• مشکی
  • سفید
  • سبز
  • آبی
  • قرمز
  • نارنجی
  • بنفش
  • طلایی
تعداد مطالب : 1028
تعداد نظرات : 105
زمان آخرین مطلب : 3425روز قبل
ازدواج و همسرداری

حتماً شما هم درباره‌ی مهارت‌های زندگی و لزوم آموختن آن‌ها برای برخورداری از زندگی مطلوب، چیزهایی شنیده‌اید. یکی از مهم‌ترینِ این مهارت‌ها که در موقعیت‌های گوناگون بسیار به کار می‌آید، مهارت حل مسئله است.

همه‌ی ما در زندگی فردی و اجتماعی خود با مسائل و مشکلات متعددی روبرو می‌شویم و به‌طور مداوم در حال حل کردن مسائل متفاوت هستیم. در واقع وجود مشکل در زندگی امری عادی است. برخی از این مشکلات ساده هستند ولی برخی دیگر به فعالیت‌های فکری پیچیده‌تری نیاز دارند. مهارت حل مسئله که یک فرآیند شناختی- رفتاری، آگاهانه، منطقی، تلا‌ش‌‌بر و هدفمند است، به ما این توانایی را می‌بخشد که مسائل زندگی‌مان را به نحو مطلوب و شیوه‌ی صحیح حل کنیم. این مهارت، موجب اعتماد به نفس ما می‌شود و احساس شایستگی و تسلط بر امور زندگی را در ما تقویت می‌کند.
 
چطور می‌توانیم این مهارت را در خود پرورش دهیم؟
در مورد مهارت حل مسأله، پیش از هر چیز باید بدانیم که در شرایط گوناگون برای به‌کارگیری یک مقابله‌ی مسأله‌مدار، مۆثر و سازنده باید به این نکات توجه کنیم:

* متوجه شویم که مسأله‌ای به ‌وجود آمده ‌است و وجود مسأله‌ را انكار نكنیم.

* آن‌چه را كه اتفاق افتاده است به شكل یك مسئله ببینم، نه به عنوان یك مشكل سخت و غیر‌قابل حل.

* توجه داشته باشیم كه حل مسئله برای سلامت روانی و رفاه اجتماعی ما حائز اهمیت است.

* به این باور رسیده باشیم كه خودمان قادر به حل مسئله هستیم و مسأله نیز قابل حل شدن است.

* بدانیم كه حل مسئله نیاز به زمان و تلاش دارد و مایل باشیم زمان كافی را به حل مسئله اختصاص بدهیم.

مهارت حل مسئله, مسائل و مشکلات,حل کردن مشکلات

شش گام برای مهارت حل مسئله
اکنون که با این موارد آشنا شدیم، نوبت به شناخت مراحل و گام‌های مهارت حل مسئله می‌رسد که در این زمینه معمولاً شش گام توصیه می‌شود:

_داشتن نگرش مثبت به مسئله: قدم اول در حل مشکل این است که ادراک مثبتی از خویشتن را در خود پرورش دهیم. به خودمان بگوییم: «من می‌توانم مشکلات را حل کنم.» همچنین بپذیریم که بخشی از زندگی مواجه ‌شدن با مشکلات است و وقتی با مشکلی مواجه می‌شویم باید آرام و خونسرد باشیم و برای انتخاب بهترین راه‌حل ممکن بر مهارت‌های مسئله‌گشایی خود تکیه کنیم.

_ تعریف دقیق مسئله: برای حل یک مسئله باید مشکل دقیقاً مشخص شود؛ چون تا زمانی که مشکل شناخته و جزئی نشود نمی‌توانیم آن را حل کنیم. در این مرحله حتی اگر با مشکلی بزرگ روبرو هستیم، باید آن را به اجزای مختلف تقسیم کنیم و هر بار بخشی از آن را مورد بررسی قرار دهید.

_ تهیه‌ی فهرستی از راه‌حل‌های‌ مختلف: برای ایجاد و یافتن راه‌حل‌های خوب باید انعطاف‌پذیر باشیم. قبل از انتخاب یک راه‌حل برای رفع مشکل لازم است تمام راه‌حل‌های احتمالی را بررسی کنیم. سعی کنیم خلاق باشیم و تا جایی که می‌توانیم راه‌حل‌های زیادی را مطرح کنیم. در این مرحله درباره‌ی درستی یا نادرستی هیچ‌کدام از راه‌حل‌ها قضاوت نکنیم و با استفاده از روش بارش فکر تمام راه‌حل‌های ممکن را روی کاغذ بیاوریم. در این مرحله، دوستان و افراد حمایت‌کننده نیز می‌توانند در تهیه‌ی فهرست به ما کمک کنند. ولی فراموش نکنیم که انتخاب کننده‌ی راه‌حل اصلی خودِ ما هستیم.

_ انتخاب بهترین راه‌حل (تصمیم‌گیری): چنان‌چه از مشکل شناخت کامل داشته باشیم و فهرستی از راه‌حل‌های مختلف را نیز تهیه کرده باشیم، تصمیم‌گیری درباره‌ی راه‌حل انتخابی بسیار راحت خواهد بود. برای انتخاب راه‌حل مناسب می‌توانیم از قواعد زیر کمک بگیریم:

الف) هماهنگ بودن راه‌حل انتخابی با ارزش‌ها و باورهای ما
ب) امکان عملی بودن راه‌حل با توجه به مقتضیات ما
ج) بررسی و تحلیل پیامدهای مثبت و منفی هر راه‌حل و انتخاب راه‌حل در صورتی که پیامد مثبت راه‌حل بیشتر از پیامد منفی آن باشد.


مهارت حل مسئله
_ اجرای راه‌حل انتخاب شده: پس از انتخاب راه‌حل مناسب، نوبت به اقدام و امتحان کردن آن راه‌حل می رسد. باید دقت کنیم که زمان، مکان و افراد درگیر در حل مسئله کاملاً مشخص باشند و بعد دست به اقدام بزنیم.

_ ارزش‌یابی: اگر راهکار ما موفقیت‌آمیز بود که مسئله حل شده است. در غیر این صورت باید مراحل حل مسئله را دوباره مرور کنیم. ببینیم آیا مشکل را به درستی مشخص کرده‌ایم؟ آیا تمام راه‌حل‌های ممکن را فهرست کرده‌ایم؟ آیا راه‌حل به خوبی اجرا شده است؟ سپس دوباره راه‌حلی را انتخاب و اجرا کنیم و این کار را آن‌قدر انجام دهیم تا مسئله‌ی ما حل شود.
منبع: استان مهر

دوشنبه 7/11/1392 - 9:29
ازدواج و همسرداری

رازهای موفقیت,موفقیت شغلی ,مادران شاغل

این مطلب برگرفته از تجربیات زندگی استفانی تایلور کریستنسن ، یک بازاریاب حرفه ای است که تبدیل به یک مادر شاغل خانه دار شده که نویسنده و مربی یوگا نیز می باشد و سعی کرده همه اینها را همزمان در کنار هم داشته باشد. اینکه او چگونه همه این کارها را با هم انجام می دهد واقعا جای شگفتی دارد !

بسیاری از زنان امروزه آنچه را که موفقیت شغلی می دانیم جور دیگری تعریف می کنند. برخی احساس می کنند بین بالا رفت از نردبان ترقی و داشتن یک خانواده شاد گیر کرده اند، اما بیشتر زنان سعی می کنند هر دو را در کنار هم داشته باشند. و موقعیت شغلی خود را از حالت سنتی به حالت انعطاف پذیر تری تبدیل می کنند، دفتر کار را به خانه  می آورند و در زمانهای استراحت به کار خود می رسند!

چگونه همه کارها را با هم انجام دهیم ؟   
اگر زنی شاغل و خانه دار یا شاغل در خانه هستید ، باید متوجه شده باشید که  گاهی چقدر همه چیز غیرقابل کنترل است . اما واقعیت چیست؟ استفانی تیلور که تجربه سه مورد کار را در سه سال گذشته داشته است به ما درباره آموخته هایش می گوید:

زمانی که من بدون اینکه بچه داشته باشم مجبور بودم تمام مدت کار کنم زمانی که خبر مرخصی زایمان مادران( 6 هفته مرخصی ) را می شنیدم بسیار هیجان زده می شدم. به این امید که این مرخصی بارداری کمی از فشار کاری ام را کم کند. اما حالا که در خانه مشغول به کار شده ام برایم اهمیتی ندارد که کسی 6 هفته مرخصی بگیرد و یا حتی 6 ماه. نه به این دلیل که من این حقیقت را که زنان در خانه کار می کنند را مهم نمی دانم بلکه زمانی که شما کارتان در منزل باشد، هیچ مرخصی ای از هیچ نوعی وجود ندارد و حتی برای کار شما هیچ نام تجاری هم در نظر گرفته نمی شود. در ادامه شما را با سه سال تجربه کاری و پیشرفت کاری ام در منزل آشنا می کنم.

