Okul Öncesi Dönem (3-6 Yaş)
Bu yaşlar arasında çocuk beden ve kişilik bakımından bir hayli gelişir.Aile dışındaki kişilerle ilişki kurmaya yönelir ve kendi akranlarıyla oynamaktan zevk almaya başlar.Bu dönem bağımsızlık dönemidir.
Bu yaşlar arasında çocuk beden ve kişilik bakımından bir hayli gelişir.Aile dışındaki kişilerle ilişki kurmaya yönelir ve kendi akranlarıyla oynamaktan zevk almaya başlar.Bu dönem bağımsızlık dönemidir.Hayal dünyası oldukça geniştir.Hayal oyunları oynar hayal arkadaşlar edinir.Kendini güvende hissetmek istediğinde kullandığı battaniye,oyuncak bebeğini veya herhangi bir nesneyi yanından ayırmaya bilir.
Bağımsızlık duygu ve eğilimleri büyük ölçüde kendini gösterir.Bir yandan güçlenen bağımsızlık arzusu,bir yandan da büyüklerin dikkatini çekmek,sosyalleşmeyi kamçılar.Bu dönemde taklit yoğun birşekilde yaşanır.Anne-babayla özdeşim başlar.Onları gözlemleyerek onların yaptıklarını taklit ederek yeni davranış kalıpları geliştirir.
Genellikle kız çocuklar anneyi erkek çocuklar babayı taklit eder.
Aynı anda onlardan gelecek beğeni ve eleştirilerede önem verirler.Onların beğenisini kazanmak için çabalarlar.Hoş karşılanmayan davranışlardan uzak durmaya çalışırlar.Ebeveynler bu dönemi iyi kullanmalı yavaş yavaş kuralları benimsetme ahlak gelişimi ile igili iyi-kötü,doğru- yanlış,güzel-çirkin davranışları onlara anlatmak için en uygun dönem olduğunu bilmelidirler.Güzel davranışlar onaylanır ve takdir edilirse çocuk bunları tekrarlar ve hayata geçirir.
Bu dönemde onun özerklik tutkusuna saygı göstermelidir.Ancak hiç kısıtlama getirilmemeside doğru değildir.Arzuların ne pahasına olursa olsun yerine getirmek isteyen,başı boş bırakılmış bencil bir insan olmasınada yol açabilecek umursamaz davranışlar içerisindede olmamalıyız.Çocuğa karşı bu dönemde tutarlı,istikrarlı davranmalı zararsız davranışlarına müdahele etmemeli ancak bazı kurallara uyması gerektiğinide bilmeliyiz.
Anne baba bu dönemdeki çocuğu yola getirmek için dayak,korkutma,cezalandırma gibi baskıcı bir yöntem izlerlerse bu kezde çocuk doğal eğilimlerini sürekli bastırarak anne bebenın istediği gibi davranır.Tepkileri saldırganlık ve itiraz etme yerine aşırı uysal her şeye boyun eğen hiç bir direnme gösteremeyen edilgen bireyler topluda çoğalmış olur.
3-6 yaş oyun çağı olarak adlandırılacak kadar ouynun öne çıktığı bir dönemdir.Oyunlardada onun sosyal ve zihinsel gelişimini olumlu yönde etkileyecek tercihler yapılmalıdır.Elbiseleri kirlenecek,ortalık batacak endişesi ile oyun isteği engellenmemeli,oyunu onun için beslenme kadar önemli olduğu unutulmamalıdır.
3-6 yaş döneminde çocuk ancak somut şeyleri idrak edebilir.Örneğin bu dönemde Allah'ı insan şeklinde düşünürler.Kendi çocuklarımdanda bu konuda verebileceğim pek çok örnek var.Örneğin:Allah'ın boyu buzdolabından daha mı büyük düye sorarlar veya ayakkabı vitrininde gördüğü teşhir için konmuş büyük bir ayakkabıyı göstererek"Aaa anne bak Allah'ın ayakkabısı" gibi birçok örnek pek çok anne babanın hayatında yaşanmıştır.
Bu dönemde çocuk cinsel kimliğini fark ederek kız veya erkek olduğunu ayırt eder oyunlarında ve davranışlarında kendi cinsiyetinin özelliklerin gösterir.
Erkek çocuk babanın giyimini,traş oluş şeklini,konuşma biçimini taklit ederken kız çocuk ise annenin yemek pişirmesini,evi temizlemesini,komşularıyla muhabbetini taklit eder.Cinsel kimliğin oluşumunda anne babayla özdeşimin boyutu büyüktür.Bu sebeple ebeveynler çok dikkatli olmalı davranışlarına hareketlerine dikkat ederek karşılarında boş bir plak onları kaydediyormuş gibi dikkatle inceleyen bireyler olduğunun idrakinde olmalıdırlar.
Gelecekte toplumu oluşturan insanların ruh ve zihin yapılarının sağlıklı olması için bu dönem çocuklarının özerklik isteklerine saygı göstermeliyiz.Orta yolu bulup çocuğun özerkliğini bastırmadan kuralları benimsemesine yardımcı olmalıyız.Saldırgan,dediğim dedik,bir dediği iki edilmeyen bir çocuk özerkliğini kazanmış bir çocuk değildir.İlerki yaşantısında bencil,iç güdülerinin esir olmaya aday bir bireydir.Aynı şekilde anne sözünden çıkmayan,aşırı düzenli,uysal bir çocukta özrek değildir.Bu durum ebeveynlerin çok hoşuna gitsede böyle bir çocuk ilerde çekingen,kararsız,kendine dahi güveni olmayan,mutsuz bir birey olmaya adaydır.
Bu sebepden dolayı "insanların karakteri 6 yaşına kadar oluşur" hükmünün önemini bu dönemde hiç akıldan çıkarmamalıyız.
Zehra Turgut
Çocuk ve Dini eğitim
Çocuk Eğitiminde Uygun Mesajlar
Çocuk Eğitimi
Çocuklara İsim Koyma
Çocuğun Şahsiyeti
Çocuksuz evde bereket de olmaz
Çocukları Cezalandırmak
Çocuklarda kekemelik
