نقاشی نیز مانند سایر توانایی های ذهنی و عملکردهای کودک، تابع مستقیمی از سن، شرایط محیطی، نوع ارتباطات درونی و بیرونی خانواده، نوع محرکات ارایه شده به کودک، متناسب بودن این محرکات با سطح شناختی کودک، حساس بودن و پاسخگو بودن محیط نسبت به نیازهای ذهنی و روانی کودک و ویژگی ها و گرایشات کلی شخصیتی کودک است. در تحلیل نقاشی، باید این نکته را در نظر داشت که می توان حالات روانی و احساسی کودک را از میان اجزای نقاشی استنباط کرد، اما این در شرایطی است که کودک، با آزادی و به دلخواه خود و نه به اصرار اطرافیان، دست به قلم ببرد.

در این نقاشی می توان به خوبی، آمیزه ای از دقت، خلاقیت و استعداد را مشاهده کرد. طراحی دقیق برگ ها و لباس های مترسک، نشان دهنده دقت و توجه کودک به جزییات است. هم چنین حالت کشیدن چشم های مترسک، بازگوی همین حقیقت است که کودک، نگاهی دقیق به اطراف خود دارد، نسبت به اتفاقات اطراف خود، کنجکاوی نشان می دهد و تمایل دارد که از تمام وقایع و مسایل، آگاه باشد.

گل آفتابگردان، نماد سرزندگی و امید است. کودک، با استفاده از رنگ های مختلف برای ترسیم گل آفتابگردان، نشان می دهد که خواهان دوری از یکنواختی در محیط است.

کودک، شخصیت مثبتی دارد و ملایم و آرامش طلب است. ممکن است کودک، رابطه کمی با محیط اطراف خود داشته باشد. باید درصدد بود از راه های مختلف، از جمله بازی های گروهی نظارت شده و بهبود کیفیت روابط با والدین، به خصوص مادر و دیگران و تاثیرگذاری کودک در جمع، عزت نفس و روابط اجتماعی کودک را افزایش داد.

نیازهای کودک، در خانواده و به طور کامل و به موقع برطرف می شود، اما نکته ای که می توان به آن توجه کرد، این است که احتمال دارد کودک، خواسته ای داشته باشد که برای ابراز آن، دچار مشکل است یا به طور آشکار نمی تواند آن را عنوان کند.

استفاده از رنگ های گرم و روشن در نقاشی، نشان دهنده روحیه شاد کودک است. تسلسل وقایع رخ داده، یعنی پریدن گربه روی لبه حوض برای شکار ماهی ها و افتادن گلدان گل روی زمین، نشان می دهد کودک، از نظر استدلال روابط منطقی و رشد شناختی عینی، در سطح خوبی قرار دارد؛ اما خطاهایی نیز وجود دارد، از قبیل پوشانده شدن قسمتی از درخت توسط حوض که از نظر منطقی اشتباه است؛ به علت این که درخت، از حوض بالاتر قرار دارد که این خطا به علت عدم وجود تفکر انتزاعی، در این سن، طبیعی است. درخت با تنه قوی و شاخه های پُر و سرسبز، نشان دهنده جاری بودن احساس امنیت در زندگی کودک و داشتن عزت نفس است.

نقاشی کودکان، حدود سن سه سالگی، ترکیبی از خطوط درهم و اشکال نامنظم و تکامل نیافته است. به مرور، ترسیم های آن ها، شکل منسجم تری به خود می گیرد. این نقاشی، علاوه بر تایید نظریه مراحل ترسیمی، نشان دهنده خلاقیت و قدرت تعمیم کودک در محیط است.

برای کودک سه ساله، ترسیم اجزای صورت رسم شده در یکی از دایره ها، نشان دهنده رشد شناختی بالای کودک، نسبت به سطح معمول آن در هم سالانش است. تمرینات افزایش قدرت توجه و تمرکز، برای این کودک، می تواند موجب استفاده بیش تر از توانایی های ذهنی و شناختی او شود.

