روش تهیه سرکه پیاز دشتی یا عنصل:

پیاز دشتی سفید و سالم را برگزیده و آن را قطعه قطعه کنید و مانند تسبیح آن ها را سوراخ کرده و یک نخ تمیز را از آن ها عبور دهید و آن ها را نزدیک هم دیگر قرار ندهید و کمی بین آنها باید فاصله باشد و سپس آن ها را در سایه بیاویزید تا به مدت 40 روز خشک شوند سپس یک من(3 کیلو ) از پیازهای عنصلی خشک شده را در 18 رطل (حدود 8 کیلو)سرکه خوب بریزید و در ظرف را بسته و به مدت 60 روز زیر نور خورشید قرار دهید و پس از 60 روز پیازها را درآورید و در کیسه ی پارچه ای ریخته و بفشرید تا سرکه از آن جدا شود این سرکه را سرکه پیاز دشتی یا عنصلی یا اسقیلی می گویند.

برخی از کارشناسان سرکه ساز،پیاز عنصل را خشک نکرده و آن را پس از تکه تکه کردن با 18 رطل(حدود 8 کیلو) سرکه در ظرفی می ریزند و تا 6 ماه در سرکه می خیسد و سپس سرکه را فشرده و سرکه پیاز عنصل را می گیریم که در این روش سرکه عنصل بیشتر اسهال می دهد.

خواص پیاز عنصل:

اگر سرکه ی پیاز دشتی را در دهان بگردانید برای دهان و گوشت میان دندان و لثه ها بسیار سودمند است .اگر از لثه ها خون آید سرکه پیاز دشتی را در دهان بگردانید خونریزی متوقف می شود و نیز مواد رطوبی را از گوشت پیرامون دندان ها (لثه) برمی چیند و دندان ها را محکم تر می کند و دندان لق را محکم و ثابت می گرداند،بوی دهان را خوش می کند،مزه ی دهان مطوع می شود .

اگر از آن تناول شود قصبه ی ریه را از هر آلایشی پاک می کند و صدا را صاف تر و بلندتر می کند.

اگر کسی مبتلا به درد معده،هضم ضعیف،صرع، سراسیمگی است سرکه ی پیاز دشتی بخورد خوب است.

کسانی که خلط سودایی بر آن ها چیره شده است و کسانی که عقلشان پارسنگ برمی دارد و دارند راه دیوانگی را می پیمایند از سرکه ی پیاز دشتی استفاده کنند بهره می بینند.

زنی که خفگی زهدان دارد، کسی که طحالش سفت و برآمده است و کسی که از درد عرق النساء می نالد به سرکه ی پیاز دشتی توسل جوید پشیمان نمی شود و حتم بهره می بیند.

سرکه ی پیاز دشتی بدن پژمرده سست و فروهشته را سرحال می آورد ، رنگ پوست بدن را زیبا می کند ،نیروی دید را تقویت می بخشد و برای تنگی نفس شفاست.

هر آنچه در مدح سرکه پیاز دشتی آمد مشروط بر این است که هر روز ناشتا از مقدار کم شروع به تناول نمائید و به تدریج روزانه به یک اوقیه و نیم (حدود 56 گرم) برسد.

طرز تهیه شراب پیاز دشتی:

پیاز دشتی را با کارد چوبین قطعه قطعه کرده و در آفتاب خشک می کنیم پس از خشک شدن یک من (3 کیلو) از آن را جدا کرده و می کوبیم و از الکی با سوراخ های بسیار ریز رد کرده و در کیسه ای پارچه ای تنک می ریزیم 80 رطل (36 کیلو) افشره ی تازه فشرده شده انگور بسیار خوب را در ظرف ریخته و کیسه را داخل کاسه نموده و به مدت 3 ماه بماند تا گرد پیاز دشتی به کلی در شراب حل شود آنگاه شراب را بپالای و در ظرفی ریخته و سر ظرف را محکم ببندید تا هوا نخورد.

خواص شراب پیاز دشتی یا عنصل:

بیماری های سوء هاضمه و فساد بلغم و غلبه ی ماده ی خلط بلغم غلیظ در معده یا روده ها نافع است در علاج سوء القنیه کارساز است،در علاج استسقاء ،یرقان و درد طحال شراب پیاز دشتی نقش مهمی ا بازی می کند.

