حجاب و عفاف
عفاف، حریم عاشقی(5)
نگاهی اجمالی به عملکرد سیما درباره حجاب و عفاف
پس از پیروزی انقلاب اسلامی و دگرگونی های گسترده سیاسی فرهنگی، حضور زنان در سیمای جمهوری اسلامی ایران شکل جدیدی به خود گرفت. حضور مناسب زنان در برنامه های سیما و رعایت نسبی مسئله پوشش و حجاب از منظر فقهی، در بیشتر برنامه ها از اراده قاطع مسئولان نظام حکایت می کند. این موضوع، یعنی رعایت محدوده شرعی پوشش، یکی از ویژگی های مثبت رسانه ملی کشورمان به شمار می آید. با این حال، برای یافتن راهکارهای مناسب به منظور فرهنگ سازی درباره حجاب و عفاف در جامعه، باید عملکرد کنونی سیما هرچند به صورت کلی بررسی و ارزیابی شود. عملکرد سیما را در دو زمینه قوت ها و آسیب ها می توان بررسی کرد.
1. قوت ها
الف) رعایت نسبی پوشش در بیشتر برنامه های تلویزیونی
از نقاط ارزشمند در برنامه های سیما، رعایت نسبی پوشش اسلامی و حفظ حریم روابط زن و مرد در سیماست. عواملی چون مجریان خبر، مجریان مجموعه های ترکیبی برنامه کودک و نوجوان و بازیگران مجموعه های تلویزیونی و... همگی به اصول شرعی در این موضوع پای بند هستند. به جرئت می توان گفت در میان کشورهای اسلامی، تلویزیون ایران، تنها تلویزیونی است که حریم روابط زن و مرد و پوشش اسلامی در آن رعایت می شود و تقریباً به دور از هرگونه صحنه های مبتذل و غیراخلاقی است.
ب) شخصیت پردازی از بازیگران باحجاب در برخی مجموعه های تلویزیونی
در برخی سریال های تلویزیونی از بانوانی که به پوشش اسلامی و حفظ حریم نامحرم مقید هستند، شخصیت پردازی خوب و مناسبی انجام می شود؛ یعنی افرادی را موفق، جذاب و تأثیرگذار نشان می دهند که شایستگی الگودهی به مخاطبان را دارند. به عنوان نمونه، از سریال «نرگس» می توان یاد کرد که در آن، شخصیت نرگس که آراسته به پوشش برتر یعنی چادر است، فردی موفق و سمپاتیک نشان داده می شود. درنتیجه، مخاطب به وی علاقه مند می گردد،
عملکرد او را زیر نظر می گیرد و مایل است سرانجامِ کار وی را بداند. این گونه شخصیت پردازی ها در الگودهی درست، نقش به سزایی دارند. ج) مصاحبه با بانوان باحجاب موفق در عرصه های اجتماعی
از دیگر نقاط قوت برنامه های سیما، دعوت از بانوان محجبه موفق در عرصه های گوناگون علمی، فرهنگی، ورزشی و... در مجموعه های ترکیبی و گفت وگو با آنهاست. حضور این گونه بانوان در مجموعه های زنده و نیز اجرای جذاب مجری و طرح پرسش های به جا و مناسب، در ترویج فرهنگ حجاب در مخاطبان بسیار مؤثر است. برای مثال، مجموعه «کوله پشتی»، مجموعه ای موفق در این زمینه است که می تواند الگوی مناسبی برای دیگر مجموعه های سیما باشد.
2. آسیب ها و مشکلات
در کنار نقاط قوت یادشده، برخی نقاط ضعف یا آسیب های اساسی نیز متوجه برنامه سازی است که نمی گذارد سیما رسالت خود را در زمینه ترویج فرهنگ حجاب و عفاف به طور کامل به انجام برساند. مهم ترین این آسیب ها عبارتند از: الف) ضعف برنامه ریزی و بی توجهی به ترویج پوشش اسلامی
از اشکال های مهم سیما در زمینه حجاب، ضعف برنامه ریزی دقیق و هماهنگ و نداشتن اهتمام جدّی در راه ترویج فرهنگ عفاف و پوشش اسلامی است. با وجود اینکه مجریان برنامه های تلویزیونی یا بازیگران مجموعه های نمایشی، حجاب و پوشش اسلامی را رعایت می کنند یا در برخی برنامه های مذهبی به ویژه در ایام ولادت یا شهادت معصومان(ع)، به حجاب کامل الگوهایی نظیر حضرت فاطمه(س) یا حضرت زینب(س) اشاره هایی می شود، تا کنون اقدام ویژه و برجسته ای که نشان دهنده برنامه ریزی هدفمند و گسترده در راه ترویج فرهنگ حجاب و عفاف باشد، انجام نشده است. بدین ترتیب از توان مندی و ظرفیت های بالای تلویزیونی برای فرهنگ سازی درباره حجاب، عفاف و لوازم آن به شایستگی استفاده نشده که البته این کار، نیازمند پژوهش ژرف و علمی است.
ب) نبود ضمانت اجرایی برای سیاست های کلان
از رهبر معظم انقلاب و مدیران ارشد سازمان ها، در زمینه حجاب و عفاف، هدف ها، اصول و سیاست های مناسبی تعیین کرده اند. با این حال، این اصول و سیاست ها کمتر ضمانت اجرایی داشته اند و در واقع، جذاب ترین و پرمخاطب ترین محصولات سازمان، بیشتر براساس طرح ها و ایده های سلیقه ای و شخصی برنامه سازان تهیه شده اند. به بیان دیگر، سیاست های سیما در زمینه حجاب و عفاف مشخص است، ولی به بخش تولید برنامه ها راه نمی یابد و این، نشان دهنده نبود وحدت و انسجام لازم در بخش سیاست گذاری های کلی با بخش تهیه و تولید برنامه هاست.
ج) تهران محور بودن سیما
یکی دیگر از اشکال های سیما، تهران محور بودن آن است؛ یعنی برنامه سازان، معمولاً استان تهران را محور تولید برنامه های خود قرار می دهند. در بسیاری موارد، این مسئله بر روند تغییر برخی هنجارها به ناهنجارها در کل کشور، سرعت می بخشد. البته طبیعی است که کلان شهر تهران خیلی سریع تر در معرض ناهنجاری های غربی مانند پدیده بدحجابی قرار گیرد. با اینکه مردم پاک سرشت و دین دار تهران همواره در بحران ها و مواقع حساس بیشترین خدمت را به نظام و اسلام کرده اند، ولی بدحجاب ها، با وجود معدود بودنشان، در خیابان ها بسیار دیده می شوند و بسیاری وقت ها مورد استفاده بسیاری از برنامه سازان قرار می گیرند. در نتیجه، نوع پوشش، مدل آرایش و چگونگی روابط اجتماعی که بی رویه مبنای تهیه بسیاری از برنامه های نمایشی و غیرنمایشی قرار می گیرند، از راه تلویزیون به سراسر کشور القا می شود.[2]
د) رعایت صرف پوشش ظاهری و غفلت از حیا و عفاف
در برنامه های تلویزیونی، حجاب و پوشش اسلامی را بازیگر رعایت می کند، ولی از مسئله حیا و عفت که باطن و روح حجاب است، بسیار غفلت می شود. در برخی فیلم ها یا مجموعه های تلویزیونی می بینیم که بازیگر زن، روسری، مقنعه یا چادر به سر دارد و به ظاهر گمان می شود که معیارهای دینی عفاف و حجاب رعایت شده است، ولی نگاه های معنادار و گاه عاشقانه، گفت وگوهای به شدّت محرک، روابط مخفیانه پیش از ازدواج و آرایش های غلیظ که همه از نمونه های رعایت نکردن عفت هستند، در فیلم جاسازی می شوند. ترویج حجاب در برنامه های سیما، افزون بر رعایت پوشش ظاهری، نیازمند نمایش آثار آن در سلوک و منش بازیگران نقش های زن و مرد نامحرم در ارتباط با یکدیگر است. در واقع، رعایت وقار و متانت در تعامل با نامحرمان، به منزله روح پوشش است و چنانچه کنترلی در رفتار بازیگران زن و مرد در برابر هم صورت نگیرد، پوشش به تصویر کشیده شده، کالبدی بی روح خواهد بود که هیچ گاه تأثیر عمیق در مخاطب نخواهد گذاشت.