کمتر پدر و مادری را می توان یافت که نخواهد فرزندش باهوش و دارای توانی خاص در یادگیری و حل مسائل باشد، اما بسیاری از والدین گمان می کنند درصد زیادی از این توانایی ها به ذات، سرشت یا خمیره کودکشان ربط دارد و از همین رو آموزش فرزندشان را جدی نمی گیرند؛ حال آن که با صرف وقت می توانند به افزایش میزان هوش و قدرت یادگیری کودکانشان کمکی بایسته و شایسته کنند.

اگر می خواهید در زمینه پرورش فکری کودکتان، آگاهی های مفیدی کسب کنید، بیایید ابتدا با آزمایشی آشنا شوید که دو محقق استرالیایی و آمریکایی انجام دادند.

● اهمیت تصاویر

گابریل سیمکاک، محققی از دانشگاه کوئینزلند و جودی دولوش، دانشمندی از دانشگاه ویرجینیا در پژوهشی روی ۱۳۲ کودک دریافتند تصاویر کتاب ها علاوه بر سرگرم کردن جنبه ای تقویتی در فرآیند یادگیری کودکان دارد و منبعی مهم از اطلاعات مورد نیاز برای کنش و واکنش در جهان پیرامونشان فراهم می آورد.

سیمکاک و دولوش با جمع کردن کودکان بر اساس سنشان، ابتدا گروهی را که کمتر از ۳۰ ماه سن داشتند، به دو دسته تقسیم کردند: به یک گروه کتابی داده شد که نشان می داد کودکی توپی پلاستیکی را در ظرفی شیشه ای انداخته، سپس با اتصال ظرف به یک قطعه چوب از آن جغجغه ساخته است.

آنها با در اختیار گذاشتن وسایل مورد نیاز از کودکان خواستند جغجغه ای بسازند. تمامی کودکانی که در گروه اول، از روش ساخت آن در کتاب مطلع شده بودند، توانستند جغجغه را بسازند، اما گروه دوم که کتابی در اختیارشان نبود، به موفقیت کمتری دست یافتند.

نقش بزرگسالان در افزایش توانایی کودکان از همین مرحله بخوبی معلوم است: کودکانی که اطلاعاتی اولیه حتی به شکلی خام و محدود کسب کرده باشند، بهتر از کودکانی می توانند یاد بگیرند و موفق شوند که کسی آگاهی هایی ولو اندک به آنها نیاموخته است.

● اولین قدم های آموزش

حتی والدینی که درباره شیوه های تربیت و پرورش کودکانشان مطالعه چندانی ندارند، اولین قدم های آموزش به آنها را با آموختن کلمات آسانی چون بابا، مامان، یا این چیست و آن چیست برمی دارند، اما متأسفانه هر چه سن و سال کودک بیشتر می شود، گام های آنها نیز در راه آموزش و تقویت هوش فرزندانشان کندتر و محوتر می شود.

برای ادامه راه می توانید تصاویری آشنا و مناسب کودکان تهیه کنید و با حذف بخش هایی از تصاویر، از کودکتان بخواهید کاستی های تصویر را حدس بزند. به عنوان مثال تصویر صورتی را بکشید که دهان ندارد. از او بخواهید آنچه را در تصویر نیست، بکشد و حتی رنگ آمیزی کند.

آنها متوجه کمبود چیزی در تصاویر آشنا می شوند و تلاش می کنند شکل های ساده لب، دهان، دندان و... را شناسایی و بازسازی کنند. بر حسب سن و سال کودک می توان این تصاویر را از ساده به پیچیده تبدیل کرد و از اجزای صورت به اشیای پیچیده تر دیگر کشاند.

● کاربردها

متناسب با سن و سال و درک کودکتان گاهی می توانید وسایلی را گردآورید و از او بپرسید کاربرد آن وسیله چیست.

مثلا قیچی به چه کار می آید؟ با چنگال چه کاری می توان انجام داد؟ و... سپس کاربردهای دیگری از همان وسیله را به او نشان دهید.

