تبیان، دستیار زندگی

اگر مگس در گلوي روزه دار برود، آیت الله گلپایگانی: چنانچه ممكن باشد، بايد آن را بيرون آورد و روزه او باطل نمي شود، ولي اگر بداند كه به واسطه بيرون آوردن آن قي مي كند، واجب نيست بيرون آورد و روزه او صحيح است . چنانچه به قدري پايين رود كه به فرو بردن آن خوردن نمي گويند، لازم نيست آن را بيرون آورد و روزه او صحيح است ، واگر به اين مقدار پايين نرود، بايد آن را بيرون آورد، اگرچه موجب شود كه قي كند و روزه اش باطل شود، و چنانچه فرو برد روزه اش باطل مي شود، و بنابراحتياط واجب بايد كفاره جمع بدهد.

اگر سهوا چيزي را فرو ببرد و پيش از رسيدن به شكم يادش بيايد كه روزه است ، آیت الله گلپایگانی: چنانچه ممكن باشد، بايد آن را بيرون آورد و روزه اش صحيح است . چنانچه به قدري پايين رفته باشد كه اگر آن را داخل شكم كند خوردن نمي گويند، لازم نيست آن را بيرون آورد و روزه او صحيح است .

اگر يقين داشته باشد كه به واسطه آروغ زدن چيزي از گلو بيرون مي آيد، نبايد عمدا آروغ بزند، آیت الله گلپایگانی: بلكه اگر احتمال بدهد، بنابر احتياط واجب آروغ نزند. ولي اگر يقين نداشته باشد اشكال ندارد.

اگر آروزغ بزند و بدون اختيار چيزي در گلو يا دهانش بيايد آن را بيرون بريزد، و اگر بي اختيار فرو رود، روزه اش صحيح است .

اگر انسان عمدا و از روي اختيار كاري كه روزه را باطل مي كند، انجام دهد،روزه او باطل مي شود و چنانچه از روي عمد نباشد اشكال ندارد، ولي جنب اگربخوابد و به تفصيلي كه در مسأله 1630 گفته شد تا اذان صبح غسل نكند، روزه او باطل است .

اگر روزه دار سهوا يكي از كارهايي كه روزه را باطل مي كند انجام دهد و به خيال اين كه روزه اش باطل شده ، عمدا دوباره يكي از آنها را بجا آورد، روزه اوباطل مي شود.

اگر چيزي به زور درگلوي روزه دار بريزند، يا سر او را به زور در آب فرو برند، روزه او باطل نمي شود، ولي اگر مجبورش كنند كه روزه خود را باطل كندمثلا به او بگويند اگر غذا نخوري ضرر مالي يا جاني به تو مي زنيم و خودش براي جلوگيري از ضرر، چيزي بخورد، روزه او باطل مي شود.

روزه دار نبايد جايي برود كه مي داند آیت الله گلپایگانی: يا ايمن از آن نباشد كه چيزي در گلويش مي ريزند... چيزي در گلويش مي ريزند يامجبورش مي كنند كه خودش روزه خود را باطل كند، آیت الله گلپایگانی: و اگر برود و چيزي در گلويش بريزند يا از روي ناچاري خودش كاري كه روزه را باطل مي كند انجام دهد، روزه او باطل مي شود، بلكه اگر قصد رفتن كند اگر چه نرود، روزه اش باطل است . اما اگر قصد رفتن كند و نروديا بعد از رفتن چيزي به خوردش ندهند، روزه او صحيح است ، و چنانچه از روي ناچاري كاري كه روزه را باطل مي كند انجام دهد، روزه او باطل مي شود، ولي اگرچيزي در گلويش بريزند، باطل شدن روزه او محل اشكال است .

