تبیان، دستیار زندگی

افطار دادن و دعوت از روزه داران برای افطار كردن و حتی اصرار به آن به وقت افطار ، یكی از ویژگی های شهرهای مقدس مكه و مدینه در ماه مبارك است .

در ماه مبارك رمضان بطور معمول در مساجد بزرگ عربستان سعودی نماز تراویح خوانده می شود و جلسات قرائت قرآن به صورت گسترده دایر می شود.

با نزدیك شدن به ماه مبارك رمضان ‌، افرادی كه روزه قضا و یا مستحبی در ماه شعبان دارند ،‌ این روزها را روزه می گیرند و در غروب و به هنگامی كه موذن بانگ الله اكبر از موذنه های مسجد نبوی (ص)‌ درمدینه منوره و بیت الله الحرام در مكه مكرمه بر می دارد ، سفره های بسیار افطار را می توان شاهد بود كه در مسجد و بیرون از آن برای افطار روزه داران گسترانیده می شود و بانیان آن آنقدر به ثواب این كار اعتقاد دارند كه اگر دعوت آنها را برای افطاری نپذیری ، فوق العاده دل شكسته می شوند.

در عربی به شیرینی "حلویات "‌ گفته می شود كه مصرف زیادی در ماه مبارك رمضان دارد و این خاص كشور عربستان سعودی هم نیست و تقریبا در همه ی كشورهای عربی و غیر عربی ، شیرینی های ماه رمضان طرفداران خود را دارد كه زولوبیای ایرانی در این میان از شهرت جهانی برخوردار است .

  در قنادیهای شهر مكه از این نوع زولوبیا تهیه می شود كه هر كیلوی آن معادل چهار هزار تومان به فروش می رسد و طرفداران زیادی هم دارد .

نوعی آش كه آنرا با عسل می خورند و شكلی از پتزای محلی كه در آن مقدار زیادی زرده تخم مرغ و ادویه و مواد قندی بكار برده می شود ، از دیگر غذاهایی است كه اگر چه در هر وقت سال در عربستان خورده می شود ، ‌ولی در ماه مبارك رمضان غذای ثابت همه ی سفره هاست .

عمره گذاری در ماه رمضان بسیار مورد تاكید قرار گرفته است . سعودیها در این ماه تلاش می كنند تا چناچه معذوری جدی نداشته باشند ،‌ حتما و حداقل یك بار عمره انجام دهند.

شیعیان هم به عمره گذاری در ماه رمضان بسیار اصرار دارند . در منابع اهل سنت و شیعه احادیث و روایات بسیاری درباره فضیلت عمره گذاری در ماه رمضان آمده است .

در روز عید سعید فطر همه شهرهای عربستان مزین و چراغانی و آماده پذیرایی از زائران می شوند. خیابانها، میدانها باغها با چراغهای رنگی و نورانی   تزئین   می شوند به طوری چراغهایی نیز   به درختهای نخل می آویزند تا در جلب مردم تأثیر گذارد.   شهرهای مختلف عربستان برای استقبال از مردم شهرهای   دیگر بر برنامه ها و فعالیتهای خاصی متمرکز است تا شادی و خوشحالی عید فطر میان کودکان، بزرگان، زنان و مردان اشاعه یافته و علاوه بر تفریح به فرهنگسازی نیز اقدام کنند .

برگزاری مراسم خاص فرهنگی اعم از جشنواره های خاص، موسیقی محلی، ملی، برگزاری مراسم از سوی هنرمندان و گروههای خاص، صدقه دادن، انفاق، هدیه به کودکان، برگزاری نمایش، تئاتر، آتش بازی، مسابقات اسب دوانی و برگزاری جلسات شعر از برنامه های خاص عید فطر به شمار می رود که از اهمیت خاصی برخوردار است .

شب قبل از عید فطر و یا روز عید دارای غذاهای خاصی است که از آنها می توان به گوشت پخته و کباب   اشاره کرد، به طوری که   سفره های آنها از گوشت چرخ کرده، سالاد، پنیر، زیتون، عسل، مربا، شیرینی مملو است. طبقهایی از میوه و حلواهای خاص نیز   در این سفره ها دیده می شود .

