عنوان :
پژوهشي در تفسير (اطيب البيان)
نويسنده :
محسن صياف زاده
سال :
1375
استاد :
سيد محمد باقرحجتي
دانشگاه :
آزاد اسلامي تهران مركزي
موضوع :
چکيده : اطيب البيان تأليف آيت الله طيب است. مباحث اين پايان نامه كه پژوهشي است درباره ي اين كتاب عبارتند از: اهميت قرآن كريم و نظرات دانشمندان درباره ي مفهوم تفسير, نخستين تفسير, نقش مفسران شيعه, شرح احوال و آثار مولف, معرفي تفسير وي و ويژگيهاي آن, معرفي ديگر آثار مولف از جمله: (كلم الطيب د رتقرير عقايد اسلام) و (عمل الصالح در بيان ايمان و تقوا), تصحيح و تنظيم فهارس مجلدات چهارده جلدي تفسير.
عنوان :
پژوهشي در آيهي تطهير در قرآن و حديث
نويسنده :
سعيد قادري
سال :
1375
استاد :
سيد محمد باقرحجتي
دانشگاه :
آزاد اسلامي تهران, مركزي
موضوع :
چکيده : اين پايان نامه د رشرح و تفسير آيه ي شريفه ي (انما يريد الله ليذهب عنكم الرجس اهل بيت و يطهركم تطهيرا) (احزاب 33) است و مباحث ذيل را دربر دارد: شرح لغوي و تفسيري آيه ي تطهير, روايات و نظريات مختلف علما درباره ي آيه, نظريات علمائي كه آيه ي تطهير را مختص زنان رسول خدا (ص) مي دانند, رواياتي كه آيه ي تطهير را ويژه ي اهل بيت مي شمارند, اهل بيت در صحاح سته ي اهل سنت, روايت اهل سنت و مصادر آن دراين زمينه.
عنوان :
پژوهشي پيرامون آيه شريفه ي ولايت در كتاب و سنت
نويسنده :
محمد احمد
سال :
1375
استاد :
سيد محمد باقر حجتي
دانشگاه :
آزاد اسلامي تهران مركزي
موضوع :
چکيده : موضوع اين پايان نامه آيه ي كريمه ي (انما وليكم...) است و مباحث ذيل را دربر دارد: مطالبي درباره ي معناي ولي, اعم بودن ولايت از نبوت, انواع ولايت و لزوم تمسك به صاحبان اصلي ولايت, روايات مربوط به شأن نزول آيه ي ولايت, تصوير زيباي آيه ي ولايت در اشعار شعراي بزرگ صدراسلام, دلالت آيه و معناي ولي و مولي و اينكه ولي در آيه ي مورد بحث به معناي اولي به انفس است, نه محبت, هشت شبهه ي مخالفان بر آيه ي ولايت و پاسخ آنها, رد اين معنا كه آيه ي ولايت در شأن عباده بن صامت و ابوبكر نازل شده است.
عنوان :
پرتو قرآن و حديث در حديقه ي سنائي
نويسنده :
علي رضا عابديان
سال :
1375
استاد :
جاويدي
دانشگاه :
دانشگاه فردوسي مشهد
موضوع :
چکيده : اين پايان نامه در سه فصل تدوين شده است: فصل اول. قرآن سرچشمه ي علوم ادبي در زبان عربي. فصل دوم, استشهاد به آيات و احاديث در ادبيات عرب و ادبيات فارسي. فصل سوم, تأثير قرآن و حديث در شعر سنائي, در اين فصل تأثير قرآن و حديث درشعر سنائي در دو قسمت بررسي شده است يكي بر اساس صنايع لفظي مثل ارسال مثل. اشاره, اقتباس, ترجمه, تضمين و تلميح و ديگر بر اساس اهداف سنائي مانند تمسك و استشهاد, حكمت و پند, هشدار و انذار...
عنوان :
جمع‌القرآن بين الدفئتين في عهد النبي
نويسنده :
علي نقي فقيهي
سال :
1374
استاد :
دكتر محمد باقر حجتي
دانشگاه :
حوزه علميه قم
موضوع :
يكي از مسايلي كه از قديم ذهن قرآن‌پژوهان را به خود مشغول ساخته، تكرار برخي عبارتها و آيه‌هاي قرآن كريم است . اين موضوع در سوره‌هاي «رحمن» و « مرسلات» جلوه‌ي خاصي پيدا كرده است به طوري كه در سوره‌ي نخست با 76 آيه، جمله « فبأي آلاء ربكما تكذبان» 31 بار و در دو سوره دوم آيهي « ويل يومئذ للمكذبين» ده بار تكرار شده است . هم‌چنين آيات « فكيف كان عذابي و نُذُر» و « لقد يسرنا القرآن للذكر فهل من مدَّكر» در سوره‌هاي قمر،چهار بار مكرر گشته است. موضوع تكرار آيات و الفاظ قرآن از اين جهت حايز اهميت است كه در علوم بلاغي، تكرار از جمله ي عوامل اطناب برشمرده و نيز مخل به فصاحت دانسته‌اند از اين رو محققان درصدد بيان فوايد تكرار در قرآن برآمده‌اند . نويسنده در اين نوشته با نگاهي جامع به موضع تكرار در قرآن موارد الفاظ مكرر قرآن را يادآور شده است . در بخش نخست به طبقه‌بندي الفاظ مكرر در قرآن پرداخته و در بخش دوم فوايد تكرار آنها را برشمرده است.
