تبیان، دستیار زندگی

چرا کبد چرب می‌شود؟

خوردن کالری‌های مازاد سبب انباشت چربی در کبد خواهد شد. هنگامی که کبد چربی‌ها را آن‌گونه که باید و شاید فرآوری نمی‌کند و نمی‌شکند، چربی بسیار زیادی روی هم انباشته می‌شود. افرادی که به برخی عوارض و بیماری‌ها مانند چاقی، دیابت یا تری‌گلیسیرید بالا مبتلا هستند استعداد بیشتری در ابتلا به کبد چرب دارند. اکثر بیماران مبتلا به کبد چرب (البته نه همه آنها) میانسال و دارای اضافه‌وزن هستند.

سوءتغذیه، کاهش سریع وزن و برخی عوامل دیگر می‌تواند باعث بروز بیماری کبد چرب شود. به هر حال، برخی افراد ممکن است به این بیماری دچار شوند بدون آن‌که هیچ یک از این شرایط را داشته باشند. بنابراین هیچ کس نباید خود را مصون از این بیماری به ‌شمار آورد.

مخاطرات بعدی

کبد چرب ممکن است سبب بروز آسیب خاصی نشود، اما گاهی چربی انباشته و مازاد سبب التهاب کبد خواهد شد. این عارضه، استتوهپاتیت نام دارد که قطعا به کبد آسیب خواهد رساند. استتوهپاتیت ممکن است ناشی از مصرف مشروبات الکلی باشد که به «استتوهپاتیت الکلی» مشهور است و نیز ممکن است به علتی غیر از آن بروز کند که به «استتوهپاتیت غیرالکی» (NASH) موسوم است. کبد ملتهب ممکن است زخم و به مرور سخت شود. این بیماری که به سیروز کبدی معروف است، خطرناک است و اغلب سبب نارسایی کبد خواهد شد. استتوهپاتیت غیرالکلی یکی از سه عامل اصلی ابتلا به سیروز کبدی به‌ شمار می‌رود.

علائم کبد چرب

کبد چرب به خودی خود علامت خاصی ندارد. به همین دلیل اغلب افراد زمانی از بیماری خود آگاه می‌شوند که به منظور دیگری به پزشک مراجعه کرده و مورد آزمایش قرار گرفته باشند. استتوهپاتیت غیرالکلی می‌تواند برای سال‌ها و حتی چند دهه به کبد شما آسیب برساند بدون آن‌که هیچ علامت هشداردهنده‌ای بروز کند. اگر این بیماری به مراحل وخیمی برسد، فرد مبتلا احساس خستگی، ضعف و ناتوانی و گیجی خواهد کرد و دچار کاهش وزن نیز خواهد شد.

دشواری تشخیص

پزشک معالج شما ممکن است مواردی غیرطبیعی در نتیجه آزمایش خون مشاهده کند یا متوجه شود که طی یک آزمایش دوره‌ای کبد شما کمی بزرگ شده است. اینها می‌تواند نشانه‌های ابتلا به کبد چرب باشد. برای اطمینان از نوع بیماری، پزشک معالج‌تان ممکن است آزمایش‌های خون بیشتر، سونوگرافی، سی‌تی اسکن یا حتی ام‌.آر.آی بنویسد. اگر شما به بیماری‌های دیگر کبد مبتلا نبودید، احتمالا باید بیماری‌تان استتوهپاتیت غیرالکلی باشد. تنها راه تشخیص قطعی این موضوع نمونه برداری از کبد یا همان بیوپسی کبد است. پزشک نمونه‌ای از بافت کبد را با فرو کردن یک سوزن در بدن برمی‌دارد و زیر میکروسکوپ مورد آزمایش قرار می‌دهد.