بهره وری خود را اولویت بندی کنید
زمانی که من تازه شروع به کار در خانه کردم همزمان از پسرم هم مراقبت می کردم و به همه کارها هم مجبور بودم برسم ؛ تمیزکاری ،کارهای حیاط ، تعمیرات منزل ، یک سری وظایف، آشپزی ، مادر بودن ، همسر بودن و آینده نگری های شغلی را به تنهایی انجام می دادم. برای دوسال نخست طوری برنامه ریزی می کردم که کارها را در زمانی که پسرم خواب است انجام دهم. به ناگاه متوجه شدم که نمی توانم طبق برنامه پیش بروم. تغییرات مالی کوتاه مدت یک طرف، بایستی طوری انرژی ام را تقسیم بندی می کردم که بتوانم به همه کارها برسم. اگرچه تبعاتی داشت اما باعث می شد که کمی در مخارجم صرفه جویی کنم.

برنامه های یک هفته ای بچینید
شبهای یک شنبه من یادداشتی با عنوان " وظایف هفتگی " تهیه می کردم و در آن کارهای فوری و سایر وظایف کاری ام را تنظیم می کردم. برنامه ریزی من به نحوی بود که قادر باشم در طی یک هفته آنرا انجام دهم. اما همانطور که همه مادرها می دانند در ساعات کاری وقفه هایی توسط کودکان به وجود می آید مثل توالت رفتن ، بازی کردن با شما و بدخواب شدن و یا شما مجبور می شوید به کارهای خانه از قبیل خاموش کردن ماشین لباسشویی ، خالی کردن ماشین ظرف شویی و یا تمیز کردن کف آشپزخانه هم برسید. اما سعی کنید برای زمانی که در اختیار دارید کمی واقع نگر باشید.

انتخاب بهتر
کارشناسان بهره وری توصیه می کنند که برای بهره وری بیشتر یک فضای کاری مشخص داشته باشید. کنار لپ تاپ روی میز کارم چه چیزهایی قرار دارد؟ یک جفت جوراب ( البته تمیز ) چند عدد ذره بین. دوتا اسباب بازی و یک فندک. شاید بگویید که کنار هم قرار گرفتن این اقلام متنوع نشان دهنده موفقیت در چند وظیفگی شما نخواهد بود. به یاد داشته باشید که زمانی می رسد که کودک شما لباسهای کثیف خودش را با لباسهای تمیزش قاطی می کند و یا امروز نمی خواهد بخوابد .شاید در چنین مواردی کار کردن در یک دفتر ساکت و تر وتمیز بهتر از کار کردن در خانه به نظر می رسداما به خودتان یادآوری کنید که در چنین شرایطی کودکتان را برای 8 ساعت از روز نخواهید دید. پس دیدن چند اسباب بازی در کنار لپ تاپ بهای اندکی است که باید برای بودن در منزل بپردازید.

فقط باید یک زن شاغل در منزل باشید تا درک کنید
اغلب درباره این حقیقت که زنان در خانه کار می کنند زیاد شنیده ایم اما فکر می کردم که در خانه می مانم و کارم را انجام می دهم و در ازای آن پول دریافت می کنم اما متوجه شده ام که اعتبار من با تحسین دیگران و یا حتی یک چک به وجود نخواهد آمد.زمانی که بچه ها بزرگ می شوند اگرخوشبین باشیم ، متوجه خواهند شد که چه از خودگذشتگی ای برای آنها انجام داده ایم .در حالت ایده آل با نگاهی به گذشته از خودتان تشکر میکنید که از پس این مشکلات چگونه برآمده اید. شما گام های اول را در کنار آنها بوده اید و به آنها چیزهای زیادی می آموزید اگر از انتخاب خود راضی باشید که دیگر حرفی نمی ماند.
منبع:آی بانو

دوشنبه 7/11/1392 - 9:27
تاریخ

 

 

مقاله دهه فجر,مقاله دهه فجرانقلاب, دهه فجرانقلاب اسلامی

 

 

مقاله دهه فجر

با گسترش قیام مردم و خروج شاه از ایران، شاپور بختیار به عنوان تنها امید رژیم پهلوی، به عنوان نخست وزیر معرفی و باقی مانده بود.

 

این ایام که مصادف با اربعین امام حسین« علیه السلام» و گسترش راهپیمایی ها و اعتراضات مردمی بود، امام« قدس سره» طی پیامی، نکات تازه ای را برای هوشیاری مردم یادآور می شوند. همزمان با سایر شهرها، در تهران نیز راهپیمایی ها ادامه می یابد و فریاد الله اکبر جمعیت میلیونی لرزه بر اندام آخرین بقایای طاغوت می اندازد.

انسان های بپا خاسته و از جان گذشته با عزمی پولادین می روند تا سرنوشت مملکت خود را به دست بگیرند و همگی خواستار انحلال حکومت پهلوی و تشکیل حکومت اسلامی هستند و با شعار « استقلال، آزادی ، جمهوری اسلامی» خط مشی آینده را ترسیم می نمایند.

دهه فجر -گزیده ای از شعارهای انقلابی مردم در راهپیمایی ها

 

" مرگ بر این سلطنت پهلوی"



" توپ، تانک، مسلسل دیگر اثر ندارد"                        "شاه بجز خودکشی راه دگر ندارد"

 

مقاله دهه فجر



" ایستادن در صف نفت حالا دیگه حرام است"       " لباس گرم بپوش که کار شاه تمام است"

 

مقاله دهه فجر

 

" مردم! رفتن شاه یه حقه سیاسی است!"            " گول نخورید نهضت ما اساسی است" 


" زندگی مصرفی معادل بردگی است"

 

مقاله دهه فجر

" نظام شاهنشاهی مظهر هر فسادیست"

 

مقاله دهه فجر


" شاه باید برگردد"    " اعدام باید گردد"

 

 

مقاله دهه فجر,مقاله دهه فجرانقلاب, دهه فجرانقلاب اسلامی

مقاله دهه فجر

به دنبال گسترش قیام مردمی، امام قدس سره در پیامی عزم خود را مبنی بر بازگشت به ایران اعلام می دارد. بختیار که با حمایت امریکا و به عنوان یک چهره ی ملی قصد مهار انقلاب و خاموش کردن شعله های قیام را دارد، خود را در این امر ناتوان می یابد و می کوشد که با قانونی جلوه دادن دولت خود، قیام مردم را سرکوب نماید. مخالفت خود را با بازگشت امام قدس سره اعلام، و دستور بسته شدن فرودگاه های کشور را می دهد. در پی انتشار این دستور مردم خشمگین، به خیابان ها ریخته  و با تحصن و شعارهای کوبنده دولت بختیار را مخاطب قرار می دهند.

 

پس از پانزده سال دوری از وطن درمیان استقبال پرشور مردم قدم به خاک این سرزمین گذاشت ، پانزده سالی که به خاطر خروشیدن بر استبداد و طاغوت و به خاطر بر زبان جاری کردن حقیقت به عراق ، ترکیه و  فرانسه تبعید شد .

پس از یکصد و هفده روز توقف امام خمینی (ره) در نوفل لوشاتو، امام خمینی (ره) ساعت سه و سی دقیقه به وقت تهران به سوی تهران حرکت کردند .

حاشیه های روزی که امام آمد . . .

حضرت امام به هنگام خروج از فرانسه با ارسال پیامی خطاب به مردم فرانسه، ضمن اظهار تشکر از آنها خداحافظی کردند.

ایشان پس از اقامه نماز در کف هواپیما، روی دو پتو با آرامش خوابیدند ، این در حالی بود که همه علاقمندان، دوستداران و نزدیکان ایشان، نگران انجام این پرواز بودند. خطر انهدام هواپیما و یا ربودن آن در آسمان چیزی بود که همه را تا لحظه فرود آن در فرودگاه تهران، نگران ساخته بود.

در هواپیما دویست نفر امام را همراهی می کردند که پنجاه تن  از آنان همراهان و هواداران و نزدیکان امام خمینی و ۱۵۰ نفر دیگر از خبرنگاران بودند .

راس ساعت نه و سی و هفت دقیقه و سی ثانیه امام در میان حلقه گروه منتخب استقبال کنندگان از پله های هواپیما فرود آمدند .

خمینی ای امام  . . .

با ورود حضرت امام به سالن فرودگاه، فریاد «الله اکبر» سالن فرودگاه را به لرزه در آورد. استقبال کنندگان  با خواندن سرود «خمینی ای امام»، اشک‌های مشتاقان را بر گونه‌هایشان جاری کردند.

پاسخ امام به عواطف یک میهن(مقاله دهه فجر)

حضرت امام طی بیاناتی در فرودگاه تهران گفتند: من از عواطف طبقات مختلف ملت تشکر می‌کنم. عواطف ملت ایران به دوش من بارگرانی است که نمی‌توانم جبران کنم.