عنوان :
ترجمه و تحقيق « التعريف و الاعلام فيما ابهم من الاسماء والاعلام في القرآن»
نويسنده :
اميني فروزان
سال :
1374
استاد :
آذرتاش آذرنوش
دانشگاه :
دانشگاه تهران
موضوع :
در اين پايان‌نامه كتاب « التعريف و الاعلام فيما ابهم من الاسماء و الاعلام في القرآن»، اثر عبدالرحمن سهيلي (508ـ581 ق) ترجمه و شرح شده است، اين كتاب اسامي مبهم را به ترتيب قرآن ياد كرده و شرح نموده است. در اين تحقيق زندگي‌نامه‌ي سهيلي نيز آمده است.
عنوان :
أساليب الشرط في القرآن الكريم
نويسنده :
سهراب فاضلي‌باوند‌پور
سال :
1374
استاد :
محمد علي آذرشب
دانشگاه :
ازاد اسلامي قم
موضوع :
اين پايان‌نامه كه به عربي نوشته شده، در سه فصل با اين مباحث تنظيم و تدوين گرديده است : در فصل اول ، تعريف شرط، ادوات جازم دو فعل، ادوات شرط غير جازم، شرط و جواب، حذف فعل شرط، حذف جواب شرط، حذف شرط و جواب باهم ، جزم به جهت طلب، مواضع ربط جواب با فاء، اجتماع شرط و قسم، توالي دو شرط يا بيشتر و توالي شرط و استفهام، اعراب شرط و جواب، و اعراب ادوات شرط مورد بحث قرار گرفته و در فصل دوم،ادوات جازم دو فعل و ادوات غيرجازم و در فصل سوم،فعل شرطي، «إن» شرطي از نظر بلاغي، « إذا» شرطي نزد علماي بلاغت، و «لو» شرطي از نظر بلاغي بر آيات قرآن تطبيق شده است.
عنوان :
معاد جسماني از ديدگاه آيات قرآني
نويسنده :
اكرم الملوك غفاري
سال :
1374
استاد :
محمد مهدي گرجيان
دانشگاه :
آزاد اسلامي واحد اراك
موضوع :
موضوعاتي كه در اين پايان‌نامه مورد بحث قرار گرفته، به اين شرح است: تاريخچه اعتقاد به معاد در اقوام ديگر، واژه معاد در قرآن كريم، مهمترين تعبيرات قرآن درباره معاد، معاد و نظريات درباره آن، بررسي ديدگاه مفسران در زمينه نوزده مورد از آيات قرآن درباره معاد جسماني، ديدگاههاي فلاسفه مختلف در زمينه معاد جسماني؛ نظير: مشائين، اشراقيين، ابوعلي، حكيم مدرس زنوزي، علامه مجلسي، ملاصدرا؛ علت وجود شبهه در افكار منكران معاد از نظر قرآن كريم، شبهات منكران معاد جسماني؛ مانند شبهه محال بودن اعاده معدوم، شبهه آكل و مأكول؛ جمع بين معاد جسماني و روحاني چگونه ممكن است؟ نقش معاد در زندگي دنيوي .
عنوان :
مراحل و مواقف قيامت در قرآن و روايات از ديدگاه مفسرين شيعه و سني از قرن پنجم تاكنون
نويسنده :
مهري شعاعي
سال :
1374
استاد :
محمد مهدي گرجيان
دانشگاه :
آزاد اسلامي واحد اراك
موضوع :
در اين پژوهش مراحل و مواقف قيامت در تفاسير شيعي و سني از قرن پنجم تا قرن معاصر بررسي شده است و عمده‌ترين موضوعاتي كه در آن مورد بررسي قرار گرفته، به اين قرار است: مواقف در قرآن كريم و تفاسير، تعداد مراحل و مواقف،گواهان محشر، صراط و مرصاد، عقبات محشر و نظر مفسرين در اين زمينه .
عنوان :
صراط مستقيم از ديدگاه عقل و نقل (قرآن و حديث)
نويسنده :
آيت اله روزبهاني
سال :
1374
استاد :
احمد بهشتي
دانشگاه :
آزاد اسلامي واحد تهران مركزي
موضوع :
تحقيق حاضر داراي سه بخش با اين موضوعات است: بخش اول، صراط مستقيم از ديدگاه عقل: در جستجوي راه سعادت، عقل در آدمي، رابطه و نقش عقل در برابر صراط مستقيم؛ بخش دوم،صراط مستقيم از ديدگاه قرآن كريم و روايات: ترجمه و شرح سوره حمد، معناي لغوي و اصطلاحي صراط مستقيم، مترادفات صراط، تفسير صراط مستقيم در قرآن كريم، صراط مستقيم در روايات ، بررسي نظريه‌هاي مفسرين درباره صراط مستقيم،صراط مستقيم و منعمان، مغضوبين و ضالين؛ بخش سوم، هدايت به صراط مستقيم: معناي هدايت، هدايت تكويني در قرآن، هدايت تشريعي،هدايت خاصه.
عنوان :
شناسايي ويژگيهاي زندگي دنيا و نقش آن در تربيت انسان از ديدگاه قرآن كريم و تفاسير شيعه
نويسنده :
محمد تقي صبائي
سال :
1374
استاد :
مهدي گرجيان
دانشگاه :
آزاد اسلامي واحد اراك
موضوع :
مطالب اصلي اين تحقيق در دو بخش آمده است: بخش اول، به بررسي ويژگي زندگي دنيا از نگاه قرآن كريم اختصاص دارد و در آن حقيقت دنيا از ديدگاه قرآن كريم و موارد مدح دنيا در قرآن و علل آنها بررسي شده و راه درست زندگي و بهره‌گيري از حيات دنيا براي رسيدن به كمال واقعي عرضه شده است؛ در بخش دوم، از واژة هاي نكوهش زندگي دنيا در قرآن بحث شده است و علل آنها به تفكيك بيان شده است و در پايان چنين نتيجه گرفته شده است كه دنيا وسيله رسيدن انسان به سعادت و كمال است؛ ولي هدف قرار دادن آن سبب شقاوت انسان است.