فعلا درمانی در کار نیست

هیچ شیوه درمان دارویی یا جراحی برای کبد چرب وجود ندارد. اگر شما به این بیماری مبتلا هستید و بویژه اگر استتوهپاتیت غیرالکلی دارید، باید:

ـ وزنتان را کم کنید

ـ از طریق رژیم غذایی یا دارو میزان تری‌گلیسیریدتان را پایین بیاورید

ـ در صورت ابتلا به دیابت، میزان قند خون‌تان را کنترل کنید

ـ از برنامه غذایی متوازن و سالم پیروی کنید

ـ ورزش کنید و فعالیت جسمانی خود را افزایش دهید

ـ اگر سیگار می‌کشید به هر نحو ممکن آن را ترک کنید

ـ مرتب برای آزمایش‌های دوره‌ای به متخصص کبد مراجعه کنید

امید به آینده

دانشمندان در پی بررسی داروهای متنوعی هستند تا به کمک آنها التهاب کبد را پایین بیاورید. این داروها شامل داروهای جدید دیابت است که حتی اگر دیابت هم نداشته باشید شاید بتواند راه‌حلی برای رفع التهاب کبد شما باشد. باید منتظر ماند و دید.

اگر خاطرتان باشد، پیش‌تر در ویژه‌نامه سیب پیرامون چاپگرهای سه‌بعدی کار کرده بودیم که مورد توجه بسیاری از خوانندگان قرار گرفت. به طور خلاصه می‌توان گفت چاپگر سه‌بعدی، وسیله‌ای است که با استفاده از تکنیک‌های جدید و با بهره از مواد اولیه‌ای نظیر انواع ترکیبات پلاستیکی یا حتی سلول‌های بنیادین، قادر است طراحی‌های سه‌بعدی اجسام گوناگون را با روش چاپ لایه‌ای ساخته و به صورت فیزیکی ارائه کند. تولیدات این چاپگرها به طور واقعی قابل استفاده است؛ حتی کلیه یا گوش مصنوعی برای موجودات آزمایشگاهی تولید و با موفقیت به آنها پیوند زده شده است.

حال، محققان سازمان فضایی ناسا و تعداد زیادی از کارشناسان مستقل از دانشگاه‌ها و موسسات تجاری به دنبال راهی عملی برای استفاده از مواد اولیه‌‌ خوراکی نظیر آرد، شکر، روغن، کربوهیدرات‌های پیچیده، پروتئین‌های ساده و سایر ملزومات آشپزی هستند. آنها مدعی‌اند حالا که می‌توان انواع مصنوعات پلاستیکی و حتی اندام‌های حیاتی را با چاپگرهای سه بعدی مخصوص ساخت، چرا همین روند را در تولید غذای تازه برای مسافران فضا به کار نگیریم؟

جالب این‌که توفیقات قابل ملاحظه‌ای در این زمینه صورت گرفته و محققان توانسته‌اند تاکنون با استفاده از پودر کاکائو و روغن‌های خوراکی، چاپگری برای ساخت شکلات بسازند. آنها می‌کوشند همین روند مشابه را برای تولید دیگر غذاها نیز به کار گیرند. البته به جز آرد و روغن، آنها به دنبال ساخت ماده‌‌ ارگانیک پروتئینی از کرم‌ها هستند تا بتوانند با جایگزینی آن با گوشت، نیاز فضانوردان به پروتئین را رفع کنند.

گفتنی است، این چاپگر باید چند هد گوناگون برای استفاده از مخزن‌های (کارتریج) مختلف داشته باشد که هر یک از این مخازن نیز با ماده‌‌ اولیه‌‌ مجزایی پر می‌شوند. آنها می‌کوشند تمام ریز‌مغذی‌های مورد نیاز بدن را در این مخازن جای داده و با استفاده از روش‌های صنعتی رطوبت موجود را تخلیه کنند، به گونه‌ای که بتوان از این کارتریج‌ها تا 30 سال استفاده کرد.

در صورت عملی شدن استفاده از چاپگرهای سه‌بعدی برای تولید غذا، محققان یک گام دیگر به انجام سفرهای فضایی طولانی نزدیک می‌شوند. فضانوردان نیز می‌توانند در طول این سفرها از غذای گرم استفاده کرده و مشکلی از بابت تامین انرژی و املاح مورد نیاز نداشته باشند. به هر حال باوجود تمام پیشرفت‌های علمی، نمی‌توان انتظار داشت غذاهای چاپ شده شباهت زیادی به مواد غذایی زمینی داشته باشد. هرگز این غذاهای چاپی نمی‌توانند به پای غذای خوشمزه‌‌ مادر برسد، نظر شما چیست!؟

دکتر همایون مژدهی‌آذر، متخصص پوست و مو، دلایل پیدایش موخوره را توضیح داده و روش‌هایی را نیز برای پیشگیری از آن توصیه کرده‌است.

