با حرکت سریع چشم (REM) اتفاق میافتد، یعنی مرحلهای از خواب که مربوط به رؤیا دیدن است. کابوس شبانه معمولاً ناشی از استرس یا حوادثی سخت در زندگی است. این کابوسها میتوانند احساس اضطراب به کودک بدهند و کودک معمولاً در موردشان با پدر و مادرش حرف میزند.
دندانقروچه
دندانقروچه به سابیدنهای مکرر دندانها رویهم گفته میشود. در نوجوانان احتمال دندانقروچه چیزی حدود ۱۵ درصد است. دندانقروچه میتواند طی روز یا شب رخ بدهد. اگر دندانقروچه شبها و طی خواب رخ بدهد میتواند خواب کودک را مختل کند. ضمناً دندانقروچه منجر به علائم دردناکی نیز میشود مثل سردرد، آسیب دندان و آسیب به عضلات فک. استرس یکی از علتهای شایع دندانقروچه است. احتمال دندانقروچه با بالارفتن سن کودک کمتر میشود اما میتواند دوباره برگردد.
درمان دندانقروچه شامل گارد دهان برای پیشگیری از آسیب به دندانها و رواندرمانی برای کاهش استرس و یادگرفتن تکنیکهای آرامسازی برای کاهش استرس و تنش عضلات میشود.
سندرم پای بیقرار
سندرم پای بیقرار که به آن بیماری ویلیس اکبوم نیز گفته میشود یک اختلال حرکتی است که میتواند خواب را بهشدت مختل کند. ۲ تا ۴ درصد کودکان دچار سندرم پای بیقرار هستند. اصلیترین علامت این سندرم این است که دردی وجود ندارد؛ بلکه فرد تمایلی شدید و پریشانکننده به حرکتدادن پاهایش دارد. این تمایل شبها که فرد در وضعیت خواب و استراحت قرار میگیرد بیشتر میشود.
سندرم پای بیقرار میتواند ناشی از مشکلی در سلامتی باشد مثل کمبود آهن. در برخی موارد علت این سندرم ژنتیکی است.
اگر خیلی از روشها را امتحان کردهاید و وضعیت خواب کودک بهتر نشده آیا میتوانید از مکمل ملاتونین استفاده کنید؟
ملاتونین هورمونی طبیعی است که به تنظیم چرخه خواب و بیداری و تسهیل به خواب رفتن کمک میکند. بااینحال، این مکمل در کاهش بیداریهای مکرر در نیمهشب تأثیر محدودی دارد. اگر روشهای غیر دارویی مانند ایجاد روتین منظم خواب، استفاده از تکنیکهای رفتاردرمانی، و اجتناب از صفحهنمایش حداقل دو ساعت قبل از خواب نتیجهای نداشته باشد، ممکن است مشاوره با پزشک برای استفاده از ملاتونین مناسب باشد. طبق توصیههای آکادمی پزشکی اطفال آمریکا (AAP)، ملاتونین در کودکان باید تنها برای دورههای کوتاهمدت و با دوز مناسب (معمولاً ۰.۵ تا ۳ میلیگرم، بسته به سن و وزن کودک) استفاده شود. این مکمل باید حتماً تحت نظر پزشک تجویز شود، زیرا پزشک با بررسی شرایط کودک تشخیص میدهد که آیا ملاتونین برای او مناسب است یا خیر. توجه داشته باشید که ملاتونین ممکن است عوارض جانبی مانند خوابآلودگی در روز، تغییرات خلقی، یا سردرد ایجاد کند. همچنین، در برخی کشورها ملاتونین بهصورت مکمل بدون نسخه در دسترس است، اما همچنان باید با احتیاط و تحت نظارت پزشکی استفاده شود تا از ایمنی و اثربخشی آن اطمینان حاصل شود.
پیام شما به ما