تبیان، دستیار زندگی

با وجود آنکه مسلمانان در کشور کانادا دراقلیت قرار دارند و از آزادی کمی برخوردار هستند اما هنگام با خبر شدن از ثبوت رویت هلال ماه، حلول این ماه را به یکدیگر تبریک می گویند .
اقلیت های مسلمان در کانادا مانند دیگر کشورهای جهان به انتظار رویت هلال ماه نمی نشینند بلکه در این امر فقط به رسانه های اطلاع رسانی خود اکتفا کرده و ماه مبارک رمضان را آغاز می کنند .
مسلمانان روزه خود را با شیر، خرما و یا آب باز می کنند و برای بر پایی نماز تراویح به مسجد می روند .
در تمامی روزهای ماه مبارک رمضان در این کشور مجالس تلاوت قرآن کریم برگزار می شود .
سنت اعتکاف در این کشور میان مسلمانان زیاد رواج ندارد گاهی فقط یک نفر در مسجد دیده می شود که معتکف است اما با وجود آن در شب بیست و هفتم ماه مبارک رمضان و شب قدر مساجد کانادا مملوء از جمعیت می شود و در آن شب مسلمانان به دعا و عبادت پرداخته و از درگاه الهی طلب مغفرت می کنند .

 

 

 

 

مسلمانان ایتالیا با حلول ماه رمضان فرصتی برای فعالیت های دینی و مذهبی پیدا می كنند و در صنوف درس های دینی مركز اسلامی شركت می كنند .

مسلمانان ایتالیایی در این ماه پر فضیلت به تقویت روابط میان خود می پردازند به طوری كه از این زمان به عنوان فرصتی برای بر پایی سفره های افطاری دسته جمعی استقاده می كنند .

علاوه بر آن زنان مسلمان به پخت شیرینی های ویژه ماه مبارك كه در آشپزخانه های كشورهای عربی و اسلامی تهیه می شود، می پردازند .

 

مسلمانان کشورهای غیر اسلامی چون نروژ مانند دیگر مسلمانان، ماه مبارک رمضان را با مراسم خاصی برگزار می کنند. اگر چه موقعیت جغرافیایی این کشور مشکلات فقهی برای روزه‌داران ایجاد کرده است، اما آنها از این فرصت برای احیای شعائر دینی خود بهره‌مند می شوند .

ماه مبارک رمضان برای مسلمانان مقیم نروژ فرصتی است تا بتوانند ارزش های روحی و معنوی دین اسلام را افزایش دهند، از این رو سعی دارند تا از این فرصتی که بسیار کم پیش می آید، بهترین بهره را ببرند و در انجام امور خیر از یکدیگر پیشی گیرند. بنابراین در این ایام آنها اختلافات خود را کنار می گذارند تا درجات ایمان و تقوای خود را تقویت کنند .

اما مسلمانان در آغاز ماه مبارک رمضان با مشکلاتی روبه رو هستند که با موقعیت جغرافیایی آنها در ارتباط است. زیرا نروژ کشوری کوهستانی در شمال اقیانوس منجمد شمالی با آب و هوای سرد است. بنابراین در آغاز ماه رمضان هوا تیره و مه گرفته بوده و تگرگ و طوفان در طول سال می بارد . این مسئله در اوقات شرعی آنها مشکلاتی را ایجاد کرده است . به گونه ای که شب های فصل زمستان ۱۸ تا ۲۴ ساعت طول می کشد و حتی این وضع در تابستان هم ادامه دارد. بنابراین آنچه که آنها در این ایام نیاز دارند، حکم فقهی درباره زمان روزه و نماز آنها است .

اگر چه تحقیقات فقهی و اجتهادی در مسئله نماز و روزه آنها در حال انجام است، اما آنها روزه خود را بر اساس نزدیک ترین شهری که در آن شب از روز مشخص است، می گیرند و مانند آن کشور افطار می کنند و گاهی نیز با مکه مکرمه وقت خود را تنظیم می کنند . اما با وجود مشکلاتی که دارند، به مساجد می روند و در آنجا با مسلمانان دیگر روزه می گیرند و شعائر دینی خود را اجرا می کنند .

عمده فعالیت مسلمانان نروژ در ماه مبارک رمضان یکی عبادت و دیگری گردهم آمدن و آماده کردن غذاهای مختلف بر اساس شیوه کشورهای اسلامی است. در این ایام مسلمانان از ائمه و علمای مسلمان که از کشورهای اسلامی آمده اند، استقبال می کنند و با تجمع در مساجد، علاوه بر اینکه نماز تراویح می خوانند، از دروس وعظ و ارشاد نیز در ماه مبارک رمضان بهره مند می شوند .

مساجد این کشور در این ماه مملو از نمازگزارانی است که سعی در احیای شعائر دینی خود دارند تا از این فرصت برای انجام امور دینی واجب و مستحب خود استفاده کنند و این تنها فرصتی است که خانواده های مسلمان را کنار هم جمع می کند. آنها زمان کاری خود را نیز تغییر می دهند تا کمتر کار کرده و بیشتر عبادت کنند و پس از ماه رمضان این کم کاری ها را جبران می کنند، اما برخی از غیر مسلمانان با این اقدام مخالفت می نمایند .

در ماه مبارک رمضان خدمات خیرخواهانه در نروژ از سوی اقلیت مسلمان این کشور افزایش چشمگیری می یابد، حتی سفره های افطار به منظور ارتقای احساسات دینی مسلمانان گسترانده می شود و مسلمانان عادات دیرینه خود را که در هر کدام از کشورهای اسلامی داشتند، در این کشور نیز اجرا می کنند، مانند غذاهایی که میان مسلمانان مصر و دیگر کشورهای اسلامی رواج دارد. آنها این ایام را فرصتی برای احیای شعائر اسلامی می دانند که می توانند آن را برای غیرمسلمانان این کشور غیراسلامی تبیین کنند .