مسلمانان عربستان پس از اینکه یک ماه را روزه گرفتند، ضمن تبریک به مناسبت فرا رسیدن عید فطر، نماز ماه رمضان در عربستان سعودی و بخصوص شهرهای مقدس مكه و مدینه با شكوه فراوان برگزار می شود و برای این منظور از هم اكنون در سطح خانواده ها و نیز فروشگاههایی كه تامین نیازهای روزه داران را برعهده دارند ، تحركات زییایی در استقبال از این ماه خدایی صورت می گیرد.

عملیات توسعه حرم الهی در مكه مكرمه با سرعت ادامه دارد و كارگران كوشش می كنند تا با توجه به وسعت فوق العاده عملیات تا هر حدی از عملیات را كه اجرای آن می تواند به رفاه حال روزه داران كمك كند،   سریعا انجام دهند.

ملك عبدالله پادشاه عربستان سعودی دوشنبه شب برای بازدید از عملیات اجرایی طرح توسعه حرم شریف الهی به مكه مكرمه رفت و مناسك را نیز به جای آورد.

عملیات توسعه بیت الله الحرام از دو سمت شمال و شمال غرب حرم در جریان است . برای اجرای این عملیات ساختمان ها ، ‌هتل ها و مغازه های بسیاری در پیرامون حرم تخریب شده است كه در میان آنها خانه های بزرگانی چون حضرت خدیجه (س)‌ همسر پیامبر اسلام (ص) نیز قرار داشت .

  روزنامه های عربستان كه در مكه نیز همزمان با دیگر شهرهای بزرگ این كشور توزیع می شوند ،‌ این روزها پر از آگهی های تبلیغی در استقبال از ماه مبارك رمضان از سوی بنگاههای اقتصادی ، فروشگاهها و بنیادهای خیریه بسیاری است كه در استقبال از این ماه پر بركت حلول آنرا پیشاپیش تبریك گفته اند .

به مناسبت ماه رمضان هدایایی میان مردم فقیر و كم بضاعت توزیع شده و خودروهایی همه روزه این كمك ها را به زائران در اطراف حرم شریف الهی نیز ارایه می كنند كه بسته هایی از خرما از جمله این هدایاست .

ماه مبارک رمضان در سنگال

خدا را همه و در همه جا دوست دارند و می‌پرستند. شاید زیباترین، عاشقانه‌ترین و خالص‌ترین پرستش خداوند در روزه گرفتن نهفته باشد، سیاه و سفید در این ماه عاشقانه به سوی وصال محبوبشان قدم برمی‌دارند...
سنگال كشوری است در غرب قارۀ سیاه، به پایتختی "داكار" با 95000 هزار كیلومتر مربع وسعت و حدود 14 میلیون جمعیت. بیش از 95 در صد مردم سنگال مسلمان هستند كه وضعیت اكثرشان از لحاظ اقتصادی متوسط است.
آنچه می‌خوانید نتیجۀ گفتگوی ما با حجت الاسلام و المسلمین احمد خان، مستبصری از كشور سنگال است درباره آداب و رسوم مردم مسلمان سنگال در ماه مبارک رمضان.

استقبال

مردم سنگال قبل از آمدن ماه مبارك رمضان، خودشان را برای استقبال از آن آماده می‌كنند ؛ مساجد را تمیز می‌كنند ؛ از یكدیگر حلالیت می‌طلبند ؛ توجهشان را هم به سخنرانی‌های دینی و جلسات قرآن جلب می‌كنند.


مسجد

در این ماه، سنگالی‌هایی كه نسبت به نماز اهمال و سستی می‌كنند هم مرتب به مسجد می‌روند ؛ نماز جماعت می‌خوانند و به تفسیر قرآن گوش می‌دهند.


قرآن

مساجد در این ماه قرآن، از اول تا آخر قرآن را تفسیر می‌كنند. حتی مساجدی هم كه استاد قرآن ندارد، حتماً از جاهای دیگر اساتیدی را دعوت می‌كنند.