مثلا وقتی کاربرد چنگال در خوردن غذا برای او معلوم شد، می توان دو چنگال را طوری در قطعه کوچکی سیب زمینی فرو برد و روی سیب زمینی صورت حیوانی مثل بز، گوسفند و... را نقاشی کرد که چنگال همانند شاخ یا گوش به نظر برسد. یا کاسه ای مدور را طوری روی سر خود قرار دهید که همانند کلاه به نظر برسد.

این امور می تواند ذهن کودک را با کاربردهای دیگر وسیله ای که همیشه در تصورش یک کاربرد داشته، آشنا کند و زمینه خلاقیت و تقویت هوش او را برای پیدا کردن کاربردهای دیگر یا یافتن راه های دیگر در زندگی و تعمیم آن روش در وسایل دیگر فراهم کند.

● شباهت در عین تفاوت

می توان ترتیبی از اشیا را روی میزی چید و یک بار در این حالت و بار دیگر در حالی با دوربین خانگی از آن اشیا عکس گرفت که تغییراتی جزئی در عکس دوم ایجاد شده باشد.

این کار را می توان هم با تغییر جای اشیا و هم با تعویض اشیا با اجسام دیگر انجام داد، سپس از کودک خواست موارد اختلاف دو عکس شبیه به هم را پیدا کند. می توان برای او بازی های فکری در حد سن و سالش ترتیب داد.

همچنین می توان با گرد آوردن میوه ها، اشیا و... حتی توجه دادن او به تماشای ابرها از او خواست شباهت های دیگری غیر از آنچه را می بیند، برایتان بیان کند.

مثلا در نگاه به ابرها و حرکتشان، تصاویری بسازد و تصور خود را از شکل آن بیان کند. یا با گاز زدن میوه هایی چون سیب به شیوه ای متفاوت، با جای دندانش روی آنها چشم و دهان و بینی حک کند.

به خاطر داشته باشید سلامت فکر و رشد ذهنی کودکتان در آینده تا حد زیادی به آموزش او در کودکی بستگی دارد.

هر قدر در این سنین نورون های ذهن او به فعالیت واداشته شود، نه تنها از نظر فکری سالم تر خواهند بود، بلکه از نظر هوش، قوی تر و از نظر یادگیری، درک و فهمی سریع تر و بهتر هم خواهند داشت.

«اضطراب اجتماعی» یا هراس اجتماعی نوعی اضطراب همراه با ترس شدید در موقعیت های اجتماعی است که بسیاری از جنبه های زندگی فرد را مختل می کند. همه افراد برخی اوقات در موقعیت های اجتماعی اضطراب زا وجود داشته اند؛ مانند دانشجویی که مشغول امتحان دادن است و وقتی متوجه می شود استاد وی را زیر نظر دارد به خاطر ترس شدید از نوشتن باز می ایستد. گاهی اوقات این اضطراب اجتماعی شکل اختلال به خود می گیرد و آن هنگام است که فرد بیمار از حضور در میان جمع خودداری می کند چراکه می ترسد کار نامناسب و اشتباهی از او سر بزند. همین امر باعث می شود که دایما سعی کند از محیط های جمعی و شلوغ دوری کند و از کارهایی چون غذا خوردن، سخنرانی کردن یا انجام دادن کاری در حضور دیگران بپرهیزد. این اختلال شخصیتی با علایم جسمانی نظیر سرگیجه، دلشوره، لرزش دست، سرخ شدن چهره و گرفتگی عضلات همراه است. روانشناسان، عوامل خانوادگی و تجارب محیطی را در شروع و تداوم این اضطراب بسیار موثر می دانند. این دسته از اضطراب ها معمولا در نوجوانی آغاز می شود که اگر درمان نشود همچنان تا بزرگسالی همراه افراد است و فرد مبتلا به این اختلال را کاملا زمینگیر می کند.