 

 

مسلمانان البانیا در آغاز ماه مبارک رمضان با توزیع رساله ها و بروشرهای مختلف به تشریح فضایل این ماه پر فضیلت پرداخته و به استقبال ماه رمضان می‌روند .

با رویت هلال ماه رمضان صداهای طبل در مناطق مختلف آلبانی شنیده می‌شوند و بدین شكل روز اول ماه به طور رسمی اعلام می‌شود. مسحرات نیز با در دست داشتن طبل‌های خود با حضور در كوچه‌ها و خیابان ها، مسلمانان را از زمان افطاری و سحری مطلع می‌كنند. آنها در هنگام طبل زدن برخی دعاها را می‌خوانند و شهروندان نیز در پایان ماه مبارك به این افراد هدایا و پول می‌دهند .

از عادت های نیكوی البانیایی‌ها در این ماه می توان به افزایش مهربانی میان مردم به خصوص مسلمانان و مسیحیان اشاره کرد. در این ماه دید و بازدیدها میان آنها افزایش می‌یابد و دشمنی‌ها جای خود را به دوستی‌ها می‌دهد به گونه‌ای كه مسیحیان از فضای عرفانی این ماه تاثیر می‌گیرند و برخی از آنها این ماه را به همراه مسلمانان روزه می‌گیرند و با درك منزلت شب قدر، آن را به شب زنده‌داری و مناجات می‌پردازند .

مسلمانان البانیایی ‌همچنین در شب های ماه مبارك به ادای نماز شب، تلاوت قرآن، نشست‌ها و بررسی اخبار كشورهای اسلامی و مشكلات برادران مسلمان خود می‌پردازند. در دهه آخر ماه مبارك رمضان نیز در مساجد معتکف می‌شوند و به ذكر و مناجات خدا می‌پردازند .

مسلمانان البانیا شب بیست و هفتم رمضان را شب قدر می‌دانند و آن شب را به شب زنده داری می‌پردازند .

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ایام ماه مبارك رمضان در كشور تركمنستان كه بیش از شش میلیون نفر جمعیت را در خود جای داده و بیش از 90 درصد آنان مسلمان هستند، از جایگاه خاصی برخوردار است

ماه مبارك رمضان ماه ضیافت الهی و ماه رحمت است كه همه مؤمنان در این ماه به انجام فرایض ویژه دینی می‌پردازند و مردم مسلمان تركمنستان نیز در این ایام الهی با تكیه بر آداب و رسوم خاص محلی خویش و به منظور بهره‌گیری از این ماه مبارك، فرایض الهی را به جای می‌آورند .
در تركمنستان فرا رسیدن ماه مبارك رمضان ابتدا از سوی كودكان و نوجوانان تركمن به مردم نوید داده می‌شود و این نوید در اصطلاح تركمن‌ها " یارمضانچیان " (یا رمضان) نامیده می‌شود .
این افراد به گروه‌های مختلف تقسیم شده و با تجمع در مقابل منازل مردم، با شور و نشاط و قرائت اشعار ویژه فرا رسیدن ماه مبارك رمضان را تبریك می گویند كه برخی از ترجمه اشعار این كودكان و نوجوانان تركمنستانی به شرح زیر است :

در آسمان یك ماه وجود دارد یك كمان قرمز وجود دارد
در سفره پیامبر سهم ما وجود دارد
ما شما را ثروتمند به حساب آوردیم در بام شما ماه دیدیم،
یا رمضان ...

مردم نیز با شنیدن این اشعار و دیدن شور و شوق كودكان و نوجوانان به وجد آمده و هدایایی به آنان می‌دهند كه شیرینی، بیسكویت و پول از جمله هدایایی است كه معمولا از سوی زنان و مردان مسن تركمن به این كودكان و نوجوانان داده می‌شود .
تركمن‌ها این آداب و رسوم را از نیاكان خود به ارث برده‌ و با وجود سال‌ها سلطه كمونیست‌ها، آن‌ها را به فراموشی نسپرده‌اند .
مردم تركمن در روستا‌ها نیز به گروه‌های یارمضانچیان كه به منازل آنان مراجعه می‌كنند، اقلام دیگری نظیر روغن، نان، كشمش، و شیره انگور می‌دهند كه آنان این اقلام را پس از جمع‌آوری در بین خود تقسیم می‌كنند .
این موضوع سبب وحدت، یكپارچگی، یكدلی و عدالت پروری در بین كودكان و نوجوانان تركمن می‌شود چرا كه آنان هیچ مشكلی را به هنگام تقسیم اقلام جمع شده پیدا نمی‌كنند، ضمن آن‌ كه از سنین كودكی و نوجوانی با این ماه مبارك انس می‌گیرند .
علاوه بر كودكان و نوجوانان كه در گروه‌های مختلف به استقبال ماه مبارك رمضان می‌روند، مردان و زنان تركمن نیز حداقل یك هفته قبل از حلول این ماه، مقدمات ورود به آن را فراهم می‌كنند .
زنان تركمن چند روز مانده به ماه مبارك رمضان، بیشتر از روزهای معمول به نظافت خانه و حیاط منزل می‌پردازند و مردان نیز خواربار و ملزومات مورد نیاز این ماه از جمله خرمای ایرانی را خریداری می‌كنند .
مساجد تركمن‌ها در طول ماه مبارك رمضان بسیار شلوغ است، بطوریكه به هنگام اقامه نماز مغرب جایی برای نشستن وجود ندارد .
تركمن‌ها با شنیدن بانگ اذان از گلدسته‌های مساجد، گروه گروه در روستاها و شهرهای این كشور آسیای مركزی بسوی مساجد می‌روند .
افراد مسن و نوجوانان با گذاشتن كلاه‌های موسوم به "تخیه " و با لباس‌های بلند سنتی خود به هنگام رفتن به مساجد، جلوه‌های دیدنی از خود به نمایش می‌گذارند .