عنوان :
شناخت مباحث توبه در قرآن با تأكيد مقايسه‌اي بر نظرات علامه طباطبايي (ره) و مرحوم طبرسي(ره)
نويسنده :
زهرا سليماني
سال :
1374
استاد :
علي محمد دهقان
دانشگاه :
آزاد اسلامي واحد اراك
موضوع :
در اين پايان‌نامه موضوع توبه به نحو مقايسه‌اي در تفاسير مجمع‌البيان طبرسي والميزان طباطبايي بررسي شده و مطالب اصلي آن در زمينه اين موضوعات است: گناه و اقسام و آثار آن و چگونگي پيشگيري از آن؛ معناي لغوي و اصطلاحي توبه، اهميت و ضرورت توبه و توبه حقيقي و آثار ابعاد ومراتب و شرايط و وقت آن.
عنوان :
حيات از ديدگاه قرآن و نظرات افلوطين و صدرالمتألهين پيرامون آن
نويسنده :
سيد محمود فاطمي
سال :
1374
استاد :
احمد بهشتي
دانشگاه :
مركز تربيت مدرس حوزه علميه قم
موضوع :
اين پژوهش موضوع حيات را به طور تطبيقي در آيات قرآن كريم و نظريات فلسفي افلاطين و ملاصدرا بررسي كرده و حاوي شش فصل با اين موضوعات است: حقيقت حيات، سيماي حيات در قرآن كريم و احاديث، حيات و ماده، مصاديق حيات در قرآن كريم، ديدگاههاي افلاطين در مورد حيات،ديدگاه صدرالمتألهين در مورد حيات.
عنوان :
حوادث تاريخي در قرآن
نويسنده :
حيدر خسروشاهي
سال :
1374
استاد :
سيد علي اكبر قرشي
دانشگاه :
آزاد اسلامي واحد خوي
موضوع :
در پايان‌نامه حاضر اين حوادث از دوره نبوت پيامبر اسلام(ص) از منظر قرآن بررسي شده است؛بعثت پيامبر اسلام(ص)، نزول قرآن، مهاجرت رسول خدا(ص)، تغيير قبله، معراج پيامبر(ص)، مسجد ضرار، مباهله با نظاراي نجران، بعيت رضوان، غدير خم، جنگ بدر، جنگ احد،جنگ احزاب، جنگ حنين، جنگ تبوك ، فتح مكه و صلح حديبيه،در بررسي اين حوادث از كتابهاي تاريخي مانند تاريخ ابن‌اثير و تاريخ طبري استفاده شده است.
عنوان :
بلاغت و فواصل قرآن
نويسنده :
جواد طاهر خاني
سال :
1374
استاد :
قاسم انصاري
دانشگاه :
آزاد اسلامي واحد زنجان
موضوع :
پايان نامه حاضر مشتمل بر دو بخش است : بخش اول با عنوان بلاغت قرآن حاوي اين موضوعات است : اعجاز ادبي قرآن، علوم قرآني ، بدايع قرآن و بخش دوم با ام فواصل قرآن اين موضوعات را در بردارد : سجع و انواع آن، تاريخ تطور سجع در ادب تازي و پارسي و فاصله در قرآن.
عنوان :
بررسي نقش تربيتي تشكر و سپاسگزاري از نظر فردي و اجتماعي با استناد به آيات قرآن مجيد
نويسنده :
قدرت الله تابع جماعت
سال :
1374
استاد :
محمد رضا آشتياني
دانشگاه :
آزاد اسلامي واحد اراك
موضوع :
مباحث اصلي اين تحقيق به اين شرح است: كمال انسان از ديدگاه وحي، نقش شكر در اين زمينه و آراي مفسرين درباره آن، نظر مفسرين شيعه و اهل سنت در مورد وجوب شكر منعم، طرق مختلف شكر و سپاسگزاري نظير شكر در برابر نعمت، شكر نتيجه و محصول تقوي و نهايتاً شكر نتيجه معرفت به حقايق عالم هستي است ؛ پاسخ به اين شبهات كه آيا خدا نيازي به تشكر دارد؛ با وجودي كه خداوند بي‌نياز از تشكر ماست، چرا به شكر فرمان مي‌دهد؟ اقسام و مراتب شكر، عاليترين مرتبه شكر يعني شكر مطلق، شاكرين خدا، بجز تشكر از خدا از ديگران نيز مي‌توان تشكر كرد و پاسخ به اين شبهه كه آيا تشكر از خدا با تشكر از مردم منافات دارد. شكر شكر نعمت‌هاي هدايت و امامت و اختيار، فوايد و آثار شكر.
