تبیان، دستیار زندگی

نزد رسول خدا صلى الله علیه و آله از شخصى تعریف شد. روزى او به محضر پیامبر صلى الله علیه و آله رسید. اصحاب عرض كردند: یا رسول الله ، این همان كسى است كه از او به خوبى تعریف كردیم .
حضرت فرمود: من در چهره او نوعى سیاهى از شیطان مى بینم . او نزدیك شد و بر پیامبر صلى الله علیه و آله سلام كرد.
پیامبر صلى الله علیه و آله فرمود: تو را به خدا سوگند، آیا در پیش خود نگفتى كسى بهتر از من در میان مردم نیست ؟
او در پاسخ گفت : بله ، همین طور است كه فرمودید

 محجة البیضاء، ج 6، ص 240.

حضرت محمد صلى الله علیه و آله بعد از بیدار شدن از خواب به سجده مى رفتند، و این دعا را مى خواندند: الحمدلله بعثى مرقدى هذا و لوشاء لجعله الى یوم القیمة : سپاس خدایى را كه مرا از خوابگاهم برانگیخت ، اگر مى خواست تا قیامت مرقد من قرار مى داد. و نیز هنگام خوابیدن و بعد از بیدار شدن مسواك مى زدند.

بحارالانوار، ج 73، ص 202

در مواقعى كه خبر خوشى براى آن حضرت مى آوردند و شاد بود، مى گفت : الحمد لله على كل نعمة . وقتى گرفتار مصیبت و اندوه مى شد، مى گفت : الحمد لله على كل حال . خلاصه شكر و حمد از زبان حضرتش ‍ نمى افتاد.

اخلاق النبى صلى الله علیه و آله و آدابه ، ص 36.

انس بن مالك مى گوید: ده سالم تمام خدمتگذار پیامبر اكرم صلى الله علیه و آله بودم . هرگز نفرمود: چرا چنین و چنان كردى ؟ یا چرا چنین و چنان نكردى ؟

نیز از انس نقل شده كه : سالیانى به رسول اكرم صلى الله علیه و آله خدمت كردم ، هرگز مرا ناسزا نفرمود. هرگز مرا كتك نزد. هرگز مرا از خود نراند. هرگز به من پرخاش نكرد. هرگز در برابر سستى و سهل انگارى من نسبت به كارى ، با من تندى و درشتى ننمودى . هرگاه كسى از خاندانش با من خشونت به خرج مى داد، حضرت مى فرمود: بازش گزار! هر چه باشد، پیش ‍ خواهد آمد.

اخلاق النبى صلى الله علیه و آله و آدابه ، ص 36.

حق فرزند من چیست ؟
پیامبر صلى الله علیه و آله فرمودند: اسم نیكو برایش انتخاب كنى ، و به خوبى او را ادب كنى ، و به كار مناسب و پسندیده اى بگمارى .

وسائل الشیعه ، ج 15، ص 198، ح 1.

پیامبر اكرم صلى الله علیه و آله هنگامى كه سواره بودند، نمى گذاشتند كسى پیاده با آن حضرت حركت كند، یا او را با خود سوار مى كردند و چنانچه طرف قبول نمى كرد، مى فرمودند: جلوتر و در فلان جا منتظر باش .

سنن النبى ، ص 50، ح 68 از مكارم الاخلاق ، ج 1، ص 22.

شخصى نزد رسول خدا صلى الله علیه و آله آمد و عرض كرد: یا رسول الله ! بستگانم با من قطع رابطه كرده و مرا مورد حمله و شماتت قرار داده اند، آیا من هم با آنها قطع رابطه كنم ؟
پیامبر صلى الله علیه و آله فرمود: با این وضع ، خداوند نظر رحمتش را از همه شما بر مى دارد.
آن مرد گفت : پس چه كنم ؟
حضرت فرمود: ایجاد رابطه كن با كسى كه با تو قطع رابطه كرده است ، و ببخش به كسى كه تو را محروم ساخته است ، و عفو كن كسى را كه به تو ظلم كرده است ؛ در این صورت ، از سوى خداوند پشتیبانى در برابر آنها خواهى داشت .

محجة البیضاء، ج 3، ص 430.

حضرت خدیجه علیهماالسلام پانزده سال از پیامبر اكرم صلى الله علیه و آله بزرگتر بود. پس از وفاتش هر وقت نام او برده مى شد، پیامبر صلى الله علیه و آله با عظمت از وى یاد مى فرمودند و گاهى اشكشان جارى مى شد، كه عایشه ناراحت مى شد.بحارالانوار، ج 16، ص 81.

به درستى كه من خدیجه را بر زنان امتم برترى مى دهم . همانگونه كه مریم علیهماالسلام بر زنان عالم برترى داده شد. قسم به خدا كه بهتر از خدیجه پس از او براى من جایگزین نكرد.

پیامبر اكرم صلى الله علیه و آله لباس و كفش خود را مى دوخت ، گوسفندان خود را مى دوشید، با بردگان هم غذا مى شد، بر زمین مى نشست ، بدون اینكه خجالت بكشد، مایحتاج خانه اش را از بازار تهیه مى كرد و هنگام مصافحه دست خود را نمى كشید تا طرف دست خود را بكشد. به هر كسى مى رسید سلام مى كرد، چه توانگر و چه درویش ، چه كوچك و چه بزرگ ، و اگر به مهمانى و خوردن چیزى دعوت مى شد، آن را كوچك نمى شمرد، هر چند خرمایى پوسیده باشد.
... و مخارج زندگى آن حضرت سبك ، داراى طبع بزرگ و خوش معاشرت و خوشرو بود. بدون اینكه بخندد، همیشه تبسمى بر لب داشت ، و بدون اینكه چهره اش در هم كشیده باشد، اندوهگین به نظر مى رسید. بدون اینكه از خود ذلتى نشان دهد، همواره متواضع بود. بدون اینكه اسراف بورزد، سخى بود، دل نازك و با همه مسلمانان مهربان بود...

 سنن النبى ، ص 41، ح 52، از ارشادالقلوب .

روزى پیامبر صلى الله علیه و آله مردى را دیدند كه روى یكى از فرزندانش ‍ را بوسه زد به دیگرى توجهى نكرد.
پیامبر صلى الله علیه و آله با ناراحتى فرمود:
چرا میان دو فرزندت فرق گذاشتى و برابر رفتار نكردى ؟

بحارالانوار، ح 104، ص 97، ح 61 از نوادر راوندى و من لایحضرة الفقیه ، ج 3، ص 483، ح 4704.