سایت نیکو - ترجمه صدف عابدی: با نزدیک شدن به فصل تابستان و شروع شدن مهمانی‌های مختلف، یکی از مسائلی که همیشه درگیرش هستیم پوست و جوش‌ها و آکنه‌ها است. خبر خوبی که داریم این است که شما می‌توانید قبل از مهمانی، چند هفته یا چند روز قبل، پوستتان را صاف و تمیز کنید. چگونه؟


با ترفندهایی که دکتر سیجل شا، متخصص پوست اهل منهتن، برای ما بازگو می‌کند.

علت به وجود آمدن آکنه چیست؟

باید بدانید که آکنه نوعی عفونت نیست. به‌نوعی رشد زیاد باکتری‌های طبیعی است که در پیاز مو زندگی می‌کنند. 4 مورد در ایجاد آکنه مؤثر است: تولید چربی، تولید بیش‌ازحد باکتری‌ها، کم و ضعیف شدن سلول‌ها و زخم و التهابات پوستی.

اساس کار به این شکل است که غدد چربی شروع به تولید چربی بیشتر می‌کنند. این چربی با سلول‌های ضعیف ترکیب می‌شود و حفره کوچکی در سوراخ پیاز مو ایجاد می‌کند. با این اتفاق باکتری‌های عامل آکنه که در پیاز مو زندگی می‌کنند، فعال می‌شوند و خیلی زیاد تکثیر می‌شوند درنتیجه التهابات متفاوتی در پوست به وجود می‌آورد.

روش درمان

دکتر شا می‌گوید: برنامه درمانی کاملاً به این مربوط است که شما چه قدر وقت دارید. اگر هنوز چند هفته به مهمانی مانده است، به متخصص پوست خودتان مراجعه کنید تا شاید نسخه دارویی برای شما تجویز کند. دکتر شا به کسانی که برای درمان آکنه و تمیز کردن پوستشان وقت کافی دارند، مصرف آنتی‌بیوتیک و آستروئید با دوز پایین را توصیه می‌کند. اگر فقط یک جوش بزرگ دارید، تزریق یک آمپول آستروئید گزینه خوبی است. معمولاً بعد از تزریق بین 24 تا 72 ساعت می‌توانید تغییر و بهبود جوش را مشاهده کنید پس زمان انجام تزریق کاملاً به روزی بستگی دارد که به مهمانی دعوت هستید. آستروئید برای جوش‌های بزرگ و قرمز خیلی خوب عمل می‌کند و تزریق آن باید حتماً توسط متخصص پوست انجام شود.

اگر برای درمان وقت زیادی ندارید، روش‌های خانگی برای شما بهتر است. به دنبال موادی باشید که بنزوئیل پر اکسید، سالیسیلیک اسید یا سولفور داشته باشد چون همه این‌ها برای درمان آکنه کاربرد دارند. دکتر شا بنزوئیل پر اکسید را برای جوش‌های بزرگ‌تر پیشنهاد می‌کند. سالیسیلیک اسید از پوست لایه‌برداری می‌کند درنتیجه برای جوش‌های سرسیاه و سرسفید مناسب است. ازنظر دکتر بهتر است که این مواد را موقع شب روی پوست بگذارید تا مدت‌زمان بیشتری برای انجام کار خود داشته باشند.

روش پیشگیری

دکتر شا می‌گوید: بزرگ‌ترین اشتباه در بین افرادی که پوست مستعد آکنه دارند این است که فکر می‌کنند اگر صورتشان را بیشتر بشویند یا بیشتر به آن اسکراب بزنند، پوست بهتری خواهند داشت. درحالی‌که این کار شرایط را بدتر می‌کند زیرا پوست خشک‌تر می‌شود و به تولید چربی بیشتر می‌پردازد که همین مورد ایجاد آکنه را بیشتر می‌کند. بهتر است که حداکثر روزی دو دفعه صورت خود را بشویید و اگر پوستتان مستعد آکنه است، هفته‌ای یک یا دو بار از صابون‌های مخصوص پوست‌های آکنه‌ای استفاده کنید. اگر پوست خیلی حساسی دارید، محصولاتی را انتخاب کنید که در آن‌ها از روغن درخت چای استفاده شده است. خلاصه اینکه با پوستتان مهربان باشید.

راه دیگر پیشگیری این است که سبک زندگی خود را بررسی کنید و ببینید آیا عواملی هست که ایجاد آکنه را تحریک کند یا نه. آن چهار عامل را به خاطر داشته باشید و مواردی که آن‌ها را بیشتر می‌کنند را از بین ببرید. یکی از عمومی‌ترین و بیشترین موارد، استفاده از لبنیات و غذاهای پرچرب است که هورمون‌ها را به تولید چربی بیشتر سوق می‌دهد.

اگر به دنبال لوسیون ها و کرم‌های خوب برای درمان آکنه هستید می‌توانید محصولات پیشنهادی زیر از دکتر شا را امتحان کنید.

درمان آکنه نئوتروژنا


لوسیون ماریو بادسکو


تمیزکننده گلمگلو


کرم آزتک سیکرت


لوسیون روغن درخت چای بادی شاپ

ش

مجله سیب سبز: سخت بیمار هستید نمی‌توانید از روی تخت بلند شوید؟ پس باید استراحت كنید، اما شاید شرایط شغلی و تحصیلی شما به گونه‌ای است كه فقط می‌توانید یك روز مرخصی بگیرید یا سركلاس نروید، از همین حالا هم نگران هستید كه پس از یك روز مرخصی چطور با حال بد سر كار بروید. اما نگران نباشید، اینجا به شما می‌گوییم چطور با یك برنامه‌ریزی 24ساعته حال خودتان را خوب كنید و آماده برگشتن سر كار (یا كلاس) شوید.