عنوان :
بررسي تطبيقي علل دگرگونيها قرائات مختلف قرآن كريم از ديدگاه كتب و تفاسير شيعه و سني « از قرن اول تا پايان قرن سوم هجري»
نويسنده :
حبيب‌الله صابري نسب
سال :
1374
استاد :
محمد رضا آشتياني
دانشگاه :
آزاد اسلامي واحد اراك
موضوع :
مهمترين مباحث اين تحقيق به اين قرار است: بررسي مصطلحات معروف در علم قرائات، مصطلحات عام در علم قرائات، مصطلحات فني در علم قرائات، نحوه قرائت در عهد رسول خدا(ص)، پيدايش علم قرائت و علل پيدايش قرائات اوليه و نتايج آن، خلاصه نظر علماي شيعي درباره مصحفها و علل واحد كردن مصاحف، خلاصه نظر دانشمندان شيعي و سني درباره جمع‌اوري قرآن، از جمله انگيزه جمع‌اوري قرآن در زمان عثمان، علل اصلي ايجاد اختلاف در قرائات، معرفي مختصري از قراء قرن اول تا سوم هجري و تحولات و علل تغييرات در قرائات آنها، بررسي تطبيقي ادله مفسرين و علماي شيعه و سني درباره قرائات هفتگانه يا دهگانه و اختلاف قراء، علل پيدايش قرائات شاذ، معرفي اجمالي قراء سبعه و عشره و اربعة عشر و راويان آنها از ديدگاههاي مختلف، قراء شيعه، ادله مخالفين و موافقين از علماي شيعي و سني درباره تواتر و عدم تواتر فرائات، بررسي تطبيقي حجيت و سنديت قرائات، فوائد اختلاف قرائات و تنوع آن از نظر سيوطي، نقد نظريه قرائات سبعه از ديدگاه نقل و وحدت در قرائت قرآن، ضوابط قرائات صحيح و تحليل و بررسي آن، بهترين قرائات از نظر شيعه، نظر علماي شيعه و سني درباره قرائت عاصم ابن ابي النجود كوفي، حديث « سبعة‌احرف» و ادله مفسرين و علماي شيعي و سني و نظر ارجح ، نمونه‌اي از فرش الحروف قرائات قراء معروف.
عنوان :
بررسي انتقادي نظرات فخر رازي در مسأله ولايت
نويسنده :
قاسمعلي محمدي
سال :
1374
استاد :
محمد مهدي گرجيان
دانشگاه :
آزاد اسلامي واحد اراك
موضوع :
فخررازي نويسنده تفسير مفاتيح الغيب معروف به تفسير كبير درباره امامت قائل به انتخابي بودن آن است . در اين پايان‌نامه نخست امامت از ديدگاه فريقين بررسي شده، سپس ديدگاه اهل سنت بويژه فخر رازي مورد نقد قرار گرفته و شبهات قائلان به انتخابي بودن امامت پاسخ گفته شده است.
عنوان :
انسان از ديدگاه قرآن
نويسنده :
اصغر عابدزاده
سال :
1374
استاد :
ابوالقاسم امامي
دانشگاه :
آزاد اسلامي واحد خوي
موضوع :
برخي از مهمترين مباحث اين پژوهش به اين قرار آمده است: انسان و مشتقات و مترادفات آن، فطرت انسان، فلسفه آفرينش انسان، مختار بودن انسان، خلقت انسان، پديده مرگ، خواسته‌هاي انسان،ناهمساني انسانها، سازندگي حيات دنيا براي انسان، موانع تعالي انسان، انسان و سنن لايتغير الهي.
عنوان :
وحي در پرتو قران و فلسفه اسلامي
نويسنده :
صديقه نياز
سال :
1374
استاد :
احمد بهشتي
دانشگاه :
آزاد اسلامي واحد تهران مركزي
موضوع :
اين پايان‌نامه به بررسي وحي از ديدگاه قرآن و فلسفه اسلامي اختصاص دارد و شامل اين موضوعات است: فلسفه وحي، پديده وحي، وحي در مورد انبياء، نزول تدريجي قرآن، خداوند سبحان با غير پيامبران? سخن مي‌گويد، الهام و وحي، وحي مسيحي، وحي نفسي، وحي در فلسفه اسلامي،و وحي از ديدگاه فلاسفه اسلامي.
عنوان :
واژه‌نامه تطبيقي قرآن در دو سوه مائده و انعام بر اساس تفسيرهاي طبري، كشف الاسرار و ابوالفتوح
نويسنده :
فاروق فتحي
سال :
1374
استاد :
حكيمه دبيران
دانشگاه :
دانشگاه تربيت معلم
موضوع :
اين تحقيقي تطبيق واژه‌هاي دو سوره مائده و انعام در سه تفسير طبري، كشف الاسرار و ابوالفتوح رازي است به گونه‌اي كه خواننده معاني كلمات عربي را در سه تفسير در كنار هم پيش‌رو دارد و با مقايسه و مطابقت آنها به عمق و غناي زبان و ادب فارسي بهتر پي مي‌برد . اين تحقيق در واقع كاري است در جهت نماياندن و نمايش قدرت و توانمندي و غناي زبان و ادب فارسي و نويسندگان آن در برابر زبان عربي كه در حقيقت تجديد حيات لغات ناب متروك زبان فارسي است . از همين كلمات سره در زبان فارسي مي‌توان استفاده كرد.
عنوان :
نقد و بررسي روشهاي تبيين حقانيت قرآن
نويسنده :
محمد حسين برومند
سال :
1374
استاد :
سيد مرتضي آيت‌الله زاده شيرازي
دانشگاه :
دانشگاه تهران
موضوع :
نقد و بررسي شيوه‌هايي كه از گذشته تاكنون براي اثبات اعجاز قرآن مورد استفاده مؤلفان قرار گرفته محوي اصلي پايان‌نامه حاضر است . مراحل نقد و بررسي در اين پايان‌نامه عبارت از است ؛ تحليل منطقي در آغاز هر موضوع براي كشف اصول و مباني قابل اعتماد؛ توصيف عملكرد جمعي از مؤلفان قديم و جديد به عنوان نمونه؛ استخراج مباني موجود در آراء ايشان و حذف و ادغام موارد تكراري؛ مقايسه آنچه هست يعني آثار مؤلفان با آنچه بايد باشد، يعني تحليل منطقي؛ تنظيم جداول در صورت لزوم؛ مقايسه آراء قديم و جديد در صورت ضرورت؛ و سرانجام ارائه فرضيه‌هاي جديد ضمن تحليلهاي منطقي .