ه) استفاده ابزاری از جذابیت جنسی زنان در برخی مجموعه های نمایشی
چنان که پیش از این گفته شد، پس از پیروزی انقلاب اسلامی در به کارگیری زن در سیما تحول اساسی به وجود آمد و زنان، به دور از هرگونه نقش های مبتذل، با پوشش کامل اسلامی در سیما حضور یافتند. به تدریج، به دلیل مطرح نشدن جایگزین های مناسب ایجاد جذابیت و تعیین نشدن برخی مرزها و ممنوعیت ها، بیشتر برنامه سازان به پیروی از فیلم سازان خارجی، برای جذب مخاطبان، از این اهرم استفاده کردند و زنان زیبا با آرایش های تند و غلیظ را به عنوان مهم ترین عامل جذابیت در فیلم ها و سریال ها به کار گرفتند. البته برخی از این موارد مربوط به تولیدات سیماست و بیشترشان مربوط به تولیدات داخلی خارج از سیماست که شاهد پخش آن از سیما هستیم. این نوع نگاه ابزاری به زن با روح حجاب و عفاف مغایرت کامل دارد..
و) تحقیر ضمنی شأن زنان باحجاب به ویژه چادری و بافرهنگ نشان دادن افراد بدحجاب (نمایش حجاب به عنوان امر قدیمی و سنتی) در برخی برنامه های نمایشی
گاهی سیما در برنامه های نمایشی خود، به بسیاری از نمادها و سنت های ارزشمند اسلامی و ملی بی توجه بوده یا به تضعیف آنها پرداخته است. برای نمونه، به کارگیری نماد چادر (حجاب برتر) که خود، یکی از مظاهر وقار، ابهت و عفاف زنان مسلمان است برای نقش های منفی و مشاغل سطح پایین جامعه مانند مستخدم و کلفت در فیلم ها و سریال ها، تأثیری بسیار مخرب در ایجاد نگرش منفی درباره حجاب و حتی مذهب داشته است. با تأسف، این رویکرد را در برخی مجموعه های تلویزیونی می بینیم که در آنها زنان چادری نقشی منفی یا عقب افتاده دارند و زنان مانتویی، زنانی تحصیل کرده، موفق، مؤثر و اجتماعی هستند. در این زمینه، آمار بالایی به دست آمده است. بنا بر ارزیابی به عمل آمده از ابتدای سال 80 تا پایان سال 83، در سریال های تلویزیونی، در 56 سریال، پوشش چادر، تحقیر یا تضعیف شده است. بدین شکل که پوشش چادر، خاص زنان فقیر، بی سواد، مستخدم، سال خورده، زنان درمانده و مفلوک مانند زنان بیوه و همسر مردان معتاد نشان داده شده یا از آن به عنوان پوششی برای حضور در قبرستان، مجالس عزا یا زندان استفاده شده است.[3]
ز) طرح روابط نادرست میان زن و مرد در مجموعه های نمایشی
در بیشتر مجموعه های تلویزیونی، روابط نادرست میان زن و مرد، پیاپی و جذاب به تصویر کشیده می شود، درحالی که این رویه با سفارش های دینی و اخلاقی در تعارض است. دوستی ها و انواع مراوده های صمیمی و نزدیک زنان و مردان نامحرم با یکدیگر، نگاه ها، شوخی ها، درد دل ها، حتی گذراندن شب در خانه یا محلی تنها (مورد اخیر در سریال های خارجی)، اموری است که همه برخلاف فرهنگ اصیل عفاف در اسلام است. گاهی در برخی فیلم ها یا سریال ها روابط دختر و پسر آن قدر محوری می شود که موضوع های اصلی فیلم تحت الشعاع قرار می گیرد و گاه فیلم پلیسی و جنایی هم که به طور طبیعی بیننده آن، منتظر صحنه های اکشن و خشن است، به یک قضیه عاشقانه ختم می شود. نمونه آن، سریال های خارجی مانند «گروه پلیس»، «هشدار برای کبرا 11» و نیز سریال های ایرانی نظیر «خانه پدری»، «بچه های خیابان»، «برای آخرین بار»، «طلسم شدگان» و «غریبانه» است. همچنین اختلاط مجریان زن و مرد در بسیاری برنامه ها مانند مجموعه های «صبح و زندگی»، «تصویر زندگی» و «سیمای خانواده»، به تدریج، خواسته یا ناخواسته فرهنگ عفاف و حیا را تضعیف می کند. با بررسی ضمنی نقاط قوت و ضعف نمایش عفاف و حجاب در برنامه های مختلف سیما، متوجه رسالت عظیم رسانه جمهوری اسلامی در جهت دهی به سوی هنجارها و ارزش های الهی هستیم. امید است راهکارهای عملی آن را مسئولان و برنامه سازان محترم فراهم آورند.
پی نوشت ها:
[1]. ... ای کسانی که ایمان آورده اید، اگر خداترس و باتقوا باشید، خدا برای شما تشخیص [حق از باطل و راه سعادت از شقاوت] را قرار می دهد و گناهان شما را می زداید و شما را می آمرزد و خداوند دارای فضل و رحمتی بزرگ است. (انفال: 29)[2] نک: فریبا علاسوند، «جستاری در آسیب شناسی حضور زن مسلمان در رسانه»، فصلنامه پژوهش و سنجش، ش 38 (ویژه رسانه و زن)، تابستان 1383، صص 126 و 127. [3]. نک: «نگاهی اجمالی به پوشش چادر در سریال های تلویزیونی ابتدای سال 80 تا پایان سال 83»، مرکز پژوهش های اسلامی صداوسیما، کد 294، 9/8/1384.
پنج شنبه 20/9/1393 - 18:21
حجاب و عفاف
عفاف، حریم عاشقی(4)
کتاب شناسی موضوع حجاب و عفاف
1. اکبری، محمود، مروارید عفاف، قم، انتشارات پارسایان، 1376، 152 صفحه.2. اکبری، محمدرضا، حجاب در عصر ما، تهران، پیام آزادی، 1380، 168 صفحه.3. حسینیان، روح الله، حریم عفاف (حجاب نگاه)، مرکز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامی، 1376، 196 صفحه.4. جلفایی، حمید احمد، حجاب برتر (بررسی جایگاه چادر در حجاب اسلامی)، انتشارات زائر، 1384، 176 صفحه.5. دهقانی، اکرم سادات، چادر و مقنعه از دیدگاه قرآن و حدیث، مرکز پژوهش های اسلامی صداوسیما، 1384، 162 صفحه.6. دعوتی، میرابوالفتح، سلام بر حجاب، نشر ایام، 1377، 261 صفحه.7. فتاحی زاده، فتحیه، حجاب از دیدگاه قرآن و سنت، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه، 1379، 216 صفحه.8. مطهری، مرتضی، مسئله حجاب، قم، انتشارات صدرا، 1374، 275 صفحه.9. محمدی، علی، حجاب در ادیان الهی، قم، نشر یاقوت، 1378، 266 صفحه.10. مهریزی، مهدی، آسیب شناسی حجاب، تهران، جوانه رشد، 1379، 88 صفحه.11. محمدی نیا، اسدالله، آنچه باید یک زن بداند، ورامین، مرکز علمی فرهنگی مسجد صاحب الزمان، 1374، 462 صفحه.12. محمدی اشتهاردی، محمد، پوشش زن در اسلام، تهران، معاونت روابط و تبلیغات ناجا، 1374، 118 صفحه. 14. هدایتی، محمدعلی، احیای حیا، قم، کوثر غدیر، 1382، 360 صفحه.
پنج شنبه 20/9/1393 - 18:19
حجاب و عفاف
عفاف حریم عاشقی(3)
آثار حجاب و عفاف
حجاب و پوشش، در جنبه های مختلف، آثار مثبت بسیاری دارد که در اینجا به مهم ترین آنها اشاره می کنیم:
آثار فردی حجاب
توفیق معنوی
حجاب زن، جلوه آشکار تقوای اوست و وی را از آثار تقوا بهره مند می سازد. وقتی زن تقوای جنسی را مراعات کند و خود را از نامحرم بپوشاند، وعده های الهی[1] که به پرهیزکاران داده شده است، درباره او محقق می گردد، حق و باطل را از هم تشخیص می دهد، راه سعادت را در زندگی می شناسد و گناهانش آمرزیده می شود.
حفظ کرامت و شخصیت والای زن
در جهان بینی اسلامی، انسان تنها جسم و تن نیست، بلکه جنبه ای دیگر به نام روح دارد که از جنبه جسمی برتر است. در مکتبی که بر این جهان بینی استوار باشد، دیدگاه ها درباره نقش زن، با دیدگاه مکتب های مادی به زن، بسیار متفاوت است. زن در این مکتب الهی، مربی جامعه است؛ کسی که مرد از دامن او به معراج می رود. زن به سبب نقش مهم و بزرگ تربیتی اش، زیربنای فضیلت های انسانی و ارزش های والای خلیفة اللهی در جهان است. او به برکت آموزه های انسان ساز اسلام، ارزش حقیقی خویش را به خوبی دریافته است و می خواهد انسانیت، ملاک ارزیابی شخصیتش قرار گیرد، نه ظواهر جسمانی و زنانگی. ازاین رو، اندام و زینت های وجودی خویش را در پرده حجاب محفوظ می دارد تا بتواند با ارزش حقیقی خویش و به اعتبار انسانیت و کرامت والای یک زن، در جامعه فعالیت کند.
