مهارت‌های زندگی > شهروندی - الهام مرادی:
خانه‌های بزرگ حیاط‌دار، با حوض‌های آبی‌رنگ و ماهی‌های قرمز و بالکن‌های چند‌در‌چند دلباز و باغچه‌های کوچک دوست‌داشتنی قسمتی از خاطرات ما هستند که روزبه‌روز بیشتر فراموش می‌شوند، برای همین اغلب ما هنوز که هنوز است، بعد از این همه سال، نتوانسته‌ایم با زندگی در آپارتمان‌ها کنار بیاییم و تا فرصت می‌یابیم فیلمان یاد هندوستان همان خانه‌های قدیمی می‌کند.
به‌طور كلی سكونت در مجتمع‌های مسكونی و زندگی تنگاتنگ با دیگر شهروندان ادبیات و فرهنگ خاص خود را می‌طلبد و نبود آشنایی با این موارد و رعایت آنها موجب بروز مشكلات و اختلاف‌های فراوانی بین اهالی یك آپارتمان می‌شود. مسلما ناآشنا بودن همسایگان به حقوق و تكالیفشان باعث شده كه میزان اختلافات در مجتمع‌های آپارتمانی ما تا حدی بالا باشد. در این صفحه تلاش می‌كنیم شما را بیشتر با قوانین و فرهنگ درست آپارتمان‌نشینی آشنا كنیم.
- لطفا یك مدیر ساختمان داشته باشید
بسیاری از اختلافاتی كه در میان اهالی یك آپارتمان اتفاق می‌افتد ناشی از بی‌اطلاعی آنها نسبت به قوانین و حقوق همسایگی و نبودن یك میانجی میان آنهاست. درصورت داشتن یك مدیر كارآمد اهالی می‌توانند بر اغلب این مسائل غلبه كرده و سوءتفاهم‌های پیش‌آمده را بین خودشان برطرف كنند. بیشتر افرادی كه در این زمینه به كلانتری مراجعه می‌كنند با مسائلی نظیر پرداخت نكردن حقوق مشاع، ایجاد سر و صدا، پارك اتومبیل و نزاع و رعایت نكردن وظایف همسایگی مواجه هستند كه غالباً در ابتدا با انجام فرایند مشاوره و طرح مسئله، در خود كلانتری برطرف می‌شود اما درصورت بروز نزاع میان دوطرف دعوا، پرونده به محاكم قضایی ارجاع داده خواهد شد. طبق قانون رسمی آپارتمان‌نشینی، در هر ساختمان مشمول قانون تملك آپارتمان‌ها كه مالكان آن بیش از ۳نفر باشند، باید مدیر یا مدیرانی انتخاب شود.
- آپارتمان‌نشینی قانون دارد یا ندارد؟
پاسخ این سؤال مثبت است. اهالی یك آپارتمان چه مالك و چه مستأجر نسبت به سایر همسایگان خود از حقوق و تكالیف مشخصی برخوردار هستند كه به‌صورت فردی و جمعی شامل حال تمام ساكنان یك ساختمان می‌شود. بد نیست بدانید نخستین قانون رعایت حقوق همسایه‌ها در سال ۱۳۴۳ تصویب شده و در سال ۱۳۶۷ با اصلاحاتی كه در برخی از مواد آن صورت گرفت جنبه اجرایی‌تری پیدا كرد. با این حال در مفاد مشترك این قانون، بر اشتراك امكانات مشاع ساختمان نظیر تأسیسات، آب، پمپ، سیستم تهویه گرم و سرد، پاركینگ، پشت‌بام، انبار، آنتن مركزی، آسانسور، سیستم لوله‌كشی، نحوه اداره و نگهداری ساختمان و... تأكید شده و در مفاد اختصاصی آن به رعایت حال فردی و اجتماعی همسایه‌ها و جلوگیری از ایجاد هرگونه مزاحمت و سلب آسایش تأكید شده است.
- قانون درباره پرداخت شارژ چه می‌گوید؟
مواد ۲۵ تا ۳۳ قانون آپارتمان‌نشینی مربوط به پرداخت شارژ ساختمان هستند. متأسفانه موضوع پرداخت شارژ و برخی مسائل داخلی همواره مشكل‌ساز بوده است. آپارتمان‌نشینان تقریباً یاد گرفته‌اند با ریش‌سفیدی و مدیریت‌های توافقی قسمتی از آن را با خوبی و خوشی فیصله بدهند. به هر حال قانون می‌گوید كه برای پرداخت هزینه‌های عمومی ساختمان هرساله مبلغی توسط مجمع عمومی تعیین می‌شود. تمام ساكنان مكلّف خواهند بود شارژ ماهانه را براساس مصوبه مجمع، حداكثر تا پانزدهم هر‌ماه مستقیماً یا توسط سرایدار به مدیر ساختمان تحویل داده و رسید دریافت كنند. این نكته را هم بدانید كه عدم‌سكونت در واحد، دلیلی بر عدم‌پرداخت شارژ نیست. چنانچه خسارتی به اموال عمومی ساختمان از جانب هر یك از ساكنان وارد شود، آن واحد شخصاً مكلّف به جبران خسارت براساس تصمیم مدیر خواهد بود.