موقعیت های اضطراب زا

اضطراب اجتماعی تابعی از شرایط و وضعیت های اجتماعی است که برخی از این موقعیت ها برای فرد تولید اضطراب شدید می کند. از جمله می توان به موقعیت هایی اشاره کرد که فرد مورد ارزیابی و قضاوت دیگران است؛ وضعیت هایی که فرد با افراد غریبه روبه رو می شود، در موقعیت هایی که کانون توجه قرار می گیرد یا اینکه در وضعیت های معاشرت و هم کلامی با جنس مخالف قرار می گیرد.

تشخیص این اختلال خاموش

اضطراب اجتماعی معمولا جدی گرفته نمی شود یا با اختلالات دیگری مثل افسردگی اشتباه گرفته می شود، از این رو این نوع اختلال به گونه ای خاموش است و تشخیص آن نیازمند کمک بیمار به درمانگر است. البته جهت تعیین شدت اضطراب اجتماعی و رفتارهای اجتنابی در افراد مشکوک پرسشنامه هایی طراحی شده که در این زمینه کارساز است.

درمان

اجتناب از موقعیت های اجتماعی، دارای پیامد های منفی در زندگی کاری، اجتماعی و مالی فرد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی است اما کمک های درمانی مناسب نتایج خوب و موثری برای درمان این اختلال است. این دسته از افراد می توانند از خدمات درمانی از جمله روان درمانی و دارو درمانی بهره گیرند تا از آثار سوء اضطراب اجتماعی بر زندگی خود پیشگیری کنند. اگر شما هم یکی از افرادی هستید که در موقعیت های اجتماعی مضطرب می شوید موارد زیر را حتما به خاطر داشته باشید:

یکی از راه های مبارزه با آن چیزی که شما را می ترساند این است که با آن مواجه شوید. معمولا وقتی فردی از چیزی اضطراب دارد سعی می کند از آن دوری کند که این موضوع، مشکل را شدیدتر می کند. اجتناب از آن چیزی که شما را ناراحت می کند فایده ای ندارد. به جای آنکه از آن فرار کنید بهتر است با آن روبه رو شوید.

بهتر است فهرستی از موقعیت هایی که شما را می ترساند تهیه و سعی کنید به تدریج از فعالیت های آسان به فعالیت های سخت تر برسید و تلاش کنید که هرکدام از این موقعیت ها را چندین بار تکرار کنید که اضطراب تان کاهش یابد.

بخشی از دلیل اینکه عده ای از افراد موقعیت های اجتماعی را مشکل می یابند، این است که یا فاقد مهارت های اجتماعی و محاوره ای هستند یا در به کار بردن آنها مشکل دارند. در این گونه موارد می توانید از موقعیت های اجتماعی برای تمرین هرچه بیشتر این مهارت ها استفاده کنید اما به خاطر داشته باشید که برای شروع سعی کنید که از جمع های کوچک تر و صمیمی تر شروع کنید.

سعی کنید در تمام مدتی که مواجهه را انجام می دهید حواس تان باشد که ممکن است در اوایل شروع فعالیت های اجتماعی اضطراب تان بیشتر شود، قلب تان تندتر بزند و عرق کنید، اما به فعالیت خود ادامه دهید و به خود بگویید همه انسان ها حتی بهترین سخنرانان و بازیگران در ابتدای فعالیت خود دچار اضطراب می شوند.

ممکن است هنگامی که می خواهید دست به کاری بزنید فکر کنید که بقیه افراد می فهمند که شما مضطرب شده اید، اما به خاطر داشته باشید که افراد به درستی از حالات درونی یکدیگر مطلع نیستند و نمی دانند که درون فرد مقابل چه می گذرد.

هنگامی که در موقعیتی ترسناک قرار گرفته اید و احساس می کنید که علایم قبلی مثل لرزش دست، تپش قلب و لرزش صدا به سراغ تان می آید، سعی کنید حواس تان را به چیزی بیرون از خود معطوف کنید.