عنوان :
ناسخ و منسوخ در قرآن كريم
نويسنده :
جلال پورميزا
سال :
1374
استاد :
ابوالقاسم امامي
دانشگاه :
آزاد اسلامي واحد كرج
موضوع :
در اين پايان‌نامه دويست و چهل آيه كه بيشتر مفسران مدعي نسخ در آنها هستند، گردآوري شده و عدم وجود نسخ در آنها ثابت گرديده است . اين پژوهش از دو بخش تشكيل شده است: در بخش اول، مباحث كلي آمده است، مثل معنا و ويژگيهاي نسخ، دلايل عدم وجود نسخ در كلام خدا، اقسام نسخ، فرق ميان نسخ و تخصيص و تقيد و استثنا، نظرات قائلان به جواز يا عدم جواز نسخ، تاريخ پيدايش علم نسخ و صاحبنظران نسخ از قرن اول تا قرن حاضر. در بخش دوم آيات ناسخ و منسوخ ادعا شده در قرآن كريم به ترتيب مصحف آمده و نظرات مفسران موافق و مخالف نسخ و ادله ايشان در خصوص هر يك يادشده است.
عنوان :
مقايسه تفسير صافي و نسفي و بيان روش تفسير آن دو در آيات متشابهات
نويسنده :
عبدالحميد سلطانيان
سال :
1374
استاد :
يدالله نصيريان
دانشگاه :
آزاد اسلامي واحد كرج
موضوع :
در اين پايان‌نامه پس از شرح مؤلفان دو تفسير مذكور يعني فيض كاشاني صاحب تفسير صافي و ابوحفص نجم‌الدين نسفي نويسنده تفسير نسفي حدود يكصدو سي آيه از متشابهات قرآن برگزيده و در دو تفسير بررسي تطبيقي شده‌اند، آيات مورد بررسي دو دسته‌اند: آيات مربوط به صفات خداوند و آيات متعلق به صفات قيامت.
عنوان :
مقامات عرفاني در آيات قرآني
نويسنده :
زهرا روحاني
سال :
1374
استاد :
اسماعيل حاكمي
دانشگاه :
آزاد اسلامي
موضوع :
در اين پايان‌نامه كتاب منازل السائرين كه در آن خواجه عبدالله انصاري به بيان منازل عرفاني كتاب با آيات و روايات و كتاب و سنت، آيات و روايات مربوط به هر منزل آورده شده است. در تحقيق پيرامون هر بخش نخست آيات و احاديث متناسب با آن منزل و در ذيل آيه معناي كلي باب و بخش بيان شده و نظريات خواجه شرح داده شده است.
عنوان :
معيار تفسير قرآن بر اساس علوم تجربي
نويسنده :
محمد علي رضايي
سال :
1374
استاد :
محمد هادي معرفت
دانشگاه :
مركز تربيت مدرس حوزه علميه قم
موضوع :
در اين پايان‌نامه تفسير قرآن با توجه به علوم تجربي مورد بررسي قرار گرفته و از اين موضوعات بحث شده است: مفهوم تفسير و تفاوت آن با تأويل، معيارهاي تفسير، منابع تفسير، روشهاي مختلف تفسيري، قرآن و علم، علوم و مطالب علمي قرآن، قلمرو علم و دين و رابطه اين دو و حوزه‌هاي مختص و مشترك آنها، دلايل مخالفان و موافقان تفسير علمي و اقسام آن. در پايان، نمونه‌هاي تفسير علمي آيات قرآن آورده شده است.
عنوان :
معنا، بافت و شأن نزول در قرآن
نويسنده :
خليل قاضي‌زاده
سال :
1374
استاد :
جهانگيري
دانشگاه :
دانشگاه فردوسي مشهد
موضوع :
بافت و شآن نزول آيات به ترتيب از قرائن مقاليه و حاليه فهم مراد كلام به شمار مي آيند . در اين پايان‌نامه با توجه به اين امر پژوهشي در سه فصل با عناوين ذيل به عمل آمده است: معنا، بافت، شأن نزول و تأثير آن در فهم و ترجمه .
عنوان :
معاني و بيان در بخشي از سوره بقره
نويسنده :
فاطمه خامدا
سال :
1374
استاد :
اميرمحمود انوار
دانشگاه :
آزاد اسلامي واحد تهران مركزي
موضوع :
در اين پايان نامه فنون مورد بحث در دو علم معاني و بيان بر بخشي از آيات سوره بقره تطبيق داده شده‌اند . دراين تحقيق معاني حقيقي و مجازي. اقسام تشبيهات، مجازات، فصل، وصل ، تأكيد، ذكر و حذف مسئله و مسنداليه، ايجاز و اطناب مورد بررسي قرار گرفته است.
