5 . برادر بزرگتر همانند پدر است. از امام رضا(عليه السلام) روايت كرده اند: «الأخ الأكبرُ بمنزلة الأب».⁽¹⁾

16 . آداب ميزبان

يكى از سنتهاى اسلامى و انسانى كه در اسلام بر آن بسيار تأكيد شده است ميهمان دوستى است. پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم)فرمود: «من كان يؤمن بالله و اليوم الاخر فليكرم ضيفه».⁽²⁾ براى هر يك از ميزبان و ميهمان آدابى است. در اينجا به برخى از آداب ميهمان دارى اشاره كنيم:

1 . ميهمان نوازى يك محاسبه معنوى است، قبل از آنكه محاسبه مادّى باشد. در ميان خانواده هايى كه فقط محاسبه مادى دارند، اين سنّت بسيار كمرنگ است به طورى كه گاهى تعجب مى كنند از اينكه شخصى بهترين امكانات خود را در اختيار ميهمان قرار دهد و خود نيز با كمال اشتياق خدمت كند. از ديدگاه اسلام ميهمان، هديه اى آسمانى است. رسول خدا(صلى الله عليه وآله) مى فرمايد:

إذا أرادَ اللهُ بِقَوم خَيراً اَهْدى إِلَيْهِم هَدِيَّة، قالُوا وَ ما تِلْكَ الْهَدية؟ قالَ: الضيفُ، يَنْزِل بِرِزْقِه و يَرْتَحِلُ بِذُنُوبِ اَهْلِ الْبيت.⁽³⁾

2 . نبايد ميهمانى، مخصوص ثروتمندان باشد. پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم) فرمود: «وَيُكْرهُ إجابَة مَنْ يَشْهَد وَليمَته الأَْغنِياءُ دُونَ الفُقَراء».⁽⁴⁾

3 . دورى از اسراف و تبذير و رعايت سادگى در پذيرايى. اسلام، راهى عادلانه ميان ميهمان و ميزبان قرار داده و آن اينكه ميزبان از آنچه كه دارد مضايقه نكند و ميهمان نيز بيش از آن انتظار نداشته باشد. از پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم) نقل شده است كه فرمودند: «لا نَتَكَلَّفُ لِلضّيفِ ما لَيْسَ عِندَنا و نُقدِّمُ إِلَيْهِ ما حَضَرَنا».⁽⁵⁾

1 . وسائل الشيعةج 20، ص 283، ح 25636.

2 . كافىج 6 ، ص 285، باب حق الضيف و إكرامه، ح 2.

3 . بحار الأنوارج 75، ص 460، باب 93، ح 14.

4 . بحار الأنوارج 75، ص 448، باب 90، ح 11.

5 . المحجة البيضاءج 3، ص 29.