نماز ظهر ساعت 5/1 برگزار می‌شود، بعد از نماز ظهر تفسیر قرآن شروع می‌شود و تا بعد از نماز عصر، یعنی حدود ساعت 5 ادامه پیدا می‌كند. مردم خودشان را موظّف می‌دانند كه اگر تفسیر كل قرآن را تا پاپان ماه رمضان تمام نكردند، بعد از ماه رمضان تفسیر قرآن را ادامه دهند تا به سورۀ ناس، یعنی آخرین سورۀ قرآن برسند.


اطعام

بعد از نماز هم عده‌ای از مردم برای نمازگزاران در مساجد غذا می‌برند تا بلافاصله بعد از نماز مغرب از روزه‌داران پذیرایی كنند.


تغذیه

غذای افطار هم معمولاً نان، شیر، قهوه و آب سرد است و البته خرما؛ چون مستحب است كه روزه‌دار با خرما روزه‌اش را باز كند. در سنگال كسی چای نمی‌خورد.

نبم یا یك ساعت بعد از افطار هم غذای اصلی صرف می‌شود. مردم سنگال در ایام عادی سال، در وعده شام به هیچ عنوان برنج نمی‌خورند ؛ اما در ماه رمضان استثناءً شب‏ها نیز برنج مصرف می‌کنند.


تلویزیون

برنامه‌های تلویزیون كه از ساعت 10 صبح تا 3 صبح پخش می‌شود، در این ماه قبل از افطار برنامۀ دینی دارد و بیشتر از سایر ماه‌ها برنامه‌های مذهبی ـ مانند سخنرانی‌های 10 دقیقه‌ای ـ پخش می‌كند.

اما سریال و فیلم ویژۀ این ماه ندارد. فقط بعد از افطار یك فیلم كمدی برای خنده و تفریح مردم پخش می‌كند.


سحر

مردم شب‌ها بعد از نماز در خانه می‌مانند. سحر هم ساعت 4 یك نفر از مردم داوطلبانه در كوچه و خیابان راه می‌رود و مردم را صدا میز‌ند و برای صرف سحری و منجات و عبادت بیدار می‌كند.


شب قدر

به علت در اکثریت بودن اهل سنت، شب قدر دقیقاً معلوم نیست؛ اما بیشتر احتمال می‌دهند كه 27 رمضان شب قدر باشد.

مسجد شب بیست و هفتم مملو از جمعیت می‌شود. مردم تا صبح عبادت می‌كنند، نماز می‌خوانند و ذكر می‌گویند. در سحر این شب هم غذایی كه خانم‌های همان محل پخته‏اند به مسجد برده می‏شود و از مردم پذیرایی می‌كنند. بعد از نماز صبح هم مردم به خانه‌هایشان می‌روند و می‌خوابند.


بانوان

از نظر اهل سنت، بهتر است كه خانم‌ها ـ غیر از نماز جمعه ـ در خانه عبادت كنند و به مسجد نروند. اما خانم‌ها استثنائاً در شب قدر (شب 27 رمضان) به مسجد می‌روند.


عید فطر

عید فطر در سنگال خیلی مهم است ؛ آنقدر مهم که نزدیك عید، مساجد هم كمی خلوت می‌شود، چون مردم تدارك عید را می‌بینند و خودشان را برای آن آماده می‌كنند‌.

در این عید مردم لباس نو می‌خرند و جشن می‌گیرند. خلاصه مثل عید نوروز در ایران است.

مردم سنگال فطریه را قبل از نماز و حتی یك روز قبل از عید می‌دهند، تا فقرا هم بتوانند در این عید جشن داشته باشند.