ایشان ضمن اشاره به اینکه طرد شاه از کشور قدم اول پیروزی بود، همگان را به وحدت کلمه و ادامه مبارزه تا قطع کامل ریشه‌های فساد ترغیب کردند.ایشان سپس از آنجا عازم بهشت زهرا شدند.

با وجود سرمای زمستان، شب پیش از ورود امام ، بسیاری از مردم مشتاق ، در مسیر حرکت ایشان خوابیده بودند .

هنگام ورود امام خمینی به مدت بیست دقیقه مراسم استقبال توسط تلویزیون  ایران به طور زنده پخش شد ، اما ناگهان عکس شاه بر روی صفحه تلویزیون ظاهر و برنامه قطع شد .

در حالی که مراسم ورود حضرت امام به طور مستقیم از تلویزیون پخش می‌شد، نظامیان با یورش به این سازمان از ادامه پخش آن ممانعت کردند.

عده‌ای از مردم با قطع جریان پخش مستقیم ورود حضرت امام از تلویزیون به علت هجوم مأمورین نظامی، از عصبانیت تلویزیون‌های خود را به خیابان پرت کردند.

 

وقایع ایام‌الله دهه فجر انقلاب اسلامی:(مقاله دهه فجر)


وقایع ۱۲بهمن از ایام‌الله دهه فجر

۱۲بهمن روز ورود روح‌الله خمینی به ایران-در این روز بزرگترین استقبال تاریخ در تهران برگزار شد؛ بطوری که طول جمعیت استقبال کننده از آیت‌الله خمینی به ۳۳ کیلومتر رسیده بود. در ساعت ۹:۵۰ دقیقه بامداد روز دوازدهم بهمن هواپیمای حامل خمینی در میان تدابیر شدید امنیتی در فرودگاه مهرآباد برزمین نشست. خمینی پس از ورود به فرودگاه و ایراد سخنرانی طبق برنامه‌ای که از قبل تنظیم شده بود عازم گورستان بهشت زهرا شد…

خمینی در میان استقبال گسترده مردم تهران در ساعت یک بعد از ظهر وارد قطعه ۱۷ که مدفن شهدای انقلاب بود شد و سخنرانی خود را ایراد نمود.

وقایع ۱۴ بهمن از ایام‌الله دهه فجر

روز شنبه ۱۴ بهمن از ایام‌الله دهه فجر در محل مدرسه شماره ۲ علوی یک مصاحبه مطبوعاتی با حضور قریب به سیصد خبرنگار ایرانی و خارجی برگزار شد که در آن ابتدا خلاصه‌ای از نظریات آیت‌الله خمینی خوانده شد؛ سپس سوالات خبرنگاران آغاز گردید که خلاصه‌ای از پاسخ خمینی به این شرح بود:

«کاری نکنند که مردم را به جهاد دعوت کنم، اگر موقع جهاد شد می‌توانیم اسلحه تهیه کنیم. دولت را بزودی معرفی خواهیم کرد. اعضای شورای انقلاب تعیین شده‌اند. از ارتش می‌خواهم هرچه زودتر به ما متصل شود. ارتشیان فرزندان ما هستند، ما به آنها محبت داریم باید به دامان ملت بیایند. قانون اساسی که تدوین شده به آراء عمومی گذاشته می‌شود تمام اتباع خارجی بطور آزاد در ایران زندگی خواهند کرد.     »

 

وقایع روز ۱۶ بهمن از ایام‌الله دهه فجر

روز ۱۶ بهمن و تعیین دولت موقت-خمینی در روز ۱۶ بهمن طی فرمانی مهدی بازرگان را به عنوان نخست وزیر موقت تعیین و معرفی کرد. عصر همان روز در سالن سخنرانی مدرسه علوی یک مصاحبه مطبوعاتی بین‌المللی ترتیب داده شد، در این جلسه بازرگان برنامه و وظایف دولت موقت را تشریح کرد و افزود برگزاری همه پرسی درباره تغییر رژیم، برگزاری انتخابات مجلس موسسان و انجام انتخابات مجلس از وظایف این دولت است.

وقایع روز ۱۹ بهمن از ایام‌الله دهه فجر

 

روز نوزدهم بهمن ماه بزرگ‌ترین راه پیمایی انقلاب صورت گرفت. در قطعنامه پایانی راه پیمایی نخست وزیری مهدی بازرگان توسط تظاهرکنندگان تایید شد.

 

وقایع ۲۰ بهمن از ایام‌الله دهه فجر


در روز ۲۰ بهمن ماه که مصادف با روز جمعه بود، مردم در دانشگاه تهران اجتماع کرده بودند تا سخنرانی رییس دولت موقت را استماع نمایند. در همین هنگام در غرب تهران درگیری شدیدی صورت گرفت؛ عده زیادی از افراد گارد شاهنشاهی به پادگان همافران نیروی هوایی حمله بردند و به محض آغاز درگیری آنان عده زیادی از جوانان وابسته به جناح‌های مختلف به نفع همافران وارد صحنه درگیری شدند. این درگیری خونین ده‌ها نفر کشته و مجروح بر جای گذاشت ولی در نهایت همافران توانستند حلقه محاصره نیروهای گارد را بشکنند.

وقایع ۲۱ بهمن از ایام‌الله دهه فجر

روز بیست و یکم بهمن ماه روز نبرد مسلحانه همه جانبه مردم و نیروهای دولتی بود. درگیری خونین مردم و لشگر گارد در این روز به اوج خود رسید؛ و جنگ تانک‌ها با مردم مسلح باعث کشته و زخمی شدن صدها نفر شد. آیت‌الله خمینی تهدید کرد در صورت عدم جلوگیری از کشتار لشگر گارد حکم جهاد خواهد داد.در اینروز چندین کلانتری توسط گروههای مسلح مردمی تسخیر شدند که در نتیجه آن مقادیر زیادی اسلحه به دست مردم افتاد. در همین روز فرمانداری نظامی تهران اعلامیه شماره ۴۰ را انتشار داد؛ بموجب این اعلامیه رفت و آمد مردم از ساعت ۱۶:۳۰ تا ۵ بامداد ممنوع اعلام شد. در پی اعلامیه مزبور اعلامیه دیگری صادر و منع عبور و مرور تا ساعت ۱۲ بامداد تمدید شد. مردم عملاً مقررات حکومت نظامی را باطل ساختند و تا صبح در خیابان‌ها با ایجاد حریق و راه بندان‌های متعدد مانع حرکت قوای نظامی می‌شدند.

وقایع ۲۲ بهمن از ایام‌الله دهه فجر

۲۲ بهمن از ایام‌الله دهه فجر ،در این روز به ترتیب زندان اوین، ساواک، سلطنت آباد، مجلسین سنا و شورای ملی، شهربانی، ژاندارمری و ساختمان زندان کمیته مشترک به تصرف مردم در آمد.در تسخیر شهربانی سپهبد رحیمی فرماندار نظامی تهران به دست انقلابیون مسلح افتاد. پادگان باغشاه و دانشکده افسری، دبیرستان نظام، زندان جمشیدیه، پادگان عشرت آباد و پادگان عباس آباد یکی پس از دیگری تسلیم شدند و آخرین مرکزی که به تصرف درآمد رادیو و تلویزیون بود.

 

تصمیم شورای عالی ارتش(مقاله دهه فجر)

ساعت ۱۰ بامداد روز ۲۲ بهمن شورای فرماندهان نیروهای مسلح در ستاد مشترک تشکیل گردید. نظامیان حاضر در جلسه عبارت بودند از: عباس قره باغی، جعفر شفقت، حسین فردوست، هوشنگ حاتم، ناصر مقدم، عبدالعلی نجیمی، احمدعلی محققی، عبدالعلی بدره‌ای، امیرحسین ربیعی، کمال حبیب اللهی، عبدالمجید معصومی، جعفر صانعی، اسدالله محسن زاده، حسین جهانبانی، محمد کاظمی، خلیل بخشی آذر، علی محمد خواجه نوری، پرویز امینی افشار، امیر فرهنگ خلعتبری، محمد فرزام، جلال پژمان، منوچهر خسروداد، ناصر فیروزمند، موسی رحیمی لاریجانی، محمد رحیمی آبکناری و رضا وکیلی طباطبایی.ریاست شورای عالی ارتش بر عهده عباس قره باغی بود. پس از گزارش فرماندهان نیروها از وضعیت موجود بحث پیرامون همبستگی ارتش با مردم آغاز شد؛ اکثرا موافقت خود را اعلام نمودند و سرانجام اعلامیه‌ای مبنی بر بی طرفی ارتش تهیه و بامضا رسید. پس از تصمیم شورای عالی، ساعت یک بعد از ظهر خبر تصمیم شورای عالی ارتش در اختیار رادیو و تلویزیون گذاشته شد. رادیو ایران برنامه عادی خود را قطع و اعلامیه را قرائت کرد. لحظه‌ای بعد نیروهای انقلاب محوطه صدا و سیما را تصرف نمودند و خبر سقوط رژیم سلطنتی پهلوی از صدا و سیما اعلام شد.