" آغیز آچار " (افطار )

معمولا رسم در تركمنستان بر این است كه قبل از فرا رسیدن ماه مبارك رمضان كسانی‌كه قصد افطاری دادن به مردم و روزه داران را دارند به نزد ریش سفید روستا یا محلات شهرهای این كشور مراجعه كرده و زمان افطاری دادن خود را تعیین می‌كنند .
ریش سفید روستا یا محلات شهرها نیز با ثبت زمان افطاری دادن افراد خیر، آن را به همه مردم اعلام می‌كند .
این امر بیشتر در روستاهای تركمنستان با سازماندهی خوبی انجام می‌گیرد و افرادی كه می‌خواهند افطاری بدهند در این زمینه تداركات لازم را از قبل انجام می‌دهند .
معمولا بعد از افطاری افراد، روحانی محله در زمینه مسائل دینی برای شركت‌كنندگان سخنرانی می‌كند .

قدر گیجه سی (شب قدر )

هرچند شب قدر دقیقا مشخص نشده است ولی در بین تركمن‌ها از قدیم الایام و با استناد به شواهدی كه روحانیون تركمن بیان می‌كنند، این مراسم در شب بیست و هفتم ماه مبارك رمضان برگزار می‌شود .
تركمن‌ها معتقدند كه در این شب، 2 پیامبر الهی یعنی حضرت خضر و حضرت الیاس ظاهر می‌شوند و هركس با آنان برخورد كند، خوشبخت می‌شود .
دراین شب، هر خانواده سفره ویژه‌ای پهن كرده و بر آن آجیل، میوه، شیرینی و نوعی شیرینی خانگی به نام "بیشمه " و آرد گندم به نام "قاوورداق " و "تالخان " و "سمبوسه گوشتی " به نام "بورك " می‌گذارند .

در روستاهای تركمنستان، جوانان در گروه‌های مختلف، هر كدام مبلغی پول هزینه می‌كنند و با آن آجیل و میوه و شیرینی می‌خرند و در خانه‌ای گرد هم می‌آیند و ضمن خوردن و آشامیدن، به دعا و نیایش می‌پردازند و نماز شب قدر را اقامه می‌كنند .
در این شب، بین برخی از مردم حتی تعریف افسانه و حكایت های قدیمی و پرسیدن چیستان‌ها از همدیگر نیز مرسوم است .
همچنین رسم بر این است كه هیچ كدام از افراد گروه نباید تا اذان صبح بخوابند و اگر كسی بخوابد، دیگر اعضای گروه، به قصد تفریح او را با نخ و سوزن به نمد یا زیرانداز می‌دوزند و یا با انگشت، سیاهی دیگ را بر روی صورت وی می‌كشند (شاید به این معنی كه خوابش رفته و فیض الهی شب قدر را از دست داده و به اصطلاح روسیاه شده است ).
این مراسم شب نشینی تا اذان صبح ادامه می‌یابد و اعضای گروه، پس از خوردن سحری، برای روز بعد نیت روزه می‌كنند .
دولت تركمنستان نیز هر سال به مناسبت شب قدر تعدادی از محكومان داخلی و خارجی این كشور را آزاد می‌كند .
پس از كسب استقلال، آزادی انجام فرایض دینی و احیای سنت‌های حسنه قدمای تركمن است كه این سال‌ها مساجد بسیار زیبا و مجللی در عشق آباد و سایر شهرهای آن احداث شده است .
تركمن‌های تركمنستان در روزهای آخر ماه مبارك رمضان تداركات لازم را برای برگزاری هرچه باشكوه تر عید فطر فراهم می‌آورند .
به همین منظور تركمن ها لباس‌های نو و شیرینی‌های مخصوص این روز را خریداری می‌كنند و برخی از زنان نیز اقدام به تهیه انواع مختلف شیرینی در منازل خود می‌كنند .
روز عید فطر در تركمنستان " اورازا بایرامی " (عید فطر) بعنوان یكی از اعیاد بزرگ اسلامی در این كشور جشن گرفته می‌شود .
تركمن‌های تركمنستان صبح اول وقت، با پوشیدن لباس های نو رهسپار مساجد می‌شوند تا ضمن گوش سپردن به مواعظ علما و بهره‌مندی از ارشادات دینی، نماز عید فطر را بجای آورند .
پس از پایان یافتن نماز، همگی به سمت ردیف‌های جلو هجوم می‌آورند تا ضمن دست دادن به امام جماعت و دیگر روحانیان برزگ، عید را به آنان تبریك بگویند زیرا تركمن‌ها عقیده دارند كه مصافحه با روحانیان در عیدگاه، باعث قبولی طاعات می‌شود .
پس از ادای نماز عید فطر، همگی به خانه های خود باز می‌گردند و آماده می‌شوند تا به منظور دید و بازدید عید، به خانه‌های همسایگان و آشنایان بروند .
تركمنستانی‌ها در روز عید فطر در هر خانه سفره رنگین پهن كرده و آن را تا آخر شب جمع نمی‌كنند و در این روز بزرگترها به بچه‌ها عیدی می‌دهند .
مردم تركمنستان در روستاها، فطریه را به مستمندان و یتیمان می‌دهند ولی در شهرها فطریه به صندوق‌هایی كه از سوی دولت در مساجد تعبیه می‌شود، واریز می‌شود .
به هرحال، اعتقادات، آداب و رسوم و مسجد در نظام دینی و اجتماعی تركمنستان بعنوان یك كشور مسلمان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و در این راستا تركمن‌ها با وجود فرهنگ لائیك حاكم بر این كشور، همچنان به این
اعتقادات و آداب و رسوم و جایگاه بلند مسجد پایبند هستند .
به این ترتیب ماه مبارك رمضان و روز عید فطر و عید قربان در كشور بیش از شش میلیون نفری تركمنستان بویژه در روستاهای این كشور هرسال باشكوه‌تر از سال‌های قبل برگزار می‌شود و این نشانه اعتقادات عمیق تركمن‌ها به آیین اسلام است .
اعلام آغاز اولین روز ماه مبارك رمضان و عید فطر و روز تعطیلی رسمی در تركمنستان كه از سوی دولت تركمنستان اعلام می‌شود، در رسانه‌های ملی این كشور بازتاب گسترده‌ای دارد .
رسانه های تركمنستان چند روز مانده به آغاز ماه مبارك رمضان با استقبال از این ماه الهی، گزارش، شعر و مقالات متعددی درباره ابعاد مختلف روزه‌داری و فرایض این ماه مبارك به همراه تقویم اوقات شرعی در شهر عشق آباد و پنج استان این كشور را منتشر می‌كنند .
گفته می‌شود كه روز پنجشنبه در تركمنستان اولین روز ماه مبارك رمضان است كه مفتی اعظم و شورای دینی وابسته به نهاد ریاست جمهوری تركمنستان آن را رسماً اعلام خواهد كرد