- چگونگی محاسبه هزینه انشعابات مشترك
ساختمان‌های نوساز شهرهای بزرگ، انشعابات گاز و آب را از هم جدا كرده‌اند و به همین دلیل نیازی به محاسبه سهم هر یك از ساكنان نیست اما تقریبا بیشتر آپارتمان‌ها با این مشكل مواجه هستند. خب، حالا قانون برای محاسبه این سهم مشترك چه گفته است؟ قانون گفته است كه هزینه گاز در ماه‌های گرم سال كه رادیاتور‌ها بسته است به نسبت مساوی میان واحد‌ها تقسیم می‌شود. اما در سایر ماه‌ها، سهم هر یك از ساكنان ساختمان باید براساس ضریب متراژ محاسبه شود؛ یعنی هر چقدر متراژ یك واحد آپارتمانی نسبت به واحدهای دیگر بزرگ‌تر باشد مسلما هزینه گاز آن واحد بیشتر خواهد شد. محاسبه هزینه مصرف آب هم براساس تعداد نفرات خواهد بود. فرمول زیر برای محاسبه هزینه گاز در قانون آمده است:
هزینه گاز واحد= كل هزینه گاز × ضریب متراژ
ضریب حضور= میزان حضور در دوره تقسیم بر دوره قرائت كنتور
ضریب متراژ= (متراژ واحد × ضریب حضور) تقسیم بر متراژ كل
- لطفا محل بازی كودكان ایجاد كنید
در شهرهای بزرگی مثل تهران به‌دلیل كمبود فضا‌ها و سرانه‌های تفریحی برای كودكان، اغلب آپارتمان‌ها با مسئله مزاحمت ناشی از سروصدای بچه‌ها روبه‌رو هستند. با این حال می‌توانید با فراهم كردن برخی امكانات در حیاط یا پاركینگ مشاع ساختمان، از شدت این مزاحمت‌ها بكاهید. قرار دادن یك تاب ساده، یك میز پینگ‌پنگ یا یك فوتبال‌دستی ساده در حیاط یا پاركینگ می‌تواند بسیاری از این مشكلات را حل كند؛ البته به شرط اینكه زمان مشخصی برای استفاده از آنها درنظر گرفته شود. همچنین برخی مشكلات آپارتمانی باید در جلسه مجمع عمومی ساكنان مطرح و برای آن تصمیم‌گیری شود. مدیران ساختمان‌ها باید بدانند برپایی جلسات عمومی با اهالی و شورای ساكنان، كنترل تردد از طریق سرایداری و ایجاد تعامل با شهرداری ازجمله مسائلی است كه می‌تواند به كاهش مشكلات آپارتمان‌ها كمك كند.
- نوسازی ساختمان را فراموش نكنید
قسمتی از بافت شهری تهران و چند شهر بزرگ دیگر كشور فرسوده است. در بافت‌های فرسوده گونه‌های مختلفی از زندگی آپارتمان‌نشینی با تناقضات فرهنگی و میزان توقعات و انتظارات مختلف وجود دارد كه اغلب آنها به‌دلیل نداشتن اطلاعات كافی با اختلاف‌هایی مواجه می‌شوند. آپارتمان‌هایی كه هم‌اكنون در پهنه بافت فرسوده قرار گرفته‌اند، به‌طور متناوب با مشكلات ساختاری نظیر آسیب‌‌دیدگی بنا و تأسیسات، نظافت و امنیت مواجهند. درصورت تبدیل این ساختمان‌ها به بناهای اصولی، نه‌تنها وسعت بافت‌های فرسوده موجود در شهر‌ها كاهش می‌یابد بلكه تمایل همسایگان ساكن در آپارتمان‌های جدید نسبت به نگهداری از ساختمانشان بیشتر می‌شود. در ضمن حفظ مناسب نمای ساختمان طبق قانون برعهده تمام اهالی ساختمان است. مثلا نگذاشتن وسایل اضافه در بالكن كه نمای ساختمان را شكل می‌دهد باید توسط همه رعایت شود.