فنون آرام سازی عضلانی را بیاموزید، تمرین کنید و در آن مهارت یابید. اگر مواجهه با موقعیت های ترسناک برایتان خیلی سخت است، می توانید ابتدا از تجسم ذهنی آن موقعیت همراه با آرام سازی استفاده کنید و سپس در موقعیت واقعی تمرین کنید.

اگر پیش از تمرین مواجه شدن با موقعیت ترسناک، واکنش خود و عواقب ناگوار پس از آن را پیش بینی کنید، خواهید فهمید که این پیش بینی ها به ندرت درست از آب درمی آیند.

و در آخر همیشه به خاطر داشته باشید که به علت ترس و اضطراب از برخی موقعیت ها خود را سرزنش نکنید، زیرا سرزنش کردن، مانع مواجهه شما با موقعیت های جدید می شود و همین امر باعث تداوم اضطراب تان خواهد شد.

کودکان بعد از یک سالگی دوست دارند با هر چیزی که به دستشان می رسد روی کاغذ خط بکشند...

بعد از گذشت مدتی خط خطی های بی معنی، تبدیل به تصاویر معنی داری می شوند که کودک نه تنها از سر بازی و سرگرمی آنها را رسم می کند، بلکه حکایت درون خود را با آنها بیان خواهدکرد. برای آغاز نقاشی کشیدن هیچ سن استانداردی وجود ندارد. بعضی بچه ها اصلا نقاشی نمی کشند و بعضی به ندرت دست به قلم می برند اما این موضوع ارتباطی به خوب یا بد بودن تخیل آنها ندارد. سوال های بسیاری در ذهن والدین وجود دارد. شاید این سوال ها ذهن شما را هم درگیر کرده باشد.

۱. همیشه باید بگوییم چه نقاشی زیبایی؟

این موضوع کاملا به مفهومی که از زیبایی داریم برمی گردد. اگر کودک شما تمام تلاشش را برای کشیدن یک طرح زیبا انجام داده، باید به او بگویید نقاشی اش زیباست. فراموش نکنیم نقاشی ها آینه رشد فرزندمان هستند. گاهی بی توجهی، بی حوصلگی و ناهماهنگی در نقاشی کودکان به چشم می خورد با این حال بهتر است قبل از بیان هر حرفی، در مورد آنچه می خواهیم بگوییم، فکر کنیم.

پیشنهاد: خود را همیشه مجبور به دروغ گفتن نکنید. اگر نقاشی کودکتان زیبا نیست، به او بگویید؛ اما با ظرافت و احتیاط، طوری که کودک دلسرد نشود.

۲. آیا باید نقاشی کودکان را نگه داشت؟

وقتی کودکتان نقاشی می کشد و آن را به شما تقدیم می کند، یعنی این هدیه مخصوص شماست. هدیه را به خصوص همان لحظه دور نیندازید. می توانید بعضی از آنها را نگه دارید و وقتی کودکتان بزرگ شد به او نشان دهید. البته فقط نقاشی هایی که به نظرتان زیباست نگه ندارید. ممکن است چیزی که به نظر شما جذاب و زیباست، به نظر او این طور نباشد.

پیشنهاد: نقاشی های کودکتان را حداقل برای یکی دو سال نگه دارید و بعد از این مدت آنها را دوباره به او نشان دهید. این کار به پیشرفت او در نقاشی کمک می کند.

۳. آیا می توان نقاشی کودکان را تحلیل کرد؟

نقاشی کودکان در واقع تولیدات ناخوداگاه آنها در طول روز است. شخصیت کودکان روز به روز در حال تغییر است. اگر امروز کودکی ۲ درخت بزرگ را در کنار ۲ درخت کوچک رسم می کند، شاید منظورش خانواده باشد شاید هم نه. لازم نیست همیشه به دنبال تحلیل نقاشی کودکان باشیم اما بهتر است به آنها توجه کنیم. اگر کودک صحنه جنگ یا سلاح یا خون می کشد، نباید فورا نگران شویم. همه ما از درون گرفتار سیاهی هستیم و باید به نوعی آن را بیرون بریزیم. اجازه بدهید آزاد باشد و نقاشی کند.