و نیز در بیماری فالج، بازگشایی بندآمده های درونی ،درد گردن شراب پیاز دشتی نافع است.

افرادی که تب دارند یا قرحه های درونی از آن میل نکنند.

سکنجبین عنصلی (اسقیلی):

سرکه 2 کیلو، عنصل یک کیلو،عسل ، میخک 200 گرم، انجیر نیم کیلو، در آب سرکه و عنصل بریزید و با حرارت کم آن را بجوشانید.یک شب تا صبح بماند و سپس صاف نموده و مصرف نمائید.

آشنایی با اوزان در طب سنتی:

در زیر اوزان مهم را به گرم آورده شده است تا در صورت برخورد به نسخ قدیمی یا هندی بتوانید به گرم تبدیل کرده و از نسخه استفاده نمائید.

یک درم (درهم) = 2/5 گرم

یک مثقال = 5 گرم

یک اوقیه = 37/5 گرم

یک رَطل = 450 گرم

یک مَن تبریزی = 3 کیلو گرم

یک مَن = 900 گرم

یک استار = 22/5 گرم

یک باقلا = 1/25 گرم

بندقه = یک درهم = 2/5 گرم

یک ماشه = یک گرم

یک رتی = 0/125 گرم

یک برنج = 0/015625 گرم

یک توله = 12 گرم

یک پاؤ = 250 گرم

یک چهتانک = 60 گرم

یک سیر هندی = یک کیلو

در فرمول های زیر کپسول های زیر به علت تلخی زیاد نمی توان به صورت جوشانده مصرف کرد از این رو توصیه می شود به صورت کپسول مصرف شود. و در صورت نیاز به نضج و آماده سازی خلط غالب جهت تسهیل خروج بهتر است همراه یا قبل از استفاده از مسهل های زیر از منضج استفاده شود.

مسهل صفرا:

جوشانده : رب ریوند + برگ سنا + تخم کاهو + تخم کاسنی + ریوند چینی ( بعد از ظهرها هر روز یک کپسول نیم گرمی)

کپسول : ندارد زیرا مواد تلخ خود صفرا زا می باشند.

مسهل بلغم:

کپسول : دارچین + میخک + صبرزرد + حنظل ( بعد از ظهرها هر روز یک کپسول نیم گرمی)

جوشانده : زنیان + دارچین + زنجبیل + برگ سنا همه را به یک اندازه با هم ترکیب کنید و نیم کوب نموده و هر روز 2 قاشق غذاخوری در 2 لیوان آب جوش دم نمائید.

مسهل سودا:

کپسول: افسنتین + ماء الجبن + بسفایج + شاه تره + کاسنی ( بعد از ظهرها یک کپسول نیم گرمی)

جوشانده : هل + گل محمدی + گل گاوزبان + گل بنفشه +اسطوخودوس همه را به اندازه مساوی نیم کوب نموده و با هم ترکیب کنید و هر روز 2 قاشق غذاخوری آن را با 2 لیوان اب جوش دم کنید.

مسهل قوی برای تمام اخلاط:

کپسول :حب السلاطین تدبیر شده 1 واحد + برگ سنا 5 واحد + هلیله 3 واحد + آمله 3 واحد

روزی یک کپسول نیم گرمی مصرف شود.

یک کیلو شیر را جوشانده بلافاصله بعد از جوش آمدن شعله را خاموش کرده و دو سوم استکان سکنجبین ترش یا سرکه خانگی در آن بریزید و کمی صبر نمائید تا شیر به اصطلاح بریده شود. اگر شیر بریده نشد، می توانید چند قاشق غذاخوری دیگر سرکه خانگی به آن اضافه نمائید تا بریده شود.

سپس شیر بریده شده را درون کیسه پارچه ای ریخته و آبگیری نمائید. به آب حاصل از این فرایند ماء الجبن می گویند. پس از فشردن کیسه پارچه ای برای گرفتن ماء الجبن خواهید دید که یک کف سفید روی آب نقش می بندد که باید این کف گرفته شود. 
میزان مصرف ماء الجبن بدین صورت است: روزانه یک لیوان بزرگ (cc 250) ناشتا میل شود. در صورتی که بیمار مشکل معده داشت باید ابتدا معده را اصلاح کند سپس مصرف ماء الجبن را آغاز نماید یا می تواند همزمان با اصلاح معده مصرف را شروع کند. در صورت مشاهده استفراغ یا روان شدن معده باید گفت که این موارد طبیعی است و نوعی سم زدایی از بدن می باشد.