- طبق قانون اینها را حتما رعایت كنید
آپارتمان‌نشینان باید بدانند كه مواد ۴۷ تا ۶۲ قانون آپارتمان‌نشینی به مسائل فرهنگی‌ریزی اختصاص یافته است كه برخی از مهم‌ترین آنها عبارتند از: قرار دادن اشیای اضافی، گذاشتن میز و صندلی و هر نوع اشیای دیگر و همچنین نگهداری حیوانات در قسمت‌های مشترك ساختمان و پاركینگ اختصاصی و همچنین نگهداری سگ، گربه، مرغ و خروس كلاً در تمامی قسمت‌های ساختمان (حتی در آپارتمان) ممنوع است. گذاشتن كفش، دمپایی و جاكفشی در پشت در آپارتمان و در محوطه راهرو‌ها ممنوع است. تغییر شكل و رنگ در آپارتمان بهگونهای كه موجب ناهماهنگی واحد‌ها شود ممنوع است. ساختمان صرفاً محل مسكونی بوده و هرگونه استفاده اداری و تجاری از آپارتمان ممنوع است. قراردادن كیسه زباله و سطل آشغال در پشت در آپارتمان، ریختن زباله و آشغال در حیاط و راهرو‌ها ممنوع است.
۱5 نكته كاربردی درباره فرهنگ آپارتمان‌نشینی
به شكل طبیعی هر شخصی وظایفی در قبال دیگر ساكنان آپارتمان دارد كه به گوشه‌ای از این موارد اشاره می‌كنیم؛ البته باید توجه داشت كه برخی از این موارد ممكن است در قانون نیامده باشد و در حقیقت حاصل تجربه همه ما در این سال‌های آپارتمان‌نشینی است. به هر حال آنچه بیش از هر چیز دیگر مهم و مورد توجه است، چگونگی كنار آمدن خانواده‌های مختلف از قشرهای متفاوت در كنار یكدیگر است. در زیر به چند مورد دیگر از موارد فرهنگ آپارتمان‌نشینی اشاره می‌شود.
1- زندگی خصوصی دیگر ساكنان آپارتمان باید محترم شمرده شود.
2- انتظار می‌رود ساكنان، رفتاری محترمانه داشته باشند و ازظاهرشدن با پوشش نامناسب در راه پله‌ها و مكان‌های عمومی ساختمان خودداری كنند.
3- كفش‌های سخت یا پاشنه بلند را تنها باید هنگام خروج از ساختمان پوشید. برای تردد در ساختمان باید از دمپایی یا كفش‌هایی با كف نرم استفاده شود تا سروصدا به حداقل برسد.
4- از روشن كردن ماشین لباسشویی و جارو برقی در ساعات سكوت خودداری كنید.
5- از تجمع در محل‌های عمومی ساختمان پرهیز كنید و هنگامی كه در بالكن، راهرو، پلكان و آسانسور هستید، سروصدا را به حداقل برسانید.
6- برای صدا كردن كسی یا صحبت كردن با دوستان یا همسایه‌ها از تلفن یا آیفون داخلی استفاده كنید. برای فراخواندن آنها داد نزنید و از پنجره یا بالكن با آنها صحبت نكنید.
7- هنگام جابه‌جا كردن لوازم منزل آنها را بلند كنید، روی زمین نكشید. از جابه‌جا كردن لوازم منزل در ساعات سكوت بپرهیزید.
8- مهمانی‌های شبانه خود را بهگونهای تدارك ببینید كه تا قبل از ساعت سكوت به پایان برسد.
9- پرتاب كردن یا ریختن هر چیزی به خارج از پنجره یا بالكن اكیداً ممنوع است. همچنین مطمئن شوید كه وسایلی كه كنار پنجره یا بالكن قرار می‌دهید، در اثر وزش باد قوی نمی‌افتند.
10- در آسانسور باید به درستی بسته شود تا دیگران در سایر طبقات هم بتوانند از آن استفاده كنند. هیچ‌گاه آسانسور را نگه ندارید. محدودیت وزن آسانسور را جدی بگیرید، در غیراین صورت ترمز آن آسیب می‌بیند یا ممكن است حوادث ناگوارتری رخ دهد.
11- هیچ‌گاه كسی را كه انتظار ملاقاتش را ندارید و كاملاً نمی‌شناسید، به داخل آپارتمان راه ندهید. تا زمانی كه مطمئن نشدید چه‌كسی پشت در است، او را به داخل ساختمان راه ندهید و به‌خاطر داشته باشید كه امنیت ساختمان در گرو هوشیاری و همكاری همه ساكنان است.
12- همه در‌ها و پنجره‌ها باید به آرامی بسته شوند. در مواقع وزیدن باد آنها را كاملاً ببندید.
13- شب‌ها و نیز هنگام خروج از آپارتمان باید همه در‌ها را قفل كنید و پرده‌ها را بكشید.
14- وقتی نا‌شناسی زنگ شما را می‌زند و خود را آشنا یا فامیل همسایه‌تان معرفی می‌كند، در را به روی او باز نكنید.
15- اگر فرد نا‌شناسی همزمان با ورود شما، خواست وارد آپارتمان شود، از او نام واحد مورد نظرش را بپرسید.