خودتان را معاینه كنید

مرخصی می‌خواهید یا نه؟

شك دارید كه امروز استراحت كنید یا سر كار بروید؟ دكتر جیسون جوناس، متخصص داخلی در بیمارستان لیرز نافیلد می‌گوید: «اگر تب دارید (درجه حرارت شما بیشتر از 5/37 درجه است) یا به‌شدت سرفه می‌كنید یا به شدت دچار ضعف و بی‌حالی و درد بدن و سردرد هستید یا اگر اسهال دارید به خودتان مرخصی بدهید و استراحت كنید. همه اینها نشانه این هستند كه بدن شما مشغول جنگیدن با میكروب‌ها و عفونت است. اگر به خودتان استراحت ندهید اوضاع را بدتر خواهید كرد و حتی ممكن است به چند روز استراحت نیاز پیدا كنید. استراحت امروز می‌تواند باعث شود كه شما شرایط بهتری برای فردا داشته باشید.»


مایعات بنوشید

با آب پرتقال شروع كنید

باید سعی كنید تا می‌توانید بدن‌تان را هیدراته كنید. در واقع رساندن مایعات كافی به بدن یكی از بهترین راهبردهای ممكن برای مقابله با سرماخوردگی و آنفلوآنزاست.  دكتر استیون لاكر، متخصص عفونی در پنسیلوانیا می‌گوید: «بهترین كار این است كه با یك لیوان آب پرتقال شروع كنید تا به بدن تان ویتامین C برسانید، اینگونه سیستم ایمنی‌تان تقویت می‌شود. سپس یك لیوان آب بخورید، طی روز هم حداقل 8 لیوان دیگر مایعات بخورید. مایعات سم‌ها را از بدن شما دفع می‌كند و به شما كمك می‌كند با عفونت بجنگید. اگر تب دارید چون با تعریق و تنفس آب از دست می‌دهید میزان نوشیدن‌تان را بیشتر هم كنید.»

از قرص‌ها كمك بگیرید

یار كمكی استفاده كنید

یادتان باشد كه قرص نخوردن همیشه كار خوبی نیست، باید بدانید كه به تنهایی نباید با عفونت بجنگید. دكتر جوناس می‌گوید: «داروهایی مثل پاراستامول و ایبوپروفن می‌تواند تب شما را پایین بیاورد و در عین حال باعث شود شما كمتر مایعات از دست بدهید. در عین حال این داروها سیستم ایمنی شما را هم تقویت می‌كند و اینگونه بدن‌تان بهتر می‌تواند با بیماری بجنگد. می‌توانید یك قرص را در ساعت 10 صبح و یك قرص دیگر را 4 تا 6 ساعت بعد بخورید. در كل روزی 3 عدد از این داروها را مصرف كنید.»

سوپ بخورید

سوپ مادربزرگی

احتمالا آنقدر كم‌اشتها هستید كه اصلا دوست ندارید غذا بخورید اما مطمئن باشید بدن‌تان به انرژی نیاز دارد. دكتر جوناس می‌گوید: «شما باید به سیستم ایمنی‌تان ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز را برسانید. باور كنید در این یك مورد خاص باید به نصیحت‌های مادربزرگ‌تان گوش كنید و سوپ مرغ بخورید.» پروتئین مرغ به بازسازی سیستم ایمنی كمك می‌كند، سیر و پیاز داخل این سوپ هم با میكروب‌ها مبارزه كرده و كل سوپ هم باعث می‌شود سلول‌‌های مرده و میكروب‌ها از بدن خارج شود. اگر معده‌تان حتی سوپ مرغ را هم تحمل نكرد، می‌توانید یك موز بخورید كه منبعی غنی از پتاسیم است و سیستم ایمنی بدن‌ را تقویت می‌‌كند.


بیدار بمانید

خوابیدن به نفع شما نیست

اگرچه بدن‌تان به استراحت نیاز دارد، اما اگر تمام روز را بخوابید شب نمی‌توانید بخوابید و اینگونه روز بعد حال بدتری خواهید داشت. اگر بدن‌تان به استراحت نیاز دارد چرت بزنید اما این چرت نباید بیشتر از 45 دقیقه باشد. اینگونه می‌توانید شب خوب استراحت كنید و برای فردا انرژی بیشتری داشته باشید. اگر خسته هستید دراز بكشید اما نخوابید، خودتان را سرگرم كنید، اما سعی كنید كار نكنید كه خسته شوید.

پیاده‌روی كنید

یك توصیه نسبتا عجیب

اگر احساس می‌كنید نسبت به صبح بهتر هستید، می‌توانید برای یك پیاده‌روی 10 دقیقه‌ای اقدام كنید. دكتر آنجلا چاملرز، متخصص بهداشت و سلامت در دانشگاه وست‌مینستر می‌گوید: «یك پیاده‌روی كوتاه می‌تواند به بدن شما كمك كرده و درواقع عملكرد بدن‌تان را تنظیم كند. بهتر این است كه مثلا با پوشیدن یك لباس و كفش مناسب تا مغازه نزدیك بروید و برگردید، سرعت راه رفتن شما باید نه زیاد باشد و نه كم.»

برنامه‌های كمدی تماشا كنید

خنده بر هر دردی دواست

تا به حال شنیده‌اید كه خنده برای آدم سرماخورده خوب است؟ خب، اگر نشنیده‌اید حالا بشنوید. دكتر جوناس می‌گوید: «خندیدن فقط حال روح‌تان را خوب نمی‌كند، بلكه در بدنتان آنتی‌بادی‌هایی ترشح می‌كند كه علیه میكروب‌ها می‌جنگد، در ضمن باعث ترشح سروتونین هم می‌شود كه حالی بهتر را در شما به وجود می‌آورد. داشتن خنده و شادی همین‌طور باعث ترشح اندورفین‌ها در بدن می‌شود كه آنها هم گرفتگی و كوفتگی عضلات را برطرف می‌كنند، برای همین به تماشای یك فیلم یا نمایش كمدی بنشینید یا مطالب كمدی بخوانید تا خوب شوید.»