توجه:
1-    می توانید یک جلسه برای سه روز ماء الجبن آماده نمائید. ماء الجبن باید ولرم مصرف شود. 
2-    برای هم زدن آن بهتر است از چوب انجیر که سرش کوبیده شده است استفاده شود. در صورت عدم امکان از قاشق چوبی استفاده شود.
3-    مدت مصرف 2 ماه در صورت نیاز تا 6 ماه ادامه می یابد. 
4-    مقدار مصرف قابل تغییر است. 
5-    در صورتیکه علائم غلبه سودا دارید، در زمان نزدیک به جوش (قبل از  بجوش آمدن شیر و اضافه کردن سرکه) دو  قاشق افتیمون را در یک پارچه بسته و 5 بار به مدت هر بار  30 ثانیه در شیر زده شود.

6-    مصرف در همه سنین بلامانع است.

خواص ماء الجبن:

خاصیت اصلی آن سم زدایی از کل بدن است و به دلیل نفوذ سریع در تمام عروق انتهایی و ریز بدن، کل بدن را از اخلاط غلیظ و گرفتگی عروق ریز پاکسازی می کند. به همین دلیل در درمان انواع لکهای پوستی، انواع سده ها، انواع سوء مزاجها و انواع اختلالات خلقی مفید است. با توجه به اینکه امروزه به دلیل آلودگی هوا و انواع غذاهای کارخانه‌ای میزان سموم موجود در خون و کبد  زیاد است توصیه می‌شود افراد سالم نیز به نوشیدن آن مداومت داشته باشند.

نسخه حب سورنجان معمولا برای درد مفاصل بالاخص زانوها توسط اطبای طب سنتی و اسلامی تجویز می شود.البته برای سیاتیک ، فتق دیسک و نقرس نیز تجویز می شود.

فرمول حب سورنجان (حب رازی) :

کپسول : هلیله 2 واحد + میخک 1 واحد + صبر زرد 2 واحد + سورنجان شیرین 2 واحد + کچوله مدبر 1 واحدهمه را به اندازه مساوی ترکیب نمائید و در کپسول های 500 بریزید.

روزی 4 کپسول 500 مصرف شود صبح 2 عدد و بعد از ظهرها 2 عدد

روش تدبیر کچوله: 10 روز در شیر با حرارت کم جوشیده شود سپس پوست آن را جدا کنید و پرده میان دو لپه را جدا نموده و سپس رنده کنید و مورد استفاده نمائید.

البته مصرف جدوار و ماساژ روغن های گرم و تجویز منضج و مسهل مناسب نیز باید جهت درمان درد مفاصل تجویز شود.

{jcomments on}

آداب طبابت و وظایف طبیب از منظر اسلام

آداب طبابت و وظایف طبیب
درآمد
حرفه پزشكى ، از آن رو كه با جان ، ناموس و اسرار زندگى مردم سر و كار دارد، علاوه بر مقررات اسلامى ، در همه حرفه ها داراى آداب و احكام ویژه اى است كه رعایت آن براى پزشك مسلمان ، لازم و ضرورى است . در این جا اشاره اى كوتاه به مهم ترین آداب آن خواهیم كرد.

1 - احساس مسئولیت
احساس مسئولیت ، از مهم ترین و اصلى ترین آداب پزشكى است ؛ زیرا این احساس است كه پزشك را به رعایت وظایف اخلاقى ، قانونى و شرعى خود در مورد درمان بیمار، وادار مى سازد.
امام صادق (علیه السلام )، سخنى سخت تكان دهنده درباره مسئولیت پزشك حضرت مسیح (علیه السلام ) نقل فرموده است :
مسیح (علیه السلام ) مى گفت : ان التارك شفاء المجروح من جرحه شریك لجارحه لا محالة ...؛
آن كه درمان كردن زخم زخمدیده اى را واگذارد، ناگزیر، شریك كسى است كه زخم را بر بدن وى نشانده است .
این سخن ، متكى بر منطق روشنى است كه نه تنها پیروان اسلام و مسیحیت ، بلكه هیچ پزشك با وجدانى نمى تواند آن را انكار كند. از این رو، شایسته است همه پزشكان ، آن را قاب كنند و در مطب خویش ‍ بیاویزند.
بر اساس این منطق ، كوتاهى پزشك در درمان بیمار، به معناى سهیم بودن او در بیمارى و گاه ، هلاكت بیمار است . لذا پزشك ، مسئول است با همه توان براى درمان بیمار، تلاش كند و با هیچ بهانه اى نمى تواند از زیر بار مسئولیت ، شانه خالى نماید.
بر همین اساس ، معتقدیم یكى از وظایف مهم دانشگاههاى علوم پزشكى ، برنامه ریزى براى پرورش حس مسئولیت شناسى در دانش پژوهان این دانش است .

