تبیان، دستیار زندگی

پاسخ : در حال حاضر هر جا به قانون نياز باشد، ابتدا در مجلس شوراي اسلامي قانون گذاري انجام مي گردد ، سپس براي روشن شدن انطباقش با قوانين اسلام و قانون اساسي، در شوراي نگهبان بررسي مي شود. اگر منطبق با قانون اساسي و مطابق با شرع اسلام شد، مورد قبول واقع مي شود و براي اجرا آماده مي گردد . بنابراين فعلا همة قوانين كشور كه از طرف شوراي نگهبان تأييد مي شود، اسلامي است؛ بلي ممكن است در مواردي مجري قانون ، آن را خوب اجرا نكند كه بايد جلوگيري كرد.اگر قانوني را سراغ داريد كه بر خلاف اسلام است، بنويسيد تا بررسي گردد، ولي در اجراي قوانين ما هم قبول داريم كه برخي درست و صحيح اجرا نمي شود. البته مسئولان ردة بالاي كشور دغدغة اجراي صحيح احكام اسلامي را دارند، ولي تمامي مسئولان تا رده هاي پايين همه بايد اين دغدغه را داشته باشند تا موفقيت ها بيشتر باشد. در حال حاضر نمي توان انتظار داشت جامعه آرماني (كه در آخر الزمان و به دست حضرت مهدي (عج) وعده داده شده است) پياده شود. در هر حال كاستي و كمبود هايي وجود خواهد داشت. مهم آن است تا جايي كه امكان دارد كاستي ها برطرف شده و به سوي اجراي هر چه بهتر احكام و قوانين اسلامي در در جامعه گام بردارد. در اين راه هر كسي در حد و اندازه خود وظيفه دارد و نبايد از سعي و تلاش دست كشد يا نااميد باشد.

پاسخ : عدالت كلمه اي زيبا و خوشايند همة انسان ها است ، ولي دلنشين تر و شادي بخش تر از آن پياده شدن عدالت در جامعه است كه بسيار سخت و سنگين است. قرآن كريم بيش از همه بر اقامه قسط و عدل تأكيد دارد و به همة انسان ها دستور مي دهد كه رعايت عدالت در تمام شئون فردي و اجتماعي را لازم دانسته و آن را سرلوحه زندگي خود قرار دهند. قرآن مي فرمايد: "اي كساني كه ايمان آورده ايد، كاملا قيام به عدالت كنيد".(1) پس قرآن و اسلام با تأكيدهاي فراوان از مسلمانان خواسته عدالت را در مورد خود، خانواده و جامعه بر پا كنند، ليكن عمل به اين اصل اساسي به عهده همه افراد جامعه است، نه فقط به عهده دولت؛ بلي دولت نقش مؤثرتري در اجراي عدالت دارد. دولت باحمايت از روستائيان و كشاورزان و بردن آب و برق و تلفن و جاده آسفالت به روستاها و تخصيص بودجه به مناطق محروم، در پي اجراي عدالت اجتماعي است، گرچه اين فعاليت ها در حدي نيست كه انقلاب اسلامي مي طلبد و منابع مالي كشور توانايي پياده كردنش را دارد. در مورد رشوه خواري و پارتي بازي ، دولت و ملت مقصرند. دولت از اين جهت كه در بازرسي و دستگيري و مجازات متخلفان خيلي جدي نيست و مردم از جهت اينكه بسياري از آنان اقدام به پارتي بازي و رشوه دهي مي كنند و با اقدام خود به رشوه خواري و پارتي بازي رسميت مي بخشند. مسئولي كه پشت ميز اداره نشسته ، انسان است و جايز الخطا مي باشد.اگر به او پيشنهاد رشوه شود، ممكن است قبول كند، ولي رشوه دهنده نبايد بدهد، زيرا همان گونه كه با رشوه گرفتن و با پارتي بازي، حقي را ناحق كردن گناه است، رشوه دادن و به وسيلة رشوه و پارتي بازي حق كسي را ضايع كردن، حرام است و موجب آتش جهنم مي شود.براي از بين بردن رشوه خواري و پارتي بازي، فرهنگ سازي و عزم ملي لازم است. دولت موظف است زمينه رشوه خواري و پارتي بازي را از بين ببرد و مردم حاضر به استفاده از رشوه و پارتي براي انجام كارشان نشوند. اگر كارشان انجام نگرفت، به مسئولان بالاتر مراجعه نمايند و حق شان را بگيرند.عوامل بسياري مي تواند در مشكلات جامعه دخالت داشته باشد، مانند مشكلات اداري و كاغذ بازي و مشكلات اقتصادي ، نيز مشكلات فرهنگي و فكري افراد و ضعف اعتقاد و باورهاي ديني و...به اميد روزي كه عدالت اجتماعي در كشورمان به نحو احسن برقرار گردد و رشوه خواري و پارتي بازي برچيده شود.پي نوشت ها : 1 - نساء (4) ، آيه 135.