موها از دو قسمت تشکیل می‌شود، ریشه و ساقه. قسمت ریشه مو، آن بخشی است که تمام ساختمان‌های مو از آن ایجاد می‌شود و حدود یک میلی‌متر زیر پوست قرار دارد و ساقه مو قسمتی است که ما می‌بینیم و به چشم می‌آید. قسمت زنده مو، ریشه است که زیر پوست قرار دارد و اگر آسیبی به آن وارد آید، دیگر مویی تولید نمی‌شود یا اگر هم تولید شود، یک موی مشکل‌دار و بیمار است؛ اما ساقه، در واقع قسمت مرده موهاست و در آن سلول زنده‌ای وجود ندارد. بنابراین اگر این قسمت آسیب ببیند، در صورتی که مشکل به ریشه نرسد، معمولا ریشه دوباره موی سالم را ایجاد می‌کند و مشکل خاصی پیش نمی‌آید.

موخوره، یکی از آسیب‌هایی است که به قسمت ساقه، یعنی قسمت مرده مو وارد می‌شود. یک تخته چوب را در نظر بگیرید که اگر حرارت ببیند، ممکن است بسوزد؛ اگر در آب بیفتد، ممکن است ورم کند و تکه تکه بشود و اگر ضربه بخورد، ممکن است بشکند. همین مسأله در مورد ساقه مو هم صادق است. آسیب‌های فیزیکی می‌تواند در ساقه مو تغییر ایجاد کند. این تغییرات فیزیکی می‌توانند خود را به شکل‌های مختلفی نشان دهند؛ از جمله شکننده شدن مو به صورت تغییر شکل موها از حالت صاف و کشیده و براق به مویی پیچ خورده و ناصاف و دندانه دندانه.

بعضی وقت‌ها آسیب، خود را به صورت شکستگی عرضی در مو نشان می‌دهد که مو کاملا از وسط شکستگی طولی پیدا می‌کند ولی گاهی شکستگی در امتداد ساقه است که اگر به نوک مو برسد، می‌تواند منجر به دو یا چند شاخه شدن مو بشود که از آن با عنوان موخوره نام برده می‌شود.

آسیب‌های فیزیکی که باعث ایجاد موخوره می‌شوند، عبارتند از: حرارت ناشی از سشوار، اتوی مو و حتی آفتاب به صورت مستقیم و شدید، بستن بیگودی، آسیب‌های شیمیایی ناشی از مواد دکلره و موادی که برای رنگبری از آنها استفاده می‌شود، استفاده مکرر از انواع و اقسام رنگ‌های شیمیایی یا فرآورده‌هایی مثل ژل‌ها و مواد دیگری که به هر عنوانی برای موها استفاده می‌شود و شانه کردن‌های غیرصحیح به طوری که دندانه‌های شانه آسیب کششی روی مو وارد کند.

بدن هم موخوره دارد

موخوره عمدتا در موهای سر دیده می‌شود ولی در ابروها و نواحی دیگر بدن هم ممکن است آن را مشاهده کنیم. رنگ کردن ابروها از عواملی است که می‌تواند در این ناحیه ایجاد موخوره کند. سایش دو قسمت پوست روی یکدیگر، مثل بازو به پوست تنه یا سایش پوست با پارچه و لباس و همچنین خشک کردن خشن بدن با حوله بعد از استحمام نیز ممکن است باعث بروز این عارضه شود. حرارت و نور آفتاب هم می‌تواند شکنندگی و دو شاخه شدن موها را ایجاد کند. در جایی مثل شمال کشور، اگر یک مرد مدت زیادی زیر آفتاب باشد، ممکن است موهای بدنش دچار چنین وضعی بشود. در بعضی موارد سوء‌تغذیه هم این حالت را ایجاد می‌کند که این مورد اخیر چندان شایع نیست.