2 - تقواى پزشكى
تقوا در هر حرفه اى به معناى رعایت قوانین الهى در انجام دادن آن است . بنابراین ، تقواى پزشكى ، شامل همه آداب و احكام اسلامى در مورد این حرفه است ؛ لیكن در تقواى پزشكى ، دو نكته اهمیت فوق العاده اى برخوردار است : یكى خیرخواهى براى بیمار، و دیگرى تلاش براى درمان او. از این رو، امام على (علیه السلام )، پس از توصیه پزشكان به تقوا، بلافاصله به این دو مصداق بارز تقواى پزشكى اشاره مى فرماید:
من تطبب فلیتق الله ولینصح ولیجتهد.(64)
هر كس طبابت پیشه كند، باید كه از خدا پروا بدارد و خیرخواهى و جدیت به خرج دهد.
((نصح )) كه در این سخن بدان اشاره شد، به معناى خیر خواهى و ((اجتهاد))، به معناى به كارگیرى همه توان است . بنابراین ، تقواى پزشكى بدین معناست كه پزشك براى حسن انجام وظیفه ، اولا باید سود بیمار را در نظر بگیرد نه سود خود را. ثانیا باید از همه توان فكرى و عملى خود براى درمان وى استفاده كند و پزشك با تقوا، كسى است كه در صرف وقت براى تشخیص بیمارى ، در تجویز دارو، در چگونگى درمان و طول آن ، به چیزى جز سود بیمار نیندیشد.

3 - پاك دامنى
یكى از مصادیق مهم تقواى پزشكى ، عفت جنسى و پاك دامنى است . پزشك با تقوا، به خود اجازه نمى دهد از بیمار، سوء استفاده جنسى كند و حتى در نگاه كردن براى معاینه ، حدود اسلامى را رعایت مى نماید، بدین معنا كه اگر از طریقى بجز نگاه كردن به مواضعى كه نگاه كردن به آن در اسلام ممنوع است ، بتواند بیمارى را تشخیص دهد، مبادرت به نگاه نامشروع نمى ورزد و در صورت نیاز به این كار نیز، به اندازه ضرورت ، اكتفا مى كند.

4 - اهتمام به تشخیص بیمارى
یكى از نكات آداب پزشكى كه در احادیث اسلامى بر آن تاكید شده ، اهمیت دادن به تشخیص بیمارى است . پیامبر اسلام (صلى الله علیه و آله و سلم ) به یكى پزشكان معاصر خود، چنین توصیه مى فرماید:
لا تداو اءحدا حتى تعرف داءه .(65)
هیچ كس را درمان مكن ، مگر آن گاه كه بیمارى او را بشناسى .
مكرر شنیده مى شود كه به دلیل تشخیص نادرست طبیب و داروى نامناسب ، بیمارى تشدید شده و گاه بیمار، هلاك شده است . رعایت این ادب ، اقتضا مى كند كه پزشك ، همه توان خود را براى تشخیص بیمارى به كار گیرد و پیش از تشخیص آن ، اقدام به تجویز دارو نكند و اگر فرصت لازم براى تشخیص ندارد یا خسته است و یا به هر دلیل دیگر، آمادگى لازم را براى اظهار نظر ندارد، معاینه بیمار و دادن دارو، به طور جدى خوددارى كند.

5 - تلاش براى شناخت داروهاى طبیعى
احادیث باب سوم از فصل اول تاءكید دارند كه همه بیمارى ها به استثناى مرگ ، در نظام آفرینش ، دارو دارند و قابل درمان اند. برخى تصریح مى كنند كه خداوند براى همه بیمارى ها دارو نازل كرده است .
ظاهر این دو تعبیر این است كه داروى همه بیمارى ها در طبیعت وجود دارد. بى تردید، داروهاى طبیعى ، زیان كمتر و سود بیشترى براى درمان دارند. با عنایت به این واقعیت است كه گیاه درمانى ، به تدریج در كشورهاى پیشرفته رایج مى گردد.
بنابراین ، یكى از مسئولیت هاى مراكز علمى پزشكى ، تلاش براى كشف داروهاى طبیعى و آشنا كردن جامعه پزشكى با این داروهاست .