بخوابید

در خواب خوب شوید

دكتر چاملرز می‌گوید: «زود به تختخواب بروید و استراحت كنید، البته نه آنقدر زود كه خواب‌تان نبرد یا وسط شب بیدار شوید، حداكثر یك تا 2 ساعت قبل از وقتی كه به طور معمول می‌خواهید بخوابید تا یك خواب خوب داشته باشید و طی خواب بیدار نشوید، بهترین كار این است كه حداقل 8 ساعت بخوابید، اینگونه بدن شما فرصت خواهد داشت تا هورمون‌های لازم مثل ملاتونین و هورمون رشد را ترشح كند و اینطوری فردا صبح كه بیدار می‌شوید دیگر بیمار نیستید.»

مجله زندگی ایده آل : افسردگی، خستگی، دلهره، اضطراب، عصبانیت، بی‌حوصلگی، كسالت، بی‌قراری، كم‌آوردن و بُریدن و حال نداشتن. . . این صفات آشنای امروزی را حالا از هر مرد و زن، پیر و جوان و حتی كودك و نوجوانانی می‌شنویم. برای از بین بردن این حالت‌ها روش‌های مختلفی وجود دارد اما از دیدگاه طب ایرانی می‌توانیم به كمك خوردنی‌ها و نوشیدنی‌هایی ساده، برای رفع این مشكلات به راه‌حل‌هایی كاربردی برسیم و با شناخت مزاج و كیفیت حالات روانی زمینه بهبود و كنترل عواطف و حالات روانی‌مان را فراهم كنیم.

مثلا اگر مزاج گرم و خشك داریم یا مبتلا به سوء‌مزاج صفراوی هستیم، باید كمتر در شرایطی قرار بگیریم كه موجب هیجان یا خشم شود. دكتر حسین رضایی‌زاده، متخصص طب سنتی ایران و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی تهران و دكتر ناصر رضایی‌پور، متخصص طب سنتی ایران، درباره دیدگاه طب ایرانی و راه‌های ایجاد آرامش بیشتر توضیح می‌دهند تا بدانید چطور با كمك توصیه‌های این طب می‌توانید زندگی آرام‌تری داشته باشید.


نكاتی برای سلامت قلب و مغز

كسی كه خواهان سلامت است، باید از حالات روحی و روانی زیان‌آور مانند غم، خشم، خجالت و شادی مفرط پرهیز كند. لازم است افراد همیشه نفس خود را به شادی مشغول كنند و با حوادث ناگوار جزئی كه در زندگی پیش می‌آید، خود را ناراحت و مكدر نكنند. زمانی كه شرایطی مثل اندوه روی می‌دهد، از داروهای ساده شادی‌بخش یا مفرح استفاده كنند، خود را با شنیدن حكایت‌های شادی‌بخش و نشاط‌آور مشغول كنند، به بازی یا دیدار عزیزان بروند و. . .

در طب ایرانی علاوه بر دستورهای كلی كه برای سلامت جسم و روان وجود دارد، برای حفظ آرامش جسمی و نشاط روحی، به افزایش سطح سلامت اعضای مهم بدن به‌ویژه مغز و قلب نیز توجه ویژه‌ای شده است.

برای حفظ سلامت مغز این نكات را رعایت كنید:
 
- از مصرف زیاد غذاهای بخارزا (مثل سیر، پیاز خام، تره و شاهی) پرهیز كنید.

- در مواردی مانند تفكر مداوم درباره مطالب دقیق و حساس، بوییدن بوهای بد، زیاده‌روی در خواب، بیداری و نزدیكی جنسی، پرخوری و مصرف چیزهای بسیارترش زیاده‌روی نكنید.

برای حفظ سلامت قلب این توصیه‌ها را از یاد نبرید:

-    از امور ناخوشایند آزاردهنده دوری كنید.

-    از هم‌صحبتی با افرادی كه موجب ناراحتی‌تان را فراهم می‌كنند، پرهیز كنید.

-   از مصرف بیش از حد غذاهای سنگین مانند گوشت گاو و فست‌فودها اجتناب كرده و بیشتر غذاهای سبك و لطیفی مانند گوشت بره، جوجه‌مرغ و زرده تخم‌مرغ عسلی را در رژیم غذایی‌تان جای دهید.

-    باید بدانید كه استشمام بوهای خوش ـ متناسب با مزاج- مقوی قلب و نشاط‌آور است.

نگاهی به گیاهان دارویی نشاط‌آور و آرامش‌بخش

در مصرف گیاهان دارویی شادی‌بخش باید به چند نكته توجه شود؛ بومی بودن، كم‌عارضه بودن، تناسب برای مزاج بیشتر افراد و عدم مغایرت با شرع مقدس. بر این اساس، در ادامه چند گیاه ارزان و دردسترس را به شما معرفی می‌كنیم كه می‌توانید برای دور كردن اندوه و خستگی از جسم و جان خود از آنها كمك بگیرید.

 اترج یا بالنگ: (گرم و خشك)


پوست بالنگ، مقوی دل و دماغ (قلب و مغز) و معده و نشاط‌آور و اشتها‌آور است كه خوشبختانه در فرهنگ ایرانی، مربای خوش‌گواری از آن تهیه می‌شود ولی متاسفانه در سال‌های اخیر كم‌كم به فراموشی سپرده شده است. از مربای بالنگ می‌توانید در وعده صبحانه بهره ببرید. بوییدن ترنج یا بالنگ هم مقوی دل و مفرح است.

 گلابی: (كمی گرم، و تر)

گلابی نیز همچون دیگر اعضای خانواده خود یعنی سیب و «به»، مفرح و مقوی معده و گوارش، مقوی قلب و تعدیل‌كننده مزاج خون است. شكوفه گلابی نیز تاثیر بسیار خوبی در تقویت قلب و فرح‌بخشی دارد. گلابی در درمان فشارخون، بیماری‌های كلیه و التهاب پروستات نیز موثر است.