چند چيز براي روزه دار مكروه است و از آن جمله است : دوا ريختن به چشم و سرمه كشيدن در صورتي كه مزه يا بوي آن به حلق برسد، انجام دادن هر كاري كه مانند خون گرفتن و حمام رفتن باعث ضعف مي شود، انفيه كشيدن اگر نداند كه به حلق مي رسد و اگر بداند به حلق مي رسد جايز نيست ، بو كردن گياههاي معطر، آیت الله گلپایگانی: و احوط ترك نشتسن زن در آب ... نشستن زن در آب ، استعمال شياف ، تر كردن لباسي كه در بدن است ، كشيدن دندان و هركاري كه به واسطه آن از دهان خون بيايد، مسواك كردن به چوب تر، آیت الله گلپایگانی: و بي جهت آب يا چيزي در دهان كردن ... و نيز مكروه است انسان بدون قصد بيرون آمدن مني زن خود را ببوسد يا كاري كند كه شهوت خود را به حركت آورد، و اگر به قصد بيرون آمدن مني باشد، آیت الله گلپایگانی: روزه او باطل مي شود. در صورتي كه مني بيرون آيد، روزه او باطل است .

آیت الله گلپایگانی: اگر در روزه رمضان در شب جنب شود و به تفصيلي كه در مسأله 1639 گفته شد بيدار شود و دوباره بخوابد و تا اذان صبح بيدار نشود و يا بيدار شود و براي مرتبه سوم بخوابد و بيدار نشود، فقط قضاي آن روز را بگيرد، ولي اگر كار ديگري كه روزه را باطل مي كند عمدا انجام دهد، در صورتي كه مي دانسته آن كار روزه را باطل مي كند، قضا و كفاره بر او واجب مي شود و اين حكم در ارتماس بنابر احتياط واجب است . اگر در روزه ماه رمضان عمدا قي كند يا در شب جنب شود و به تفصيلي كه در مسأله 1630 گفته شد سه مرتبه بيدار شود و بخوابد و تا اذان صبح بيدار نشود،فقط بايد قضاي آن روز را بگيرد، و چنانچه عمدا اماله كند يا سر زير آب ببرد،بنابر احتياط واجب بايد كفاره هم بدهد، ولي اگر كار ديگري كه روزه را باطل مي كندعمدا انجام دهد، در صورتي كه مي دانسته آن كار روزه را باطل مي كند، قضا وكفاره براو واجب مي شود.

اگر به واسطه ندانستن مسأله كاري انجام دهد كه روزه را باطل مي كند،آیت الله گلپایگانی: چنانچه در ياد گرفتن مسأله تقصير كرده و در وقت به جا آوردن آن كار،احتمال مفطر بودن آن را مي داده ، كفاره بر او واجب مي شود، و اگر در وقت بجاآوردن آن غفلت داشته ، كفاره بر او واجب نيست ، اگر چه احوط است ، و همچنين اگردر ياد گرفتن مسأله تقصير نكرده باشد، كفاره واجب نيست . چنانچه مي توانسته مسأله را ياد بگيرد، بنابر احتياط واجب كفاره بر او ثابت مي شود، و اگر نمي توانسته مسأله را ياد بگيرد يا اصلا ملتفت مسأله نبوده يايقين داشته كه فلان چيز روزه را باطل نمي كند، كفاره بر او واجب نيست .

كسي كه كفاره روزه رمضان بر او واجب است ، بايد يك بنده آزاد كند يابه دستوري كه در مسأله بعد گفته مي شود، دو ماه روزه بگيرد يا شصت فقير را سيركند يا به هر كدام ، يك مد كه تقريبا ده سير است ، طعام يعني گندم يا جو ومانند اينها بدهد، و چنانچه اينها برايش ممكن نباشد، آیت الله گلپایگانی: هر مقدار مي تواند صدقه به فقرا بدهد، و اگر از دادن صدقه هم عاجزاست ، 18 روز پي در پي روزه بگيرد، و اگر روزه نتوانست بگيرد، استغفار كند و هرقدر مي تواند روزه بگيرد، و اگر اصلا نمي تواند روزه بگيرد، اكتفا به استغفار نمايد،اگر چه مثلا يك مرتبه بگويد: "استغفرالله "، و احتياط واجب آن است كه هر وقت بتواند، كفاره را بدهد. هر چند مد كه مي تواند به فقرا طعام بدهد و اگر نتواند طعام بدهد بايد استغفار كند، اگر چه مثلابك مرتبه بگويد: "استغفرالله "، و احتياط واجب در فرض اخير آن است كه هر وقت بتواند، كفاره را بدهد.