روش خريد كردن از بازار

امام على عليه السلام سعى داشت تا از آشنايان خريدارى نكند، زيرا ممكن بود امتيازى قائل شده قيمت واقعى را از حضرت اميرالمؤمنين على عليه السلام نگيرند.

روزى به بازار پارچه فروشان رفت، به پيرمرد فروشنده فرمود:

پيراهنى به سه درهم مى خواهم، چون پيرمرد امام على عليه السلام را شناخت، امام از او خريدارى نكرد، و به سراغ فروشنده ديگرى رفت.

به مغازه ديگر كه جوانى درآن بود رفت و پيراهنى به سه درهم خريد و آن را پوشيد و فرمود:

سپاس خداى را كه مرا به وسيله پشم پوشاند، كه در نزد خلق زيبا جلوه كردم.

شخصى گفت: يا اميرالمؤمنين اين دعا از خودت بود يا از پيامبر شنيدى؟

فرمود: از رسول خدا شنيدم،و از آنجا عبور كرده با جمعى از ياران مقابل 'رحبه' مسجد كوفه نشستند،پدر جوان آمد و ماجرا را فهميد و گفت قيمت پيراهن دو درهم بود، خود را به حضرت اميرالمؤمنين على عليه السلام رساند و گفت اين يك درهم را از من بستان.

امام على عليه السلام فرمود:

پسرت با رضايت فروخت و من هم با رضايت خريدم، و يك درهم را نگرفت. [ كشف الغمّه ج 1ص 219 - و - مناقب ابن شهرآشوب ج 1ص 366 - و - بحارالانوار ج 8 - و - الغارات ج1. ]

پرهيز از مخلوط كردن جنس خوب و بد

گاهى يك ميوه از چند شهر گوناگون، كيفيّت هاى متفاوتى دارد، مثلاً پرتقالى آبدار يا كم آب، خرما مرغوب يا غير مرغوب است، بازاريان براى آنكه جنس خود را بفروشند، خرماى مرغوب و نامرغوب را مخلوط مى كنند و در معرض فروش مى گذارند.

تا به طَمَع خرماى مرغوب، خرماى نامرغوب هم فروخته شود.

حضرت اميرالمؤمنين على عليه السلام دوست نداشت كه بازاريان با چنين شيوه اى جنس بفروشند، بلكه نظر داشت، خرماى هر منطقه اى را به صورت جداگانه در معرض تماشاى مردم بگذارند،آنگاه هركس هر جنسى را كه دوست دارد، تهيّه نمايد.

اين شيوه عرضه كردن اجناس را امام صادق عليه السلام از حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام نقل كرد و فرمود:

كانَ عَلِىّ عليه السلام يَكْرَهُ أنْ يَسْتَبْدِلَ وَسَقَاً مِنْ تَمْرِ خَيْبَرِ بِوَسَقَيْنِ مِنْ تَمْرِ الْمَدينَةِ لِأَنَّ تَمْرِ خَيْبَرِ أجْوَدُها [ اصول كافى ج5 ص188، و وسائل الشيعه ج18 ص151. ]

"امام على عليه السلام دوست نداشتند كه يك پيمانه از خرماى منطقه خيبر با دو پيمانه از خرماى مدينه مخلوط شود، زيرا خرماى خيبر بهتر بود."