 بیدمشك: (aسرد و تر)


بیدمشك مقوی دل، آرام‌بخش و ضداضطراب است و برای كاهش تب، سردردهای گرم و رفع یبوست مصرف سنتی دارد. از عرق بیدمشك می‌توانید شربت تهیه كنید یا آن را به پالوده سیب بیفزایید و از بوی مطبوع و خواص خوب آن بهره ببرید.

 دارچین: (گرم و خشك)

دارچین ادویه خوشبو و بسیار لطیفی است كه برای درمان نفخ، آبریزش سینوسی، انسدادهای كبدی و طحالی، وحشت، وسواس و دیگر بیماری‌های روانی مصرف سنتی دارد و در شله‌زرد، هلیم و قیمه ایرانی هم از آن استفاده می‌شود ولی بومی ایران نیست. این گیاه آثار ضدقارچی و ضدتشنجی هم دارد. دارچین را می‌توانید به صورت دمنوش، همراه چای سیاه، چای سبز یا به‌تنهایی میل كنید كه البته باتوجه به طبیعتش، نوشیدنی مناسب‌تری برای افراد سرد‌مزاج و روزها و شب‌های سرد سال است. توصیه‌ می‌كنیم چوب دارچین را بخرید و خودتان پس از شست‌وشو آن را پودر كنید.

 انگور: (گرم و تر)

حدود 600 نوع انگور در ایران عزیز ما وجود دارد. انگور از معدود میوه‌هایی است كه می‌توان آن را به‌عنوان غذا خورد. انگور و فرآورده‌های آن (كشمش، مویز، شیره، شربت) مفرح و كاهنده اندوه‌ هستند و به خون‌سازی كمك می‌كنند. همچنین انگور در بهبود بیماری‌های قلبی، درمان سرطان، تحلیل اعصاب، عفونت‌های ویروسی و تاخیر آلزایمر موثر است. انگور شیرین، تغذیه‌كننده همه اعضای بدن است و موجب خوش‌رنگی پوست و شادابی آن می‌شود.


خوردن انگور در كسانی كه دچار تنش‌های فكری و فشارهای روانی هستند، هم از نظر جلوگیری از تجمع متابولیت‌های مضر هنگام اندوه و نگرانی یا خشم بسیار سودمند است و هم از غلبه خشكی بر سیستم عصبی پیشگیری می‌كند. البته باید اشاره كرد انگور برای كسانی كه مبتلا به ترشحات زیاد بینی یا پشت حلق باشند، یا نفخ و ریفلاكس و آبریزش از دهان داشته باشند، زیان‌آور است و موجب تشدید این علائم می‌شود.

در كنار مصرف این میوه بهشتی و شیره و شربت آن، خوب است به كودكان‌مان بیاموزیم كه كشمش و مویز را دوست داشته باشند و از آن به‌ویژه همراه پسته و بادام، به‌عنوان تنقلات روزانه (مثلا در مدرسه و دانشگاه) استفاده كنند.

 اسطوخودوس: (گرم و خشك)


این گیاه را در تقویت مغز، بی‌نظیر دانسته‌اند و آن را «حافظ‌الارواح» و «جاروب مغز» نامیده‌اند. اسطوخودوس برای پاكسازی مغز از مواد زائد، افزایش حافظه و كمك به درمان سینوزیت بسیار مفید است. برای تهیه دمنوش اسطوخودوس، یك قاشق مرباخوری از گیاه شسته‌شده را با یك لیوان آب جوش در یك قوری چینی دم کرده و با كمی شكر یا نبات میل كنید. به یاد داشته باشید كه افراد گرم‌مزاج باید در مصرف این گیاه احتیاط كنند.

ریحان: (گرم و خشك)

این عضو خوشبوی سبزی خوردن، مقوی قلب، كبد و معده است و به هضم بهتر غذا كمك می‌كند. تخم شربتی نیز تخم نوعی ریحان است كه به‌عنوان یك شربت مفرح (به‌ویژه با كمی زعفران)، مصرف سنتی دیرینه دارد.

 بادرنجبویه: (گرم و خشك)


این گیاه را به عربی «مفرح‌القلب المحزون» می‌نامند كه به خوبی جایگاه و اهمیت آن را نشان می‌دهد. بادرنجبویه مقوی دل، دماغ، معده، كبد، مفرح و افزاینده حافظه است.  مشخصه برگ بادرنجبویه اصلی این است كه اگر آن را كف‌مال كنید و ببویید، بوی لیمویی لطیفی از آن به مشام می‌رسد. برای تهیه دمنوش بادرنجبویه، حدود پنج گرم از برگ بادرنجبویه را در قوری چینی ریخته، با یك لیوان آب جوش به مدت 15 دقیقه روی بخار دم كنید و با كمی عسل یا نبات سفید یا نبات زعفرانی، یك ساعت پیش از غذا یا دو ساعت پس از غذا بنوشید. مصرف برگ بادرنجبویه در مبتلایان كم‌كاری تیروئید و در دوره بارداری مجاز نیست.

 گشنیز: (سرد و خشك)

گشنیز از معدود سبزی‌‌های سفره ایرانی است كه طبیعت سرد دارد. این گیاه به‌ویژه تخم آن را مفرح و مقوی قلب می‌دانند ضمن آنكه در كاهش برخی انواع سردرد، تهوع و سرگیجه پس از غذا و آبریزش سینوسی نیز موثر است. بهتر است در ابتدای بارداری و در بیماران قلبی كه داروهای ضدانعقاد می‌گیرند، گشنیز مصرف نشود.