پیشنهاد: کودکان از طریق نقاشی احساساتشان را نمایان می کنند. اجازه بدهید خود کودک در مورد صحنه ای که کشیده برایتان حرف بزند.

۴ کودکم همیشه یک طرح ثابت می کشد؛ این طبیعی است؟

برخی بچه ها همیشه خانه می کشند یا همیشه طبیعت را رسم می کنند. در بیشتر موارد هدف آنها رسم زندگی روزمره یا چیزی است که به آن علاقه وافر دارند. تکرار رسم یک شکل جای نگرانی ندارد حتی برعکس مهارت آنها را افزایش می دهد و اعتماد به نفسشان را بالا می برد اما اگر فرزندانتان همیشه صحنه های سیاه و خشن رسم می کند و علایم دیگری نظیر نمره های پایین در مدرسه یا رفتار نامناسب در خانه می دانید، بهتر است به یک روان پزشک مراجعه کنید.

پیشنهاد: کودکان معمولا چیزی را بیشتر می کشند که بیشتر دوست دارند. شاید بین نقاشی های او و برنامه مورد علاقه اش در تلویزیون بتوانید ارتباطی پیدا کنید.

۵. آیا دست بردن در نقاشی کودکان درست است؟

آدمکی با ۸ انگشت، خورشیدی به رنگ قرمز... گاهی نقاشی کودکان چیزی فرای حقیقت است. در واقع کودکان آنچه از حقیقت می دانند، نقاشی می کنند نه آنچه را واقعا می بینند. برای آنها خانه همیشه سقفی مثلثی دارد گرچه در خانه ای با سقفی صاف زندگی می کنند. اگر کودکتان اجازه دخالت می دهد، می توانید در نقاشی او دست ببرید و یک گل، خانه یا آدم به آن اضافه کنید.

پیشنهاد: نگاه خودتان را به فرزندتان تحمیل نکنید. کودکان به خصوص در سن ۱۰ ۹ سالگی دوست دارند آنچه خود از واقعیت می بینند، ترسیم کنند. دخالت شما در نقاشی آنها می تواند باعث کاهش اعتماد به نفسشان شود.

اگر بیش فعالی تا سن خاصی ادامه یافته و درمان نشود، حتما کودک را در بزرگسالی به سمت رفتارهای پرخطر سوق می دهد.

حتما دیگر همه می دانیم که بیش فعالی در کودکان چه بیماری ای است و کودکان بیش فعال چه علائمی را از خود نشان می دهند؛ بی قراری، کم توجهی، بی دقتی و خیلی از علائم مشابه که البته اگر تا سن خاصی ادامه یافته و درمان نشوند، حتما کودک را در بزرگسالی به سمت رفتارهای پرخطر سوق می دهند.

البته شاید خیلی از والدینی که چنین فرزندانی دارند، هنوز نمی دانند که در برابر بیش فعالی کودک خود چه عکس العملی را باید نشان دهند. راهکارهای زیر ممکن است در این مورد به شما کمک کنند:

۱) فرزند شما همان کاری را انجام می دهد که شما انجام می دهید فرزندان شما برای این که چگونه در دنیای بیرون رفتار کنند، از رفتار شما الگو می گیرند. شما باید از رفتار خودتان برای راهنمایی فرزندتان کمک بگیرید.

اگر می خواهید فرزندتان کلمه «لطفا» را به کار برد، خودتان نباید استفاده از این کلمه را فراموش کنید. اگر می خواهید فرزندتان با صدای بلند صحبت نکند، باید صدای خود را همیشه در حد معقول نگه دارید. فراموش نکنید آنچه که در عمل ثابت می کنید، بسیار مهم تر از آن است که حرفش را می زنید.

