پرسش

چگونگی ممنوعیت و تغذیه میوه و غذا برای تنظیم فشار خون و قند خون.

پاسخ

با سلام و احترام
 
مهم‌ترین نگرانی در کنترل دیابت کنترل میزان قند خون فرد در محدودهٔ طبیعی است، به این منظور فرد دیابتی باید از خوردن برخی از غذاها پرهیز کند و برخی دیگر را که برای کنترل دیابت مفید هستند، مصرف کند.
 
افراد مبتلا به دیابت باید تلاش کنند که در محدودهٔ وزن سلامت باقی بمانند؛ پس اگر وزنتان زیاد است اول باید آن را کاهش دهید. همین کاهش وزن در تنظیم قند خون یک فرد دیابتی بسیار مؤثر است و رژیمی را تبعیت کنید که موارد زیر در آن رعایت شده باشد.
٭کم چرب
٭کم قند
٭کم نمک
 
به طور کلی غذایی وجود ندارد که دیابتی ها کلاً از خوردن آن منع شده باشند و نیازی به حذف کامل شکر و مواد شیرین نیست. اما افراد مبتلا به دیابت باید سعی کنند که از غذاهایی که دارای مقدار زیادی قند و چربی هستند، به مقدار کم مصرف کنند. بنابراین اگر به دیابت مبتلا هستید شما می‌توانید یک بار در ماه به خودتان اجازهٔ خوردن کیک یا بیسکویت را بدهید. پس هر جا در ادامه ذکر کرده ام "بپرهیزید" مصرف خیلی کم آن و حدود یکی دوبار در ماه اشکالی ندارد.
 
خوردن چه غذاهایی برای افراد دیابتی مفید است؟
بیماران دیابتی باید مقادیر زیادی از سبزیجات حاوی فیبر زیاد را وارد برنامهٔ غذایی‌شان کنند. مصرف این نوع غذاها نیاز به انسولین را در بدن کاهش می‌دهد و دلیلش این است که این غذاها قند را به تدریج به سلول‌های بدن تحویل می‌دهند. رژیم‌های حاوی فیبر بالا دارای مقدار کروم بالاتری هستند که این مادهٔ معدنی برای درمان دیابت بسیار مفید است. به همین علت مصرف سبزیجات، پیاز، سیر، زنجبیل، تربچهٔ قرمز، اسفناج، کلم برگ، خیار، گوجه فرنگی، کلم و کدوی سبز برای درمان دیابت بسیار مفید هستند.
 
ماش و لوبیای قرمز تازه مواردی هستند که خوردن آن‌ها به بیماران دیابتی توصیه می‌شود.
 
دانه‌های شنبلیله که در آب خیس خورده باشد نیز برای بیماران دیابتی مناسب است.
 
در مورد میوه ها توصیه می‌شود که از میوه‌هایی نظیر میوهٔ گوآوا (guava میوه‌ای از هندوستان که نام دیگر آن زیتون جنوبی است)، تمشک، انجیر (تازه کم شیرین)، میوهٔ کیوی، سیب، مرکبات، آب انار استفاده کنند. بهتر است این میوه ها را بخشی از وعدهٔ صبحانه خود قرار دهید.
 
چند توصیهٔ مهم
 
٭ اگر می‌خواهید مادهٔ شیرینی بخورید به جای شکر از خرما یا عسل (به مقدار خیلی جزئی) استفاده کنید.
 
٭ از برنج قهوه‌ای به جای برنج سفید استفاده کنید چنانچه از دانه‌های جوانه زده استفاده می‌کنید مجاز بخوردن مقدار کمی از آن هستید.
 
٭روغن‌هایی نظیر روغن زیتون و روغن بادام زمینی برای افراد دیابتی مفید است، اما باز هم به مقدار مجاز توصیه شدهٔ آن توجه کنید.
 
٭مقدار زیادی آب بنوشید (روزانه 8 تا 10 لیوان).
 
٭یک بار در هفته ماهی یا غذاهای دریای برای تأمین اسیدهای چرب امگا 3 مصرف کنید.
 
* ادویه‌هایی نظیر دارچین، فلفل سیاه، فلفل تند قرمز، خردل و مواد گیاهی و ادویهٔ خوراکی را در غذاهایتان استفاده کنید.
 
* سبزیجات خام را به مقدار زیاد مصرف کنید مصرف سبزیجات پخته باعث افزایش سریع قندخون می‌گردد.
 
* لبنیات بدون چربی مصرف کنید مثل شیر بدون چربی، ماست و پنیر بدون چربی.
 
* برخی از گیاهان و سبزیجات به ‌صورت گیاهان دارویی برای افراد دیابتی تجویز می‌شود نظیر هندوانهٔ ابوجهل و کدوی تلخ که حتماً باید با مشورت پزشک معالج خود از این گونه داروهای گیاهی استفاده کنید.
 
چه نوع غذاهایی را نباید افراد دیابتی مصرف کنند؟
 
٭افراد دیابتی باید کلاً از غذاهای فرآوری شده، شکر سفید، آرد سفید، غذاهایی که محتوی تغذیه‌ای پائینی دارند (مثل پفک و...) صرف‌نظر کنند. از خوردن شیرینیجات، گلوکز، قند میوه (فروکتوز)، کیک، بستنی، شکلات، نوشابه‌ها، خامه و غذاهای سرخ شده بپرهیزند.
 
٭از خوردن هر غذایی که مادهٔ نگهدارنده یا مقدار زیادی نمک دارد، بپرهیزید.
 
٭از مصرف سیگار و نوشیدنی الکلی بپرهیزید.
 
٭از امتحان کردن بستنی، شکلات و سایر موادی که بروی آن‌ها نوشته شده است بدون شکر بپرهیزید.
 
٭از غذاهایی که از آرد سفید، آرد جو، آرد ذرت، برنج سفید تهیه شده‌اند و از نان، شیرینی، کیک، بیسکویت و پای میوه جات بپرهیزید.
 
٭از خوردن زیاد سبزیجات نشاسته ای نظیر سیب زمینی، چغندر، هویج و نخود و لوبیا بپرهیزید.
 
٭از محصولات لبنی تغلیظ شده مثل ماست چکیده، پنیر چدار و کشک استفاده نکنید.
 
٭از مصرف زیاد میوه‌هایی نظیر موز، انبه، انگور، توت فرنگی و کرم‌های میوه بپرهیزید.
 
٭از خوردن غذاهای بسته بندی شده نظیر فست فودها، چیپس، غذاهای آمادهٔ طبخ، غذاهای اسنک بپرهیزید.
 
٭از خوردن آب میوه ها به علت داشتن مقدار زیادتری کربوهیدرات نسبت به میوه‌های تازه بپرهیزید و از طرف دیگر آب میوه به علت نداشتن فیبرهای غذایی ارزش کمتری نسبت به میوهٔ تازه دارد. در صورت تمایل آن را همراه با وعدهٔ اصلی غذایی‌تان مصرف کنید و بیش از یک لیوان کوچک در روز ننوشید.
رعایت موارد فوق به کنترل فشارخون هم کمک می کند.
موفق و سلامت باشید.