مراسم دهه فجر(مقاله دهه فجر)

هرساله در طول دهه فجر مراسم و یادبودهای زیادی در کشورمان  انجام می گیرد.

همچنین جشنواره فجر که بزرگترین جشنواره دولتی فیلم، تئاتر و موسیقی ایران است معمولا در طول دهه فجر برگزار می شود.

در مدارس کودکان کلاس‌های درس را با نوارهای رنگی، پرچم و عکس امام خمینی و  و رهبر عزیزمان سیدعلی خامنه‌ای تزئین می‌کنند.

 

تصاویری از رویدادهای دهه فجرسال 57

مرتبط با مقاله دهه فجر

 

مقاله دهه فجر,مقاله دهه فجرانقلاب, دهه فجرانقلاب اسلامی

 

مقاله دهه فجر,مقاله دهه فجرانقلاب, دهه فجرانقلاب اسلامی

 

مقاله دهه فجر,مقاله دهه فجرانقلاب, دهه فجرانقلاب اسلامی

 

مقاله دهه فجر,مقاله دهه فجرانقلاب, دهه فجرانقلاب اسلامی

 

مقاله دهه فجر,مقاله دهه فجرانقلاب, دهه فجرانقلاب اسلامی

 

مقاله دهه فجر,مقاله دهه فجرانقلاب, دهه فجرانقلاب اسلامی

 

مقاله دهه فجر,مقاله دهه فجرانقلاب, دهه فجرانقلاب اسلامی

 

 

مقاله دهه فجر,مقاله دهه فجرانقلاب, دهه فجرانقلاب اسلامی

دوشنبه 7/11/1392 - 9:23
پوست و مو

یکی از روش‌های سالم برای پاکسازی پوست، استفاده از بخور به صورت ساده یا همراه با عصاره‌های گیاهی است که طی آن منافذ پوست باز و به‌ صورت سطحی و عمقی پاک شده و باعث خون‌رسانی بهتر به پوست می‌شود.  آلودگی ها، چربی ها و سلول های شاخی از سطح پوست تمیز می شود و […]

یکی از روش‌های سالم برای پاکسازی پوست، استفاده از بخور به صورت ساده یا همراه با عصاره‌های گیاهی است که طی آن منافذ پوست باز و به‌ صورت سطحی و عمقی پاک شده و باعث خون‌رسانی بهتر به پوست می‌شود.

 آلودگی ها، چربی ها و سلول های شاخی از سطح پوست تمیز می شود و پوست مرطوب شده که این رطوبت خود مانع ایجاد چین و چروک ها می شود.

بخور گل ختمی و بابونه

این بخور علاوه بر این که باعث تمیزی و مرطوب شدن پوست می شود، باعث ضدعفونی و روشن شدن و شادابی پوست نیز می شود.

برای این کار مقداری گل ختمی و گل بابونه (گل ختمی دو برابر گل بابونه) را در ظرف آب جوش بریزید و سپس اجازه دهید تا با حرارت ملایم دم بکشد.

در ظرف را بردارید و یک پارچه روی سر خود و ظرف بیندازید و با کمک انگشتان پوست صورت را ماساژ دهید.

بهترین کاری که می توان بعد از این بخور علاوه بر استفاده از انواع ماسک ها انجام داد، استفاده از روغن زیتون و در صورت داشتن جوش در صورت، استفاده از آب لیموترش است که به کمک پنبه آنها را روی پوست بمالید و پس از ۳۰ دقیقه صورت را با آب ولرم بشویید.

بخور زنجبیل

این بخور علاوه بر این که باعث تمیزی و شادابی پوست می شود، برای دستگاه تنفسی نیز بسیار مفید است. برای این منظور جوشانده غلیظ و بسیار گرم آن استفاده می شود که با انداختن پارچه یا لحاف بر سر، بخار آن را استنشاق کرده و در همان حال پوست صورت را ماساژ دهید و سپس با یک حوله تمیز پوست را تمیز کنید.

این نکته را هم بدانید که پس از بخور دادن می توانید با نوک انگشتان و یک دستمال، جوش های سرسفید و سرسیاه خود را با فشار خالی کنید، ولی نکته مهم آن است که پس از عمل بخور چون منافذ پوست باز می شوند و سر جوش ها نیز باز خواهد شد، بهتر است که برای تنگ کردن این منافذ پس از اتمام کار، از خیار رنده شده یا لیموترش تازه کمک بگیرید و به صورت ماسک روی پوست قرار دهید.

دقت کنید در صورتی که به گیاه خاصی حساسیت دارید، از بخور آن نوع گیاه نیز نمی توانید و نباید استفاده کنید. همچنین هنگام بخور دادن مواظب باشید که بخار پوست شما را نسوزاند.

کمپرس

علاوه بر روش بخور از روش کمپرس نیز بویژه برای پوست های خشک و حساس می توان استفاده کرد. برای کمپرس همانند بخور آب را بجوشانید و پودر گیاه را به آن اضافه کنید. بعد از پنج دقیقه محلول مذکور را صاف کرده و حوله تمیزی را به این محلول آغشته کنید و این حوله را پنج تا ده دقیقه روی پوست صورت خود قرار دهید.

یادتان باشد که دو سوراخ برای جای چشم ها در حوله باز کنید.