 به: (شیرین و رسیده آن، معتدل مایل به گرم و تر)

«به» را مقوی معده و دل و دماغ (قلب و مغز)، مفرح و شادی‌افزا دانسته‌اند. حتی بوییدن «به» نیز مفرح و مقوی است و خوردن آن هم برای آرامش، نشاط و رفع وسواس و كسالت مفید است. «به» را می‌توان به‌صورت میوه تازه، مربا، شربت، رب و دمنوش استفاده كرد ولی مبتلایان به آسم و مشكلات تنفسی باید در خوردن آن، احتیاط زیادی داشته باشند چون «به» می‌تواند موجب تنگی راه‌های هوایی، تشدید تنگی‌نفس و سرفه شود.


میبه: نام فارسی شربت «به» است كه از آب «به» و آب یا شیره انگور درست می‌شود و اگر بار دیگر با شكر یا عسل جوشانده شود، می‌پخته نامیده می‌شود. میبه و می‌پخته، در طب ایرانی به‌عنوان داروهای تركیبی نشاط‌آور استفاده سنتی داشته‌اند.

برای تهیه دم‌نوش به، «به» رسیده و شیرین را خوب بشویید و سپس با رنده، خلال كرده و در یك سینی پخش كنید و روی وسیله گرمازایی قرار دهید تا كمی خشك شود، سپس خلال‌ها را یك‌باره در یك ماهیتابه فلزی داغ ریخته و به سرعت زیرورو كنید تا رنگ خلال‌ها به قهوه‌ای پررنگ برسد. خلال‌های آماده‌شده را در ظرف شیشه‌ای تیره نگهداری كنید و برای تهیه دمنوش برای هر نفر، یك قاشق غذاخوری از آن را در یك قوری با یك لیوان آب جوش به مدت 20 دقیقه، روی بخار دم كنید، سپس در صورت تمایل با كمی نبات نوش‌جان كنید. افزودن مقدار كمی زعفران، آثار قلبی و مغزی این دمنوش گوارا را تقویت می‌كند.

 پرتقال و نارنگی: (سرد و تر)

این میوه‌های لذیذ زمستانی، مفرح قلب و كاهنده حرارت خون، صفرا و تشنگی هستند و حرارت معده و كبدهای گرم را كم می‌كنند. یكی از آثار بوییدن و خوردن نارنگی و پرتقال، اعتدال بخشیدن به حرارت مفرط قلب است بنابراین پرتقال و نارنگی برای كسانی كه زودخشم و پرخشم هستند یا كسانی كه اندوه خود را بروز نمی‌دهند، میوه‌های مناسبی محسوب می‌شوند، البته پرتقال از نظر منافع بهتر از نارنگی است. مصرف پرتقال ترش برای سینه و اندام‌های عصبی بدن مضر است؛ این زیان برای كودكان، خانم‌ها، سالمندان و افرادی كه دچار ضعف و نارسایی عملكرد تیروئید، كبد، معده و قلب هستند بیشتر است.

 نعناع: (گرم و خشك)

این گیاه تاثیر شگرفی در تقویت معده، گوارش و قلب دارد. نعناع مفرح است، خون غلیظ را رقیق می‌كند و نفخ گوارشی و مواد تباه سرد را تحلیل می‌برد. در روزهای سرد زمستان یك قاشق غذاخوری از برگ نعنای خشك را حدود 15 دقیقه در یك لیوان آب‌جوش دم كنید، سپس همراه كمی شكر، نبات یا عسل میل كنید. لازم نیست این دمنوش را صاف كنید، می‌توانید برگ‌های نعناع را هم با آن میل كنید. البته  مصرف زیاد نعناع در افرادی كه معده‌های ضعیفی دارند، می‌تواند موجب  تشدید ریفلاكس شود.

 گل‌گاوزبان: (گرم و تر)


جوشانده گل گاوزبان برای تقویت قلب و سیستم عصبی و پاكسازی بدن و قلب از برخی مواد تباه سودمند است. برای این كار پنج گرم گل گاوزبان را با حدود 250 سی‌سی آب، به آرامی بجوشانید تا به 150 سی‌سی برسد، سپس با اندكی لیمو امانی یا آب‌لیموی تازه و تنها اندكی عسل یا نبات میل كنید. مصرف گل گاوزبان به تنهایی در افرادی كه فشار خون بالا دارند، می‌تواند به‌شدت مخاطره‌انگیز باشد. از عرق گل‌گاوزبان نیز برای بیماری‌های سوداوی و ازجمله بیماری‌های روحی چون اضطراب استفاده فراوان می‌شود.

 سیب: (شیرین و رسیده آن، گرم و تر)

این میوه، مقوی قلب، مغز و كبد است. سیب شیرین نشاط‌بخش است و از آب آن در معجون‌های مفرح و مقوی استفاده می‌شود. زیاد خوردن سیب می‌تواند موجب نفخ، سنگینی معده و حتی كاهش حافظه شود. از شكوفه سیب هم  به‌عنوان شادی‌آور استفاده می‌شده است. یك پیشنهاد ساده برای افراد محزون و مضطرب، پالوده سیب است. روزی یك یا دو سیب رسیده شیرین (ترجیحا سیب گلاب یا سیب سرخ) را رنده كرده، یك قاشق غذاخوری گلاب یا عرق بهارنارنج و به اندازه سر قاشق چای‌خوری زعفرانِ ساییده به آن بیفزایید و حدود دو ساعت پس از ناهار یا شام در زمان خستگی و بی‌حوصلگی میل كنید.

 زعفران: (گرم و خشك)


طلای سرخ ایران، بسیار نشاط‌آور، مقوی حواس، كاهنده برخی عفونت‌ها، محرك میل جنسی، مقوی قلب، كبد و ریه‌ها و پاك‌كننده كلیه‌ها، مثانه و پوست است. در داروسازی سنتی ایرانی هرگاه می‌خواستند دارویی به قلب برسد و تاثیر قلبی خوبی داشته باشد به آن زعفران می‌افزودند. زعفران  را  می‌توان  به‌تنهایی به‌صورت شربت (مثلا با گلاب) یا دمنوش میل كرد یا همراه دیگر دمنوش‌ها چون چای، چای سبز، به و. . . استفاده كرد. فقط یادمان باشد زعفران بسیار گرم است و مصرف درازمدت یا زیاد آن به‌ویژه در گرم‌مزاجان، موجب عوارضی خواهد شد كه گاه می‌تواند جدی باشد.