پاسداری از امنیت زن
زن، با رعایت حجاب و عفت، مانع تحریک شهوت مردان بیگانه می شود و دزدان عفت و مردان هرزه و شهوت پرست را از طمع کردن به گوهر وجودش ناامید می سازد. درحقیقت، او با حجاب خویش، به آنان پیام می دهد که من، زنی هرزه و هرجایی نیستم. حجابم، از درونِ پاک و ایمان استوار خبر می دهد و گلی خوش بو هستم که عطر طراوتم را به گلستان خانواده ام ارزانی می دارم. من با حجابم، چشم ناپاک دلان را کور می سازم.
آثار حجاب در خانواده
بهره مندی از لذت های جنسی، به محیط خانواده اختصاص یافته و در چارچوب ازدواج، مشروع است. این مسئله سبب تقویت پیوند و نزدیک تر شدن ارتباط زن و شوهر و در نتیجه، استحکام بیشتر کانون خانواده می شود.
آثار اجتماعی حجاب
رعایت حجاب و پوشش مناسب در اجتماع سبب می شود جامعه از هرگونه لذت جویی های نامشروع پاک گردد و کام جویی های جنسی فقط در چارچوب خانواده و با ازدواج مشروع انجام شود.
کاهش مفاسد
حجاب و عفت زن، همواره خاک ریز و مانعی بزرگ در برابر موج وسوسه ها و کج روی هاست. شهوت های جنسی زمینه ساز بسیاری از مفاسد اجتماعی است که با حجاب زن، این زمینه ها از بین می رود. وقتی چشم ها نبینند و دل ها نخواهند، تحریکات جنسی، هیجان های کاذب و عشق های ناپایدار نیز از میان می روند و سلامت اخلاقی در اجتماع حاکمیت می یابد.
مبارزه با تهاجم فرهنگی.
حجاب ستیزی از برنامه های ثابت تهاجم فرهنگی غرب به شمار می رود. پوشش دینی، همواره هدف تیرهای زهرآگین فرهنگی دشمنان اسلام قرار داشته است. آنها همواره در برانداختن حجاب جدّیت کامل داشته اند؛ زیرا پوشش دینی، سدّی بزرگ در برابر تهاجم فرهنگی غرب است که آنها را از رسیدن به هدف های سودجویانه فرهنگی و اقتصادی شان باز می دارد. اگر قلعه مستحکم حجاب زن مسلمان فتح شود، راه بردگی جامعه اسلامی هموار می شود.
پنج شنبه 20/9/1393 - 18:18
حجاب و عفاف
عفاف، حریم عاشقی(2)
راهکارهایی برای فرهنگ سازی عفاف و حجاب در جامعه
1. تبیین فلسفه و ضرورت رعایت حجاب برای افراد؛2. سرمایه گذاری لازم برای جامعه پذیری و نهادینه کردن ارزش های اسلامی و انقلابی، از جمله پوشش و آرایش با جلب مشارکت عمومی؛3. برنامه ریزی فراگیر و هماهنگ برای مطرح کردن الگوها و ارزش های اسلامی مربوط به پوشش در سطح ملی و منطقه ای؛4. شناسایی و معرفی چهره های نخبه ایرانی و مسلمان در زمینه های مذهبی به عنوان الگو؛5. تشویق به استواری و ثبات در پای بندی به عقاید و معارف و ارزش های غنی فرهنگ خودی و زشت شمردن خودباختگی در مقابل فرهنگ بیگانه؛6. برانگیختن احساسات عمومی در برابر ارزش ها و واجبات در مناسبت های مکتبی؛7. توجه والدین و بزرگان به رعایت اخلاق دینی و معنوی؛8. جلوگیری از معرفی الگوهای غربی و غیراسلامی در رسانه ها و نشریه ها؛9. جلوگیری از درهم آمیختگی و ارتباط غیرضروری و گاه نامناسب مرد و زن در مراکز، نهادها، مؤسسه ها و گردهم آیی های رسمی و غیررسمی؛10. محور قرار دادن توسعه فرهنگی و انسانی به جای توسعه اقتصادی؛11. توجه به شأن و منزلت انسانی زنان و ارزش حجاب در تبلیغات و آثار ادبی هنری؛12. فراهم کردن زمینه های خداباوری و تقویت روحیه آخرت گرایی، برای حل مشکلات؛13. دوری از هرگونه اعمال سلیقه شخصی و پرهیز از افراط و تفریط در تبیین و آموزش احکام و دستورهای دین؛14. اصلاح عملکرد مسئولان نهادهای تربیتی؛15. نهادینه کردن فرهنگ دینی در نظام پرورشی، به دور از شعارزدگی؛16. اقدام مسئولان نهادهای تربیتی برای ایجاد راه های درست تحقق نشاط و شادابی در نسل جوان؛17. معرفی رنگ ها و مدل های متنوع در پوشش با رعایت موازین شرعی برای پاسخ گویی به سلیقه های مختلف؛ 18. آشنا کردن جوانان با توطئه ها، زمینه ها و روش های نفوذ فرهنگ غربی.
پنج شنبه 20/9/1393 - 18:17
حجاب و عفاف
عفاف، حریم عاشقی(1)
نقش خانواده در نهادینه کردن حجاب و عفاف در فرزندان
در ادبیات دینی، خانواده، گرامی ترین بنیان ها و زمینه ساز شکل گیری و حفظ شخصیت دینی شمرده می شود. خانواده زمینه ساز شکل گیری بنیان های شخصیت فرزندان، پرورش دهنده انسان های کارآمد و مقاوم، محل پرورش عواطف و عامل انتقال فرهنگ و ارزش ها به نسل بعدی است. از آنجا که رعایت عفاف و حجاب اسلامی یکی از ارزش های والای دین به شمار می رود و این مسئله به جنبه اعتقادی و رفتاری انسان مربوط است، نقش خانواده در القای این ارزش و نهادینه ساختن آن، دوچندان می شود.در زمینه نقش خانواده در نهادینه کردن حجاب و عفاف در فرزندان، به چند نکته باید توجه کرد:1. برگزاری کلاس های دانش افزایی از طریق انجمن اولیا و مربیان برای والدین و آموزش احکام شرعی عفاف و حجاب به آنها و توجیه شان درباره رعایت حریم عفاف در خانه و محیط های اجتماعی؛2. لزوم توجه بیشتر خانواده به سرمایه گذاری های معنوی در کنار سرمایه گذاری مادی؛3. آموزش خانواده ها با پخش نشریه ها و جزوه های خاص، برای درونی کردن فرهنگ عفاف و حجاب در دختران و آموزش غیرت به پسران؛4. پرهیز خانواده از افراط وتفریط در زمینه مسائل دینی؛5. آموزش معیارهای رفتار درست زن و مرد برای برقراری روابط انسانی و اجتماعی متعادل در خانواده و جامعه؛6. آشنا ساختن خانواده ها و جوانان با اصول ازدواج آسان و تشکیل خانواده در سنین پایین تر با توجه به شرایط اقتصادی جامعه؛7. لزوم رعایت اصول و ضوابط اسلامی و توجه به توصیه های دین پیش از بارداری، هنگام بسته شدن نطفه، دوران بارداری و رزق و روزی حلال به عنوان اولین و مؤثرترین راه پیشگیری از معضل های اخلاقی؛8. فراهم آوردن تفریحات سالم برای فرزندان به جای تفریحات ناسالمی همچون ماهواره، نوارهای مبتذل و مجالس لهو و لعب، برای جلوگیری از رواج فرهنگ لاابالی گری بین فرزندان که بی عفتی و بی حجابی از مظاهر آن است؛9. توضیح دادن پی آمدهای دنیایی و آخرتی بدحجابی و بی حجابی برای فرزندان؛10. توجه مادران به وضع پوشش کودکان در دوران کودکی، با توجه به معیارهای اسلامی پوشش و ایجاد نوعی انس و عادت در آنها؛11. لزوم احساس مسئولیت اعضای خانواده در برابر یکدیگر در زمینه پوشش و حجاب؛12. برقراری رابطه دوستانه و عاطفی مناسب با کودکان و نوجوانان و برآوردن نیازهای عاطفی آنها و معرفی الگوی مناسب در زمینه رعایت موازین شرعی در حجاب و عفاف و حفظ حریم نامحرم در رفتارهای اجتماعی؛13. تشویق و علاقه مند کردن کودک و نوجوان به آموزه های دین در زمینه حجاب و عفاف با شیوه های مناسب؛14. پرهیز از تحمیل عقاید و ارزش ها به کودک و نوجوان، بدون استدلال و توجیه استوار آنها؛15. احترام به شخصیت فرزندان و رعایت حقوق الهی آنها برای فراهم آوردن فضای عاطفی و صمیمی در خانواده. پنج شنبه 20/9/1393 - 18:16
حجاب و عفاف
حجاب و امنیّت اجتماعى
مقوله «پوشش و استتار بدن» به عنوان جزء جدایىناپذیر حیات انسانى و مصداق اصلى حجاب، امرى كاملاً مشهود و بىنیاز از تعدیل است. براى حجاب كاركردهایى در دو حوزه فردى و اجتماعى، قابل تصوّر است:
الف. كاركردهاى فردى:
همچون پاسخگویى به نیاز فطرى «خوداستتارى» و تأمین امنیّت در برابر گرما و سرما.
