آبشارهای شوشتر(سیکاها) شوشتر در موقعیت جغرافیایی E4851 N3202 در استان خوزستان واقع است. سازه‌های آبی شوشتر در دوران ساسانیان، جهت بهره‌گیری از نیروی آب به‌عنوان محرک آسیاب‌های صنعتی ساخته شده است. در این مجموعه بزرگ، ساختمان آسیاب‌ها، آبشارها، کانال‌ها و تونل‌های عظیم هدایت آب و سیکا که محلی جهت استراحت و تفریح است قابل توجه و جالب هستند.


محوطه آبشارهای شوشتر در جنوب پل بند گرگر و خیابان شریعتی واقع شده است. دقیقا ًمشخص نیست كه این محوطه در چه زمانی بوجود آمده ولی شواهد موجود نشان می دهد كه احتمالاً در دوره ساسانی، خصوصاً در زمان سلطنت شاپور اول بنا شده است. طبق نوشته كتاب تذكره شوشتر، در زمان اردشیر بابكان (بنیانگذار سلسله ساسانی در سال 224میلادی) بخاطر اینكه آب را به شرق و جنوب شوشتر رسانده و كشاورزی منطقه را رونق دهند، ساخت رود گرگرشروع و تا سلطنت شاپور،فرزند اردشیر، ادامه یافت. بر روی این نهر، پل بند گرگر ساخته شد، كه نه تنها از طغیان آبهای اضافی جلوگیری می كرد، بلكه شهر شوشتر را با شرق آن ( مسجد سلیمان و اهواز) مرتبط می ساخت.

بطوری كه درگذشته نزدیك این پل بند، دروازه گرگر وجود داشت. درون محوطه آبشارها، حدود 40 آسیاب وجود داشت كه این آسیاب ها در بخش شمالی، شرقی و غربی قرار داشتند. از آسیاب ها برای تهیه آرد استفاده می شد.به مرور زمان بر اثر حوادث طبیعی (سیل و زلزله) وعوامل انسانی اكثر این آسیاب ها رو به تخریب نهادند.در حال حاضر آسیاب رضا گلاب توسط پایگاه میراث فرهنگی سازه های آبی تاریخی شوشتر، مرمت و در حال فعالیت می باشد.

در این مجموعه بزرگ، ساختمان آسیاب‌ها، آبشارها، کانال‌ها و تونل‌های عظیم هدایت آب و سیکا که محلی جهت استراحت و تفریح است قابل توجه و جالب هستند. در قسمت انتهایی ضلع غربی این مجموعه، سیکا قرار دارد که دسترسی به فضای درون آن از طریق چند پله دستکند میسر است.درون این فضا یک حوض 8 ضلعی با کانال‌های کوچک به چشم می‌خورد. آب این حوض از طریق یک جوی که از دیواره سیکا خارج می‌شود تأمین و از طریق دو کانال کوچک به درون رودخانه هدایت می‌شود.

این مجموعه جزئی از کانال‌های آبرسانی به آسیاب‌ها بوده که بعدها در دوره قاجار و در زمان حکومت محتشم (از حکام محلی) سدی در این مکان زده شده و در این مکان آب از یک قسمت داخل و وارد یک 8 ضلعی گود شده و سپس از این 8 ضلعی وارد دو کانال و از آنجا وارد رودخانه می‌شود.در مورد معنای «سیکا» نظرات متفاوتی ارائه شده است. لغت نامه دهخدا سیکا را نوعی مرغابی یا نوعی درخت و قومی از هندوان دارای مهب وشنو که شعبه‌ای از آیین بودائیست معرفی می‌کند.


مجموعه آسیاب‌ها و آبشارهای شوشتر در مسیر «رودخانه گرگر» که خود از شاهکارهای فنی و مهندسی اعصار کهن است، بنا شده است. رود گرگر کاملاً به صورت دستکند می‌باشد و احداث آن را به اردشیر بابکان، شاهنشاه ساسانی نسبت داده‌اند.در سفرنامه مادام ژان دیولافوآ باستان‌شناس نامدار فرانسوی از این محوطه به عنوان بزرگ‌ترین مجموعه صنعتی پیش از انقلاب صنعتی یاد شده است.