عنوان :
مسأله خلود از ديدگاه قرآن
نويسنده :
مهدية السادات مستقيمي
سال :
1374
استاد :
احمد بهشتي
دانشگاه :
مركز تربيت مدرس حوزه علميه قم
موضوع :
در اين پايان‌نامه خلود از ديدگاه قرآن مورد بررسي قرار گرفته و در آن مباحث زير طرح شده است: مفهوم خلود، مبادي تشكل انديشه خلود، و سير انفسي و آفاقي در جهت تشكل انديشه خلود، انديشه خلود در اديان و شبه مذاهب زنده دنيا، انسان در دنيا و بعد از آن، شواهد روايي بر خلود بهشتيان و جهنميان، سيماي مخلدين در بهشت و جهنم،شفاعت، بقاء فطرت اصلي و رحمت واسعه حق، دلايل مختلف درباره خلود، و ارتباط خلود با زمان.
عنوان :
مسأله تحريف در قرآن و سنت
نويسنده :
حسينعلي همتي
سال :
1374
استاد :
محمد مهدي گرجيان
دانشگاه :
آزاد اسلامي واحد اراك
موضوع :
در اين پايان‌نامه كه در آن عدم تحريف قرآن به اثبات رسيده، نخست دلائل عدم تحريف قرآن، مانند اجماع علماي اسلامي بر عدم تحريف قرآن و حفظ و كتابت قرآن در عهد رسول خدا(ص) بيان شده، سپس به شبهات قائلان به تحريف قرآن پاسخ داده شده است.
عنوان :
مباحث فلسفي در « الميزان»
نويسنده :
مصطفي تيزكار
سال :
1374
استاد :
محمد علي لساني فشاركي
دانشگاه :
آزاد اسلامي واحد كرج
موضوع :
در تفسيرالميزان بيست و پنج بحث فلسفي وجود دارد. در اين پايان‌نامه اين مباحث جمع‌آوري و در سه بخش تحت عناوين شناخت‌شناسي، هستي‌شناسي و اخلاق تنظيم و تدوين شده‌اند.
عنوان :
مباحث علوم قرآن در الميزان
نويسنده :
اصغر زاهدي تير
سال :
1374
استاد :
محمد علي لساني فشاركي
دانشگاه :
آزاد اسلامي واحد كرج
موضوع :
اين پايان‌نامه كه پژوهشي اشت در زمينه بازتاب علوم قرآني در تفسير الميزان شامل دو بخش است: در بخش اول موضوعات وحي الهي، اعجاز قرآن، تحريف ناپذيري قرآن، جمع‌آوري قرآن، شأن نزول، نسخ، محكم و متشابه، تأويل، تفسيربه رأي، حروف مقطعه،و ظاهر و باطن بر اساس تفسير الميزان بيان شده و در بخش دوم مآخذ اين تفسير استخراج و معرفي گرديده است . اهم اين مآخذ عبارتند از : الاتقان سيوطي، الاحتجاج طبرسي، بحارالانوار مجلسي، تفسير قمي، تفسير طبري. الدر المنثور سيوطي، روح المعاني آلوسي، صحاح سته، الكافي كليني، مجمع البيان طبرسي، المحاسن برقي، معاني الاخبار صدوق، مفردات راغب .......
عنوان :
گزيده‌اي از تأثير قرآن كريم بر اشعار فارسي
نويسنده :
فاطمه اميني نجفيان
سال :
1374
استاد :
اسماعيل حاكمي
دانشگاه :
آزاد اسلامي واحد تهران مركزي
موضوع :
در اين پايان‌نامه تأثير قرآن كريم بر اشعار فارسي بررسي شده و از اين موضوعات سخن رفته است: ديدگاههاي مختلف در قبال رسالت و تعهد شعر، ديدگاه قرآن و معصومين ? در قبال شعر و رسالت آن، تأثير شعر متعهد بر جامعه و مردم، استفاده شاعران از قرآن كريم، قرآن كريم منشور جاويد الهي، قرآن از ديدگاه قرآن، اهميت قرآن كريم در زندگي انسان
عنوان :
كلام الهي از ديدگاه ملاصدرا و علامه طباطبايي
نويسنده :
ابوالقاسم نخوديان اصفهاني
سال :
1374
استاد :
سيد محمد باقر حجتي
دانشگاه :
دانشگاه تهران
موضوع :
اين پايان‌نامه به بحث پيرامون كلام الهي از ديدگاه ملاصدرا و علامه طباطبائي مي پردازد و اين موضوعات را در بردارد: گذري بر زندگاني علامه طباطبائي و ملاصدرا، صفات الهي، تكلم الهي، حقيقت كلام الهي، اقسام كلام، تفاوت كلام و كتاب، رابطه بين كلام و كتاب الهي و برتري كلام، فايده ارسال نبي و انزال كتاب و هدف انبياء.
عنوان :
قلب در قرآن از ديدگاه اهم مفسران فريقين
نويسنده :
معصومه پرتوي‌زاده
سال :
1374
استاد :
سيد محمد باقر حجتي
دانشگاه :
آزاد اسلامي واحد تهران مركزي
موضوع :
در اين تحقيق قلب از ديدگاه قرآن و مفسران فريقين بررسي شده است . قلب در انسان عضوي با ارزش بوده، ضامن حيات آدمي است. قلب در قرآن با توجه به آراء مفسرين فريقين لطيفه‌اي رباني و روحاني است كه تعلق به قلب جهاني دارد و نز طبقات مختلف به عقل ، وجدان،نفس ناطقه، روح و جان تعبير مي‌شود،و امتياز انسان از موجودات ديگر بدان است و اين قلب محل توجه و نظر خداوند، محل ايمان، ادارك،عواطف، و تفكر و تعقل است.