موخوره در هر سنی ممکن است در موها ایجاد شود و بنا بر آسیبی که به ساقه مو وارد می‌آید، حتی در سنین کودکی هم امکان پیدایش موخوره وجود دارد.

وقت نداری، کوتاهش کن

امکان بروز موخوره در موهای بلند بیشتر است و از آنجا که رسیدگی به این نوع موها، مشکل‌تر و وقتگیر است، توصیه می‌شود کسانی که زمان کافی برای رسیدگی به آن را ندارند، موهای‌شان را کوتاه نگه دارند. شانه کردن موی بلند، سخت‌تر از موی کوتاه است و خیلی از افراد آن‌طور که باید، برای شانه کردن وقت نمی‌گذارند. در نتیجه عجله می‌کنند، به مو فشار می‌آورند و برای صاف کردن موهای‌شان نیز از روش‌هایی بهره می‌گیرند که چندان توصیه نمی‌شود، مثل اتو کردن مو و استفاده از مواد صاف‌کننده.

علاوه بر آن، خشک کردن موهای بلند بعد از استحمام نیز سخت‌تر است یا باید بگذارند خودش خشک بشود که معمولا زمان زیادی طول می‌کشد یا باید با بستن یک حوله به روی سر و باقی گذاشتن‌اش به مدت نیم تا یک ساعت آب موها را بکشند یا از سشوار استفاده کنند که در این روش بهتر است سشوار با فاصله 30 تا 40 سانتی‌متری از سر نگه داشته شده و به صورت یکنواخت و آرام بالای مو حرکت داده شود. سشوار کشیدن‌های نزدیک، داغ و باعجله می‌تواند باعث ایجاد آسیب و موخوره شود. طرز بستن موها هم خیلی اهمیت دارد. موهایی که خیلی سفت بسته می‌شود و کشش زیادی به ساقه مو وارد می‌آید، در معرض دو یا چند شاخه شدن ساقه قرار می‌گیرد. بعلاوه بیماری‌هایی هم هستند که در آنها موها شکننده می‌شود و ممکن است با ضربات خیلی ملایم‌تر و آسیب‌های کمتری به صورت موخوره خود را نشان بدهد، مثل سوءتغذیه‌های مختلف که بخصوص در افراد شدیدا بیمار یا در کودکانی که دچار مشکلات تغذیه هستند، مشاهده می‌شود که البته خیلی شایع نیست.

تا نرم‌کننده هست، سرکه چرا؟

سرکه یک اسید و پاک‌کننده نسبتا خوب برای موهای چرب، موهایی که شوره دارد و حتی برای پاک کردن کف سر از پوسته‌هاست،‌ ولی با وجود نرم‌کننده‌های مختلف و خوبی که در بازار وجود دارد، امروزه کمتر از روش‌های سنتی استفاده می‌شود بخصوص که هیچکدام کارآیی این نرم‌کننده‌های استاندارد را ندارد و روش‌های استانداردی هم نیستند، چراکه مثلا افراد نمی‌دانند سرکه را با چه غلظتی باید استفاده کنند چون سرکه‌های مختلفی وجود دارد و هر سرکه هم غلظتش با دیگری متفاوت است، بنابراین احتمال خطا کردن و بروز عوارض در این روش‌ها بیشتر است.

اما نکته‌ای که باید به آن توجه کرد این است که مویی که دو شاخه می‌شود، دیگر به حالت اول خود برنمی‌گردد. در واقع کار نرم‌کننده‌ها این است که دو طرف این دوشاخه شدگی را به هم می‌چسبانند و سطح مو را که ناهموار و تکه‌تکه کنده شده، صاف و هموار می‌سازند و به شکل موقت کمک می‌کنند به این که فرد موهای براق، قابل شست‌وشو و قابل شانه شدن قبلی‌اش را پیدا کند؛ وگرنه واقعیت این است که باید صبر کرد تا موی سالم از ریشه رشد کند و جایگزین شود. مکانیزم نرم‌کننده‌ها این است که فرورفتگی‌های روی موها را پر می‌کرده و کمک می‌کنند تا موها راحت‌تر روی هم بلغزند و برق و قابلیت انعکاس نوری که قبلا داشتند و اکنون بر اثر بدشکل شدن این حالت را از دست داده‌اند، دوباره بازیابند. در نهایت این‌که با استفاده از نرم‌کننده نسبتا خوب به چنین نتیجه‌ای می‌رسیم اما روش‌های سنتی مثل استفاده از سرکه حداقل در این مورد به این خوبی جواب نمی‌دهد.