6 - رعایت ضرورت در تجویز دارو
در روایات فراوانى اهل بیت (علیهم السلام )(66) تاءكید شده است كه تا آن جا كه بدن ، قدرت تحمل بیمارى را دارد، بیمار نباید به پزشك مراجعه كند؛ زیرا مصرف دارو بدون ضرورت براى سلامت انسان ، زیانبار است . 
امام على (علیه السلام ) مى فرماید:
امش بدائك ما مشى بك .
با درد خویش تا آن هنگام كه با تو مدارا مى كند، مدارا كن .
و از امام كاظم (علیه السلام ) روایت شده است :
ادفعوا معالجة الاطباء ما اندفع الداء عنكم ؛ فانه بمنزلة البناء قلیله یجر الى كثیره .
تا زمانى كه بیمارى به جد با شما درگیر نشده است ، درگیر معالجه طبیبان نشوید، كه درمان ، به مانند ساختمان است كه مقدار كمى از آن ، شخص را به مقدار فراوانش مى كشاند.
طبق دلالت التزامى این احادیث ، بر فرض ، اگر بیمارى این رهنمودها را نادیده گرفت و به پزشك مراجعه كرد، پزشك متعهد و با تقوا، كسى است كه پس از معاینه ، اگر تشخیص داد بیمارى او جزئى است و نیازى به دارو ندارد، اقدام به نوشتن نسخه و تجویز دارو نمى كند، و اگر تشخیص داد كه مصرف دارو ضرورت دارد، بیش از انده لازم ، دارو تجویز نمى نماید تا كیسه تولید كنندگان دارو را پر كند.

7 - حفظ اسرار بیمار
یكى از آداب مهم پزشكى ، رازدارى است . برخى از بیمارى ها، راز بیمار محسوب مى شوند و او مایل نیست دیگران از آن مطلع شوند. روایات اسلامى ، از یك سو به بیمار توصیه مى كنند كه بیمارى پنهان خود را از پزشك ، كتمان نكند، چنان كه امام على (علیه السلام ) مى فرماید:
من كتم مكنون دائه عجز طبیبه عن شفائه .
هر كس درد نهفته خویش را پنهان بدارد، طبیبش از درمان وى ناتوان مى ماند.
و از سوى دیگر، به پزشك تاكید مى كنند كه امانتدار باشد و با افشاى راز بیمار، به او خیانت ننماید. در حدیث نبوى آمده است :
المجالس بالامانة وافشاؤ ك سر اءخیك خیانة فاجتنب ذلك .(70)
نشستن ها به امانت است و افشاى راز برادرت نیز خیانت . پس از این كار، بپرهیز.



8 - ایجاد امیدوارى در دل بیمار
یاءس و نومیدى ، موجب تشدید بیمارى است و بیش از بیمارى براى بیمار، رنج آور است . به گفته امام على (علیه السلام ):
اعظم البلاء انقطاع الرجاء.
سخت ترین بلا، گسستن امید است .
بلكه گاه نومیدى ، سبب مرگ بیمار مى گردد، چنان كه امام على (علیه السلام ) مى فرماید:
قتل القنوط صاحبه .
نومیدى ، آن كس را كه دامنگیرش بشود، مى كشد.
به عكس ، امید به درمان ، از رنج بیمارى مى كاهد و به بیمار، قدرت غلبه بر بیمارى مى دهد و درمان را تسریع مى نماید. از این رو، یكى از وظایف مهم پزشكى ، بویژه در مورد بیمارى هاى خطرناك ، تقویت روحیه بیمار و ایجاد امید در اوست .
گفتنى است كه بهترین راه امیدوار كردن بیمار، تقویت حس مذهبى ، توكل به خدا و اعتقاد به این حقیقت است كه طبیب واقعى اوست و درمان هیچ دردى براى خداوند متعال ، دشوار نیست و چه بسا دردهاى بى درمان كه با دعا شفا یافته و به هر حال ، خداوند متعال ، چیزى جز خیر و صلاح و سود انسان را نمى خواهد.