ب. كاركردهاى اجتماعى:
هویّتبخشى و ایجاد امنیّت اجتماعى از جمله این كاركردهاست، چراكه نوع پوشش و حجاب، نشاندهنده سنّتها، ارزشها و باورهاى یك جامعه است.
اسلام، حجاب را از مصادیق مهمّ تحقق امنیّت اجتماعى در جامعه معرّفى كرده است و چالشها، زمینهها و راهبردهاى بسیار مهمّى را براى شكوفایى ذهن نواندیش افراد جامعه در این مورد تبیین نموده است.
بر این اساس و به منظور آگاهى بیشتر از رابطه حجاب و امنیّت اجتماعى، ما برآنیم كه در این نوشتار جنبههاى مختلف این موضوع و اهمّیّت آن راتوضیح داده و تأثیر آن را در حفظ ارزشهاى دینى بیان كنیم.
به طور كلّى در این مقاله موارد ذیل مورد بحث و بررسى قرار گرفته است:
1. امنیّت اجتماعى، هدف اساسى وجوب حجاب.
2. امنیّت اجتماعى، فلسفه حقیقى وجوب حجاب.
3. پایههاى تحقق امنیّت اجتماعى در سایه حجاب بانوان.
4. آثار و فوائد حجاب اسلامى و تحقق امنیّت اجتماعى.
5. آثار سوء بد حجابى و انهدام امنیّت اجتماعى.
6. بیان نتیجه و ارائه راهكارها و پیشنهاداتى جهت تثبیت امنیّت اجتماعى در سیطره حجاب اسلامى.
گوهر اسلام، سعادت و نجات آدمى است و باورهاى دینى، احكام اخلاقى و فقهى در راستاى این غایت مهم نازل شدهاند. این آموزههاى هستمندانه و بایستى از خالق حكیمى تجلّى مىیابد كه به نیازهاى روحى و جسمى، مادى و معنوى، فردى و اجتماعى بشریّت، كاملاً آگاه است. احكام الهى مربوط به پوشش زنان نیز با این فلسفه و حكمت مدبّرانه صادر گردیده است.
زن با عنصر حجاب اسلامى، نه تنها به تهذیب، تزكیه نفس و ملكات نفسانى پرداخته و قرب الهى را فراهم مىسازد، بلكه باعث گسترش روزافزون امنیّت اجتماعى و ایجاد زمینهاى جهت رشد معنوى مردان مىگردد؛ همچنان كه خداوند سبحان، خطاب به پیامبر اكرم صلىاللهعلیهوآله مىفرماید:
«به مردان مؤمن بگو تا چشمان خود را از نگاه ناروا بپوشانند و فروج و اندامشان را محفوظ دارند، كه این بر پاكیزگى جسم و جان ایشان، بهتر است (1)».
همچنین مىفرماید:
«به زنان و دختران خود و به زنان مؤمن بگو كه خویشتن را با چادرهاى خود بپوشانند كه این كار براى آن است كه آنها به عفّت شناخته شوند تا از تعرّض و جسارت، آزار نكشند (در امنیّت كامل باشند) ؛ خداوند در حقّ خلق، آمرزنده و مهربان است(2)».
همانگونه كه ذكر گردید، حجاب و پوشش اسلامى براى مردان و زنان، تنها از كاركرد فردى برخوردار نیست و فقط براى ساماندهى خلقیّات و ملكات نفسانى آدمیان، مؤثر نمىباشد، بلكه از كاركرد اجتماعى نیز برخوردار است؛ غرایز، التهابهاى جسمى و معاشرتهاى بىبند و بار را كنترل نموده، بر تحكیم نظام خانواده مىافزاید. همچنین از انحلال كانون مستحكم و پایدار زناشویى جلوگیرى نموده و امنیّت اجتماعى را فراهم مىسازد. حال اگر كسانى با نگرش دینى، اسلامى یا با رویكرد جامعهشناختى و روانشناسى به چنین كاركردها و تأثیرات مطلوب، به ویژه تأمین امنیّت اجتماعى پى ببرند، نه تنها هدفمندانه، زندگى مىكنند، بلكه براى رفتارها و اندیشههایشان دست به گزینش مىزنند تا به اهداف متعالى الهى و انسانى دست یازند. از اینرو به مسأله حجاب نیز به عنوان راهبردى كارساز جهت تأیید و ترویج ارزشهاى اجتماعى، تأمینكننده سعادت آدمى و منشأ قرب الهى مىنگرند.
بنابراین، پوشش اسلامى به منزله یك حفاظ ظاهرى و باطنى در برابر افراد نامحرم، قلمداد مىشود كه مصونیت اخلاقى، خانوادگى و پیوند عمیق میان حجاب ظاهرى و بازدارى باطنى و از همه مهمّتر امنیّت اجتماعى را فراهم مىسازد و پیشینه آن به اندازه تاریخ آفرینش انسان است؛ چراكه پوشش و لباس هر بشرى، پرچم كشور وجود اوست. پرچمى كه وى بر خانه وجودش نصب كرده است و با آن اعلام مىدارد كه از كدام فرهنگ تبعیّت مىكند(3).
در سالهاى اخیر، روند شبهات درباره حجاب و پوشش اسلامى، شدت یافته است و مطرح شدن شبهات فراوان در زمینه حجاب برتر به همراه عوامل دیگرى مانند ضعف اعتقاد و عدم شناخت كافى از این مسأله و ضرورت آن موجب تهدید امنیّت اجتماعى و اُفت روند استفاده از مصادیق چنین حجابى در جامعه شده است، كه نتیجه اتّخاذ روش تخریبى بعضى مطبوعات و رواج پوششهاى نامناسب در مقابل نامحرمان است؛ لذا ما به منظور اینكه اسلام، مشوّق حجاب و پوشش كامل براى زنان و دختران در برابر افراد نامحرم است، به بیان هدف و فلسفه این مصداق مهمّ اسلامى و رابطه فراگیر و تنگاتنگ آن با امنیّت اجتماعى از جنبههاى مختلف مىپردازیم.
امید است كه راهكارهاى بیان شده در این زمینهها براى همه اقشار جامعه اسلامى به ویژه نسل جوان و اندیشمند، مفید باشد و عزمشان را براى عمل و گسترش آن، به نحو مطلوب و احسن، جزم نمایند تا امنیّت اجتماعى، تأمین شود. ثانیا نماد فرهنگى و ملّى بشریّت، درخشش روزافزون خود را حفظ نماید.
امنیّت اجتماعى، هدف اساسى وجوب حجاب
با توجه به آیات قرآن مجید، به خوبى مشخص و معیّن مىگردد كه هدف از تشریع وجوب حكم حجاب اسلامى دستیابى به تزكیه نفس، طهارت، عفّت و پاكدامنى جهت استحكام و گسترش امنیّت اجتماعى است.
«و اِذا سَأَلْتُموهُنَّ مَتاعا فَسْئلوهُنَّ مِنْ وَراءِ حِجابٍ ذلِكُم أطْهَرُ لِقلوبِكُم و قُلُوبِهِنَّ(4)».
چون نگاه نامحرم توسط مردان، باعث تحریك و تهییج جنسى آنان و در نتیجه منجر به فساد و ریشهكن نمودن امنیّت اجتماعى مىشود، خداوند در كنار دستور حجاب و پوشش بدن به بانوان، مردان را نیز امر به حجاب و پوشش چشم داده و نگاه به نامحرم را بر ایشان، حرام كرده است. چنانكه در اینباره از امام رضا علیهالسلام نقل شده است:
«حرّم النَّظَر الى شُعورِ النّساء المَحْجوبات بالاَزْواج و غَیْرهِنَّ مِنَ النّساء لما فیه مِنْ تَهْییجِ الرّجال و ما یَدْعوا التَّهْییج الى الفَساد و الدُّخول فیما لا یحلّ و لا یجمل(5)».