برای درمان موخوره از داروی خوراکی و قرص و کپسول استفاده نمی‌شود و اساس کار روی استفاده از نرم‌کننده‌هاست. چرا که به هر حال این حالت، یک تغییر فیزیکی است و با ریشه مو کاری ندارد اما اگر ریشه مو آسیب دیده باشد، اکثرا به صورت ریزش مو ظاهر می‌شود و باید برای درمان آن اقدام کرد.

یکدفعه تغییر رنگ ندهید

با وجود تمام مضراتی که برای مواد شیمیایی و وسایلی که برای صاف کردن مو از آنها استفاده می‌شود، گفته شد، باز هم افراد به سراغ این موارد می‌روند. به همین دلیل بهتر است حداقل از راهکارهایی استفاده شود که کمتر به مو آسیب برسد. مثلا بهتر است بین دفعات رنگ کردن مو، فاصله‌های چند ماهه بگذارید یا از تغییر رنگ‌های خیلی شدید پرهیز کنید.

از رنگ‌ها و تکنیک‌های استاندارد و صحیح استفاده کنید و برای این کار از افراد خبره که در زمینه رنگ کردن متبحر هستند، کمک بگیرید. از اتوی مو تا جایی که ممکن است استفاده نکنید و برای شانه کردن موها از شانه‌های دندانه درشت بهره بگیرید. برای نوک موهای درهم رفته خود از نرم‌کننده‌هایی استفاده کنید که مخصوص داخل حمام، بعد از استحمام یا بین دفعات حمام رفتن هستند. سعی کنید این نرم‌کننده‌ها مناسب باشند و خیلی چرب و سنگین نباشند تا زمانی که لازم است و می‌خواهید، بتوانید براحتی آنها را بشویید. سشوار را روی درجه ملایم بگذارید و آن را خیلی نزدیک به موهای سر نگیرید. اگر به مو آسیب شدید وارد شده، تا موی سالم جایگزین آن نشده ‌است، از وارد کردن آسیب بیشتر پرهیز کنید و از روش‌هایی که تحریک‌کننده هستند، بهره نگیرید.

برت واکنش آلرژیک شدیدی به داروی بیهوشی نشان داد. گلویش بسته شد و نتوانست تنفس کند. نشست و به دندانپزشکش گفت دارد می‌میرد، سپس یک تجربه نزدیک به مرگ داشت، در این زمان احساس کرد بدنش را ترک کرده و از بالا به آن نگاه می‌کند. دندانپزشک تا رسیدن آمبولانس به او کمک‌های لازم را کرد. در بیمارستان، دوباره این تجربه را تکرار کرد. در حال «برگشت» احساس کرد خداوند به سینه او مشتی زد و به او گفت راه جدیدی در پیش بگیرد. روز بعد برت در برگزاری یک کنفرانس مطبوعاتی خود را از سیاست بازنشسته کرد.

بین ۶ تا ۱۲ درصد بیماران حمله قلبی گزارش نزدیک به مرگ را داد‌ه‌اند، اما چنین مشاهداتی می‌تواند در نتیجه دارو، خاطره دردناک، ترس یا حتی بدون دلیل اتفاق بیفتد. سازوکارهای مغزی که این اتفاق را تبیین می‌کند از مقدار کم اکسیژن، زیادی دی اکسید کربن و مسدود شدن دریافت کننده‌های اشباع‌ شده سخن می‌گویند. توضیح چنین برداشت‌هایی به هزاران سال پیش برمی‌گردد و در همه فرهنگ‌ها، درونمایه مشابهی‌ دارد. شما صدای وزوز یا زنگ‌زدنی را می‌شنوید و درون یک تونل تاریک حرکت می‌کنید. می‌توانید بدن خود را ببینید. ارواح درگذشتگان محبوب خود را می‌بینید. به گذشته‌تان رجوع می‌کنید، احساس لذت دارید، اما سرانجام از نور رو برمی‌گردانید و به سوی زمین برمی‌گردید.