منبع: جام جم آنلاین


دوشنبه 7/11/1392 - 9:13
نماز
 
 
فلسفه نماز چیست 1392-3-5
 

حكمت و فلسفه نماز
گرچه نماز چیزی نیست كه فلسفه اش بر كسی مخفی باشد، ولی دقت در متون آیات و روایات اسلامی ما را به نكات بیشتری در این زمینه رهنمون می گردد:
1. روح و اساس و هدف و پایه و مقدمه و نتیجه و بالاخره فلسفه نماز همان یاد خدا است, همان « ذكر الله » است كه در آیه‌ی فوق به عنوان برترین بیان شده است.
البته ذكری كه مقدمه ی فكر, و فكری كه انگیزة عمل بوده باشد, چنانكه در حدیثی از امام صادق ـ علیه السّلام ـ آمده است كه در تفسیر جمله ی و لذكر الله اكبر فرمود: ذكرا لله عند ما احل و حرم « یاد خدا كردن به هنگام انجام حلال و حرام »
(یعنی به یاد خدا بیفتد به سراغ حلال برود و از حرام چشم بپوشد.)[1]
2. نماز وسیله ی شستشوی از گناهان و مغفرت و آمرزش الهی است چرا كه خواه ناخواه نماز انسان را دعوت به توبه و اصلاح گذشته می كند, لذا در حدیثی می خوانیم: پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله و سلم ـ از یاران خود سؤال كرد: لو كان علی باب دار الحد كم نهر و اغتسل فی كل یوم منه خمس مرات اكان یبقی فی جسه من الدرن شیء؟ قلت لا, قال: فان مثل الصلاة كمثل النهر الجاری كلما صلی كفرت ما بینهما من الذنوب: « اگر بر در خانة یكی از شما نهری از آب صاف و پاكیزه باشد و در هر روز پپنج بار خود را در آن شستشو دهد, آیا چیزی از آلودگی و كثافت در بدن او می ماند؟».
در پاسخ عرض كردند: نه, فرمود: « نماز درست همانند این آب جاری است, هر زمان كه انسان نمازی می خواند گناهانی كه در میان دو نماز انجام شده است از میان می رود»[2]
و به این ترتیب جراحاتی كه بر روح و جان انسان از گناه می نشیند, با مرهم نماز التیام می یابد و زنگارهائی كه بر قلب می نشیند زدوده می شود.
3. نماز سدی در برابر گناهان آینده است, چرا كه روح ایمان را در انسان تقویت می كند, و نهال تقوی را در دل پرورش می دهد, و می دانیم « ایمان » و « تقوی » نیرومند ترین سد دربرابر گناهان است, و این همان چیزی است كه در آیه ی فوق به عنوان نهی از فحشاء و منكر بیان شده است , و همان است كه در احادیث متعددی می خوانیم : افراد گناهكاری بودند كه شرح حال آنها را برای پیشوایان اسلام بیان كردند فرمودند: غم مخورید, نماز آنها را اصلاح می كند و كرد.
4. نماز, غفلت زدا است, بزرگترین مصیبت برای رهروان راه حق آن است كه هدف آفرینش خود را فراموش كنند و غرق در زندگی مادی و لذائذ زود گذر گردند, اما نماز به حكم این كه در فواصل مختلف, و در هر شبانه روز پنج بار انجام می شود, مرتباً به انسان اخطار می كند, هشدار می دهد, هدف آفرینش او را خاطر نشان می سازد, موقعیت او را در جهان به او گوشزد می كند و این نعمت بزرگی است كه انسان وسیله ای در اختیار داشته باشد كه در هر شبانه روز چند مرتبه قویا به او بیدار باش گوید.
5. نماز خود بینی و كبر را درهم می شكند, چرا كه انسان در هر شبانه روز هفده ركعت و در هر ركعت دو بار پیشانی بر خاك در برابر خدا می گذارد, خود را ذره ی كوچكی در برابر عظمت او می بیند, بلكه صفری در برابر بی نهایت.
پرده های غرور و خود خواهی را كنار می زند, تكبر و برتری جوئی را در هم می كوبد.
به همین دلیل علی ـ علیه السّلام ـ در آن حدیث معروفی كه فلسفه های عبادات اسلامی در آن منعكس شده است بعد از ایمان, نخستین عبادت را كه نماز است با همین هدف تبیین میكند می فرماید: فرض الله الایمان تطهیراً من الشرك و الصلوة تنزیهاً عن الكبر ... : خداوند ایمان را برای پاكسازی انسانها از شرك واجب كرده است و نماز را برای پاكسازی از كبر» [3]
6. نماز وسیله پرورش فضائل اخلاق و تكامل معنوی انسان است, چرا كه انسان را از جهان محدود ماده و چهار دیوار عالم طبیعت بیرون می برد, به ملكوت آسمانها دعوت می كند, و با فرشتگان هم صا و همراز می سازد, خود را بدون نیاز به هیچ واسطه در برابر خدا می بیند و با او به گفتگو بر می خیزد.
تكرار این عمل در شبانه روز آن هم با تكیه روی صفات خدا, رحمانیت و رحیمیت و عظمت او مخصوصاً با كمك گرفتن از سوره های مختلف قرآن بعد از حمد كه بهترین دعوت كننده به سوی نیكیها و پاكیها است اثر قابل ملاحظه ای در پرورش فضائل اخلاقی در وجود انسان دارد.
لذا در حدیثی از امیر مؤمنان علی ـ علیه السّلام ـ می خوانیم كه در فلسفه نماز فرمود:
الصلوة قربان كلی تقی : « نماز وسیله ی تقرب هر پرهیزكاری به خدا است. »[4]
7. نماز به سایر اعمال انسان ارزش و روح می دهد ـ چرا كه نماز روح اخلاص را زنده می كند, زیرا نماز مجموعه ای است از نیت خالص و گفتار پاك و اعمال خالصانه, تكرار این مجموع در شبانه روز بذر سایر اعمال نیك را در جان انسان می پاشد و روح اخلاص را تقویت می كند.
لذا در حدیثی معروفی می خوانیم كه امیر مؤمنان علی ـ علیه السّلام ـ در وصایای خود بعد ازآن كه فرق مباركش با شمشیر ابن ملجم جنایتكار شكافته شد فرمود: الله الله فی الصلوة فانها عمود دینكم : « خدا را خدا دربارة نماز , چرا كه ستون دین شما است».[5]
می دانیم هنگامی كه عمود هیمه در هم بشكند یا سقوط كند هر قدر طنابها و میخهای اطراف محكم باشد اثریندارد, همچنین هنگامی كه ارتباط بندگان با خدا از طریق نماز از میان برود اعمال دیگر اثر خود را از دست خواهد داد. در حدیثی از امام صادق ـ علیه السّلام ـ می خوانیم: اول ما یحاسب به العبد الصلوة فان قبلت قبلا سائل عمله, و ان ردت رد علیه سائل عمله: « نخستین چیزی كه در قیامت از بندگان حساب می شود نماز است اگر مقبول افتاد سائر اعمالشان قبول می شود, و اگر مردود شد سائر اعمال نیز مردود می شود»!
شاید دلیل این سخن آن باشد كه نماز رمز ارتباط خلق و خالق است, اگر به طور صحیح انجام گردد قصد قربت و اخلاص كه وسیله قبولی سائر اعمال است در او زنده می شود, و گرنه بقیة اعمال او مشوب و آلوده می گردد و از درجه اعتبار ساقط می شود.
8. نماز قطع نظر از محتوای خودش با توجه به شرائط صحت دعوت به پاكسازی زندگی می كند, چرا كه می دانیم مكان نماز گزار, لباس نمازگزار, فرشی كه بر آن نماز می خواند, آبی كه با آن وضو می گیرد و غسل می كند, محلی كه در آن غسل و وضو انجام می شود باید از هر گونه غصب و تجاوز به حقوق دیگران پاك باشد كسی كه آلوده به تجاوز و ظلم, ربا, غصب, كم فروشی, رشوه خواری و كسی اموال حرام باشد چگوه می تواند مقدمات نماز را فراهم سازد؟ بنابر این تكرار نماز در پنج نوبت در شبانه روز خود دعوتی است به رعایت حقوق دیگران.
9. نماز علاوه بر شرائط قبول یا به تعبیر دیگر صحت شرائط كمال دارد كه رعایت آنها نیز یك عامل مؤثر دیگر برای ترك بسیاری از گناهان است.
در كتب فقهی و منابع حدیث, امور زیادی به عنوان موانع قبول نماز ذكر شده است از جمله مسأله شرب خمر است كه در روایات آمده است: لا تقبل صلوة شارب الخمر اربعین یوماً الا ان یتوب: « نماز شرابخوار تا چهل روز مقبول نخواهد شد مگر این كه توبه كند.»[6]
و در روایات متعددی می خوانیم: از جمله كسانی كه در نماز آنها قبول نخواهد شد پیشوای ستمگر است»[7]
و در بعضی از روایات دیگر تصریح شده است كه نماز كسی كه زكات نمی پردازد قبول نخواهد شد, و همچنین روایات دیگری كه می گوید: خوردن غذای حرام یا عجب و خود بینی از موانع قبول نماز است, پیدا است كه فراهم كردن این شرایط قبولی تا چه حد سازنده است؟
10. نماز روح انضباط را در انسان تقویت می كند, چرا كه دقیقاً باید در اوقات معینی انجام گیرد كه تأخیر و تقدیم آن هر دو موجب بطلان نماز است, همچنین آداب و احكام دیگر در مورد نیت و قیام و قعود و ركوع و سجود و مانند آن كه رعایت آنها, پذیرش انضباط را در برنامه های زندگی كاملاً آسان می سازد.
همة اینها فوائدی است كه در نماز, قطع نظر از مسأله جماعت وجود دارد و اگر ویژگی جماعت را بر آن بیفزائیم ـ كه روح نماز همان جماعت است ـ بركات بی شمار دیگری دارد كه این جا جای شرح آن نیست, بعلاوه كم و بیش همه از آن آگاهیم.
گفتار خود را در زمینه فلسفه و اسرار نماز با حدیث جامعی كه از امام علی بن موسی الرضا ـ علیه السّلام ـ نقل شده پایان می دهیم:
امام در پاسخ نامه ای كه از فلسفة نماز در آن سؤال شده بود چنین فرمود:
علت تشریع نماز این است كه توجه و اقرار به ربوبیت پروردگار است, و مبارزة با شرك و بت پرستی, و قیام در پیشگاه پروردگار در نهایت خضوع و نهایت تواضع, و اعتراف به گناهان و تقاضای بخشش از معاصی گذشته, و نهادن پیشانی بر زمین همه روز برای تعظیم پروردگار.
و نیز هدف این است كه انسان همواره هشیار و متذكر باشد, گرد و غبار فراموشكاری بر دل او ننشیند, مست و مغرور نشود, خاشع و خاضع باشد, طالب و علاقمند افزونی در مواهب دین و دنیا گردد.
علاوه بر این كه مداومت ذكرخداوند در شب و روز كه در پرتو نماز حاصل می گردد, سبب می شود كه انسان مولا و مدبر و خالق خود را فراموش نكند, روح سركشی و طغیانگری بر او غلبه ننماید.
و همین توجه به خداوند و قیام در برابر او, انسان را از معاصی باز می دارد. و از انواع فساد جلوگیری می كند.[8]
11. بازداری از حرص و آز و كم طاقتی: خداوند متعال می فرماید: انسان حریص و كم طاقت آفریده شده و هنگامی كه بدی به او رسد بی تابی می كند و هنگامی كه خوبی به او رسد مانع از دیگران می شود, مگر نماز گزاران, آنان كه نماز ها را پیوسته انجام می دهند.[9]

پی نوشت ها:

[1] . بحار الانوار جلد 82 صفحه 200.
[2] . وسائل الشیعه جلد 3, ص 7, ( باب 2 از ابواب اعداد الفرائض حدیث 3).
[3] . نهج البلاغه, كلمات قصار 252.
[4] . نهج البلاغه, كلمات قصار, جمله 136.
[5] . نهج البلاغه, نامه ها ( وصیت ) 47.
[6] . بحار ج 84 ص 317 و 320.
[7] . بحار, ج84, ص 318.
[8] . وسائل الشیعه, ج3, ص 4.
[9] . معارج, آیات 19 تا 24.