این محوطه مجموعه‌ای از سد، تونل‌ها، کانال‌های فرعی و آسیاب‌های آبی است که به صورت یک مجموعه صنعتی- اقتصادی بوده و جزئی از مجموعه بزرگ «سازه‌های آبی شوشتر» می‌باشد که در کتب تاریخی مکرراً به آن اشاره شده است.اساس کار مجموعه به این صورت است که سد گرگر مسیر رودخانه را مسدود کرده و سطح آب را برای آبگیری 3 تونل حفر شده در تخته سنگ بالا می‌آورد. تونل‌های سه گانه، آب را به مجموعه هدایت می‌کنند و به کانال‌های متعددی تقسیم می‌شوند که پس از گرداندن چرخ آسیاب‌ها، آب به صورت آبشارهایی به محوطه‌ای حوضچه مانند سرازیر می‌شود.

یکی از ویژگی‌های بسیار بارز مجموعه آسیاب‌ها و آبشارها مجاورت آن با بافت تاریخی شهر شوشتر است. این محوطه علاوه بر استفاده‌های صنعتی، در ایام کم آبی نیز، آب مورد نیاز ساکنین را تأمین می‌نمود. یک ویژگی بسیار زیبا و منحصر بفرد بصری نیز که در این مجموعه وجود دارد و جلوه‌ای خاص به آن می‌بخشد این است که آب حاصل از پساب آسیاب‌ها به صورت آبشارهای مصنوعی زیبا به محوطه‌ای حوضچه مانند می‌ریزد که منظره‌ای چشم‌نواز و دل‌انگیز را در مقابل دیدگان هر بیننده بوجود می‌آورد.

همچنین در محوطه پشت بند که محل آبگیری 3 تونل معروف «سه کوره»، «دهانه شهر» و «بلیتی» است نیز چشم انداز زیبایی به چشم می‌خورد. تونل‌های سه گانه در پشت «پل بند گرگر»، وظیفه انتقال حجم معینی از آب را برای به حرکت درآوردن پره‌های آسیاب برعهده داشته‌اند. مجموعه آسیاب‌ها و آبشارهای شوشتر با توجه به زمان ساخت از شاهکارهای فنی و مهندسی در جهان است. این شاهکار مهندسی هم در ایران و هم در جهان بی‌نظیر است.

 بِری ها به دلیل داشتن ویتامین C و سایر آنتی اکسیدان ها نقش مهمی در بهبود حافظه دارند. بنابراین توصیه می شود میوه های این گروه مثل توت فرنگی، تمشک و شاه توت در رژیم غذایی کودکان گنجانده شود. هر چقدر این میوه ها پر رنگ تر باشند مواد مغذی بیشتری دارند.

اهمیت رژیم غذایی در دوران کودکی تنها در سلامت و تعادل آن خلاصه نمی شود. علاوه بر حفظ این دو ویژگی، غنی سازی رژیم غذایی کودکان از نقطه نظر حفظ سلامت مغزی نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به بیان دقیق تر، در این سنین باید مواد غذایی مؤثر در بهبود عملکرد مغزی، حافظه و تمرکز مورد توجه واقع شوند. شبیه بدن، مغز مواد مغذی که از طریق غذا وارد بدن می شود را جذب می کند. در ادامه بهترین مواد غذایی مؤثر بر تقویت توان ذهنی کودکان بحث خواهد شد.

1-    غذای مغز: سالمون

ماهی های چرب مثل سالمون منبع بسیار غنی از اسیدهای چرب اُمگا 3 می باشند و برای رشد و عملکرد مغزی مورد نیازند. دریافت مقادیر کافی این اسیدهای چرب موجب تقویت مهارت های ذهنی کودکان می شود. ساندویچ ماهی سالمون با نان گندم سبوس دار می تواند گزینه مناسبی در برنامه غذایی کودکتان باشد.

2-    غذای مغز: تخم مرغ

تخم مرغ منبع غنی پروتئینی است و زرده آن حاوی کولین است.  کولین یک ماده مغذی مهم برای تقویت حافظه بشمار می رود. غنی سازی برنامه غذایی کودکان با تخم مرغ به ویژه در وعده صبحانه و پیش از مدرسه نقش بسزایی در تقویت قوای ذهنی آن ها دارد.

3-    غذای مغز: کره بادام زمینی

به طو معمول، کودکان به کره بادام زمینی علاقه دارند. بنابراین می توان این ماده غذایی را به صورت یک میان وعده مناسب حاوی ویتامین E ( آنتی اکسیدانی که از غشاء عصبی محافظت می کند) برای یکی از زنگ های تفریح کودکان در مدرسه در نظر گرفت. علاوه براین این ماده غذایی حاوی تیامین ( ویتامین 1 B )نیز می باشد که برای سلامت مغزی مفید است. گلوکز موجود در آن نیز برای مغز انرژی فراهم می کند.