9 - جلوگیرى طبابت افراد غیر متخصص
از نظر اسلام ، طبابت افراد غیر متخصص ، ممنوع و نظام اسلامى موظف است از كار آنان جلوگیرى كند و در صورت سرپیچى ، آنان را مانند روحانى نمایان فاسق ، زندانى كند. امام على (علیه السلام )، در این باره مى فرماید:
یجب على الامام اءن یحبس الفساق من العلماء والجهال من الاءطباء.
بر امام ، لازم است عالمان تبهكار و پزشكان ناآگاه را به زندان درافكند.
مقدم داشتن ضرورت زندگى كردن علماى فاسق بر پزشكان جاهل ، از آن جهت است كه خطر طبیب نمایان روحانى براى جامعه اسلامى بیش از طبیب نمایان جسمانى است .
بارى ، پزشك غیر متخصص ، در صورتى كه اقدام به طبابت كرد و موجب زیان بیمار گردید، علاوه بر این كه مرتكب گناه شده ، براساس قانون ((ضمان )): ضامن است ، چنان كه از پیامبر اسلام (صلى الله علیه و آله و سلم ) روایت شده :
من تطبب ولم یعلم منه طب قبل ذلك ، فهو ضامن .
هر كس بدون سابقه (و تخصص لازم ) به كار طبابت دست یازد، ضامن است .
همچنین ، طبیب متخصص ، اگر در انجام دادن وظیفه خود، كوتاهى كند و این كوتاهى به فساد بینجامد، ضامن خواهد بود.

2/1 - احساس مسئولیت
31 - امام صادق (علیه السلام ):
مسیح (علیه السلام ) مى فرمود: ((آن كه درمان كردن زخم زخمدیده اى را واگذارد، ناگزیر، شریك كسى است كه زخم را بر بدن وى نشانده است ؛ چه ، آن كه زخم رسانده ، تباهى مجروح را خواسته است و آن كه درمان وى را واگذارد، بهبود او را نخواسته است . پس اگر كه بهبود وى را نخواسته ، ناگزیر، تباهى او را خواسته است ))

2/2 - تقواى پزشكى
32 - امام على (علیه السلام ):
هر كس طبابت پیشه كند، باید از خدا پروا بدارد و خیر خواهى و جدیت به خرج دهد.
2/3 - اهتمام به شناخت بیمارى

33 - پیامبر خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ):
- خطاب به شمردل طبیب -: هیچ كس را درمان مكن ، مگر آن گاه كه بیمارى او را بشناسى .

34 - امام سجاد (علیه السلام ):
كسى كه بیمارى اش تشخیص داده نشود، دارویش او را تباه مى سازد.
2/4 - حرام بودن طبابت توسط ناآگاهان

35 - امام على (علیه السلام ):
بر امام (علیه السلام )، لازم است عالمان تبهكار و پزشكان ناآگاه را به زندان درافكند.
2/5 - مسئول بودن پزشك در صورت به بار آوردن خسارت

36 - پیامبر خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ):
هر كس (بدون تخصص لازم ) به كار طبابت دست یازد، (شرعا) ضامن است .
37 - پیامبر خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ):
هر كس در حالى كه به طبابت شناخته شده نیست ، عهده دار آن گردد و موجب فوت كسى یا صدمه اى كمتر از آن شود، ضامن است .

38 - امام باقر (علیه السلام ):
على (علیه السلام )، ختنه گرى را كه سر آلت پسركى را بریده بود، ضامن دانست .

39 - دعائم الاسلام :
(امام على (علیه السلام )) زنى ختنه گر را كه دخترى را ختنه كرده و او در نتیجه آن ، خونریزى كرده و مرده بود، ضامن دانست و به او فرمود: ((واى بر تو! چرا هیچ اندكى از آن (عضو) باقى نگذاردى ؟)). 
سپس به ضامن بودن او نسبت به دیه حكم كرد و این دیه را بر عاقله ختنه كننده دانست .