 

جمعیت اقلیت مسلمان در كشور تایلند، واقع در جنوب شرق آسیا، در ماه مبارك رمضان، مراسم ویژه‌ای دارند

و پیروان مذهب تشیع و تسنن این كشور، در این ایام پرفیض و روحانی،بنا بر اعتقادات خود، برنامه‌هاو آداب خاصی را اجرا می‌كنند

      هر سال حلول ماه مبارك رمضان پس از استهلال،توسط شیخ‌الاسلام تایلند اعلام و سپس در برنامه‌های شبانگاهی شبكه‌های رادیویی و تلویزیونی اعلان عمومی می‌شود.با نزدیك شدن به پایان ماه شعبان، مسلمانان عمدتا در مناطق جنوبی كشور ،پیش از غروب بر بلندترین نقطه ایستاده تا هلال ماه را مشاهده كنند و به دنبال پاسخ سوالاتی درباره رویت ماه رمضان از علمای خود هستند .

پس از رویت هلال ماه رمضان، مسلمانان با تبریك به یكدیگر و با خوشحالی این ایام راجشن می‌گیرند، چرا كه آن را ماه مبارك و میمونی می‌دانند.امسال نیز در غروب چهارشنبه، هلال ماه در آسمان تایلند رویت شد و بر این اساس،مسلمانان این كشور از روز پنجشنبه آیین روزه‌داری خود را آغاز كردند .

در ماه رمضان، تمامی مساجد تایلند فعال شده و تشكیل كلاسهای قرآن در اكثر مساجد برپا می‌شود.برنامه‌های ویژه ماه مبارك رمضان و برنامه‌های دینی ویژه اهل تسنن و تشیع بطور جداگانههمزمان با سحر، از شبكه‌های تلویزیونی پخش می‌شود و روزنامه‌ها نیز صفحاتی را
به این ماه اختصاص می‌دهند .

در این ماه مبارك، مبلغان، قاریان و حافظان قرآن به‌همراه گروههای تواشیح از كشورهای عربی و اسلامی از جمله ایران، به تایلند عزیمت می‌كنند.شیعیان تایلند، شبهای ‪ ۲۱ ، ۱۹ و ‪ ۲۳ رمضان را به عنوان شب قدر شناخته و با قرائت دعای جوشن كبیر و قرآن بر سر گرفتن، به احیا می‌پردازند .

ایرانیان مقیم تایلند نیز در شبهای قدر باحضور در اقامتگاه سفیر ایران پس از تلاوت قرآن و دعای جوشن مراسم، احیا برپاكرده و در روز عید فطر نیز در همین مكان نماز عید فطر رااقامه می‌كنند .

برخی پیروان اهل سنت نیز شب بیست و هفتم ماه مبارك رمضان را به عنوان شب قدر گرامی داشته و بر طبق سنت دیرینه، كل قرآن كریم را در این شب تلاوت می‌كنند .

سنتهای دیگر ماه رمضان در تایلند، شامل ختم قرآن، صدقه دادن به نیازمندان و اطعام روزه‌داران و مساكین است و در این ایام با شیرینی‌های سنتی تایلندی از میهمانان پذیرایی می‌شود .

در این ماه، غیرمسلمانان بویژه بوداییان كه اكثریت جمعیت تایلند را تشكیل می‌دهند،با درك متقابل، تلاش خود را برای احترام به مسلمانان و حفظ حرمت این ماه عزیز معطوف می‌دارند.تایلند از جمله كشورهای غیراسلامی است كه اقلیت مسلمان آن می‌توانند بدون هیچ مشكلی
مناسك و شعایر دینی خود را برپا داشته و در ماه مبارك رمضان مراسم خاص خود را برگزار كنند .
در كشور تایلند، مسلمانان این كشور از آزادی دینی برخوردارند و به موجب قانون رسمی تایلند،مسلمانان در شعایر دینی و برگزاری مراسم مذهبی خود هیچگونه محدودیتی ندارند،تا جایی كه زنان این كشور نیز از آزادی حجاب دینی در خیابانها، مدارس و بازار برخوردارنددر ماه رمضان، نمازهای پنجگانه و نماز جمعه به صورت ثابت در مساجد این كشور برپا می‌شود، برگزاری همایشها و نشستهای دینی به زبانهای مختلف برای اقشار مسلمان، همچنین تشكیل كلاسهای دینی در این كشور بلامانع است .