۲) احساستان را به فرزندتان نشان دهید صادقانه به فرزندتان نشان دهید که رفتار او چه تاثیری در شما می گذارد. احساسات فرزند شما از خود شما تاثیر می پذیرد. شما برای فرزندتان شبیه یک آینه هستید. او احساسات و رفتار شما را دریافت می کند و بازتاب می دهد.

در سن ۳ سالگی کودک می تواند احساسات خود را به صورت واقعی نشان دهد. یک مثال ساده؛ وقتی شما می گویید: «من از این زندگی خسته شده ام» و با ضمیر«من» جمله را آغاز می کنید، به فرزندتان این امکان را می دهید که زندگی را از دیدگاه شما ببیند. بنابراین در انتخاب جملاتتان بسیار دقیق باشید.

۳) فرزندتان را به کار خوب تشویق کنید وقتی فرزندتان به گونه ای رفتار می کند که شما می پسندید، می توانید او را با جملاتی مثبت تشویق کنید. وقتی فرزندتان تکالیفش را به موقع انجام می دهد، به او بگویید: «من به داشتن پسر یا دختری مثل تو افتخار می کنم».

۴) دوستانه در مقابل فرزندتان زانو بزنید زانو زدن روی زمین به طوری که در مقابل فرزندتان قرار بگیرید، یکی از قوی ترین راه های ارتباط مثبت با او است. وقتی به فرزندتان نزدیک می شوید، به او اجازه می دهید تا از آهنگ صدای شما آنچه را که فکر می کنید، دریافت کند و بر آنچه مورد نظر شماست تمرکز کند. وقتی توجه او را به خود جلب کنید، دیگر لازم نیست با اجبار او را وادار به این کار کنید.

۵) برای فرزندتان یک شنونده خوب باشید گوش کردن به عقاید فرزندتان یکی از راه های کنترل کردن آنهاست. فرزند شما برای این که نمی تواند عقاید خود را خوب مطرح کند، دچار نا امیدی می شود. شما می توانید با یک جمله ساده از بروز این نا امیدی جلوگیری کنید؛ مثل «من می دونم تو چه احساسی داری و کاملا درکت می کنم». با این جلمه به او کمک می کنید که بر کشمکش های درونی خود غلبه کند. به او ثابت می کنید عقاید او مورد احترام شماست.

۶) به قولتان عمل کنید زمانی که بر اساس قول هایی که داده اید عمل می کنید، چه خوب و چه بد، فرزندتان به شما اعتماد خواهد کرد و به شما احترام می گذارد. بنابراین وقتی به او قول می دهید پس از مرتب کردن اتاقش او را به پارک می برید، باید به قولتان عمل کنید.

یا وقتی قول می دهید موقعی که با شما به کتابخانه می آید اگر آرام باشد او را به شهر بازی می برید، ولی او بر خلاف نظر شما عمل می کند، اصلا لازم نیست به او اعتراض کنید. فقط به آنچه که قول داده بودید، عمل نکنید. همیشه عمل کردن بسیار مهم تر از حرف زدن در مورد چیزی است.

۷) وسایل با ارزش را از دسترس فرزندتان دور نگه دارید وقتی عینک شما وسیله جالبی برای بازی در نظر فرزندتان است، فراموش نکنید که او نمی داند نباید با خیلی از وسایل ضروری بازی کند. کافی است این وسایل را از دسترس فرزندتان دور کنید.

۸) مرزهای مشخص بین خودتان و فرزندتان قرار دهید قبل از این که در امور شخصی فرزندتان دخالت کنید، بهتر است از خود بپرسید آیا این دخالت واقعا لازم است؟ بهتر است درخواست ها و دستورالعمل ها و پاسخ های منفی را به حداقل ممکن برسانید تا از بروز کشمکش های درونی و احساسات نا هنجار جلوگیری کنید.

۹) فرزند شما باید بداند که با داد و فریاد کاری از پیش نمی برد فرزند شما با داد و فریاد چیزی را از شما می خواهد ولی با توجه کردن به داد و فریادهایش او را بیشتر به این کار تشویق می کنید.