برگرفته از تفسیر نمونه

يکشنبه 6/11/1392 - 10:30
نماز


عوامل عفونی مختلف اعم از باكتری ها، ویروس ها و انگل ها، می توانند باعث درگیری دستگاه گوارش انسان و مشكلات متعدد ناشی از آن شوند.
این مشكلات می توانند از یك خارش ساده شبانه بر اثر ابتلا به نوعی انگل، تا اسهال های وحشتناك تظاهر كنند. اما یكی از برجسته ترین مواردی كه در آن شعار معروف علم طب: " پیشگیری همیشه مؤثرتر از درمان است " صدق می كند، همین مورد عفونت های گوارشی است.
دانش پزشكی، امروزه عامل انتقال بسیاری از عوامل عفونی را اصطلاحاً Fecal- Oral (مدفوعی ـ دهانی) شناسایی كرده است كه یك گروه عمده از این عوامل عفونی دارای این ویژگی هستند كه پس از اجابت مزاج بر روی دست باقی می مانند و بعداً در موقع غذا خوردن و از طریق دهان وارد بدن می شوند و ایجاد بیماری می نمایند
از این جهت امروزه در همه ممالك پیشرفته اولین اصل بهداشتی كه برای مقابله با عفونت های گوارشی به همگان (به خصوص كودكان) آموزش داده می شود، شستشوی دست ها قبل از غذا خوردن و پس از اجابت مزاج است و به این ترتیب تأثیر نظافت دست ها در پیشگیری از گروه زیادی از بیمارهای عفونی، باور نكردنی است.
فرمان وضو كه در آیه شریفه ۶ از سوره مباركه مائده در قرآن مجید*، صادر شده است، به سادگی و صراحت امر به شستشوی دستان (تا آرنج) می كند و ۱۴ قرن پیش با بیان دستوری پیرامون نماز، پیام آور نكته ای می شود كه علم بشری در آستانه قرن ۲۱ به اهمیت بیش از پیش آن، دست یافته است.
مقارنت اوقات نماز با سه وعده معمول غذایی (صبحانه و نهار و شام) یا حتی وعده های غذا هنگام روزه داری (سحر و افطار) سبب می شود كه شخص نمازگزار، موقع انجام وضو (كه معمولا متعاقب اجابت مزاج نیز هست) خود به خود به شستشوی دست ها بپردازد و هر گونه عامل بیماری زای عفونی را از دست های خویش بزداید و در نتیجه موقع صرف غذا، هیچ عامل عفونی ناشی از دست های آلوده موفق به ایجاد بیماری در بدن او نشود.

 
يکشنبه 6/11/1392 - 10:30
نماز

پیشگیرى از افسردگى با نماز صبح

 

 

افسردگى (DEPRESSION) حالتى احساسى است كه مشخصه‏اش اندوه، بى‏احساسى (APATHY) ، بدبینى (PESSIMISM) و احساس تنهایى است. این بیمارى كه امروزه از شیوع بالایى در میان مراجعه كنندگان به كلینیك‏هاى روانپزشكى برخوردار است، داراى تظاهرات متنوع و زیادى بوده كه از مهمترین آنها مى‏توان به اختلالات خواب اشاره نمود. تحقیقات نشان مى‏دهد 75 درصد از بیماران افسرده مشكلى در خواب (چه به صورت بى خوابى و چه پرخوابى) دارند و همچنین علایم این بیماران در هنگام صبح تشدید مى‏شود. نكته جالب و قابل توجه و مورد بحث ما این است كه در این بیماران چگالى (REM حركت‏ سریع چشم) در نیمه اول خواب و همچنین كل زمان REM افزایش یافته و فاصله میان به خواب رفتن تا شروع اولین دوره REM یعنى ( LATENCY - REM) كم شده و مرحله 4 خواب نیز كاهش مى‏یابد. (1)

پس به عبارت ساده‏تر مى‏توان گفت، افراد افسرده زمان بیشترى را در مرحله خواب REM به سر مى‏برند. یعنى به میزان بیشترى نسبت ‏به سایرین خواب مى‏بینند.

حال ببینیم، این موضوع چه ارتباطى با نماز صبح دارد، یعنى نماز صبح چه اثر درمانى مى‏تواند در این بیماران داشته باشد؟

به طور متوسط 20 - 15 دقیقه طول مى‏كشد تا یك فرد معمولى به خواب رود. پس در عرض 45 دقیقه وارد مراحل 3 و 4 خواب شده كه این مراحل عمیقترین مراحل خواب‏اند. یعنى بیشترین تحریك براى بیدار كردن فرد در این مراحل لازم است. حدود 45 دقیقه پس از مرحله ‏4 است كه نخستین دوره حركات سریع چشم (REM) فرا مى‏رسد. هر چه از شب مى‏گذرد، دوره‏هاى REM طولانى‏تر و مراحل 3 و 4 كوتاه‏تر مى‏شود. بنابراین در اواخر شب، خواب شخص سبك‏تر شده و رؤیاى بیشترى مى‏بیند (یعنى خواب REM اش بیشتر مى‏شود). پس قسمت اعظم خواب REM در ساعات نزدیك صبح به وقوع مى‏پیوندد. و از طرفى دیدیم كه یكى از مشكلات مهم بیماران افسرده، افزایش یافتن طول خواب REM و خواب دیدن زیاد است. از این جهت ‏یك مبناى مهم در تولید داروهاى ضد افسردگى ایجاد داروهایى است كه كاهش دهنده مرحله REM خواب باشند (از جمله داروهاى ضد افسردگى سه حلقه‏اى) .

علاوه بر این یك روش درمانى جدید براى بیماران افسرده، بیدار نگه داشتن آن‏ها براى كاهش میزان REM است، كه بهترین شكل آن نماز صبح است. (2) زمان نماز صبح كه مورد تاكید قرآن و همچنین بسیارى از روایات بوده، سبب كاهش قابل توجه میزان خواب REM در اشخاص مى‏شود. زیرا شخص نمازگزار كه خود را ملزم به اقامه نماز صبح مى‏داند و باید صبحگاه بیدار شود، پس در حقیقت جلوى ورود به مرحله قابل توجهى از REM را مى‏گیرد. از این جهت ‏بیدارى صبحگاهى براى نماز خود به تنهایى مى‏تواند یك عامل مهم بدون عارضه در پیشگیرى از افسردگى مطرح باشد كه بر تمام روش‌هاى درمانى دارویى و غیر دارویى ارجح است، چرا كه پیشگیرى بر درمان مقدم است .

لازم به ذكر است آثار روحى و روانى ایمان به خدا و اقامه نماز بسیار زیاد است و نكات علمى بسیار شگرفى در اسرار سحر كه مورد تاكید فراوان اسلام نیز بوده، نهفته است كه انسان با دانستن آنها از تمام وجود زمزمه مى‏كند؛

"اقم الصلوة لدلوك الشمس الى غسق الیل قرءان الفجر ان قرءان الفجر كان مشهودا (3) ؛ نماز را از زوال آفتاب تا نهایت تاریكى شب برپا دار و (نیز) نماز صبح را، زیرا نماز صبح همواره (مقرون با) حضور (فرشتگان) است .

پى‏نوشت:

1 . روانپزشكى بالینى كاپلان، ترجمه دكتر مرسده سمیعى و دكتر حسن رفیعى، ص‏152 .

2 . 40 نكته پزشكى پیرامون نماز، دكتر مجید ملك محمدى، ص‏3 .