 گل سرخ: (سرد و خشك)

این گیاه، مفرح و مقوی قلب است و برای ضعف معده و كبد، كلیه‌ها، ریه، رحم و مقعد مفید است. ایرانیان گل‌سرخ را دم می‌كنند یا آن را به ماست و دوغ می‌افزایند. گلاب هم مقوی مغز و دهانه معده است و نیروهای حیاتی بدن را می‌افزاید. از گلاب در مجالس سوگواری برای كاهش اندوه استفاده می‌شود و در برخی خوراك‌های اصیل ایرانی چون شله‌زرد، شیربرنج و برخی شیرینی‌ها نیز جایگاهی ویژه و والا دارد. شربت گلاب و زعفران را برای كاهش اندوه، افسردی و اضطراب و افزایش نیرو و انرژی خود فراموش نكنید.

مواد لازم برای 8 نفر

• 500  ماكارونی مدل‌دار
• 300 گرم والك
• 250 گرم قارچ
• 1  عدد پیاز بزرگ
• 2 ق‌س رب گوجه‌فرنگی
•  نمك به مقدار لازم
• 2 /1 ق‌س ادویه كاری

طرز تهیه:

1.   ابتدا والك‌ها را پاك كنید و بشویید. اگر برگ‌های والك كوچك است، نیازی به خردكردن آن نیست. سپس باتوجه به اینكه والك معمولا طعم تلخ خاصی دارد و این طعم برای بسیاری خوشایند نیست. بنابراین برای رفع آن، ابتدا قابلمه‌ای را آب كرده، بگذارید روی شعله اجاق‌گاز به جوش آید. پس از آن والك‌ها را داخل آب بریزید و بگذارید پنج دقیقه بجوشد، سپس در سبدی آبكشی كنید، مقداری هم آب روی آن بریزید تا  تلخی موجود در آب آن از میان برود.

2. قارچ را نیز بشویید و به قطعات متوسط خرد كنید. البته اگر قارچ‌ها ریز هستند، آنها را زیاد خرد نكنید. پیاز را هم پوست كنده، به‌صورت خلالی خرد كنید.

3. تابه‌ای آماده كرده، پس از ریختن روغن، پیاز را در آن سرخ كنید و بعد آن را در ظرف دیگری بریزید و قارچ را در روغن تفت دهید. والك را نیز در تابه دیگری سرخ كنید و در پایان، این سه ماده سرخ‌شده  را با هم مخلوط كنید. این مایه ماكارونی است. برای طعم‌دارشدن این مایه رب، نمك و ادویه كاری را نیز بریزید. حالا نصف لیوان آب اضافه كنید و كمی حرارت دهید تا آب بجوشد.

4. حالا تابه دیگری آماده كنید و برای ته‌دیگ نان یا سیب‌زمینی بگذارید. سپس ماكارونی را که به روش معمول جوشانده و  آبکش کرده اید به همراه مایه به صورت لایه‌لایه بریزید و بعد مثل همیشه دم كنید.

دستور شماره یک

مواد لازم:

• اسفناج نیم کیلو
• پیاز ۱ عدد
• سیر ۱ حبه
• تخم مرغ ۲ تا ۳ عدد
• نمک و فلفل

طرز تهیه

1. اسفناج‌ها رو کمی خرد کرده در ظرفی ریخته بگذارید با آب خودش بپزه و نرم بشه.(من اصولا اسفناج رو نه زیاد می‌پزم نه زیاد سرخ می‌کنم) پیاز و سیر رو خرد کرده در ماهیتابه بریزین و با روغن طلاییش کنین.

2. الان دیگه وقتشه که اسفناج‌های پخته رو هم بهش اضافه کنین (اگه ظاهر غذا بیشتر از خواصش براتون مهمه می تونین اسفناج پخته رو در غذاساز بریزین که کاملا له بشه.. من اینجوری دوست ندارم. اسفناج هرچه کمتر خرد بشه خواصش بیشتر حفظ میشه) و نمک و فلفل بزنین و مخلوطتون رو هم بزنین تا کمی اسفناج سرخ بشه. بعد هم تخم مرغها رو درسته توشون بشکنید.

دستور شماره دو

مواد لازم برای ۳ نفر

• اسفناج ۱ کیلو گرم
• تخم مرغ ۳ عدد
• پیاز ۲ یا ۳ عدد
• روغن، نمک و فلفل به اندازه لازم

طرز تهیه

1.    اسفناج را شسته و به قطعات کوچک تبدیل کنید. سپس یک لیوان آب و کمی نمک به آن اضافه کنید و روی حرارت متوسط مدت کوتاهی بپزید. آبرا خالی کنید و با پشت قاشق به اسفناج فشار وارد کنید تا آب آن درآید.

2.    در ظرفی نچسب پیازها را خرد کرده و در روغن سرخ کنید. اسفناج را به آن اضافه کنید و چند دقیقه دیگر سرخ کنید. سطح آن را با پشت قاشق صاف کنید و تخم مرغ‌ها را بدون آنکه زرده آن بپاشد روی پیاز و اسفناج بشکنید. نمک و فلفل هم بزنید و در ظرف غذا را بگذارید تا بپزد. دقت کنید که زرده تخم مرغ‌ها سفت نشود.