كلاسهای درس حفظ قرآن كریم و مسایل دینی برای سنین مختلف زنان و مردان، عقاید اسلامی،تفسیر قرآن، سیره نبوی و اعجاز علمی قرآن و سنت، از جمله برنامه‌های مذهبی است كه در این ایام در مساجد به صورت دایمی برپا می‌شود .

مسلمانان بویژه شیعیان این كشور، در ماه مبارك رمضان، عادات و عبادات خاصی دارند و علاوه بر شركت در نشستها و كلاسهای یاد شده، صله ارحام و دیدار، در میان آنها افزایش می‌یابد .

مسلمانان تایلند، معمولا افطار را به صورت جمعی تناول می‌كنند، چرا كه این مراسم را برای تحكیم معانی وحدت و دوری از تفرقه موثر می‌دانند. آنان روزه خود را بطور معمول با آب و خرما باز می‌كنند.از سوی دیگر، آنان افطار را مظهر تبادل تجارب، معرفی و شناخت یكدیگر، سبقت در عبادت خداو تحكیم معانی اسلام در ذهن كودكان می‌دانند، آنان از هم دعوت می‌كنند كه از غذاهاو شیرینی‌های مشترك یكدیگر بهره‌مند شوند .

اقشار مختلف مسلمانان اهل سنت اعم از كودكان، زنان، مردان و جوانان، پس از تناول افطاری به مساجد می‌روند تا پس از ادای نماز عشا، نماز تراویح را كه نزد اهل سنت مسلمان از احترام و ارزش خاصی برخوردار است، اقامه كنند .

آنان در این ایام، به شب زنده‌داری پرداخته و قرآن می‌خوانند، بویژه آنكه در دهه آخر ماه مبارك رمضان افرادی هستند كه معتكف می‌شوند .
در این ماه مبارك، فعالیت مكاتب اسلامی در تایلند گسترش می‌یابد، انتشار كتاب، فیلم ویدئویی ونوارهای كاست به منظور استماع خطبه‌ها، دروس دینی و سرودهای مذهبی افزایش می‌یابد .

رمضان را ماه نزول بركات الهی بر زمینیان می‌نامند و حقیقت این معنا را بخوبی می‌توان در بلادی كه مسلمانان آن در اقلیت بسر برده، اما از عزت و حرمت بسیاری در میان سایر ادیان آن برخوردارند، درك كرد

 

 

ماه رمضان در تركیه و در میان مسلمانان این كشور از اهمیت خاصی برخوردار است و با فرارسیدن این ماه مبارك مردم مسلمان تركیه همگام با سایر مسلمانان جهان با شور و شعف به استقبال این ماه پربركت می‌روند‌. مسلمانان تركیه معتقدند كه ماه رمضان بركت و خیر را در سفره‌های آنان افزایش می‌دهد حتی اگر در بدترین شرایط اقتصادی باشند و خداوند به یمن و بركت این ماه عزیز درهای خیر و نعمت خود را به روی بندگانش می‌گشاید. آغاز ماه مبارك رمضان در تركیه بسیار شاخص و مورد توجه است و حتی غیرمسلمانان نیز با این مسأله به خوبی آشنا هستند. شهر استانبول كه در گذشته مركز خلافت عثمانی بوده، میراث اسلامی بسیاری را از آن دوران در خود جای داده است و این شهر حاصل آدابی در خصوص این ماه است كه مستقیماً از دوره عثمانیان به جا مانده است . مسلمانان در تركیه قبل از شروع ماه رمضان به تزئین خیابان‌ها و مساجد می‌پردازند و با چراغانی و الوان كردن مساجد و گذرها، آمدن ماه رمضان را به یكدیگر تبریك می‌گویند .

بازار عطارین كه یكی از مهم‌ترین و بزرگ‌ترین بازارهای قدیمی تجاری در كلان‌شهر استانبول است، در ایام ماه رمضان ازدحام شدیدی جهت خرید و فروش در آن به چشم می‌خورد و مسلمانان به خرید مایحتاج این ماه به‌ویژه انواع شیرینی‌ها و غذاهای مخصوص این ماه اقدام می‌كنند. شیرینی‌های تركیه از تنوع بسیاری برخوردار است و بالغ بر سی‌ و شش نوع شیرینی و پیراشكی است كه اصطلاحاً به آنها « pasta borek » می‌گویند كه باقلوای خاص تركیه نیز در زمره این شیرینی‌ها جا دارد . سفره‌های افطاری مسلمانان این كشور شامل زیتون، پنیر، خرما، باقلوا و انواع سوپ و آش است كه به آن «چوربا» گفته می‌شود كه از تنوع خاصی نیز برخوردار هستند. برخی از این چورباها از دوران عثمانی به جا مانده است. طی ایام ماه مبارك رمضان در برخی از شهرهای تركیه چادرها و خیمه‌هایی در میادین و اماكن عمومی به منظور افطاری دادن برپاست تا كسانی را كه هنگام افطاری در منزل نیستند یا در حال رانندگی‌اند افطاری دهند. این سفره‌های افطاری از سوی شوراهای خیریه یا افراد خیر و در برخی موارد از سوی شهرداری - بلدیه- گسترانیده می‌شود و بیشتر در دو شهر آنكارا و استانبول مورد توجه قرار می‌گیرد. ماه رمضان در تركیه در عین تقدس و محترم بودن برای غیرمسلمانان هیچ محظوریتی از نظر خوردن و آشامیدن ایجاد نمی‌كند و حتی مسلمانان در این زمینه كاملاً مختار هستند. لذا پایبندی به احكام شرعی از جمله روزه امری قلبی و ایمانی است كه هیچ فشار اجتماعی- سیاسی آن را بر فرد تحمیل نمی‌كند .