«نگاه به موهاى زنان باحجاب ازدواجكرده و بانوان دیگر، از آن جهت حرام شده است كه نگاه، مردان را برمىانگیزد و آنان را به فساد فرامىخواند در آنچه كه ورود در آن نه حلال است و نه شایسته».
از مجموع گفتار فوق روشن مىگردد كه هدف از وجوب حجاب اسلامى علاوه بر موارد مذكور، ایجاد صلاح و پیشگیرى از فساد، جهت تأمین و گسترش امنیّت اجتماعى است.
امنیّت اجتماعى، فلسفه حقیقى وجوب حجاب
یكى از فلسفههاى حقیقى وجوب حجاب، حفظ آرامش زن، مصونیّت جامعه از فساد و عمق و معنا بخشیدن به امنیّت اجتماعى با توسعه آن مىباشد. زیرا نفس آدمى، دریایى موّاج از تمایلات و خواستههاى اوست كه مهمترین آنها به خوراكىها، امور جنسى و مال و جاه و مقام، مربوط مىشود و بدون شك بالاترین خواستههاى مردان، تمایل به جنس زن است. در سخنان عرفا آمده است:
«أعْظَمُ الشَّهْوَة، شَهْوَة النّساء(6)»:
«بزرگترین خواستههاى مرد، رغبت به زنان است».
ارائه زیبایىها و مواضع بدن زن، به شهوت و طمع مردان، دامن مىزند و آنها را به یك كانون جدّى خطر، مبدّل مىسازد كه به سلب آرامش زن و امنیّت اجتماعى منتهى مىگردد. آنچه مىتواند از این ناامنى پیشگیرى كند، پوشش زن از چشمان گرسنه نامحرمان است كه با حجاب كامل اسلامى، عملى خواهد شد.
پوشش دینى، پیام عفت، شخصیّت و خداترسى زن مسلمان است و مردان جامعه نه تنها به چنین بانویى چشم طمع نخواهند داشت كه او را نیرویى بالفعل در هرچه وسعت بخشیدن امنیّت اجتماعى دانسته و نجابتش را مىستایند. در این صورت است كه زن نه تنها در سنگر حجاب خود، از تیر نگاههاى زهرآلود، سخنان آزاردهنده و برخوردهاى اراذل جامعه در امان خواهد بود، بلكه امنیّت و آرامش درونى خود و اجتماع خویش را برقرار خواهد كرد.
نكته معنوى و عرفانى قابل ذكر در این باب، پیام الهى آفریدگار هستى، خطاب به زنان است:
«اى زن! آگاه باش، دنیا خرابآبادى است كه هر نقطه آن به مینهاى شیطان و نگاههاى آلوده، ناامن گشته است. اما فرشتههاى حجاب در محفل انس و یاد خدا در امنیّتى بىنظیر به سر مىبرند كه دیگران از طعم آن بىخبرند(7)».
شب تاریك و بیم موج و گردابى چنین حایل كجا دانند حال ما سبكباران ساحلها
پایههاى تحقق امنیّت اجتماعى در سایههاى حجاب بانوان
پوششى كه اسلام آن را به عنوان یك حكم شرعى اعلام كرده است، یك عمل ظاهرى و گسسته از عوامل و پایهها نیست، بلكه حجاب، خیمه عفاف بانوانى است كه آن را بر پایههاى خود استوار نموده و باعث ترویج ارزش امنیّت اجتماعى مىگردند و به تحقق آن در جامعه اسلامى، كمك مىنمایند.
اكنون شایان ذكر است كه این پایههاى اساسى بیان گردد:
1. ایمان به خدا و جهان آخرت
از مهمترین عواملى كه بانوان توسط آن به آرامش روحى و روانى دست یافته و امنیّت اجتماعى جامعه را فراهم مىنمایند، این است كه وقتى زن به خداى تعالى و علم و حكمت او ایمان آورد و معتقد گردد احكامى كه براى بشریّت تشریع كرده، بودن نقص و داراى آثار مطلوبى است، از حكم الهى حجاب استقبال نموده، امنیّت اجتماعى جامعه را تضمین مىكند.
2. تقوا
پرهیزكارى بانوان، ضامن تأمین امنیّت اجتماعى است و تا این پایه محكم معنوى در قلب بانوان شكل نگیرد، حجاب را نوعى محدودیّت براى خود قلمداد نموده و امنیّت اجتماعى انسانها را تهدید مىنماید.
خانمى كه بداند تقواى الهى پادزهر بیمارى دلهاست كه حجابهاى تاریك جان را غرق مىكند و لانههاى هوس را برمىاندازد، آن را به كام جان خود مىریزد تا عالم جانش، گلستان گلهاى سلم، طاعت و تسلیم گردد و خیمه حجابش را برمىافروزد تا حافظ بوستان ارزشهاى خویشتن و آرامش درونى اجتماع خود شود.
3. آگاهى
شناخت سیماى زن، حقیقت حجاب، فلسفه و آثار آن از جمله پایههاى مستحكم پوشش دینى و تبلور امنیّت اجتماعى است. وقتى خانمى به پاسخ درونى خود كه چرا باید پوشیده باشم نایل شود، پایههاى حجاب دینى در او شكل گرفته و با آگاهى كامل به امنیّت اجتماعى ارزش مىبخشد و دوام آن را تضمین خواهد كرد. به طور كلّى، آگاهى زن نسبت به آثار مطلوب حجاب و مهمتر از آنها مسأله امنیّت اجتماعى باعث مىشود كه نه تنها احساس سنگینى از پدیده حجاب ننماید، بلكه از آن به خوبى استقبال نموده، وسوسههاى شیطانى را هیچ انگاشته و آرامش برونى و درونى اجتماع را وسعت مىبخشد.
همچنین این پیام اصیل و عرفانى را همیشه آویزه گوشهاى خود مىگرداند:
«خواهرم! سرزمین جانت را با خورشید آگاهى روشن كن تا بر زوایاى وجودت بتابد و آنچنان كه هستى خود را بشناسى، آنگاه دریابى كه حجاب بالههاى شنا به سوى سرچشمه هستى امنیّت فردى و اجتماعى كامل است و پوششهاى مهیّج وزنههاى سنگینى است كه زن را غریق ژرفاى مهیب دنیا نموده، امنیّت خود و جامعه خویش را برهم مىزند».
آثار و فواید حجاب اسلامى بر تحقق امنیّت اجتماعى
آثار و فواید حجاب اسلامى بر گسترش امنیّت اجتماعى، بسیار است كه برخى از آنها عبارتند از:
1. ایجاد آرامش روانى بین افراد جامعه.
2. جلوگیرى از تهییج و تحریك جنسى و خنثى نمودن لذایذ نفسانى.
3. كاهش چشمگیر مفاسد فردى و اجتماعى در جامعه اسلامى.
4. حفظ و استیفاى نیروى كار در سطح جامعه اسلامى.
5. حضور معنوىگرایانه زنان و مردان در محیط اجتماعى.
6. كاهش تقاضاى مدپرستى بانوان.
7. حفظ ارزشهاى انسانى، مانند عفت، حیا و متانت در جامعه.
8. مصونیّت زنان در همه زمانها و مكانها.
9. سلامت و زیبایى موقعیّت اجتماعى و فرهنگى مردان و زنان جامعه اسلامى.
10. هدایت، كنترل و بهرهمندى صحیح از امیال و غرایز انسانى.
11. مبارزه با تهاجم فرهنگى غرب.
12. از بینبردن فشارهاى اجتماعى نامشروع و نابهنجار(8).
اكنون به توضیح برخى از فواید مذكور مىپردازیم تا اثبات گردد حجاب از لوازم جدایىناپذیر و ابزارهاى اولیه و پایهاى جهت برقرارى مداوم امنیّت اجتماعى است.
ایجاد آرامش روانى در افراد جامعه
نفس آدمى دریایى از خواستنىها و تمایلات است. زمانى كه به چیزى رغبت پیدا كند همانند دریا، توفانى مىشود و تنها راه آرام شدن جزر و مد این دریا، رسیدن او به خواسته خویش است. لذا براى جلوگیرى از چنین موقعیت مهلك و درد طاقتفرسایى، حجاب؛ داروى درمانكننده و موجد امنیّت و صفاى روحى است. همانطور كه یك بانوى تازه مسلمان آمریكایى مىگوید: «سلامت روح مرد و جامعه با نوع و كیفیت پوشش زنان، رابطه مستقیم و غیرقابل انكار دارد(9)».