مواد لازم برای چهار نفر:

• عدس ۲۵۰ گرم سیب¬زمینی دو عدد
• مغز گردو یک پیمانه
• تخم مرغ دو عدد
• پیاز متوسط چهار عدد
• رُب اَنار سه قاشق سوپخوری
• آب پنج پیمانه
• نمک و فلفل سیاه به میزان لازم
• زردچوبه به میزان لازم دارچین به میزان لازم

طرزتهیه

1. عدس را هم¬راه سیب¬زمینی، یک عدد پیاز خردشده و سه پیمانه آب بپزید. بعد از پخت، پوره کرده باقیمانده پیازها را سرخ نموده، در انتها زردچوبه به آن بیفزایید و سپس به مواد پوره¬شده اضافه کنید. مغز گردو، رُب اَنار، نمک، فلفل سیاه، دارچین و دو پیمانه آب را به مواد پوره¬شده اضافه نمایید.

2. روی حرارتِ ملایم قرار دهید تا خورش غلیظ شود. در اواخر پخت، تخم¬مرغ¬ها را در آن بشکنید. وقتی سفت شد تخم¬مرغ را می¬توانید روی خورش پخته شده قرار دهید.

دستور شماره یک

ماهی مالاتا

ماهی سفید رو از پشت باز کنید و به شکم بخوابونید. یعنی در واقع دو قسمت شکم هم سطح با ستون مهره‌ها قرار میگیره . . بعد ماهی رو بگذارید توی توری کباب (یا مالابیج چوب) و ماهی رو روی آتش بگذارید هر از گاهی هم ماهی را پشت رو کرده تا کاملاً پخته شود. البته در حین کباب شدن ماهی می‌توانید مقداری آب نارنج تازه را به ماهی بزنید تا با آن پخته شود بعد از کباب شدن ماهی (البته باید دقت شود که ماهی سفید کمی دیر تر کباب می‌شود) آن را با چاشنی مخصوص که در پائین توضیح داده شده است میل نمائید.

بعد گردوی ساییده، رب انار، سبزی محلی (چوچاق که همون زولِنگ مازندرانی‌ها ست)، ادویه، نمک و فلفل رو با هم مخلوط کنید تا به شکل یک خمیر شل در بیاد نام این چاشنی مخصوص در شرق گیلان ” انار آغوز ” هست که با زیتون هم صرف می‌شود.

دستور شماره دو

مواد لازم:

• ماهی سفید تازه کامل (۱۵۰۰- ۱۲۰۰ گرمی) ۱ عدد
• گردوی سائیده ۵۰۰ گرم
• رب انار ترش ۲ پیمانه
• سبزیجات معطر سائیده یا چرخ شده ۵۰ گرم
• سیر چرخ شده ۵- ۳ حبه
• گلپر، نمک و فلفل به میزان لازم

طرز تهیه:

1. ابتدا ماهی سفید تازه به خوبی شسته شده و موکوس سطح بدن و ذرات شن از سطح بدن و داخل برانش‌های ماهی پاک می‌گردد. سپس ناحیه شکمی ماهی از آنال تا زیر حلق با یک چاقوی تیز برش داده شده و امعاء و احشاء ماهی خارج می‌گردد. درصورت وجود تخمدانهای رسیده در ماهی، آنرا می‌توان خارج نموده و در تهیه غذا مورد استفاده قرار داد.

2. ماهی را مجدداً شسته و آنرا در داخل یک دیگ درب دار از ناحیه پشتی قرار می‌دهیم سپس نصف لیوان آب به آن اضافه نموده و در روی اجاق گاز با شعله متوسط بمدت ۳۰ دقیقه پخته تا گوشت عضلات کاملاً از ستون فقرات و پوست ماهی جدا شود.

3. میزان پخت باید به حد لازم باشد زیرا در اثر پخت کم، عضلات بخوبی پخته نشده و علاوه بر مشکل جداسازی گوشت، بوی ضخم ماهی گرفته نخواهد شد. و درصورت پخت بیش از حد نیز علاوه بر سفت شدن عضلات، گوشت ماهی خرد و تکه‌تکه خواهد شد. پس از پختن ماهی و سرد شدن آن ماهی از دیگ خارج شده و عضلات یک تکه از ماهی به آرامی و با دقت از ستون فقرات و پوست جدا می‌گردد.

4. در این مرحله می‌توان استخوانهای ناحیه شکمی و استخوانهای درشت عضلانی را نیز به آسانی بیرون کشید و فیله پخته شده کم استخوان تولید نمود. این عضلات پخته پاک شده را در سس مخصوص قرار می‌دهند.

روش تهیه سس مخصوص:

1.    ابتدا گردوی سائیده را در یک کاسه بزرگ ریخته و ۲- ۱ لیوان آب ولرم به آن اضافه می‌کنیم. گردو را در آب حل کرده تا مخلوط غلیظی بدست آید. در ادامه به ترتیب رب انار ترش، سیر چرخ کرده، سبزیجات خرد شده و ادویه جات و نمک و فلفل را به آن اضافه کرده و هم می‌زنیم تا سس یکنواخت و رقیقی بدست آید.

2.    برای آماده‌سازی ماهی مالاتا نیز ابتدا عضلات پخته ماهی را در یک ظرف عمیق چیده و سس رقیق را بر روی آن می‌ریزیم تا تمامی سطح ماهیه با سس اشغال گردد. سپس ظرف را بمدت ۶- ۴ ساعت در یخچال قرار داده تا سس به خورد ماهی برود. مالاتای ترش با نام محلی "ماهی مالاتا” یک غذای سرد بوده که معمولاً با برنج آبکش یا کته، ترب محلی، اشپل ماهی، باقلای مازندرانی و ماست سرو می‌گردد.

مواد لازم:

• ماهی سفید بزرگ _ ۱ عدد
• سبزی‌های معطر: نعناع، خنش (خلواش), چوچاق _ یک دسته
• رب انار _ ۲ قاشق غذاخوری
• مغزگردو _ ۲۰۰ گرم
• نمک و فلفل و گلپر _ به اندازه کافی

طرز تهیه:

1.    مغز گردو را با سبزی می سائیم یا چرخ می کنیم، مغز گردو و سبزی را با رب انار و گلپر و نمک و فلفل مخلوط می کنیم. آنگاه روی سطح ماهی ک می کارد می کشیم. باله‌های ماهی را با قیچی می گیریم، داخل گوش‌های ماهی را خالی می کنیم.

