Dalgıçlık vasıtasıyla, yani denize dalarak denizden çıkarılan inci, mercan veya diğer mücevherlerin değeri, onların dışarı çıkartılması için yapılan masraflar çıkarıldıktan sonra 18 nohut [3.5154 gr. yani üç gramdan biraz fazla] altına ulaşırsa, humusu verilmelidir. İster çıkarılan bu şeyler nebati olsun ister madeni, ister bir defada dışarı çıkarılsın ister birkaç defada, yine dışarı çıkarılan şeylerin hepsi ister bir cinsten olsun, ister birkaç cinsten olsun fark etmez. Ama mücevherler birkaç kişi tarafından dışarı çıkarılmış olursa, yalnızca hissesinin değeri 18 nohut altına ulaşan kimsenin humus vermesi gerekir. |
Denize dalmaksızın, araçlarla çıkartılan mücevherler için yapılan masrafları düştükten sonra geriye kalan kısmın değeri 18 nohut altın miktarında olursa, ihtiyat gereği humusunun verilmesi farzdır. Ama insan, suyun yüzünden veya sahilden herhangi bir mücevher bulmuş olursa, bunun humusunu sadece mesleği bu iş olup, tek başına veya diğer kazançlarıyla birlikte yıllık ihtiyacından fazla olduğu takdirde vermelidir. |
Denize dalmadan avlanan balık veya diğer hayvanların humusu, ancak kazanç için avlanıp, tek başına veya diğer kazançlarla birlikte yıllık ihtiyaçlardan fazla olduğunda farzdır. |
Mücevher çıkarma kastı olmaksızın denize dalıp, tesadüfen eline mücevher geçen bir kimse, eğer kendi malı olmasını kastederse, onun humusunu vermelidir. |
İnsan, denize dalarak karnında değeri 18 nohut altın [3.5154 gr.] veya daha fazla mücevher bulunan bir hayvan dışarı çıkarınca, bakılır: Eğer hayvan midye gibi içinden inci çıkan bir hayvan olursa, humusunu vermelidir. Fakat mücevheri tesadüf eseri olarak yutan bir hay-van olursa, bu hususta ihtiyat, ona define hükmünün uygulanmasıdır. |
Bir kimse, Dicle ve Fırat gibi büyük ırmaklarda suya dalarak mücevher çıkardığında, eğer o ırmak, mücevher çıkarılan bir ırmak olursa, çıkardığı mücevherlerin humusunu vermesi gerekir. |
Suya dalıp, değeri 18 nohut [üç buçuk gramdan biraz fala] altın veya daha fazla olan amber çıkarırsa, humusunu vermelidir. Ama suyun yüzünden veya sahilden ele geçirirse, değeri 18 nohut altın miktarında olamasa bile bu iş, onun mesleği olur ve tek başına yahut diğer kazançlarıyla birlikte yıllık ihtiyacından fazla olursa, humusunu vermelidir. |
Mesleği dalgıçlık veya maden çıkarmak olan bir kimse, bunların humusunu verdikten sonra yıllık ihtiyacından yine de bir şeyler artarsa, tekrar onların humusunu vermesi gerekmez. |
Eğer bir çocuk maden çıkarır, haramla karışık helâl mala sahip olur, define bulur veya denize dalarak bir mücevher elde ederse, bunların humusunu çocuğun velisi vermelidir. |