حفظ و استیفاى نیروى كار
اسلام با التفات ویژه به مسأله حجاب و پوشش زنان در محیط كار مىخواهد كه محیط اجتماع از لذتهاى ناهنجار جنسى، پاك شده و راه را جهت حفظ نیروى قدرتمند روحى و جسمى با حضورى معنوى در محل كار، بگشاید. در مقابل، بىحجابى و بدحجابى باعث سوق دادن لذتهاى جنسى از محیط كار و كادر خانواده به اجتماع و در نتیجه، تضعیف نیروى كار افراد جامعه و برهم زدن امنیّت اجتماعى آنان مىگردد(10).
مبارزه با تهاجم فرهنگى غرب
مبارزه با تهاجم فرهنگى، پدیده جدیدى نیست. در طول تاریخ بشر، جنگ فرهنگى، همیشه وجود داشته است. به عنوان نمونه، فرعون در برابر موسى علیهالسلام به جنگ فرهنگى متوسل شده گفت: »مىترسم آیین شما را دگرگون سازد، و یا در این سرزمین فساد برپا نماید!»(11). یكى از جنبههاى مهم تهاجم فرهنگى غربىها مبارزه با حجاب و از بینبردن امنیّت اجتماعى بوده و هست و این امر، مشخصا از زمان رضاخان شروع شد. به این صورت كه تحت عنوان متحدالشكل شدن، با حجاب به مبارزه برخاستند و پوشیدن لباس روحانیّت را قدغن، و مجالس عزادارى امام حسین علیهالسلام را نیز ممنوع كردند(12).
آنها همچنین به عنوان آزادى و هنر، انواع فساد و فحشا و ابتذال را ترویج دادند و حجاب را مانع اصلى این آزادى حقیقى معرفى كردند و امنیّت اجتماعى افراد جامعه را به خطر انداختند.
حفظ حجاب و امنیّت اجتماعى و درك رابطه مستقیم و عمیق این دو مقوله، راهكارها و فواید بسیار ارزشمندى را جهت مبارزه با تهاجم فرهنگى غرب ارائه مىدهند:
1. باعث تبلیغ فرهنگ ناب اسلامى و تشویق جوانان به ازدواجِ موفقِ اسلامى مىگردند.
2. جوانان را جهت تقویت روحیه و حفظ آرامش درونى به جاى سوقدادن به محیط فحشا و اعمال مبتذل، به شركت در فعالیتهاى هنرى، ورزشى، فرهنگى و مذهبى رهنمون مىشوند.
3. حفظ حجاب، نه تنها باعث ایجاد امنیّت اجتماعى فراگیر مىشود، بلكه جهت مبارزه با تهاجم فرهنگى، مسؤولان را از واردات كالاى تجملاتى، لوازم بهداشتى و آرایشى مبتذل نهى مىنماید(13).
آثار سوء بىحجابى و زوال امنیّت اجتماعى
بىحجابى یا حضور تحریك كننده زنان در جامعه، از آثار زیانبار اخلاقى، سیاسى، آخرتى و اجتماعى مختلفى برخوردار است كه یكى از مهمترین آنها زوال امنیّت اجتماعى است. بىحجابى با اثرات مهلك خود كه در ذیل آمده و شرح داده مىشود، باعث از بین رفتن بنیه اعتقادى و امنیّت اجتماعى بشریّت مىگردد.
1. سقوط شخصیّت
حجاب، قانون فطرت است و سرپیچى از قوانین فطرى، زن را از هویت او خارج مىسازد و خروج از هویت انسانى همان و سقوط از جایگاه بلند ارزشى شخصیتى همان. با افول شخصیّت زن، بىبندوبارى در جامعه رایج و نظام خانوادگى مختل مىگردد و در نتیجه امنیّت اجتماعى از افراد جامعه، سلب مىشود(14). سقوط شخصیت زن به دلایل زیر باعث اضمحلال امنیّت اجتماعى مىشود:
الف. زن با از دستدادن شخصیت خویش، ارزشهایش منهدم شده و هوسرانى را در جامعه رواج مىدهد، در نتیجه سلامت اخلاقى و به دنبال آن امنیت اجتماعى نیز كاهش مىیابد.
ب. زنان، با غفلت از اصول اخلاقى اسلام، مسایل جنسى را به محیط جامعه كشانده و زمینه گسترش گناه و از همپاشیدگى نظم اجتماع را به وجود مىآورند.
ج. زنان، با بىحجابى به معصیت كبیره خودنمایى گرفتار آمده و بىحیایى را در جامعه ترویج مىدهند، در نتیجه امنیّت اجتماعى، نابسامان گشته، از بین مىرود.
2. تزلزل خانوادهها
یكى از آثار زیانبار بىحجابى بانوان، تزلزل خانوادههاست، زیرا آنان با گسترش و رواج مسایل جنسى از خانواده به جامعه، مرتكب ظلمى فاحش و غیرقابل جبران اجتماعى مىگردند و روابط زناشویى در خانوادهها را متزلزل مىكنند، در نتیجه امنیّت خانوادگى با خطرات جدى از قبیل از همپاشیدگى بنیان خانواده و عقدهمند شدن مردان، روبرو مىشود و این مشكلات زیانبار به محیط جامعه كشیده شده، امنیّت اجتماعى را در نظام اسلامى با آشفتگى جدى مواجه مىسازد.
از دیگر آثار سوء بىحجابى و تأثیر آن در زوال امنیّت اجتماعى مىتوان به فقدان تعادل فكرى، روانى و اجتماعى افراد جامعه، ایجاد احساس بىمسؤولیتى در نسل جوان جامعه، از بینبردن انگیزههاى ازدواج مشروع در جوانان و تقویت احساس بىارزشى و پوچى انسانها اشاره نمود، كه به دلیل گستردگى بحث، از توضیح آنها خوددارى مىشود (ر.ك: مسأله حجاب، شهید مرتضى مطهرى، صص 95 - 80. حجاب و جامعه، زهرا حسینى موسوى، صص 70 - 9 و حجابشناسى، چالشها و كاوشهاى جدید، حسین مهدىزاده، بخش شبهههاى وارده در حجاب و پاسخهاى نغز آن از سوى دانشمندان اسلامى).
نتیجه
از مباحث بیان شده در این مقاله، به خوبى رابطه حجاب و امنیّت اجتماعى، آشكار مىگردد و نمایان مىشود كه اسلام، جهت حفظ امنیت اجتماعى، طرفدار حجاب بیشتر و حداكثر بانوان، به ویژه زنان و دختران جوان در بیرون از منزل و در مواجهه با نامحرم است. از دیرباز، بعضى از مصادیق حجاب برتر، مانند لباسهاى بلند، مقنعه و چادر مشكى، ضامن امنیت بوده و داراى اصل و ریشه قرآنى مىباشند. از این مقاله به خوبى این نكته فهمیده مىشود و به دست مىآید كه مسأله حجاب، یكى از مهمترین چارچوبهاى احكام الهى جهت تضمین سعادت فردى و اجتماعى بشریّت است و اینكه عدهاى با استفاده از شبهات و روشهاى القایى تبلیغ منفى، به جاى ارائهدادن طرح مشخص و جالبى براى ترویج الگوهاى مطلوب از حجاب اصیل و برتر، به جنگ روحى و روانى بر علیه زنان متدیّن و عفیف جامعه و اضمحلال امنیت اجتماعى اقدام مىنمایند، به سختى در اشتباه و گمراهى آشكارند و باید بدانند كه از اقدامات نابهنجار خویش سودى جز تخریب شخصیت درونى خود نخواهندبرد.
با توجه به واقعیّتهاى موجود از حجاب در جامعه، باید تمام ابزارهاى فرهنگساز از قبیل كتاب، مطبوعات و صدا و سیما به سوى ارزشهاى اسلامى كه یكى از بارزترین آنها رعایت پوشش و حجاب برتر و مطلوب و امنیت اجتماعى فراگیر است، هدایت شوند و همه افراد را به مهمترین وجهى رهنمون گردند.________________________________________
1. نور، 30.
2. احزاب، 59.
3. فرهنگ برهنگى و برهنگى فرهنگى، غلامعلى حداد عادل، ص 40.
4. احزاب، 53.
5. بحارالانوار، علامه مجلسى، ج 104، ص 34.
6. محجة البیضاء، ج 5، ص 177.
7. تحلیلى نو و عملى از حجاب در عصر حاضر، محمدرضا اكبرى، ص 14 - 16.
8. براى آگاهى بیشتر درباره آثار و فواید پوشش و حجاب و امنیّت اجتماعى، ر.ك: مجموعه مقالات پوشش و عفاف، دومین نمایشگاه تشخیص منزلت زن در نظام اسلامى.
9.ر.ك: آیین بهزیستى، ج 3، ص 219.
10.مسأله حجاب: استاد شهید مرتضى مطهرى، ص 94 - 84.
11. «..انّى أَخافُ أنْ یُبَدِّلَ دِینَكُم أو أن یُظْهِر فى الارض الفساد»، سوره مؤمن، آیه 26.