سوزان بلکمور، روان‌شناس بریتانیایی و دیگران سعی کرده‌اند هر کدام این عناصر را به‌لحاظ روانشناختی توضیح دهند. تونل و نور می‌تواند در نتیجه فقدان اکسیژن در کورتکس بصری رخ دهد.

فعالیت غیرمعمول در قسمت‌های موقتی مغز می‌تواند باعث رجوع به گذشته شود. حس لذت نیز می‌تواند ناشی از آزادسازی اندورفین باشد. بعد از بازگشت، مردم گاهی ادعا می‌کنند، شاهد رویدادهایی که پیرامون آنها اتفاق افتاده است، بوده‌اند آن هم زمانی که به لحاظ پزشکی مرده محسوب می‌شده‌اند، اما این گزارش‌‌ها می‌تواند در نتیجه خاطرات اشتباهی یا حدسیات اتفاق افتاده باشد.

بیشتر محققان بر این باورند که تجربیات خارج از بدن زمانی اتفاق می‌افتد که نمی‌توانیم دریافت‌هایمان ـ دید، لمس، توازن و حس موقعیت بدنی ـ را در ارتباط با موقعیت فضایی خود هماهنگ کنیم.

اخیرا جیسون بریثویت در دانشگاه بیرمنگام نشان داده است مردمی که تجربه خارج از بدن داشته‌اند (و اگر یک‌بار این تجربه را داشته باشید احتمال تکرار آن بیشتر خواهد بود) دارای قشر مخی وسیع‌تر و قابلیتی فوق‌العاده برای هیجانی بودن دارند، به این معنا که امواج فعالیت مغزی آنها براحتی به کار گرفته می‌شود. چنین فعالیتی می‌تواند باعث اختلال در مشاهدات حسی شود.

به گفته کوین نلسون، نرولوژیست، تجربیات نزدیک مرگ یا خارج از بدن می‌تواند در نتیجه ناهنجاری در سیستم تحریک‌پذیری صورت بگیرد که شرایط خودآگاهی ما را تنظیم می‌کند. نلسون نشان داده است مردمی که چنین تجربیات غیرمتعارفی داشته‌اند، هنگام خوابیدن، خواب REM، بیشتری داشته‌اند ‌منظور او شرایط نیمه خوابی است که ما گاهی حین خواب یا بیدار شدن، در آن قرار می‌گیریم.

ویل بریتون از دانشگاه براون نشان داده است تجربه‌گران، از لحاظ مقابله با مشکلات، توانایی‌های بدی ندارند. بریتون می‌گوید: «این نتیجه‌گیری که آنها ذهن آشفته‌ای دارند یا آنها باید دیوانه باشند، ساده‌ترین استدلال است؛ اما روش‌های مثبت مقابله با مشکلات این تجربه‌گران نشان می‌دهد آنها به لحاظ روانی کاملا سالم هستند.

پم برت می‌توانست این‌گونه بحث کند که تجربه او توانسته سلامت مغزی‌اش را افزایش دهد، اما بعد از آن او در یک کنفرانس گفت: «من آموختم از قضاوت کردن دست بردارم و کاری که در زندگی درست‌تر است، انجام دهم.»

توت‌فرنگی

فصل بهار یادآور میوه‌های خوش آب و رنگی چون توت‌فرنگی است. گرچه ممکن است در سایر ایام سال نیز برخی فروشگاه‌ها این میوه را به صورت کشت گلخانه‌ای عرضه کنند، اما بهار زمانی است که توت‌فرنگی‌ها به صورت طبیعی رشد کرده و بارور می‌شوند. هر فنجان از این میوه‌های قرمز، خوشمزه و آبدار دارای 5/3 گرم فیبر غذایی است و می‌توان ویتامین C مورد نیاز روزانه شما را تأمین کند. دقت کنید توت‌فرنگی‌هایی که تهیه می‌کنید قرمز و یکدست باشند. می‌توانید به جای چای شیرین، توت‌فرنگی را در وعده صبحانه میل کرده یا حتی اگر حال و حوصله داشتید با آن شیرینی و کیک‌های خانگی کم‌شکر و سالم بپزید.