در این مواقع به او بگویید نه! یعنی نه! و تحت هیچ شرایطی این کار را برای او انجام نمی دهید. اگر به او بگویید نه یعنی نه، ولی آن کا را برای او انجام دهید، او عادت می کند برای درخواست کوچک ترین چیزی ناله و شکایت کند و می داند در نهایت موفق می شود. باید از ایجاد این حس در فرزندتان جلوگیری کنید و به او یاد دهید که باید قوی باشد.

۱۰) خواسته هایتان را مثبت و آسان با فرزندتان مطرح کنید اگر خواسته ها یتان را واضح و ساده با فرزندتان در میان بگذارید، او می داند که شما از او چه انتظاراتی دارید و تفکر او را در یک مسیر مثبت قرار می دهید. برای مثال به جای استفاده از حالت منفی جمله «در را باز نگذار» از حالت مثبت«لطفا در را ببند» استفاده کنید.

۱۱) به فرزندتان مسئولیت و فرصت تجربه دهید وقتی فرزندتان رو به رشد می رود، مسئولیت رفتارش را به خود او واگذار کنید و به او اجازه دهید تا مراحل طبیعی رشد رفتاری را خودش تجربه کند. لازم نیست که همیشه شما مسئولیت هایش را به او گوشزد کنید. با توجه زیاد به فرزندتان حس مسئولیت پذیری را از او سلب می کنید. شما باید به فرزندتان فرصت دهید تا خودش به نتایج منطقی برسد.

۱۲) هر چیزی را یک بار به فرزندتان بگویید و به او فرصت حرکت دهید انتقاد دائم از فرزندتان نه تنها کاری از پیش نمی برد بلکه فقط باعث خستگی خود شما می شود. اگر می خواهید فرزندتان با شما همکاری کند، بهتر است با یک بازی ساده از او بخواهید کاری را که می خواهید، انجام دهد.

در این بازی شما از فرزندتان در انجام کاری کمک می گیرید، از شماره یک تا شماره ۳ بشمارید، با توجه به کاری که به او سپرده اید زمان بین شماره یک تا۳ را در نظر بگیرید. اهمیت بازی را به او یادآوری کنید و شروع به شمارش کنید. در این فاصله او باید آن کا را انجام دهد.

۱۳) به فرزندتان ارزش دهید و به او نشان دهید که فرد مهمی است فرزند شما دوست دارد که در امور خانواده سهیم باشد. شما می توانید با واگذار کردن کارهای خیلی ساده منزل یا کارهایی که فرزندتان می تواند به سادگی از پس آنها بر بیاید، به او فرصت دهید تا نقش خود را به عنوان یک فرد مهم در امور خانه بازی کند.

این باعث می شود که فرزندتان اهمیت نقش خود را در خانه احساس کند. هر چه کارهای بیشتری به او بسپارید، او بیشتر تلاش می کند. سپردن کارهای بی خطر منزل به فرزندتان باعث می شود

▪ او تبدیل به فردی مسئول شود

▪ اعتماد به نفس در او به وجود آید

▪ به خود شما هم کمک کند.

۱۴) به فرزندتان فرصت دهید خودش از حقوقش دفاع کند در زندگی فرزند شما موقعیت هایی پیش می آید که او باید بتواند از حقوق خود دفاع کند. شما باید این موقعیت ها را به صورت ساده برای او فراهم کنید تا درصورت لزوم خود او بتواند از حقوقش بدون کمک شما دفاع کند.

۱۵) لبخند را به چهره فرزندتان هدیه دهید یکی دیگر از راه های کاهش تنش روانی و کشمکش های درونی فرزندتان این است که با او شوخی کنید. می توانید وانمود کنید که یک هیولای ضعیف هستید که او می تواند شما را شکست دهد یا صدای حیوانات را تقلید کنید. یک شوخی ساده لبخند را برای شما و فرزندتان به ارمغان می آورد.