مساجد در این ماه از ازدحام بیشتری نسبت به ماه‌های دیگر برخوردار است، به‌ویژه مساجد بزرگ و معروف كه مسلمانان تركیه از هرجا سعی می‌كنند به آنجا بیایند و نماز را در این مساجد باشكوه به جماعت بجای آورند، به‌خصوص نماز تراویح كه مخصوص اهل سنت است و مردم تركیه ترجیح می‌دهند آن را با جماعت اقامه كنند تا از فیض بیشتری در ماه مبارك رمضان بهره‌مند شوند. هنگام سحر علاوه بر بانگ مناجات مساجد براساس عادتی دیرینه و قدیمی سحرخوان به خیابان‌ها و كوچه‌ها آمده و برای بیدار كردن مسلمانان جهت خوردن سحری و اقامه نماز آواز سر می‌دهد و بعد از اقامه نماز صبح مسلمانان به قرائت قرآن می‌پردازند. قرائت و بعضاً تفسیر قرآن در این ماه در مساجد پرشمار تركیه بسیار رواج دارد و یك عادت بسیار زیبا اینكه كسانی كه به مساجد می‌آیند یا سر سفره‌های افطاری و سحری می‌نشینند همواره خود را با عطر كه به آن كلونیا می‌گویند معطر می‌كنند و در تمامی مراسم و اعیاد به‌ویژه اعیاد اسلامی مانند عید قربان و عید فطر این سنت پسندیده اجرا می‌شود. در این ماه برخی از شبكه‌های تلویزیونی تركیه نیز با تدارك دیدن برنامه‌های خاص به استقبال این ماه عزیز می‌روند و اقدام به پخش برنامه‌های احكام و سریال‌های اسلامی قبل از افطار و هنگام سحر می‌كنند و قرائت قرآن و برنامه‌های تواشیح نیز از این شبكه‌ها در طی این ماه پخش می‌شود. با شروع ماه مبارك رمضان در استانبول نمایشگاه بزرگی از كتاب‌های اسلامی نیز برگزار می‌شود كه تا پایان ماه رمضان ادامه دارد و در آن به ارائه كتاب‌های دینی می‌پردازند. فعالیت‌های این نمایشگاه هر روز پس از نماز مغرب آغاز می‌شود و روزانه هزاران نفر از آن دیدن می‌كنند. در یك سوی نمایشگاه مكانی برای افطاری یا غذاهای پس از افطاری وجود دارد. در محوطه بیرونی نمایشگاه برخی مردم تولیدات دستی و كارهای هنری و برخی محصولات غذایی خود را به فروش می‌رسانند، مانند تابلوهای خطاطی اسلامی، تصاویر اسلامی، كتاب‌های دینی، عطرها و شیرینی‌های مخصوص. برنامه دیگر در ماه مبارك رمضان به نمایش گذاشتن «خرقه شریف» است كه در استانبول واقع است . این خرقه منسوب به نبی مكرم اسلام(ص) است كه سلطان سلیم عثمانی هنگام فتح مصر از آخرین خلیفه عباسی دریافت كرد و آن را به همراه واگذاری منصب خلافت به سلطان عثمانی از حجاز به استانبول منتقل كرد و سلطان عبد‌الحمید دوم با تأسیس مسجدی در سال 1853 میلادی صندوقچه‌ خرقه شریف را در آن نگهداری كرد . نمایش خرقه شریف بسیار مورد توجه مردم تركیه است و از اقصی نقاط این كشور برای دیدن آن به استانبول مسافرت می‌كنند. آخر ماه مبارك رمضان كه در واقع عید سعید فطر است در تركیه بسیار مورد توجه است و پس از عید قربان دومین عید رسمی تركیه است و به مدت سه روز كشور تعطیل رسمی است. عید فطر را در تركیه عید رمضان می‌گویند و به دلیل مصرف زیاد شیرینی و آب‌نبات در این روز به خصوص برای هدیه دادن به كودكان به شكر بایرامی (عید شكر) معروف است. در عید فطر زیارت اهل قبور، پوشیدن لباس‌های نو، دید و بازدید خویشان و دوستان و آشنایان مرسوم می‌باشد. نماز عید فطر نیز با شكوه تمام و با حضور برخی سران سیاسی و دولتی تركیه در مساجد سراسر كشور برگزار می‌شود .

 

 
اگر چه کشور لبنان چندی پیش در آتش جنگ و خشم دشمنان اسلام می سوخت، اما پس از پیروزی حزب الله لبنان، بستری فراهم شد تا مردم مسلمان این کشور با رویی گشاده و انگیزه ای بسیار بالاتر از سالهای گذشته به استقبال ماه مبارک رمضان رفته و با اتحادی وصف ناپذیر از برکات این ماه ارزشمند بهره مند شوند.

به گزارش خبرگزاری مهر، مردم لبنان که   پس از جنگی یک ماهه خود را برای ماه مبارک رمضان آماده   می کردند، چنان به برگزاری این ایام مشغول بودند که گویی هیچ اتفاقی نیفتاده و با انگیزه ای بسیار بالاتر و والاتر از قبل با شور و شعفی وجد آور   از این ماه عظیم و پر خیر و برکت به گرمی استقبال کردند .

مردم لبنان   فرا رسیدن ماه مبارک رمضان را به یکدیگر   تبریک و تهنیت   می گویند، آنها   با کمک به نیازمندان، زکات و صدقات به آنها روح خود را در این ایام صیقل می دهند. صله رحم و گستراندن سفره های افطاری برای خانواده، نزدیکان و دوستان عملی بسیار مناسب و پسندیده در این ایام به شمار می رود. در   سفره های آنها سبزیجات، مرغ، گوشت و بقیه غذاها چون زیتون، تخم مرغ، پنیر، چای و مربا   وجود دارد .  

آداب مرسوم در این کشور این است که آنها با خرما افطار کرده و با شرینی یا حلواهای مخصوص ماه رمضان غذای خود را به پایان برند .