باقالی، ریواس و قارچ

باقالی از سبزیجات طلایی فصل بهار است که سرشار از پروتئین و فیبرهای غذایی بوده و پس از مصرف آن، تا چند ساعت احساس سیری می‌کنید. ریواس نیز از مواهب این فصل و سرشار از ویتامین C، پتاسیم و منگنز است. راستی ساقه‌های ریواس که تنها بخش قابل خوردن این گیاه را تشکیل داده، بسیار ترش و خوشمزه است. بهار همچنین فصل قارچ‌های خودرو و وحشی است که از آب باران تغذیه کرده و رطوبت ملایم این وقت از سال به باروری آنها منجر می‌شود. با سر زدن به پارک‌های جنگلی شاید بتوانید قارچ‌های وحشی بیابید؛ فقط مراقب باشید گرفتار قارچ‌های خنده‌آور نشوید!

تربچه‌ قرمز

تربچه‌های نقلی نه تنها دارای خواص بالایی هستند، بلکه در کنار سبزی خوردن جلوه‌ای تازه به سفره‌ شما می‌دهند. جالب است بدانید تربچه در حقیقت ریشه‌ای خوراکی است که هر فنجان آن معادل یک سوم نیاز روزانه فرد به ویتامین C را برطرف می‌کند، در حالی که انرژی موجود در آن کمتر از 25 کالری است. بهترین تربچه‌ها، دارای رنگ تیره‌تر و ریشه‌ای محکم‌تر هستند. از تربچه و برگ‌های مخملی‌اش می‌توانید برای تهیه سالاد و تزئین غذاهای خود نیز کمک بگیرید.

نخود فرنگی

نخود فرنگی تازه یکی دیگر از ارمغان‌های بهار برای سلامتی ماست که همچون سایر حبوبات دارای چربی بسیار پایین بوده و از نظر فیبر غذایی بسیار غنی است و منبعی مناسب برای تأمین پروتئین به شمار می‌رود.

این ماده‌ غذایی دارای مقادیر مناسبی از ویتامین B، C و روی است که البته با توجه به نژاد و گونه‌ گیاه مقدار آن متفاوت است. توصیه می‌کنیم این سبزیجات قلقلی را به هر بهانه‌ای در کنار غذا یا سالاد خود بریزید.

بوی ریحان، عطر پونه

یکی از موهبت‌های بهاری همانا سبزی‌های تازه، خوشبو و خوشمزه‌ای است که در دیگر فصول سال کمتر گیرمان می‌آید. پیشنهاد می‌کنیم سبزی خوردن به خصوص ریحان، نعناع و شاهی را در سفره‌ غذایتان داشته باشید و از مواد و املاح معدنی و ویتامین‌های سرشار آنها بهره ببرید. از این گذشته، در این ماه می‌توانید از برخی سبزی‌های کوهی که از آب باران و به صورت وحشی رشد کرده‌اند غذاهای بی‌نظیری بپزید. اگر این سبزی‌ها را تاکنون امتحان نکرده‌اید، مطمئنا از عطر، بو و تازگی آنها شگفت‌زده خواهید شد.

دانشمندان، سه جمعیت از روباه‌ها را در محیط‌های مختلف مقایسه کردند:

1ـ روباه‌های یک جزیره کوچک در روسیه به نام مدنی (Mednyi) که اغلب از پرندگان دریایی و لاشه فک‌ها تغذیه می‌کنند.

2 ـ روباه‌هایی که در ساحل ایسلند زندگی می‌کنند و از پرندگان دریایی تغذیه می‌کنند.

3ـ آنهایی که دور از ساحل از پرندگان خشکی‌زی و جوندگان تغذیه می‌کنند.

در هر سه محیط، سطوح متفاوتی از جیوه در موی روباه‌ها اندازه‌گیری و مشخص شد که روباه‌های روسی و سواحل ایسلند سطح بالایی از جیوه را در بدن خود ذخیره کرده‌اند.