پاسخ : از آن جا كه موضوع ناموس و آبروي مردم از نظر اسلام بسيار مهم و حساس است ( كه علاوه بر مقوله اخلاق، رابطة مستقيم با امنيت ملي دارد) هرگونه بي اعتنايي و سستي و يا ساده انگاري در اين امر، صدمه ها و آسيب هاي جبران ناپذيري به جامعه وارد مي كند كه به هيچ وجه قابل اصلاح نيست. البته موضوع ازدواج موقت در جاي خود يكي از راهكارهاي اصولي جهت ارضاي غريزه جنسي و جلوگيري از روابط بي حد و حصر و نامشروع است. و در كاهش مشكلات جوانان مجرد مؤثر است و در بين فقهاي شيعه امري مسلّم و پذيرفته شده است. اما مانند امور اجتماعي ديگر بايد ضابطه مند گردد و شرايط اجتماعي مورد توجه قرار گيرد راه سوء استفاده از آن بسته شود و بهترين راهكارها براي تحقق، از هر جهت انديشيده شده و به صورت سهل و ساده با آن برخورد نشود.از آن جا كه خانه هاي عفاف قابل كنترل نبوده و عناصر فرصت طلب مي توانستند تحت عنوان ازدواج ، در آن جا به هوسراني بپردازند، براي پيشگيري از اين امر نابهنجار ، خانه عفاف اگر چه مطرح شد، مورد اجرا قرار نگرفت، ولي راه ازدواج موقت منحصر به خانه عفاف نيست.نكته اي كه توجه به آن در مورد ازدواج موقت بسيار مهم است، اين كه بايد از نظر فرهنگي و فكري نيز براي جامعه قابل توجيه باشد. براي بسياري از مردم جامعه كه به حقيقت مسئله ازدواج موقت آگاه نشده اند، اين نوع ازدواج ، مسئله فحشا را تداعي مي كند. اگر در چنين فضاي فكري و فرهنگي بحث خانه عفاف مطرح شود، اين ذهنيت و برداشت عميق تر و مؤثرتر مي شود. بنابراين فرهنگ و فكر جامعه را نمي توان از نظر دور داشت.در آينده با تدبير و اتخاذ روش هاي مبتني بر علم و دين و بررسي همه جانبه موضوع، طرحي جامع ارائه شود تا هم بتواند پاسخ گوي نياز غريزي باشد و هم به فساد و بي بند و باري منجر نگردد و از نظر فكري و فرهنگي نيز قابل فهم و قابل قبول ميان توده مردم باشد.

پاسخ : هيچ كس موظف نيست از مرجع پدر و مادرش تقليد كند، موظف است تحقيق كند و از مجتهد اعلم تقليد نمايد. چنانچه چند مجتهد باشند و انسان نتواند اعلم را تشخيص دهد، بايد از كسي كه احتمال مي دهد اعلم باشد، تقليد نمايد. چنانچه در نظرش همة مجتهد ها مساوي باشند، مي تواند از هر يك از آن ها كه خواست، تقليد نمايد.(1)پي نوشت ها: 1. توضيح المسائل مراجع، ج 1، ص 13 و 15، مسئلة 1 و 2.

پاسخ : بعضي از واجبات نماز ركن است، يعني اگر انسان آن ها را به جا نياورد يا بيش از يك بار به جا آورد، عمداً باشد يا اشتباه نماز باطل مي شود. ركن نماز پنج چيز است: نيت، تكبيره الاحرام، قيام در موقع گفتن تكبيره الاحرام، قيام متصل به ركوع (يعني ايستادن پيش از ركوع) ركوع و دو سجده.(1) اگر يكي از اركان نماز را فراموش كند و بعد از ورود به ركن بعدي يادش بيايد، نماز باطل است، ولي اگر قبل از ورود به ركن بعدي يادش آمد، بر مي گردد و فراموش شده را انجام مي دهد و نمازش صحيح است، مثلاً اگر ركوع را فراموش كرد و قبل از سجده يادش آمد، بر ميگردد و مي ايستد، بعد به ركوع مي رود، ولي اگر محل جبران آن گذشته يا ركني را اضافه كرده باشد، بايد نمازش را قطع كرده، از اوّل نماز را شروع كند.پي نوشت ها: 1. توضيح المسائل مراجع، ج 1، ص 552، مسئلة واجبات نماز.