12.ر.ك: انقلاب یا بعثت جدید، حجةالاسلام هاشمى رفسنجانى، ص 17.
13.ر.ك: پژوهشى نو پیرامون انقلاب اسلامى، حمید دهقان، ص 182 - 180.
14.تحلیلى نو و عملى از حجاب در عصر حاضر، محمدرضا اكبرى، ص 190 - 193. منبع: ماهنامه درسهایى از مكتب اسلام الف
پنج شنبه 20/9/1393 - 18:15
قرآن
وَیَوْمَ یَعَضُّ الظَّالِمُ عَلَى یَدَیْهِ یَقُولُ یَا لَیْتَنِی اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِیلًا
و روزی است که ستمکار دست های خود را می‌گزد [و] می‌گوید ای کاش با پیامبر راهی برمی‌گرفتم
همه ستمکاران روزی بر زشتی کار خویش آگاه می‌شوند و چهره خود را به سبب آن ستم‌ها سیاه و ناموزون می‌بینند.
پس
انگشت حیرت به دهان می‌گیرند و آه می‌کشند که چگونه خود را از فرشتگان
خوبی و زیبایی محروم کردم و اینک با این چهره اگر مرا در بهشت برند نیز جز
خفت و خواری نخواهم دید.
این از الطاف خداوند است که مکرر آدمیان
را از وقوعِ نزدیک چنین روزی خبر می‌دهد تا شاید پیش از آنکه دیر شود چاره
ای بیندیشند و به جای دوستان اهریمن خوی با رسولان الهی و پیروانش یار
شوند.
این مسئله به خصوص درباره مطالعهٔ شرح حال بزرگان جهان به قلم
خود ایشان یا دیگران صادق است آن چنانکه گویی با یکی از نوادر نازنینان
جهان دوستی و انس و الفت دائم داشته است و چه افتخاری از این برتر.
شرح
حال مفصل بن جان سن ادیب و سخن شناس انگلیسی به قلم دوستش جیمز بازول یکی
از این جمله است: مطالعهٔ کتب آسمانی و تفکر در آنها و پیروی از آنها نیز
همراه شدن با رسولان است.
اصحاب ذوق دوستی را برترین موهبت الهی به
انسان دانسته‌اند زیرا عشق پادشاه خوبی است و دوستی نقطهٔ کمال عشق است و
اگر زوج عاشق و معشوق با هم به مقام دوستی برسند عشقشان به کمال است پنج شنبه 20/9/1393 - 16:11
كودك
كودكان
در دنیای رنگینی زندگی می‌كنند، با این وجود تشخیص دادن رنگها برای كودك
3-2 ساله كار ساده‌ای نیست. اگر به نقاشی‌های كودكتان توجه كنید، حتما
می‌بینید كه او گاهی آسمان را سبز و زمین را آبی می‌كشد...
ناراحت
نباشید این موضوع جای نگرانی ندارد. كودكان دیر یا زود رنگها را از هم
تشخیص می‌دهند. با این حال به شما كمك می‌كنیم راهكارهایی بیاموزید تا
كودكتان در این مرحله سریع‌تر قدم بردارد.
مفهومی ناملموس
درست
است كه كودكان رنگها و اسامی مربوط به آنها را دیر می‌آموزند اما این
مساله به آن معنی نیست كه دنیای اطرافشان سیاه و سفید است. از 18 ماهگی
بینایی یك كودك تقریبا مثل یك فرد بالغ است و به خوبی رنگها را از هم
تشخیص می‌دهد. او می‌تواند كاملا متوجه این موضوع باشد كه 2 شی یكسان 2 رنگ
مختلف دارند یا اشیای مختلف (تنه درخت، پایه میز، صندلی و...) پایه رنگی
یكسانی دارند. به مرور كه كودك بزرگ می‌شود مقایسه‌ها در ذهن او شكل
می‌گیرد و رنگها را بهتر می‌آموزد. با این حال شما می‌توانید او را در این
راه یاری كنید.
بازی‌های متفاوت
هر
نوع بازی كه كنجكاوی كودك را تحریك كند در آموزش رنگ به او موثر است.
پیشنهاد می‌كنیم یك ظرف بردارید و در آن میوه‌های مختلفی از جمله
گوجه‌فرنگی، آلوی زرد و كشمش بریزید. از او بخواهید آنها را با توجه به نوع
و رنگ جدا كند.
بار دیگر چند نوع میوه و سبزی تنها با دو رنگ
متفاوت انتخاب كنید و از او بخواهید تنها براساس رنگ آنها را از هم جدا كند
مثلا توت‌فرنگی و گوجه را در یك دسته و موز و آلو را در دسته دیگر قرار
دهد. اجازه ندهید فرزندتان از بازی خسته و دلزده شود. به موقع آموزش را
تمام كنید تا حوصله‌اش سر نرود.
دایره لغاتش را غنی كنید
شناخت
رنگها الزاما به معنی آموختن نام آنها نیست. اگر كودك شما توانسته رنگها
را بشناسد و آنها را از هم تفكیك كند، می‌توانید نام آنها را هم كم‌كم به
او آموزش دهید. این كار را به مرور و با كمك كارهای روزانه انجام دهید مثلا
وقتی لباس می‌پوشد توجه او را به رنگ قرمز كفش‌هایش جلب كنید یا وقتی در
پارك قدم می‌زنید با نشان دادن اردكی كه در دریاچه وسط پارك شنا می‌كند،
رنگ سفید را به او بیاموزید. سعی كنید كنار این مسایل رنگ‌های متضاد و
هارمونی‌دار را هم به او آموزش دهید، اما عجله نكنید. كودك به اندازه كافی
فرصت دارد تا این مسایل را یاد بگیرد.
منبع : salamat.ir
پنج شنبه 20/9/1393 - 16:8
ریزه کاری های خانه داری
می‌گویند خوردنش آرامش‌بخش است و برای تمدد اعصاب مفید، به افزایش خنده نیز كمك می‌كند و افسردگی را می‌كاهد.
زیبایی
و طراوت خاصی به برنج می‌بخشد و از همین رو، اغلب آشپزخانه‌ها به این
كالای ارزشمند مجهز است هر چند كه قیمت بالایی دارد و همچون طلا، گرمی و
مثقالی سنجیده می‌شود.
حتما حدس زده‌اید نامش چیست؛ آری، زده‌اید به خال، نامش زعفران است
برای اینكه زعفران شما بهتر رنگ بدهد می توانید از روش زیر كمك بگیرید :
درون یك استكان كوچك به مقدار مورد نیاز زعفران ساییده بریزید و دو قاشق غذا خوری آب جوش به آن اضافه كنید.
بعد
از اینكه برنج را آبكش كردید و داخل قابلمه ریختید استكان حاوی آب و
زعفران را در برنج فرو ببرید و دم كنی را روی قابلمه بگذارید.
با دم كشیدن برنج ، زعفران هم دم می كشد و بهتر رنگ می دهد
منبع : فان پاتوق
پنج شنبه 20/9/1393 - 16:6
اطلاعات دارویی و پزشکی
داشتن
یک دوره بارداری خوب و کم ریسک ، به عوامل مختلفی بستگی دارد ، یکی از مهم
ترین این عوامل زمان مناسب برای اقدام برای بارداری است. اینکه عمل لقاح
در چه فاصله ی زمانی پس از عادت ماهیانه انجام شود ، نقش مهمی در مناسب
بودن رحم برای پرورش جنین دارد.
تخمک‌گذاری چیست؟
تخمک‌گذاری
به زمانی گفته می‌شود که یک تخمک (یا در برخی موارد نادر بطور طبیعی بیشتر
از یک تخمک) از تخمدان آزاد می‌شود و این زمان را "دوره باروری” در سیکل
قاعدگی می‌نامند. هر ماه، یک تخمک در درون تخمدان شما به بلوغ می‌رسد.
هنگامی که اندازه آن به حد معینی رسید، تخمک از تخمدان آزاد شده و درونِ
لوله‌های فالوپ، به طرف رحم حرکت می‌کند. اینکه در هر بار، کدام تخمدان یک
تخمک آزاد می‌کند، نسبتا نامشخص است. آنچه مشخص است این است که وظیفه
تخمک‌گذاری در سیکلهای قاعدگی به صورت منظم و یکی در میان، بین تخمدانها
تقسیم نمی‌شود.