 
يکشنبه 6/11/1392 - 10:29
نماز
تاثیر نماز بر سلامت جسمی كودكان

  و أمر اهلك بالصلوه واصطبر علیها
و خانواده ات را به نماز و صبر نمودن بر آن امر كن   ( سوره مباركه طه ـ آیه شریفه 132 )
   پزشكان اطفال ضرب المثل مشهوری بدین مضمون دارند كه " كودكان " هرگز بزرگسالان كوچك نیستند. بدین معنا كه عوالم روانی وحتی جسمی كودكان به كلی متفاوت از بزرگسالان است و جا دارد حتی آنها را نوع دیگر از انسان به حساب آوریم و در بعد بررسی فواید پزشكی نماز ، نكات متعددی را به سلامتی كودكان ، جدای از بزرگسالان اختصاص دهیم. اما از آنجا كه بنا را بر اختصار گذاشته این تنها طی دو نكته و به گونه ای فهرست وار ، از برخی تاثیرات مستقیم و غیر مستقیم نماز بر سلامت جسمی و روانی كودكان ، سخن می گوییم .
     سلامت كودكان ، از آرزوها و ایده آلهای همه جوامع بشری است و از این رو مجامع بین المللی متعددی با قصد حمایت از سلامتی و كمك به پیشرفت كودكان ، بوجود آمده اند . اما آنچه كه كمتر مورد توجه همه این مجامع بوده است ، شاید توجه به نقش بی نهایت عمیق دستورات دینی در ایجاد سلامتی اطفال باشد .
     بعنوان مثال حدود دو دهه پیش ، مجامع علمی جهان ، شیرمادر را برای شیرخواران ، بی كفایت تشخیص دادند و اقدام به تهیه شیر خشكی كه گمان می بردند ، مفیدتر از شیر مادر است ، نمودند و انواع و اقسام شیر خشك را با تبلیغات وسیع بر له آنها و علیه شیر مادر ، به بازار فرستادند ، این در حالی بود كه از قرنها پیش در آیات استوار قرآن از جمله آیه شریفه 233 از سوره مباركه بقره و آیه 12 از سوره مباركه لقمان ، چند بار تاكید بر استفاده از شیر مادر ، آن هم تا دو سال شده بود . با این وجود بسیاری از مادران ( از جمله حتی مادران مسلمان ) ، گول تبلیغات علمی را خوردند و به كودكان خود به جای حیاتی ترین و سلامتی بخش ترین ماده غذایی كه توسط آفریدگار هستی تولید و توصیه شده بود ، شیر خشك بی خاصیت و بسیار مضر ساخت  انسانها را خوراندند .
     اما با پیشرفت بیشتر دانش و تجهیز بیشتر آزمایشگاههای علمی ، چند سال بعد برخی برتریهای شیر مادر ،روشن شد و این بود كه دامنه تبلیغ علیه آن محدود تر شد و علم نسبی بشر اعلام كرد : " شیر مادر ، تا حداقل 6 ماه مفیدترین ماده غذایی برای كودكان است " كه این دستور نیز هنوز ، با دستور قرآنی ، كمی متناقض به نظر می رسید ، تا این كه آخرین تلاشهای بشر برای شكافتن هر چه بیشتر محتویات شیر مادر و شناسایی اجزای آن به نتیجه رسید و كار بدانجا كشید كه سرانجام در سالهای اخیر ، علم به این حقیقت اعتراف كند كه : شیر مادر ، آن هم تا دو سال ، ضروری ترین ، اساسی ترین و حیات بخش ترین نیاز كودك به شمار می آید و محرومیت كودك از شیرمادر ، او را در معرض طیف بسیار وسیعی از بیماریهای جسمی و روانی ، قرارمی دهد . و آیات شكوهمند قرآن و فرمایشات معصومین (ع) در این مورد همچنان استوار و درخشان بر جای خود بود .(1)
     با این قیاس ، می توان نتیجه گرفت وقتی كه یكی از ساده ترین دستورهای قرآنی غنایی تا بدین حد مثلا " در تامین سلامت كودكان دارد ، دستورات مؤكد و مكرر آن ( مثل نماز ) دیگر تا چه پایه ای مفید و سودمندند .
     واقعیت این است كه سودمندی " نماز در سلامت جسمی كودكان ، بوضوح قابل مشاهده است . از جمله این كه با پایبندی به نماز در جامعه می توان به راحتی با آن گروه از بیماریهای مادرزادی بسیار شایع در نوزادان كه بر اثر فسادهایی مانند اعتیاد ، الكلیسم ، بیماریهای مقاربتی و .. بوقوع می پیوندد ، وداع نمود . " كودك آزاری " كه بخش مهمی از علل بستری و مراجعه كودكان به مراكز پزشكی و روانپزشكی را تشكیل می دهد ، در پرتو نماز و در جامعه نمازگزار ، بی معنی به حساب می آید . عفونت های گوناگونی كه در كودكان ایجاد بیماری می كنند توسط نماز تعدیل می شوند بعنوان مثال به اثبات رسیده است كه بخش مهمی از مرگ و میر نوزادان در بدو تولد به دلیل تماس با بدن آلوده اطرافیان ( از جمله دستهای آنها ) است . كه طهارت دائمی ناشی از نماز می تواند یك عامل مهم پیشگیری از این قبیل مرگها باشد . كه اگر به این قبیل مثالها ، فواید دیگری ناشی از زندگی یك كودك ، درر خانواده های مذهبی را ، اضافه بكنیم ، مثلا "  به سنت حسنه ختنه اطفال ، كه خطر عفونتهای ادراری را در آنها تا یكصد برابر ، كاهش می دهد و یا عادت پیدا كردن به مسواك و .. را اضافه نماییم خواهیم دید كه چگونه تعالیم اسلامی ، كودكان را در معرض سلامتی جسمانی قرار می دهد. یا این كه آموزش وضو به كودكان ، كه در واقع نوعی آموزش پاكیزگی و طهارت به آنهاست و از آنجا كه بخش عمده ای از بیماریهایی عفونی شایع در اطفال از جمله حصبه ( تیفوئید ) ، فلج اطفال ، هپاتیت  A و .. از طریق مدفوعی ـ دهانی  ( Fecal  - Oral) انتقال می یابند ، می توان با بهره از طهارت ناشی از نماز ، از میزان بروز و شیوع این بیماریها به شدت كم نمود ، همانطور كه امروزه در ممالك پیشرفته غربی ، آموزش شستن دستها قبل از صرف غذا ( كه اتفاقا " با اوقات نماز ، تقریبا " مقارنت دارد ) از اصول اولیه ای است كه به اطفال ، در مدارس ابتدایی ، آموزش داده می شود .  
     علاوه بر محاسن جسمی بسیار متعددی كه از زندگی یك كودك در یك خانوداه مومن و نمازگزار ، برای او حاصل می شود ( از جمله این كه مادر با تقوی و مومن كودك ، با اقتدای به قرآن و سخن معصومین (ع) كودكش را تا دو سال كامل شیر می دهد و این وظیفه بی نهایت بزرگ را به بهانه های پوچ و واهی ، از جمله اشتغال در بیرون منزل و .. رها نمی كند و در نتیحه كودك خود را در مقابل طیف بسیار وسیعی از بیماریهای مرگبار جسمی و روانی و انحرافات و اعتیادات و .. در آینده ایمن و واكسینه می كند ) (2) . می توان بدین نكته مهم نیز توجه نمود كه ملكه شدن عادت حسنه نماز ،در كودك صرفنظر از عظمتهای عبودی بیشمار آن و صرفا " از دیدگاه پزشكی ، به خاطر محاسن بهداشتی و طبی بیشماری كه بر نماز مترتب است ( و ما به قسمت كوچكی از آنها در این مجموعه مقالات اشاره كرده ایم ) سبب خواهد شد كه همه این محاسن بیشمار در آینده ،كودك را همراهی كند و او را در راه ساختن زندگی سالم و موفق یاری دهد .

 
يکشنبه 6/11/1392 - 10:28
نماز

..