منبع: پایگاه خبری ابنا

ماه مبارك رمضان و گرفتن روزه در نزد اقشار مختلف جامعه الجزایر از تقدس ویژه‌ای برخوردار است به گونه‌ای كه در این كشور هیچ مورد تظاهر به روزه خواری حتی از سوی نوجوانان، مسافران و غیر مسلمانان دیده نمی‌شود.
مسلمانان این كشور كه با غبارروبی و فرش كردن تمامی بخش‌های مساجد و تزیین آنها با چراغ‌های رنگی و آماده كردن غذایی چون "شوربا"و شیرینی‌های ویژه ماه رمضان از ماه خدا استقبال كردند این روزها به رغم گرمای شدید تابستان نیمه ماه رمضان را سپری می‌كنند.
مردم مسلمان الجزایر در این ماه در دیدار و احوال پرسی‌های خود با گفتن "رمضان مبارك" و "رمضان الكریم" و "صح الفطركم" ضمن آرزوی قبولی طاعات و عبادات از خداوند متعال سلامتی یكدیگر را برای گرفتن روزه مسالت می‌نمایند.
كشور الجزایر سرزمین وسیعی است با مساجد زیبا و فراوان، مساجدی با یك مناره، دو، سه و تعدادی نیز با چهار مناره كه موذنان برای اعلام زمان غروب آفتاب بر بلندای آنها بر رسالت پیامبر خاتم گواهی می‌دهند و روزه‌داران را از وقت افطار آگاه می‌سازند.
در این كشور در هفت نوبت، برای اقامه نماز شب، امساك و نمازهای پنجگانه از مناره‌های مساجد اذان در سطح شهر طنین انداز است.
روزه‌داران در روستاهای دور افتاده نیز با تعقیب خورشید، زمان غروب آفتاب را تعیین می‌كنند و یا برخی افراد با استفاده از وسیله‌ای موسوم به "لاسیران" كه صدایی شبیه نفیر دارد، سایرین را مطلع می‌كنند.
گویی در ماه رمضان، روز و شب در این كشور جای خود را به یكدیگر داده‌اند و مردم الجزایر بسیاری از ساعات روز را به استراحت در منزل می‌پردازند و شب‌ها پس ازافطار تا نزدیك سحر بیدار و در حال گشت و گذار در خیابان‌ها و میادین شهر هستند.
خیابان‌ها و معابر پایتخت الجزایر در روزهای ماه مبارك رمضان بسیار روان و در شب‌ها متراكم از خودرو و در برخی خیابان‌های مركزی نیز ترافیك سنگینی جاری است.
شرجی بودن هوا همراه با تعطیلات تابستانی مدارس و دانشگاهها هم شاید از دیگر عوامل نبود جنب و جوش در روزهای رمضان است.
ادارات دولتی و نهادهای حكومتی در این ماه فعالیت ویژه و خاصی ندارند و از دیدارهای رسمی، كنفرانس‌ها و اجلاس‌های بین‌المللی و یا حتی كنفرانس‌های مطبوعاتی مهم خبری نیست.
شب نشینی و بیدار ماندن تا سحر یك سنت دیرینه در میان مردم الجزایر ‎است كه بدلیل بحران امنیتی دهه سالهای 90 و وجود نگرانی‌های امنیتی فوق‌العاده و حملات تروریستی، عملا این سنت بطور كامل متوقف شد اما با این حال چند سالی است كه به مدد بهبود وضعیت امنیتی باردیگر مردم به آن روی آورده‌اند.
از زمان ریاست جمهوری "عبدالعزیز بوتفلیقه" در سال 1378 شرایط امنتیی، اقتصادی و اجتماعی الجزایر بشكل تدریجی اما محسوس بهبود یافته است و فعالیت و نشاط طبیعی دوباره به بسیاری از عرصه‌های زندگی از جمله شب نشینی‌های ماه رمضان باز گشته است و هر سال بر رونق آن افزوده می‌شود.