چگونه بهترین زمان باروری، با تخمک‌گذاری مشخص می‌شود؟
برای
اینکه بهترین نتیجه را بگیرید و حامله شوید، باید در مدت یک تا دو روز پیش
از تخمک‌گذاری تا 24 ساعت پس از آن، آمیزش داشته باشید. دلیل این امر آن
است که اسپرمها می‌توانند دو تا سه روز زنده بمانند، اما تخمک نمی‌تواند
بیشتر از 24 ساعت پس از تخمک‌گذاری به حیات خود ادامه دهد مگر اینکه لقاح
صورت پذیرد. اگر در حوالی زمان تخمک‌گذاری آمیزش داشته باشید، احتمال حامله
شدن شما افزایش می‌یابد و شما می‌توانید خوشحال باشید، زیرا شانس با شما
همراه است: در زوجهای معمولی که می‌توانند به صورت طبیعی بچه‌دار شوند، در
هر دوره 20% احتمال بارداری وجود دارد. حدودا 85% از خانمهایی که بدون
استفاده از یکی از روشهای جلوگیری از بارداری آمیزش دارند، ظرف یکسال حامله
می‌شوند.
شما می‌توانید با تعیین زمان دقیق تخمک‌گذاری، همچنین با
افزایش آگاهی خود در مورد تغییرات هورمونی و فیزیکی که در هر ماه در بدن
شما رخ می‌دهد، احتمال حامله شدن خود را افزایش دهید. همچنین شما می‌توانید
از این اطلاعات استفاده کرده و با خودداری از آمیزش در نزدیکی زمان
تخمک‌گذاری، از بارداری جلوگیری کنید. البته توجه داشته باشید که این روش،
بهترین روش جلوگیری از بارداری نیست و استفاده از آن ممکن است موفقیت آمیز
نباشد.
چگونه می‌توانم زمان تخمک‌گذاری و حداکثر آمادگی برای بارداری را تشخیص دهم؟
زمانی
را که دوره پریود بعدی شما آغاز می‌شود در نظر بگیرید، سپس 12 تا 16 روز
از آن کم کنید. این چند روز، همان محدوده زمانی است که احتمال تخمک‌گذاری
شما در آن بسیار زیاد است. برای خانمهایی که یک دوره کامل آنها 28 روز طول
می‌کشد، چهاردهمین روز معمول روز تخمک‌گذاری
است. برای استفاده از این روش،شما باید بدانید که دوره کامل شما معمول چند
روز طول می‌کشد. با این حال، بهترین روش برای تعیین زمانی که احتمال
باروری شما در آن حداکثر است این است که به وضعیت بدنی خود توجه کنید و روش
تشخیص نشانه‌های تخمک‌گذاری را فرا بگیرید.
تغییر در ترشحات دهانه رحم:
هر
چقدر روزهای بیشتری از دوره شما بگذرد، حجم این ترشحات افزایش پیدا کرده و
بافت آنها نیز تغییر می‌کند. این تغییرات، بیانگر افزایش سطح هورمون
استروژن در بدن شما است. هنگامی که این ترشحات شفاف، لیز و چسبنده باشد،
احتمال باردار شدن شما به حداکثر می‌رسد. به نظر بسیاری از خانمها، ترشحات
در این دوره مانند سفیده تخم مرغ است. این ترشحات در حالت طبیعی به عنوان
یک سد محافظ عمل می‌کنند، اما در زمان اوج توانایی باردار شدن در شما، این
ترشحات به اسپرم اجازه می‌دهند تا از مجرای رحم عبور کرده و به سمت رحم
بروند، سپس به طرف لوله‌های فالوپ حرکت کنند تا با تخمک شما برخورد نمایند.
افزایش دمای بدن:
پس
از تخمک‌گذاری، دمای بدن شما ممکن است بین 0.4 تا 1 درجه افزایش پیدا کند.
شما این تغییر را احساس نخواهید کرد، اما می‌توانید با استفاده از یک
دماسنج، "دمای پایه بدن” یا BBT خود را اندازه‌گیری کنید. دمای پایه بدن
یعنی دمای بدن در هنگام صبح و پس از بیدار شدن از خواب، پیش از آنکه هرگونه
فعالیتی انجام دهید. این افزایش دما بیانگر آن است که تخمک‌گذاری در بدن
شما انجام شده است، زیرا آزاد شدن یک تخمک منجر به تحریک و افزایش تولید
هورمون پروژسترون می‌گردد، که دمای بدن را افزایش می‌دهد.
زمان حداکثر
توانایی شما برای باردار شدن، دو تا سه روز پیش از این است که دمای بدن شما
افزایش پیدا کند. برخی از متخصصان بر این باورند که 12 تا 24 ساعت پس از
مشاهده اولیه افزایش دما نیز شما شانس باردار شدن را دارید، اما اکثر آنها
اذعان می‌کنند که این زمان برای حامله شدن خیلی دیر است. پس از تخمک‌گذاری،
یک تا دو روز طول می‌کشد تا سطح هورمون پروژسترون به حدی برسد که دمای بدن
شما را افزایش بدهد. اما از آنجا که تخمک تنها حداکثر 24 ساعت می‌تواند
زنده بماند، هنگامی که دمای بدن افزایش پیدا می‌کند، دیگر برای باردار شدن
خیلی دیر شده است،. به همین دلیل، متخصصان توصیه می‌کنند که دمای بدن خود
را برای چند ماه دقیقا زیر نظر گرفته و نموداری برای آن طراحی کنید تا
بتوانید الگوی افزایش دما را تشخیص داده و زمان احتمالی تخمک‌گذاری خود را
مشخص کنید. در این صورت می‌توانید به گونه ای برنامه ریزی کنید که دو تا سه
روز پیش از موعد افزایش دمای بدن خود، آمیزش داشته باشید.
درد در ناحیه پایین شکم:
حدودا
20% از خانمها می‌توانند تخمک‌گذاری و فعالیت مربوط به آن را احساس کنند،
که نشانه‌های آن می‌تواند از درد ملایم تا تیر کشیدن‌های شدید و ناگهانی
باشد. این حالت، که به آن میتل اشمرز mittelschmerz گفته می‌شود، ممکن است
از چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد.
تستهای پیش بینی کننده تخمک‌گذاری چگونه کار می‌کنند؟
این
تستها که در داروخانه ها یا فروشگاههای دیگر موجود بوده و بدون نسخه نیز
به فروش می‌رسند، افزایش هورمون LH را، که دقیقا قبل از تخمک‌گذاری رخ
می‌دهد، در ادرار شما تشخیص می‌دهند. استفاده از این تستها ساده‌تر بوده و
نتایج آنها نیز دقیق‌تر از دماسنجهای BBT است و می‌توانند تخمک‌گذاری را 12
تا 36 ساعت زودتر تشخیص داده و احتمال بارور شدن شما را در همان ماه اولی
که از این تستها استفاده می‌کنید به حداکثر برسانند.
اما این
دستگاهها خالی از اشتباه نیز نیستند. در مواردی نادر، آنها وجود LH را ثبت
می‌کنند. در واقع پاسخی که دستگاه به شما می‌دهد، یک جواب "مثبت” یا "منفی”
است، نه یک عدد. به این ترتیب نمی‌توان تضمین کرد که در صورت مثبت بودن
پاسخ، حتما تخمک‌گذاری انجام خواهد شد؛ در واقع میزان هورمون LH می‌تواند
با یا بدون آزاد شدن تخمک، افزایش پیدا کند. همچنین ممکن است افزایش میزان
این هورمون به صورت کاذب نیز اتفاق بیفتد، که دوباره سطح آن کاهش یافته و
پس از آن کمی مانده به تخمک‌گذاری مجددا افزایش پیدا می‌کند.
برای
به دست آوردن حداکثر دقت، راهنما و دستورالعمل تست را به دقت مطالعه و
پیگیری کنید. با این حال، اگر راهنمای تست به شما می‌گوید که اولین ادرار
خود در طول روز را تست کنید، ممکن است بهتر باشد که دومین ادرار خود را تست
کنید. ادرار شما در طول شب غلیظ می‌شود، که در نتیجه ممکن است نتیجه تست
"مثبت” ولی "کاذب” باشد.
دوره شما از اولین روزی که پریود آغاز
می‌شود، محاسبه می‌گردد. در صورتی که دوره شما 28 روزه باشد، تست را از روز
یازدهم آغاز کرده و به مدت 6 روز ادامه دهید؛ یا تست را به تعداد روزهایی
که شرکت تولید کننده دستگاه توصیه کرده است، ادامه دهید. در صورتی که دوره
شما بین 27 تا 34 روز است، روز تخمک‌گذاری شما ممکن است بین روزهای سیزدهم
تا بیستم باشد. تست را از روز یازهم آغاز کرده و تا روز بیستم ادامه دهید.
در صورتی که دوره شما نامنظم است، ممکن است به این نتیجه برسید که استفاده
از این تست نمی‌تواند آزمون مناسبی برای تشخیص زمان تخمک‌گذاری در شما
باشد.
منبع : مجله دکتر سلام
پنج شنبه 20/9/1393 - 15:59