4-    غذای مغز: غلات کامل

غلات کامل مثل نان های سبوس دار حاوی گلوکز هستند و انرژی مغز را تأمین می کنند. غلات کامل حاوی ویتامین 1 B نیز هستند که برای سلامت دستگاه عصبی مفیدند. جو نیز یکی از غلات مفید در تأمین انرژی و سوخت مغزی است. جو حاوی فیبر است که موجب حس سیری و پُری کودک شده و از این رو مانع از هله هوله خوری آن ها به ویژه در مدرسه می شود. علاوه براین، منبع بسیار خوب ویتامین های  گروه B و روی می باشد که نقش مهمی در عملکرد مغزی کودکان دارند.
 
5-    غذای مغز: خانواده بِری ها

بِری ها به دلیل داشتن ویتامین C و سایر آنتی اکسیدان ها نقش مهمی در بهبود حافظه دارند. بنابراین توصیه می شود میوه های این گروه مثل توت فرنگی، تمشک و شاه توت در رژیم غذایی کودکان گنجانده شود. هر چقدر این میوه ها پر رنگ تر باشند مواد مغذی بیشتری دارند.

6-    غذای مغز: انواع لوبیا

لوبیاها به عنوان غذای مفید در سلامت قلبی مورد توجه قرار دارند. با وجود این به دلیل داشتن پروتئین، کربوهیدرات های پیچیده، فیبر، ویتامین و مواد معدنی در سلامت مغزی کودکان نقش مهمی دارند. این گروه غذایی انرژی زیادی را تأمین می کنند. لوبیای قرمز در مقایسه با انواع دیگر حاوی اسیدهای چرب اُمگا3 بیشتری است که در سلامت مغزی کودک ضروری می باشد.

7-    غذای مغز: شیر و ماست

ویتامین های گروه B برای رشد بافت مغزی ضروری هستند، علاوه براین آن ها به عنوان یک ناقل عصبی و آنزیم  نیز عمل می کنند. فرآورده های لبنی منبع خوبی برای این گروه ویتامینی بشمار می روند. شیر کم چرب یا ماست منبع خوب پروتئین و کربوهیدرات هستند. این گروه غذایی حاوی ویتامین D نیز هستند. باید خاطر نشان شود که نیاز به ویتامین D در کودکان و نوجوانان در مقایسه با بالغین بیشتر است.

8-    غذای مغز: گوشت بدون چربی

گوشت قرمز منبع خوب آهن است که در تأمین انرژی و تمرکز کودکان نقش دارد. علاوه براین، حاوی روی نیز می باشد که به حافظه کمک می کند.

عصر ایران

 مغز مرکز فرماندهی بدن انسان محسوب می شود که از ساختار و عملکردی پیچیده برخوردار است. پیچیدگی مغز همواره آن را به عضوی جذاب برای دانشمندان و پژوهشگران برای کشف جنبه های پنهان آن مبدل کرده و با پیشرفت علم این بخش مرموز از بدن انسان نیز بیش از پیش در کانون توجه قرار گرفته است. در ادامه نکاتی درباره این اندام کلیدی که شاید از آنها آگاهی نداشته باشید را ارائه می کنیم.

مغز انسان بزرگ است


میانگین وزن مغز یک انسان بالغ بین 1.3 و 1.4 کیلوگرم است. حدود 80 درصد از محتویات جمجمه را مغز تشکیل می دهد در شرایطی که فضای باقیمانده را به میزان برابر خون و مایع مغزی نخاعی تشکیل می دهند. اگر مغز، خون و مایع مغزی نخاعی را مخلوط کنید چیزی در حدود 1.7 لیتر می شود.

اما مغز انسان در حال کوچک شدن است

درباره اندازه بزرگ مغز خود هیجان زده نشوید زیرا انسان ها در پنج هزار سال پیش دارای مغزهایی به مراتب بزرگتر نسبت به امروز بوده اند. به گفته "جان هاوکس" از دانشگاه ویسکانسین، ما از داده های باستان شناسی و با توجه به بررسی های صورت گرفته دریافته ایم که مغز انسان حدود 150 سانتیمتر مکعب از میانگین 1,350 سانتیمتر مکعب کوچک شده است.