پاسخ : نماز قضا را در هر وقت از شبانه روز مي توان خواند و وجوب فوري ندارد. شخصي كه نماز قضا دارد، هر وقت فرصت پيدا كرد، مي تواند نمازهاي قضايش را به جا آورد، مثلاً مي توان در يك ساعت حدود چهار روز نماز قضا خواند، يا مثلاً مي شود بعد يا قبل از نماز صبح قضاي نماز صبح و بعد يا قبل از نماز ظهر و عصر قضاي نماز ظهر و عصر و بعد يا قبل از نماز مغرب و عشا قضاي مغرب و عشا را خواند و بدين ترتيب هر روز قضاي يك روز را خواند.

پاسخ : آرايش كردن از مبطلات روزه نيست و روزه را باطل نمي كند.(1) گوش دادن به موسيقي مطرب حرام است و ممكن است موجب قبول نشدن و بي اثر شدن روزه باشد، ولي روزه را باطل نمي كند.پي نوشت ها: 1. توضيح المسائل مراجع، ج 1، ص 925، مسئلة 1572.

پاسخ : بعضي از ايام سال روزه اش ثواب زيادي دارد و باعث آمرزش گناهاني گردد، از جمله روزة سه روز آخر شعبان،(1) ولي هيچ يك از روزه هاي مستحبي به جاي روزة واجب، يعني روزه ماه مبارك رمضان و قضاي آن حساب نمي شود. پي نوشت ها: 1. مفاتيح الجنان، ص 349 (اعمال ماه شعبان).

پاسخ : اگر تا رمضان آينده قضاي روزه را نگيرد، بايد روزه را قضا كند و براي هر روز يك مدّ "750 گرم" گندم يا جو يا نان و مانند اين ها به فقير بدهد.(1) بنابراين علاوه بر قضاي روزه براي هر روز يك مدّ بايد كفاره بدهيد و كفاره خوردن عمدي روزه واجب نيست. فراموشي قضا، تأثيري در حكم ندارد و نگرفتن عمدي محسوب مي شود. پي نوشت ها: 1. توضيح المسائل مراجع، ج 1، ص 984، مسئله 1705.

پاسخ : مجموعة حرم مطهر امام رضا (ع) و نيز مكان هاي مشابه براي استفاده زوار در جنبة زيارتي و عرض ادب و تشرف، پذيراي مشتاقان مي باشد. بديهي است براي پرهيز از هرگونه ، هرج و مرج و نيز خداي ناكرده اسائه ادب، مقررات و آيين نامه هاي اجرايي اعمال مي شود كه زائران محترم مي بايست به رعايت آن ملزم باشند. درغير اين صورت و شايد به خاطر بي مبالاتي بعضي از افراد، تقدس و پاكي چنين مجموعه هاي مقدسي زير سؤال رود. حرم مطهر مكاني براي استراحت زائر نيست و اگر زائري هنگام زيارت احساس خستگي مي كند و به استراحت نياز دارد، لازم است بلافاصله از حرم خارج شود و به محل استراحت خود ، مثلا هتل برود. فرض كنيد افرادي نظير شما با خانواده خود قرار مي گذارند كه شب را در حرم بمانند و وقتي بعد از زيارت ، خسته شدند، همان جا به هر شكل ممكن به استراحت بپردازند. در اين صورت حرم مطهر داراي صحنه هاي غير قابل و نازيبا و ناشايست خواهد شد! همراهي زيارت با استراحت و حضور شبانه در حرم آن هم با خستگي و چرت زدن، با روح زيارت و قصد تقرب منافات دارد.در عين حال كه فضائي را پر كرده و اين امر براي ديگر زائران كه به قصد زيارت آمدند، مشكلاتي را فراهم مي آورد. البته احكامي نيز در اين باره وجود دارد كه مي تواند بي ربط نباشد، مثلا جنب نبايد در حرم امامان معصوم (ع) و مساجد باشد.كسي كه به خواب مي رود گاهي محتلم مي شود. باقي ماندن چنين شخصي در آن جا حرام ميشود و شايد پيامدهاي ديگري نيز داشته باشد.زائر اگر وارد حرم شود، حتي اگر يك لحظه متوجه زيارت و قصد خود شود و به اين قصد توسل جويد، بهتر از ساعت ها حضور همراه با خستگي مي باشد، پس چگونه نبايد از اصل برخورد و ممانعت مأموران كنترل حرم ناراضي باشيم، اگر چه گاهي برخورد مأمور با زائر اشكال وارد است. متأسفانه بعضي از مأموران با شيوة خشونت آميز و بعضا همراه با توهين، با زائر خسته برخورد مي كنند كه مي توان به حراست حرم مراجعه و مشكل را در آن جا مطرح كرد.در هر حال خوب است هميشه زوار محترم بعد از استراحت كافي در هتل يا مسافر خانه به حرم مطهر مشرف شده و اگر قصد توقف طولاني را دارند، آن را با توجه و نشاط همراه كنند.