پس از افطار دسته‌های مختلف زن و مرد بویژه جوانان برای شركت در آیین‌های ماه رمضان بویژه نماز تروایح به مساجد می‌روند، گروههایی از مردان و جوانان نیز به قهوه خانه‌های سنتی و برخی خانواده‌ها نیز به كنسرت‌های موسیقی آیینی ویژه رمضان كه در نقاط مختلف شهر برپا می‌شود می‌روند و لحظات شادی را در كنار سایر اعضای خانواده می‌گذارنند.
قهوه خانه‌های سنتی الجزایر دقایقی پس از آغاز وقت افطار، درها را به روی مشتریان باز می‌كنند و آنها تا نزدیك سحر به گفت و گو درباره موضوعات مختلف از جمله چگونگی سر كردن با گرسنگی و تشنگی بویژه در روزهای گرم، مسایل سیاسی و اجتماعی و نحوه گذران زندگی می‌پردازند.
درهمین حال حضور گسترده جوانان در صف‌های نماز جماعت بویژه در ماه رمضان طی سالهای اخیر روندی رو به افزایش داشته است
زنان مسلمان الجزایری نیز در این ماه به پخت غذاهایی چون "شوربا با ماكارونی"، "الحریره"، "البربوشه"، "الشخشوخه"(نوعی ترید) و"الطاجین" و شیرینی های"قلب اللوز"، "المقروط" و "الزلابیه" می‌پردازند.
قبل از فرا رسیدن ماه مبارك رمضان مردم مسلمان این كشور اقدام به پاكسازی منازل خود و خانه تكانی به بهترین صورت می‌كنند.
اهتمام به خواندن قرآن وانجام مراسم دینی متناسب با ماه رمضان بصورت یك رقابت میان خانواده‌ها انجام می‌پذیرد كه هرخانواده براساس اداب ورسوم خود این فریضه دینی را پی می‌گیرد.
بسیاری از خانواده‌هایی كه فرزندان خردسال آنها برای اولین بار روزه می‌گیرند، انان را با مراسم خاصی مورد تكریم قرار می‌دهند و عنایت خاصی به آنها می‌كنند.
برخی خانواده‌ها كه كودكان خردسال دارند برای اینكه انان را برای روزه‌داری در سال‌های بعد اماده كنند در چند روزی كه با شبهای قدر مطابقت می‌كنند آنان را به روزه‌داری تشویق می‌كنند.
به این كودكان شربتهای حاوی آب، شكر و لیمو در یك لیوان كه در ان یك انگشتر از طلا قرار دارد تقدیم میكنند این مراسم باید در حضور پدر، مادر مادربزرگ و پدر بزرگ در كنار سایر افراد خانواده صورت گیرد.
پیشتر نیز مراسمی برای فرزندان ذكور بعنوان مراسم ختنه در مساجد مهم این كشور در ماه رمضان برگزار می‌شد كه مردم از آن استقبال خاصی می‌كردند وبا جشن و پایكوبی وخواندن ایاتی از قران كریم وخواندن دعا این مراسم را گرامی می‌داشتند.
البته لباس‌های مخصوص هم برای این مراسم از بازارهای مختلف تهیه و به آنها اهدا می‌شد.
در این مراسم كه به مثابه یك عروسی با شكوه و تشریفات زیاد برگزار می‌شود زنان ومردان بهترین لباسهای خود را می‌پوشند و پذیرایی نیز به طور كامل به عمل می‌آید.
به رغم توجه و اهتمام گسترده مردم به این آیین، وزارت اوقاف و امور دینی الجزایر در سال‌های گذشته دستور توقف این مراسم را صادر كرد.
برخی مردم به این اقدام وزارت اوقاف واكنش نشان دادند و خواستار صدور مجوز برگزاری مجدد این مراسم در ماه مبارك رمضان شدند.
وزارت اوقاف وامور دینی الجزایر در چند سال اخیر با برنامه‌های متنوع مذهبی در مساجد مهم زمینه حضور بیشتر مردم در این اماكن مذهبی را فراهم كرده است.
برگزاری مسابقات محلی و بین‌المللی تلاوت وحفظ قرآن كریم و دعوت از قاریان برجسته كشورهای اسلامی و همچنین مسابقات قرآن كریم ویژه نوجوان از دیگر برنامه‌های پر طرفدار در ماه مبارك رمضان در الجزایر است.