پژوهشگران اطلاع دقیقی از علت کوچک شدن مغز انسان ندارند اما برخی نظریه ها به روند تحول برای کارایی هرچه بیشتر اشاره دارند. برخی دیگر به کوچک‌تر شدن جمجمه در نتیجه مصرف غذاهایی که جویدن آنها آسان است و عدم نیاز به آرواره های بلند و قدرتمند اشاره داشته اند. اما دلیل این روند هرچه باشد اندازه مغز به طور مستقیم با هوش و عقل رابطه ندارد و از این رو شواهدی مبنی بر خوش فکرتر بودن مردم باستان نسبت به انسان های امروز وجود ندارد.

مغز نیزمند انرژی فراوان است

مغز مدرن یک دستگاه انرژی‌سوز واقعی است. این اندام حدود 2 درصد از وزن بدن را تشکیل می دهد اما حدود 20 درصد از اکسیژن موجود در خون و 25 درصد از گلوکز در حال گردش در جریان خون ما را مصرف می کند.

چین و چروک ها ما را هوشمند می سازند

رازی که در پس معرفی انسان به عنوان گونه ای هوشمند وجود دارد ممکن است در چین و چروک های مغز نهفته باشد. سطح مغز انسان با شکاف هایی عمیق، شیارهایی کوچکتر به نام Sulci و برآمدگی هایی به نام Gyri به هم پیچیده است. این سطح به نام قشر یا کورتکس مغز شناخته می شود و منزلگاه حدود 100 میلیارد نورون یا سلول های عصبی است. سطح تو در تو و پیچ خورده اجازه می دهد مغز درون فضای محدود جمجمه قرار بگیرد و از قدرت پردازشی بالایی نیز برخوردار باشد.

بیشتر سلول های مغزی ما نورون نیستند


نورون ها تنها 10 درصد از سلول های مغزی ما را تشکیل می دهند. 90 درصد باقیمانده که حدود نیمی از وزن مغز را تشکیل می دهند گلیا نامیده می شود که در زبان یونانی به معنای "چسب" است. دانشمندان علوم اعصاب در گذشته فکر می کردند گلیا ماده چسبناکی است که نورون ها را کنار یکدیگر نگه می دارد. اما پژوهش های جدید نشان داده اند گلیا عملکردی فراتر از این دارد. دامنه وظایف این سلول های گمنام از پاکسازی انتقال دهنده های عصبی بیش از حد تا تامین حفاظت ایمنی برای توسعه و تعدیل رشد و عملکرد سیناپس ها (اتصال های بین نورون ها) را شامل می شود.

مغز باشگاهی منحصر به فرد است

اجتماع سلول ها در سیستم خونی مغز که به نام سد خونی مغزی شناخته می شود تنها به تعداد اندکی از مولکول ها اجازه ورود به خلوتگاه داخلی سیستم عصبی را می دهد. پروتئین های ویژه در این مانع مواد مغذی ضروری و مواد لازم دیگر را به داخل مغز انتقال می دهند. سد خونی مغزی از مغز محافظت می کند اما همچنین می تواند از ورود داروهای نجات بخش نیز جلوگیری کند. پزشکان برای درمان تومورهای مغزی می توانند از داروهایی برای باز کرن فضای بین سلول ها استفاده کنند اما این شرایط مغز را به طور موقت در برابر عفونت آسیب پذیر می کند. یکی از روش های جدید برای مقابله با این شرایط می تواند استفاده از نانوفناوری باشد.

مغز ابتدا در قالب یک لوله شکل می گیرد

سه هفته پس از لقاح، ورقه ای از سلول های جنینی به نام صفحه عصبی تشکیل شده و لوله عصبی شکل می گیرد. این بافت به سیستم عصبی مرکزی مبدل خواهد شد. لوله عصبی رشد می کند و طی سه ماه نخست تقسیم می شود. گلیا و نورون ها تا سه ماه دوم تشکیل نمی شوند. حتی پس از این مدت نیز چین خوردن مغز آغاز نمی شود. در هفته بیست و چهارم، تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) تنها چند شیار نوپا روی سطح صاف مغز را نشان می دهد. با آغاز سه ماه سوم در هفته بیست و ششم شیارها عمیق‌تر می شوند و مغز به تدریج شکلی شبیه به آن چه می شناسیم می یابد.

تغییر مغز هرگز متوقف نمی شود


در گذشته باور بر این بود زمانی که انسان به بزرگسالی می رسد مغز تمام توانایی خود برای ایجاد ارتباطات عصبی جدید را از دست می دهد. تصور می شد این توانایی که به نام پلاستیسیتی نامیده می شود به دوران نوزدای و کودکی محدود است.