طی این ایام در بازارهای   لبنان حلواهای مخصوصی   پخته می شود   که کنافه، نهش و کلاجه   از معروفترین آنهاست. آنها خانه ها، خیابانها، کوچه ها و معابر را به مناسبت فرا رسیدن ماه مبارک رمضان تزئین می کنند . برخی از خانواده ها یا خود شیرینی و حلواها را می پزند یا از بازارها خریداری می کنند و به همراه نوشیدنیهای مخصوص به یکدیگر تعارف می کنند .

شیرینی   و آب میوه در ماه مبارک رمضان جزء اساسی از غذاهای رمضانیه   در این ماه   است که از سفره آنها هیچگاه جدا نمی شود. در ماه رمضان فروش شیرینی بسیار زیاد می شد. از معروفترین شیرینی های آنها مفروکه، مدلوقه، عثمانلیه و   کنافه است که در ماه رمضان میان گروههای مختلف از شهرت خاصی برخوردار است .  

طی این ایام گروههای مختلف و ادیان دیگر   انس و الفت بیشتری با یکیدگر دارند و در همه امور رمضانیه چه تزئین خیابانها، چه تعارف شیرینی و آبمیوه و چه پخت و پز آن به یکدیگر کمک می کنند .

ام محمد یکی از شهروندان لبنانی می گوید: مردم لبنان از ماه رمضان با شور و شعف خاصی استقبال می کنند، آنها   با صدای سحر خوان که " ابوطبله" نام دارد، برای خوردن سحری از خواب بیدار می شوند. سحر خوان اگر چه امروزه کمتر   در شهرهای بزرگ   کمتر دیده می شود،   اما در شهرها و روستاها هنوز این سنت صد ساله وجود دارد فضای ایمانی و معنوی   در ماه رمضان در همه جای این کشور پراکنده است، مساجد پر از نمازگزاران است، انس و الفت میان مردم بیشتر از ایام گذشته به چشم می خورد، قرائت قرآن،   دعا و تضرع به درگاه خداوند به منظور قبول عبادت، توبه و طاعت افزایش می یابد .

یکی از شیرینی پزان لبنانی می گوید: در ماه رمضان 24 ساعته به کار پخت شیرنی مشغول هستیم تا جائیکه پخت شیرینی نسبت به ماههای   عادی دیگر   3 برابر افزایش می یابد، رواج شیرینی در ماه رمضان به قدری است که گاهی به عنوان هدیه نیز به یکدیگر شیرینی می دهند .

ابوحلیب بیروتی یکی از معروفترین فروشندگان آب میوه رمضانی می گوید   از 20 سال پیش والدین و اجدادش در ماه مبارک رمضان این کار را می کردند و او نیز امسال مانند عادت هر ساله اجدادی به این عمل خیر دست زده است و ادامه می دهد که شبها و روزها کار می کند تا بتواند آبمیوه طبیعی تهیه   و به مشتریان بفروشد .

وی   یاد   آور می شود   که امروز بیش از 250 لیتر آبمیوه رمضانیه فروخته است که در روزهای عادی فروش آنها   تنها   70 لیتر است .

اگر چه هر یک از شهرها و روستاهای این کشور بر اساس قدمت، حضور اقوام مختلف و شرایط زندگی آداب و رسوم مخصوص به خود دارند،   اما دیگر شهرها نیز علاوه بر بهره گیری از آداب و رسوم کلی برای خود   رسم و رسوماتی دارند که این مسئله عاملی برای وحدت و همبستگی آنها را فراهم کرده است .

در شهر طرابلس قبل از فرارسیدن ماه مبارک رمضان فرقه هایی از صوفیه در خیابانهای شهر گردش می کنند و   سرود، آواز، مدیحه سرایی نبی اکرم(ص) و اشعاری درباره استقبال از ماه خدا و تبریک به آنها می گویند تا مسلمانان خود را برای ماه مبارک رمضان آماده کنند .   

در بیروت، مردم این شهر   آخرین روز ماه شعبان را به ساحل رفته و فرارسیدن ماه رمضان را   جشن گرفته و شادی می کنند، آنها   کنار رودخانه می نشینند و نوشیدنیهای مختلفی می نوشند، آنها این روز یعنی روز 29 شعبان را روز"سیبانیه" می نامند یعنی روزی که هلال ماه رمضان قابل مشاهده است .

در شهر صیدا فانوسهای رمضانی در اندازه ها و حجمهای مختلف در تزئین خیابانهای به کار برده می شود و رنگهای مختلف آن به زیبایی شهر کمک می کند، این کار اقدامی سالانه است که به منظور شب زنده داری ماه مبارک رمضان و استقبال از این ماه آن را انجام می دهند .

 

 

مسلمانان کشورهای اسلامی در ماه مبارک رمضان آداب و رسوم خاصی دارند که از کشوری به کشور دیگر حتی از شهری به شهر دیگر تفاوت دارد. سوریه نیز چون دیگر کشورهای اسلامی شاهد جنب و جوش مردم برای بهره‌گیری از ماه مبارک رمضان و استقبال از عید فطر است.

در   ایام ماه مبارک رمضان مسلمانان ارکان مختلف عبادت چون روزه، نماز، زکات و حج را به جا می آورند. همچنین همکاری، اخلاص و محبت آنها با یکدیگر بیش از پیش می شود،   در ماه رمضان فرزندان به دیدار والدین خود رفته و با خانواده‌های خود افطار می‌کنند     .

شهر ادلب سوریه مانند دیگر شهرهای این کشور مراسم خاصی دارد و چهره شهر با آمدن ماه رمضان تغییر می کند. بازارها رنگی می شوند و رنگهای مختلف از هر نوع کالا، میوه، سبزیجات، همه نیازهای   روزه داران بسیار رواج می یابد     . تمام خیابانهای شهر سرشار از فریاد فروشندگانی است که عبارتهایی که باعث جذب مشتری می شود را بر زبان می آورند     . 