عنوان :
قرآن كريم و هدفهاي تربيت
نويسنده :
محمد حسن آموزگار
سال :
1374
استاد :
سيد محمد باقر حجتي
دانشگاه :
دانشگاه تهران
موضوع :
نويسنده در اين پايان‌نامه،نخست اهداف تربيت را از ديدگاههاي دانشمندان اسلامي چون ابن‌سينا، خواجه نصير، ابن خلدون، سهروردي و امام خميني بررسي كرده، سپس با استفاده از مضامين قرآني دو دسته از اهداف تربيتي را تحت عناوين هدفهاي تربيتي فردي و هدفهاي تربيتي اجتماعي را بررسي و معرفي كرده است .
عنوان :
فضائل فاطمه (س) از ديدگاه آيات و روايات
نويسنده :
اكرم ياسيني
سال :
1374
استاد :
علي حجتي كرماني
دانشگاه :
آزاد اسلامي واحد تهران شمال
موضوع :
در اين تحقيق نخست تاريخ زندگي حضرت فاطمه (س) به نحو مختصر بررسي، سپس با استفاده عمده از منابع اهل سنت، فضائل و مناقب آن حضرت مورد پژوهش قرار گرفته است. ترتيب مباحث آن بدين شرح است كه در آغاز، آيات و احاديث و اقوال ذكر شده و سپس به نقد و بررسي آنها پرداخته شده است.
عنوان :
فرهنگ برابرهاي فارسي واژه‌هاي قرآن بر اساس تفسير ميبدي
نويسنده :
جلال پويان خواه
سال :
1374
استاد :
محمد فشاركي
دانشگاه :
دانشگاه اصفهان
موضوع :
رشيدالدين ميبدي در تفسير خود طي سه بخش به تفسير و تأويل آيات قرآن پرداخته است. بخش اول (النوبة الاولي ) حاوي ترجمه رسا و شيوايي از آيات قرآن است. او در اين بخش برابرهاي فارسي قابل فهم و خوش‌آهنگي را نو ساخته كه شايستگي فراوان دارد، جايگزين لغات بيگانه گردد. در اين پايان‌نامه معادل‌هاي فارسي واژگان قرآن از سراسر تفسير ميبدي استخراج ارائه شده است.
عنوان :
غيبت از ديدگاه قرآن و روايات
نويسنده :
هاجر تحريري نيك‌صفت
سال :
1374
استاد :
علي قائمي اميري
دانشگاه :
آزاد اسلامي واحد تهران مركزي
موضوع :
در اين پايان‌نام بر اساس آيات قرآن كريم و روايات معصومين(ع) معاني كلمه غيب، انواع غيب و مصاديق آن ـ يعني مواردي كه به آنها غيب اطلاق شده ـ مورد تحقيق قرار گرفته است.
عنوان :
علوم بلاغي در تفسير كشاف ومقايسه تطبيقي آن با تأليفات بلاغي فارسي
نويسنده :
محمد امير عبيدي نيا
سال :
1374
استاد :
محمد مهدي جعفري
دانشگاه :
دانشگاه شيراز
موضوع :
هدف اساسي اين پايان‌نامه ، تدوين توضيحات زمخشري پيرامون آيات قرآن در قالب يك كتاب بلاغت است. مباحث اين پژوهش عبارتند از : زندگينامه و افكار و آثار زمخشري، مهمترين ويژگيهاي تفسير كشاف، تاريخچه علوم بلاغي تا عهد زمخشري و تاريخچه اعجاز بلاغي قرآن تا دوره زمخشري.
عنوان :
عقل در قرآن
نويسنده :
فيروز اهواز
سال :
1374
استاد :
سيد محمد باقر حجتي
دانشگاه :
آزاد اسلامي واحد تهران مركزي
موضوع :
در اين پايان‌نامه مسأله عقل در قرآن مورد تحقيق قرار گرفته و موضوعات آن عبارت است از: جوهر و عقل، معاني لغوي واژه عقل، معاني اصطلاحي كلمه عقل، مراتب ادراكات در انسان، ادراك عقلي، عقل نظري در قرآن، عقل و توحيد در قرآن، عقل و شرك، عقل و نبوت، عقل و معاد، عقل و قرآن، و عقل عملي در قرآن.
عنوان :
عقل از ديدگاه قرآن، سنت و عرفان اسلامي
نويسنده :
علي جوادي
سال :
1374
استاد :
يوسف فضائي
دانشگاه :
آزاد اسلامي واحد كرج
موضوع :
اين پايان‌نامه در پنج بخش تنظيم شده است؛ در بخش اول تعاريف لغوي و اصطلاحي عقل آمده است. در بخش دوم كليه آيات مربوط به تعقل يا الفاظ مترادف آن با ترجمه و احياناً با تفسير ارائه شده‌اند. بخش سوم حاوي احاديث معصومين(ع) در خصوص عقل است . بخش چهارم به نقل اشعار و مطالب عرفاي اسلامي در زمينه عقل اختصاص دارد. در بخش پنجم مباحث بخشهاي قبل جمع‌بندي و نتيجه‌گيري شده است.
عنوان :
طباق در قرآن
نويسنده :
خسرو محمدي
سال :
1374
استاد :
محمد علي آذرشب
دانشگاه :
آزاد اسلامي واحد تهران مركزي
موضوع :
طباق يكي از فنون علم بديع است. پژوهشگر در اين پايان‌نامه انواع مختلف طباق را اعم از طباق حقيقي و مجازي، طباق بين سلب و ايجاب، طباق خفي، طباق وهمي و نيز تدبيج الكنايه و تدبيج التوريه و مقابله را در آيات قرآن بررسي كرده است.