2.    شکم ماهی را یک چاک کوچک می‌دهیم، محتویات شکم ماهی را خارج می کنیم. بعد ماهی را تمیز می شوئیم و می گذاریم در صافی بماند تا آبش برود. سپس داخل شکم ماهی را از مایه مغز گردو و سبزی که حاضر کرده‌ایم پر می کنیم.

3.    دو لبه شکم ماهی را جفت می کنیم و با نخ و سوزن بخیه می‌زنیم. سپس سر و دم ماهی را بهم می‌آوریم و ماهی را گرد کرده در یک قابلمه مناسب قرار می دهیم و زیر و روی آن آتش زغال ریخته و ماهی را در حرارت ملایم می‌پزیم.

4.    امروزه این خوراک ماهی را نیز می توان در فر به طریق آسان تر طبخ نمود. یعنی بعداز آنکه شکم ماهی را پر کردیم و دوختیم سینی فر را کمی چرب می‌کنیم، کمی آرد می‌پاشیم و ماهی را از پهلو روی سینی قرار می‌دهیم.

5.    در طبقه وسط فر با حرارت ۳۵۰ درجه به مدت یکساعت و نیم می‌پزیم. در این فاصله مقداری سس متشکل از آب انار و یک قاشق کره آب کرده و زعفران روی آن می‌دهیم تا ماهی خوشرنگ شود.

کولی غورابیج یکی از غذاهای محلی استان گیلان است. (کولی) کولی که نوعی ماهی می‌باشد بر دو نوع است: سیا کولی و کاس کولی. هر دو نوع بسیار خوش‌مزه و لذیذ است. آنها را گیلانی‌ها همراه پلو خورش می‌خورند یا با کته و کره فراوان و لوله پیاز (شبیه پیازچه) نوش جان می‌کنند. هنگام تهیه کولی باید مانند ماهی‌های دیگر دقت کرد که کاملا تازه باشد. چرا که این ماهی گوشت لطیف و حساس دارد که در هوای گرم خیلی زود فاسد می‌شود. برای انتخاب و نگهداری آن باید نهایت دقت را به کار برد. کولی تازه دارای چشمهای برجسته و براق و گوشت آن سفت است و اثر انگشت روی سطح آن باقی نمی‌ماند در حالی که کولی کهنه شل و نرم است.


دستور شماره یک

مواد لازم برای ۵ تا ۶ نفر:

• کولی (ماهی ریز) ۸ عدد
• سبزی (نعناع _ خلواش _ چوچاق و گشنیز) = نیم کیلو
• ترشی آبغوره ۱/۵ فنجان
• شکر ۱ قاشق غذاخوری
• مغز گردو ۲۵۰ گرم

طرزتهیه:

مغز گردو را سائیده یا چرخ کرده با دو لیوان آب می‌گذاریم بپزد تا روغن بیندازد. کولی را پوست گرفته و نمک و فلفل زده در روغن داغ دو طرفش را سرخ می‌کنیم. سبزی را هم ساطوری ریز کرده و با روغن سرخ می‌کنیم. آنگاه کولی سرخ شده را با سبزی و ترشی در مغز گدوی پخته شده روی حرارت ملایم دم می‌کنیم بعد از یکساعت که آهسته جوشید شکر و نمک و فلفل را به مقدار کافی اضافه کرده و بعد از چند دقیقه برمیداریم و با پلو سرو می‌کنیم.

دستور شماره دو

مواد لازم:

• ماهی کولی ۵۰۰ گرم
• مغز گردو ۱۵۰ گرم
• سبزی‌ها شامل (نعناع، چوچاق، خال واش، گشنیز) جمعاً ۲۵۰ گرم
• نمک، فلفل و زردچوبه کمی
• آبغوره ۱ قاشق غذاخوری

طرز تهیه:

گردو را آسیاب کنید و با ۴ لیوان آب بپزید تا به روغن بیفتد، ماهی کولی را بعد از خالی کردن شکم و سر بشویید و با نمک و فلفل مزده دار کنید و درون تابه با روغن سرخ کنید و به گردوی در حال پخت که به روغن افتاده اضافه کنید سبزی‌ها را که خرد کرده‌اید و سرخ نموده‌اید به خورش اضافه کنید آب غوره بزنید و بعد از یکی دو جوش از روی حرارت بردارید و با کته سرو نمایید.

دستور شماره سه

مواد لازم:(برای ۵ تا ۷ نفر)

• کولی (ماهی ریز) ۸عدد
• سبزی نعناع خلواش چوچاق و گشنیز نیم کیلو
• ترشی آب غوره (یا آب انار یا آب نارنج) یک و نیم فنجان
• شکر ۱ قاشق غذاخوری
• مغز گردو ۲۵۰ گرم
• نمک و فلفل به مقدار کافی

طرز تهیه:

مغز گردو را ساییده یا چرخ کرده با دو لیوان آب می‌گذاریم بپزد تا روغن بیندازد. کولی را مطابق دستور پوست گرفته (رجوع شود به قسمت پایین) و نمک و فلفل زده در روغن داغ دو طرفش را سرخ می‌کنیم. سبزی را هم ساطوری ریز کرده و با روغن سرخ می‌کنیم. سبزی را هم ساطوری ریز کرده و با روغن سرخ می‌کنیم. آنگاه کولی سرخ شده را با سبزی و ترشی در مغز گردوی پخته شده ریخته روی حرارت ملایم دم می‌کنیم. بعد از یک ساعت که آهسته جوشید شکر و نمک و فلفل را به مقدار کافی اضافه نموده بعد از چند دقیقه بر می‌داریم. با پلو صرف می‌شود.