سفره های رمضانی در ماه مبارک رمضان در شهر ادلب از ویژگی خاصی برخوردار است به گونه ای که انواع خوراکیهای طبیعی در آن دیده می شود     . انواع کبابها و سالاد در آن است. از خوراکیهایی که در ماه مبارک رمضان در این سفره ها به چشم می خورد، سمبوسه و شیشبرگ است که آن عبارت است از گوشت و پیاز مخلوط که با ماست طبخ می کنند . در این ایام سفره های آنها دارای شیرینیهای طبیعی خاصی است که مخصوص این استان است که مهمترین آنها قشطه، قمیق، مشبک، قطایف و بسیسه است     .

در ماه مبارک رمضان جو خاصی در میان خانواده و همسایه ها ایجاد می شود که دور هم جمع می شوند و علاوه بر اینکه درباره روزه و   فواید بهداشتی و پزشکی   آن صحبت می کند، بزرگان خانواده از حکایتهای محلی می گویند تا جایی که این دیدارها علاوه بر زنده کردن دوران گذشته، ویژگیهای دینی و اجتماعی را نیز تبیین می کنند.   وجود سحرگو نیز از پدیده های اجتماعی زیبا در ماه مبارک رمضان است که به بیدار کردن مردم با طبلش می پردازد     .

نماز تراویح که پس از نماز عشا خوانده می شود، از مهمترین عبادات به شمار می رود که در این ایام مساجد مملو از نمازگزار می شود   . فرا رسیدن عید سعید فطر نیز که از بزرگترین اعیاد آنها به شمار می رود، زنان خانه دار ضمن مرتب کردن و نظافت اثاثیه منزل، شرینیها و کیکهای عید می پزند و با نوشیدنی و شربت مناسب آن کیک را می خورند     . 

  از دیگر   ملزومات عید لباس است که خانواده سعی می کنند برای کودکان لباس نو بخرند و بهترین لباس را بر تن کند، از سوی دیگر حنا بستن بر دستان کودکان در روستاها از ویژگیهای قدیمی است که مادربزرگان بر دستهای کودکان می بندند و با آنها در استقبال از عید فطر که مؤمنان و روزه داران شاد هستند،   مشارکت   می   کنند. در این ایام صدای اذان و تکبیر در مساجد بالا می رود و منازل با پرچمهایی که بر روری آنها احادیث نبوی و آیات قرآنی نوشته شده است، تزئین می شوند     .

یکی از اهالی   دمشق می گوید: دهه اول ماه رمضان "دهه غذا" است، کنایه      از توجه و اهتمام مردم به تهیه وعده های غذایی. دهه دوم   "دهه پوشاک" است، کنابه از خرید   لباس و استقبال از عید. دهه آخر"دهه شیرینی" است، کنایه از تهیه و فروش شیرینی های معروف   دربازارهاست . در دهه آخر خیابانها و بازارهای دمشق مثل حمیدیه، خان گمرک، عصرونیه ، حمراء و دیگر بازارهای معروف   برای فروش   میوه   و سبزی ظهرها و شبها بعد از نماز پر ازجمعیت است و اینگونه به استقبال عید سعید فطر می روند    .

مردم تونس نیز چون دیگر کشورها، برای ماه مبارک رمضان آداب و رسوم خاصی دارند، چراغانی منازل و معابر و صله رحم گسترده از جمله برنامه های ویژه این کشور به مناسبت ماه رمضان است .

ماه رمضان جایگاه ویژه ای میان مردم تونس دارد و همه مردم تونس اعم از فقیر و غنی درجشنهای این ماه شرکت می کنند .

دراین ماه همه ساکنان تونس تمام منازل خود را با چراغها و لامپها تزئین و روشن می کنند، درهر شهری، درخیابانها، کوچه ها و بازارها   چراغها را می افروزند و این حرکت غیرعادی در ماههای دیگر سال انجام نمی شود، حتی بازارها و محلات تجاری برای برآورده کردن احتیاجات و نیازهای روزه داران تا ساعات پایان شب باز هستند . 

خانواده های تونسی ماه رمضان را ماه   دلجویی   می دانند و به علت تفاوت شیوه زندگی خانواده ها دراین عصر با زمانهای گذشته    و چون فرصتی نادر است، با خانواده درجه یک و افراد خانواده خود دور یک   سفره می نشینند   و افطار می کنند .  

تونس مانند بیشترمناطق   عربی   درماه رمضان به منظور "بیداری آشکار فکر وعقیده "   و به جهت استقبال وسیع و فراوان مسلمانان برای ادا فریضه الهی وارد مساجد شده و علاوه بر برگزاری کلاسهای قرآن، به سخنرانی،   وعظ و ارشاد می پردازند .

مردم تونس درماه رمضان با شیر و خرما درمساجد   افطار می کنند، سپس نماز مغرب می خوانند و دوباره به سفره های افطاری   که زنان   ظرفهایی به همراه   غذاهای دیگری درآن قرار می دهند، بازمی گردند  .

غذاهای معروف ماه رمضان که   برسرسفره ها آورده می شود، فروان است . از جمله "بریک " که تخم مرغ آب پز، گوشت جوجه یا   گوشت چرخ کرده، پیاز و سیب   زمینی درروغن سرخ شده است.    غذای دیگر" فریک" است که سوپ جو با گوشت   جوجه ویا ماهی   است .    غذای دیگری که درسفره افطاری   آنها یافت می شود، طاجین   است که عبارت   است   از کیکی که از پنیر رومی و تخم مرغ و سبزیجات و گوشت در فر طبخ می شود. غذای اصلی آنها هنگام افطار و در ماه رمضان سبزیجات و گوشتهای مختلف است که با روغن   زیتون سرخ می شود .