Necis olan bir şeyin cinsi, temiz bir şey sayılacak şekilde de-ğişirse temiz olur ve buna "istihale=başkalaşım" denir. Örneğin necis bir ağacın yanıp kül olması veya köpeğin tuzlaya gömülüp tuza dö-nüşmesi gibi. Ama necis buğdayın öğütülüp un yapılması veya ekmek pişirilmesi örneklerinde olduğu gibi necis şeyin cinsi değişmezse te-mizlenmez.

Necis topraktan yapılmış olan saksı ve benzeri şeyler necistir. Necis odundan elde edilen kömürden de sakınmak gerekir.

Başkalaşıma uğrayıp uğramadığı belli olmayan necis bir şey necistir.

Şarap, kendi kendine veya içine sirke ve tuz katmak suretiyle sirkeye dönüşürse temizlenmiş olur.

Necis üzümden yapılan şarap, sirkeye dönüşmekle temizlen-mez. Hatta şaraba bir necaset isabet ederse, sirkeye dönüştükten sonra da farz ihtiyat gereği ondan sakınılmalıdır.

Necis olan üzüm, kuru üzüm ve hurmadan yapılan sirke necistir.

Üzüm veya hurmayı küçük kırıntı ve çerçöpüyle birlikte sirke yaparlarsa zararı yoktur. Yine hurma, kuru üzüm ve üzüm sirke olma-dan önce salatalık, patlıcan ve benzeri şeyleri de içine katarlarsa sa-kıncası yoktur.

Kaynar hâle gelen üzüm suyu, üçte ikisi azalıp üçte biri kal-madan önce necis değildir; ama içilmesi haramdır. Ancak sarhoşluk verici olduğu kesinleşirse haram ve necistir ve yalnızca sirke olmasıy-la temiz ve helâl olur.

İçinde bir veya iki tane üzüm bulunan koruk salkımından elde edilen suya "koruk suyu" denir ve onda tatlılıktan bir eser bulunmazsa, kaynatıldığında temizdir ve içilmesi de helâldir.

Koruk veya üzüm olduğu belli olmayan bir şey kaynatılırsa, haram [necis] olmaz.