40 - امام صادق (علیه السلام ):
هر كارگر (و صاحب حرفه اى ) كه به وى براى این كه كارى را درست كند، مزدى دهید، اما آن را خراب كند، ضامن است .
2/6 - مسئول نبودن پزشك در صورت برخوردارى از مهارت و گرفتن برائت

41 - المصنف :
- به نقل از ضحاك بن مزاحم -: على (علیه السلام ) براى مردم سخن گفت و در سخنان خویش فرمود: ((اى جماعت پزشكان ، دام پزشكان و كسانى كه به كار پزشكى دست مى یازید! هر كدام از شما كه انسانى یا حیوانى را معالجه مى كند، باید براى خویش برائت بگیرد؛ چرا كه هر كس در حالى كه براى خویش برائت نگرفته ، به معالجه چیزى بپردازد و آن چیز هلاك شود، ضامن خواهد بود)).

42 - امام على (علیه السلام ):
هر كس به كار طبابت انسان یا حیوان دست مى یازد، باید از ولى آن (انسان یا حیوان ) براى خویش ، كسب برائت كند، وگرنه ضامن آن است 

43 - امام باقر یا امام صادق (علیه السلام ):
قابله ، امین دانسته شود.

2/7 - جایز بودن درمان به شرط شناخت بیمارى ، با وجود احتمال مرگ
44 - الكافى :
- به نقل از اسماعیل بن حسن كه پیشه طبابت داشت -: به امام صادق (علیه السلام ) گفتم : من مردى از عرب هستم و به طبابت ، آگاهى اى دارم . طب من طبى عربى است و بر این كار خویش ، مزدى نمى گیرم .
فرمود: ((اشكالى ندارد)).
گفتم : ما دمل ها و غده ها را نیشتر مى زنیم و با آتش ، داغ مى نهیم .
فرمود: ((اشكالى ندارد)).
گفتم : و این زهرهاى اسمحیقون و غاریقون را به مردم مى خورانیم .
فرمود: ((اشكالى ندارد)).
گفتم : شاید شخص بمیرد.
فرمود: ((هر چند كه بمیرد)).

45 - الكافى :
- به نقل از یونس بن یعقوب -: به امام صادق (علیه السلام ) گفتم : كسى دارویى مى نوشد یا رگ مى زند. شاید كه بدین كار، سود برد و شاید هم این كار، او را بكشد. (حكم چیست ؟)
فرمود: ((بزند و بنوشد)).

46 - طب الائمة (علیهم السلام ):
- به نقل از یونس بن یعقوب -: از امام صادق (علیه السلام ) در این باره پرسیدم كه كسى دارویى مى نوشد. شاید این دارو او را بكشد و شاید هم از آن به سلامت ماند، ولى بیشتر سالم مى ماند. (حكم چیست )؟
امام (علیه السلام ) فرمود: ((خداوند، درد را فرو فرستاده و شفا را هم فرو فرستاده است . خداوند، هیچ دردى را نیافریده ، مگر این كه برایش درمانى نیز قرار داده است . آن را بنوش و نام خداى تعالى را بر زبان آور)).

حضرت امیر على (علیه السلام ) خدایت رحمت كند آیا براى درد گناه داروئى آورده اى ؟ طبیب مگر، گناه درد یا بیمارى است .
حضرت امیر (علیه السلام ) آرى گناه بیمارى است و مردم را به زحمت انداخته است .
بلى از اینجا برخیز و به بوستان ایمان برو چون وارد شدى مقدارى از ریشه درخت نیت و دانه هاى پشیمانى و قدرى از درخت توبه و تخم ورع و میوه فهم و اندوه از شاخه هاى یقین و مغز اخلاص و پوست اجتهاد و مقدارى هم از ساقه هاى انابه و زهر برگردان تواضع گرفته همه را با حواس جمع و با دلى متوجه و فهمى سرشار، با انگشتان تصدیق و كف توفیق میان طشت تحقیق مى ریزى و با آب چشمانت شستشو مى دهى و آنگاه تمام را در میان دیگ امید ریخته و با آتش اشتیاق مى جوشانى ، آنقدر تا مواد زائد در جوش ‍ جدا شده و عصاره و خامه حكمت بدست آید، سپس آن را گرفته در بشقاب رضا و تسلیم ریخته و باد نفخ و نسیم استغفار بر آن مى دمى تا بیشتر از آنكه فاسد شده ، خنك شود و این برایت گوارا مى شود آنگاه در جائى كه آدمى نباشد و جز خدا كسى ترا نبیند مى نوشى این است داروئى كه درد گناهان را ساكت و جراحات معصیت را التیام مى بخشد چنانچه اثرى از آن باقى نمى ماند (یافعى در روض الریاض ص 42).