نتایج پژوهش اخیر نشان می‌دهد روباه‌هایی جیوه بیشتری دارند که از زمان نوزادی از طریق تغذیه پرندگان دریایی یا لاشه پستانداران دریایی جیوه به بدن آنها منتقل شده است.

روباه‌هایی که در مرکز ایسلند زندگی می‌کنند و دور از ساحل هستند، جیوه کمتری داشتند. بنابراین تغذیه از غذای دریایی به معنای جیوه بیشتر و تغذیه از پرندگان خشکی‌زی و جوندگان به معنای خطر جیوه کمتر است. روباه‌های جزیره مدنی، میزان بالا و روباه‌های مرکز ایسلند میزان پایین جیوه را نشان دادند که نقطه مقابل یکدیگرند.

روباه‌های جزیره مدنی در یک محیط محصور، هیچ غذایی ‌جز پرندگان دریایی و فک‌ها ندارند.

در جزیره مدنی میزان مرگ و میر روباه‌های جوان بالا است و در همه رده‌های سنی، وزنی کمتر از شرایط طبیعی و پوشش بدنی یا خز کم‌پشت‌تری در آنها دیده می‌شود. الکس گرین‌وود، سرپرست این مطالعه می‌گوید: وقتی شرایط روباه‌‌ها را مشاهده کردیم به یک عامل بیماریزا فکر کردیم، اما خبری از عامل بیماریزا نبود. سپس جیوه توجه ما را جلب کرد زیرا جیوه علائم مشابهی در سایر پستانداران قطبی به وجود آورده است و باعث مرگ و میر آنها می‌شود. ما می‌دانستیم روباه‌های جزیره مدنی فقط از منابع آلوده دریایی تغذیه می‌کنند. دانشمندان موسسه لیب‌نیز (Leibniz Institute)، استادان دانشگاه مسکو و دانشگاه ایسلند در این پژوهش شرکت داشتند که نتایج آن را در مجله پلاس وان (PLOS ONE) منتشر کردند.

نام فارسی این گونه در گذشته‌ای نزدیک «سمندر لرستانی» بود، اما امروز «سمندر امپراتور» خوانده می‌شود. تغییر نام فارسی این‌ گونه دلیل بسیار جالبی دارد و آن همکاری نکردن مسئولان استان خوزستان در حفاظت بهتر این گونه است. مسئولان استان خوزستان به دلیل این ‌که نام این گونه سمندر لرستانی است، در حفاظت آن همکاری نمی‌کردند و برای جلب همکاری مسئولان خوزستان نام این گونه از سمندر لرستانی به سمندر امپراتور تغییر یافت.

سمندر امپراتور نام‌های دیگری چون سمندر خالدار قیصری و سمندر قیصری دارد. این گونه از حشرات، تخم و لارو آنها، کرم‌های خاکی و بندپایان کوچک خاکزی تغذیه می‌کند. سمندر امپراتور یا سمندر لرستانی در دو استان خوزستان و لرستان پراکنده است و بجز ایران در کشورهای همسایه گزارش نشده است. زیستگاه مطلوب این گونه آب‌های جاری، شیرین و پر اکسیژن است که امروز تعداد زیستگاه‌ها به ده منطقه می‌رسد و تنوع زیاد الگوی رنگ‌آمیزی آن نشان از تنوع ژنتیکی آن است.

مهم‌ترین تهدیدی که باعث شد سمندر امپراتور روند روبه انقراض را آغاز کند، زنده‌گیری و قاچاق بیش از حد آن بود به طوری که فروش سمندر در کنار خیابان و ماهی‌‌فروشی‌ها به یک امر کاملا عادی تبدیل شد. فروش سمندرها در آستانه عید نوروز بیشتر می‌شد، در واقع، هشتمین سین سفره هفت‌سین، سمندر لرستانی بود. بعد از همه این مسائل سمندر لرستانی به سایتیس راه یافت و ممنوعیت خرید و فروش سمندر لرستانی در دستور کار این اجلاس قرار گرفت و به تصویب همه کشورهای عضو هم رسید.