عنوان :
صد نمود از تاثير قرآن
نويسنده :
سيد جواد حسيني
سال :
1374
استاد :
ابوالقاسم امامي
دانشگاه :
آزاد اسلامي واحد كرج
موضوع :
در اين پايان‌نامه،نخست انواع استفاده از قرآن در نظم پارسي ـ يعني اشاره، تلميح، تضمين، تحليل، اقتباس و تمثيل ـ بيان شده است؛ سپس موارد استفاده در چند فصل تحت عناوين ذيل گردآوري و تنظيم‌شده‌اند: توحيد، معاد، نبوت، خلقت، قرآن، اخلاق طيبه و موضوعات متنوع ديگر.
عنوان :
شيطان در قرآن و حديث
نويسنده :
ابراهيم عبادي
سال :
1374
استاد :
احمد بهشتي
دانشگاه :
آزاد اسلامي واحد فسا
موضوع :
شيطان يكي از موجودات غيبي جهان است كه نصوص ديني ـ از جمله قرآن و حديث ـ از وجود و خصوصيات و اعمال او پرده برداشته‌اند . در اين پايان‌نامه طي مباحث ذيل به بررسي شيطان در آيات و روايات پرداخته شده است: تعريف لغوي و اصطلاحي شيطان، علت فرمان خدا به شيطان مبني بر سجده به مقام آدم و تمرد شيطان از اين فرمان.
عنوان :
شيطان در قرآن
نويسنده :
سيد حسن موسوي احمد آبادي
سال :
1374
استاد :
احمد بهشتي
دانشگاه :
مركز تربيت مدرس حوزه علميه قم
موضوع :
در پايان نامه حاضر شيطان از ديدگاه قرآن و اديان مختلف بررسي شده است. در ابتدا، مفهوم شيطان و تفاوت آن با ابليس ذكر شده و سپس سقوط شيطان، راه‌رهايي از شر شيطان بر ضد انسان،مصاديق شيطان، راه رهايي از شر شيطان و شيطان در اديان ديگر از قبيل زردشت، يهود،مسيحيت مورد بررسي قرار گرفته است . در پايان، شبهات مختلف در ارتباط با شيطان مطراح و پاسخ داده شده است.
عنوان :
شورا در اسلام از ديدگاه كتاب و سنت
نويسنده :
احسان تاريمرادي
سال :
1374
استاد :
عبداللهي نژاد
دانشگاه :
دانشگاه فردوسي مشهد
موضوع :
مباحث اين پايان‌نامه در دو بخش آمده است: در بخش اول مشورت در آيات قرآن بررسي شده و از موضوعات ذيل بحث به ميان آمده است: احكام كلي شورا نظير فوائد مشورت، مقدمات مشورت، مفاسد استبداد ، حجيت شورا و مشورت در سيره پيامبر اسلام(ص)، شورا از ديدگاه مفسران، در بخش دوم مشورت در سنت بررسي شده و از اين موضوعات سخن به ميان آمده است: احكام كلي مشورت با دشمنان و زنان، حقوق و وظايف مشاوران و مشورت‌كنندگان، زيانهاي ترك مشورت، مشورت در سيره ائمه هدي(ع) و مشورت از ديدگاه علما و مفسران عامه.
عنوان :
شناسايي صور نسخ و ارتباط آن با بداء در آيات قرآن
نويسنده :
غلامرضا دلاوري
سال :
1374
استاد :
عباسعلي دادخواه
دانشگاه :
آزاد اسلامي اراك
موضوع :
مباحث اين پايان‌نامه عبارتند از :تعريف لغوي و اصطلاحي نسخ، فلسفه نسخ، فرق ميان نسخ و تخصيص، شرايط نسخ، شبهات منكران نسخ و پاسخ آنها، اقسام نسخ، بررسي نوزده مورد نسخ آيات قرآن از ديدگاه مفسران فريقين، بداء و نزاع ميان شيعه و اهل سنت در اين زمينه.
عنوان :
شناخت و ارزشيابي روش تفسير قرآن به قرآن
نويسنده :
احمد رضا غايي
سال :
1374
استاد :
ابوالقاسم گرجي
دانشگاه :
آزاد اسلامي واحد تهران
موضوع :
در اين پايان‌نامه روش تفسير قرآن به قرآن بررسي شده‌است . در ابتدا به لفظ قرآن و محتواي آن اشاره شده ، سپس بيابانهاي مختلف روش تفسيري قرآن به قرآن معرفي شده، پس از آن دلايل طرفداران روش تفسير قرآن به قرآن از ديدگاه تك محوري (ظاهر قرآن) و نيز از ديدگاه دو محوري (ظاهر و باطن قرآن) مطرح شده و مورد بررسي قرار گرفته است.
عنوان :
شرح و تحقيق و ترجمه كتاب « عيسي در قرآن » (بخش دوم )
نويسنده :
غلامحسن حيدري
سال :
1374
استاد :
فتح‌الله مجتبايي
دانشگاه :
دانشگاه تهران
موضوع :
اين پايان‌نامه ترجمه و شرح و تحقيق بخش دوم كتاب عيسي در قرآن تأليف جئفري پريندر است و در دو بخش تدوين شده است. بخش اول درباره قرآن و عهدين است . بخش دوم به موضوع پايان‌نامه اختصاص دارد. مباحث اين بخش عبارتند از: سخنان عيسي، مرگز عيسي، آينده عيسي، پسر خداوند، تثليث، انجيل و مسيحيان.