اما در سال 2007، مطالعه ای که درباره یک بیمار سکته مغزی انجام شد، نشان داد مغز وی با آسیب وارده به اعصاب حامل اطلاعات دیداری از طریق دریافت اطلاعات مشابه از اعصاب دیگر سازگار شده است. پس از آن چندین مطالعه دیگر نشان دادند موش های بالغ می توانند نورون های جدید تولید کنند. در همین حال، پژوهش درباره مدیتیشن نشان داد که آموزش شدید روانی می تواند هم ساختار و هم عملکرد مغز را تغییر دهد.

مغز زنان و مردان متفاوت نیست

فرهنگ عامه به ما می گوید مغز زنان و مردان متفاوت است. اگرچه هورمون های زنانه و مردانه بر رشد و توسعه مغز تاثیر می گذارند و مطالعات تصویربرداری تفاوت در شیوه احساس درد در زنان و مردان، اتخاذ تصمیم های اجتماعی و مواجهه با استرس را نشان داده اند اما در بیشتر موارد مغز زنان و مردان و نیروی مغزی آنها مشابه است. مطالعه ای که طی سال 2010 در نشریه سایکولوجیکال بولتن منتشر شد با حضور نیم میلیون پسر و دختر از 69 کشور جهان هیچ گونه شکاف و تفاوت کلی در توانایی ریاضی شرکت کنندگان را نشان نداد.

عصر ایران

در ادامه12 ایده جالب برای پرده که خودتان می توانید به راحتی در منزل درست کنید برایتان قرار داده ایم.


لازم نیست هر بار که می خواهید پرده خود را عوض کنید جیب خود را خالی کنید. یک قطعه کوچک از پارچه ای زیبا و دوست داشتنی به راحتی می تواند تبدیل به این پرده های عمودی ساده بشود.


حتی می توانید با ایجاد تغییراتی کوچک و جزئی در همین پرده موجود، نمایی نو به پنجره خود بدهید در این تصویر می بینید که با اضافه کردن نوارهای طلایی نمای تیره پرده به کلی متفاوت شده است.


در این تصویر می بینید که اضافه کردن نوارهای پوم پوم نئونی به پرده سفید ساده با طرح راه راه افقی، پرده را به کلی تغییر داده است.


4.طرح چهل تکه نیز ایده جالبی است کافی است کمی در انتخاب طرح و رنگ ها دقت کنید تا نتیجه ای هیجان انگیز بگیرید. عبور نور خورشید از این پارچه ها حالتی شبیه به شیشه های رنگی به اتاق شما می دهد.


5.دستمال های حوله ای نازک مخصوص آشپزخانه نیز نمای جالبی به پنجره های آشپزخانه شما می دهد.


حتی می توانید با استفاده از تکه های چوب برای پنجره خود سر دری درست کنید و آن را یادآور یکی از خاطره های مشترک اعضای خانواده قرار دهید.


ساده ترین راه را انتخاب کنید. تکه ای پارچه را به سادگی به پنجره وصل کنید.


اگر پنجره های بدون پرده را دوست دارید اما نمای ساده شیشه را نمی پسندید می توانید با استفاده از اسپری رنگی روی شیشه طرح بزنید.


حتی می توانید تکه های تور را روی شیشه دکوپاژ کنید.

می توانید از تکنیک ها رنگرزی نیز استفاده کنید مثلا تکنیک رنگ رزی گرهی. رنگرزی گرهی شیوه‌ای مخصوص در رنگرزی است که نتیجه آن ایجاد نقش و نگارهای متنوع و رنگارنگ بر روی پارچه می‌باشد. در این سبک رنگرزی در برخی از قسمت‌های پارچه موانعی ایجاد می‌شود و بدین گونه رنگ به آن قسمت‌ها نرسیده و در نتیجه اشکال متنوع و خاصی بر روی پارچه ایجاد می‌شود. رنگرزی گرهی بیشتر بر روی الیاف طبیعی انجام می‌شود. روش‌های ایجاد موانع عبارتند از: تا کردن، گره زدن و پیچاندن پارچه و همچنین استفاده از نخ‌ها و طناب‌های لاستیکی و پلاستیکی و بستن پارچه به وسیله آنها.


می توانید از دوختن نوارهای چین خورده پارچه نیز استفاده کنید.

کار جالب دیگری که می توانید انجام دهید این است که چیزی که معمولا برای پوشاندن پنجره در بیرون ساختمان استفاده می شود، داخل خانه بزنید.

سایت نیکو