دیده شده بسیاری از مسلمانان بزرگسال كه از زمان كودكی به اقامه‌ی نماز مشهور بوده اند، در سن پیری و با داشتن عمرهای بالا، تا حد زیادی از سلامت جسمانی و عقلی قابل قبولی برخوردارند.
این پژوهش، تلاش‌های علمی انجام شده را بررسی نموده، با تحلیل و بهره‌برداری از دست‌آورد‌های این تحقیقات، به دنبال رسیدن به هدف مقاله است. هدف این تحقیق، توجه دادن به حقیقتی مهم است: عبادت‌های اسلامی فواید جسمی روشنی برای بدن انسان دارد. این پژوهش به دنبال بیان تاثیرات مثبت حركات نماز در چرخش خون در مغز و مقارنه‌ی تاثیرات نماز با تاثیر جایگزین‌های آن در اثر انجام ورزش است به ویژه این كه انجام ورزش یكی از وسایل متعارف برای حفظ سلامتی بدن است، در این تحقیق به دست‌آورد پژوهش‌های انجام شده‌ی دیگر در گذشته، تكیه شده. بیشتر این تحقیقات برگرفته از تلاش‌های علمی اندیشمندان جهان غرب می‌باشد به همین دلیل هم می‌توان این پژوهش را، نامه‌ا‌ی سرگشاده‌ به جهان غرب دانست.
این پژوهش به بررسی فایده‌ی فرمان الهی به شروع نماز، در سن كودكی می‌پردازد. آغاز نماز در این سن، باعث می‌شود كودك، نماز را به خوبی به جا آورد و به انجام نماز به شكل صحیح، عادت كند. انجام صحیح حركات نماز، باعث پدید آمدن بیشترین تاثیرات مطلوب بر بدن خواهد شد.
با توجه به این كه مغز یكی از مهم‌ترین اعضای بدن به شمار می‌رود، وظیفه‌ی آن به میزان زیادی به جریان چرخش خون بستگی دارد. جریان چرخه‌ی خون، تغذیه كننده‌ی مغز می‌باشد. چرخه‌ی خون ویژگی‌هایی دارد كه همین ویژگی‌ها نشاط و پویایی مغز را تامین می‌كند. یكی از این ویژگی‌ها وجود چرخه‌ی ذخیره‌ای است كه در مواقع اضطراری و مورد نیاز، به كار می‌افتد.
همچنین دارای نظامی خودكار برای تنظیم چرخه‌ی خون در مغز می‌باشد كه ثبات جریان خون به مغز را در شرایط گوناگون تضمین می‌كند.
بر اساس تحلیل انجام شده در این پژوهش‌ها، مشخص شده كه گونه‌های مختلف ورزش به چرخه‌ی خون در مغز آسیب می‌رساند. به عكس نماز كه یكی از وظایف دینی اسلامی است، فواید بسیاری در این زمینه دارد. ورزش بدنی از این جهت كه خون را به شكل مستقیم از مغز سرقت می‌كند و برای تغذیه‌ی عضلات دیگر به كار می‌گیرد، به چرخه‌ی خون در مغز ضرر می‌زند. این تغذیه‌ی عضلانی به حساب تغذیه‌ی خونی مغز گذاشته می‌شود.
همچنین در نتیجه‌ی سرعت گرفتن عملیات تنفسی در هنگام انجام ورزش، معدل دی‌اكسید‌كربن در خون، پایین می‌آید كه پیامد آن، آرام‌تر شدن جریان خون به سمت مغز است، زیرا نسبت دی‌اكسید‌كربن در خون یكی از مهمتر‌ین عوامل جریان خون به سمت مغز به شمار می‌آید.
گزارش‌های علمی فراوانی وجود دارد كه حاكی بی‌هوشی ورزشكاران هنگام فعالیت ورزشی یا بلافاصله بعد از ورزش است، در حالی كه این بی‌هوشی‌ها هیچ گونه سابقه‌ی بیماری قلبی را به همراه نداشته. این گزارش‌ها نیز آسیب‌رسانی ورزش به فرآیند خون رسانی مغزی را تایید می‌كند.
همچنین گزارش‌های گوناگون دیگری، بیانگر پایین آمدن نیروهای اعتدالی در بسیاری از ورزشكاران می‌باشد كه سرزنش بیشتری را نسبت به مساله‌ی ورزش برانگیخته است.
اضافه بر این سكته‌های قلبی متعدد در هنگام ورزش - در ورزشكاران بیمار و ورزشكاران سالم- تایید‌گر نظریه‌ی آثار نامناسب برخی ورزش‌های خشن می‌باشد.
از سوی دیگر به نظر می‌رسد، حركات نماز بر جریان خون در مغز، تاثیرات مثبت فراوانی داشته باشد. در هنگام سجده با متمایل شدن سر به سمت پایین، جریان خون به سمت مغز افزایش می‌یابد همچنین خم شدن بدن بر روی خود هنگام سجده، به جهت‌گیری خون از اطراف بدن به سمت اعضای درونی و مغز كمك می‌كند. اضافه بر این،هنگام سجده و تمایل سر به سمت پایین، معدل دی‌اكسید‌كربن در خون به شكل فیزیولوژیك افزایش می‌یابد. این حالت در نتیجه‌ی فشار اعضای دستگاه گوارشی بر ریه پدید می‌آید. بالا رفتن نسبت دی‌اكسید‌كربن در خون باعث اضافه شدن جریان خون به سمت مغز خواهد شد.
همچنین خم‌شدن مكرر سر به پایین در هنگام ركوع و سجود؛ سپس بالا آمدن سر هنگام ایستادن و نشستن، كمك می‌كند از نظام خودكار توازن جریان خون به مغز، مراقبت بیشتری شود. مشهور این است كه این نظام خودكار اعتدالی، با افزایش سن، فرسوده می‌شود.(10)
نظام خودكار توازن جریان خون در مغز، در هنگام سجده، عكس‌العمل دو گانه‌ای از خود نشان می‌دهد: در ابتدای سجده‌ی، مانع جریان خون اضافه‌ به مغز می‌شود. این حالت باعث آمادگی مغز برای دریافت جریان بیشتر خون می‌شود. جلوگیری ابتدایی از جریان خون به مغز به جریان چرخش احتیاطی خون به مغز، این فرصت را می‌دهد تا برای فعالیت و عملكرد خود آماده شود. در مرحله‌ی بعد، به خون اضافه اجازه داده می‌شود به سمت مغز جریان پیدا كند و سرانجام در جایگاه‌های ذخیره خون توزیع شود. به این صورت، از این كاركرد مهم احتیاطی مراقبت می‌شود. كاركردی كه بنابر مشهور با افزایش سن و پیری، تضعیف می‌شود و چه بسا بی‌توجهی و عدم به كارگیری هم در این ضعیف شدن موثر باشد.
این عكس‌العمل دوجانبه‌ی نظام خودكار چرخش خون در مغز، در هنگام سجده، ما را به سمت فهم بهتری از فایده‌ی انجام فرمان الهی در نماز هدایت می‌كند. از نظر فقهی حركات نماز باید به گونه‌ای با آرامش انجام شود كه از انجام این حركات مطمئن شویم. تنها در این صورت است كه فایده‌ی مطلوب حركات نماز نسبت به چرخش خون در مغز به دست می‌آید. با انجام آرام حركات نماز به هر یك از عكس‌العمل‌های چرخش خونی فرصت داده‌ایم تا متناسب با هر یك از حركات نماز، در مجرای صحیح خود قرار بگیرد.
بر اساس توضیحات بالا، روشن می‌شود كه نماز در اسلام، تاثیرات روشنی بر جریان خون در مغز دارد، از انجام وظیفه‌ی جایگاه‌های ذخیره‌ی خون در مغز و همچنین از نظام خودكار چرخش خون در مغز محافظت می‌نماید.
این تحقیق مدعی فهم علت وجوب حركات نماز در اسلام نیست. شاید رسیدن به چنین فهمی برای هیچ‌كس عملی نباشد ولی در عین حال تلاش دارد برخی تاثیرات ناشناخته‌ی نماز بر چرخش خون در مغز را ملموس نماید. بر اساس گفته‌های بالا، می‌توان نتیجه گرفت چند لحظه سجده در بارگاه الهی می‌تواند بسیاری از آثار مضر فعالیت‌های روزانه و ورزش را بر چرخش خون در مغز، از بین ببرد و از انواع تمرین های مختلف ورزشی بی نیاز سازد.
علی رغم بیان این فواید روشن، این تاثیر، تنها فایده‌ی جسمی نماز نیست، چه این كه اگر تمام فواید جسمی نماز را هم در نظر بگیریم، این فواید برترین فایده‌ی نماز نخواهد بود. در حقیقت فواید معنوی نماز را باید بزرگترین نوآوری این واجب الهی دانست.
در پایان لازم به تذكر است كه هدف این پژوهش، تشویق به ترك ورزش نیست؛ بلكه در دوره‌ا‌ی كه اشتیاق به پزشكی جایگزین و درمان‌های طبیعی در حال رشد است، نگا‌ه‌ها را به توجهی جدی‌تر به سوی اسلام و رسالت بزرگ آسمانی آن فرامی‌خواند، اسلامی كه تمامی فرمان‌هایش به مصلحت انسان است

 
يکشنبه 6/11/1392 - 10:27
اخلاق
رابطه دین و اخلاق 1392-3-21
 
آیا اخلاق مستقل از خدا است؟ اگر مستقل از خدا نباشد، آیا آن چیزی است كه خدا دوست می دارد یا آن چیزی است كه خدا می خواهد؟ اخلاق در اسلام چگونه تعریف شده است؟ لطفا در این زمینه منابعی را معرفی كنید؟

از نظر اسلام اخلاق منهای دین و خدا نیست و روابط گسترده ای با دین دارد، به خلاف تفكرات سكولاری كه اخلاق منهای دین و بشری را معرفی می كنند و رابطه آن را با دین قطع نمایند. اگر بخواهیم رابطه اخلاق و دین را به درستی درك كنیم باید در یك مقایسه رابطه این دو را قطع كنیم و ببینیم چه اتفاقی می افتد همانگونه كه غربی ها این كار را كرده اند و عواقب آن را بررسی كنیم و سپس ببینیم این دو اگر با هم رابطه داشته باشند، چه اتفاقی می افتد.
رابطه دین و اخلاق از منظر اسلام:
1- یكى از موضوعات و مسائل مربوط به اخلاق و فلسفه اخلاق، تبیین و تحلیل جایگاه و ارتباط اخلاق با سایر معارف بشرى و الهى مانند دین، علم، حقوق و قراردادهاى اجتماعى است. در این قسمت از مقاله رابطه اخلاق و دین مورد بررسى قرار مى گیرد كه آیا رابطه اخلاق با دین چه نوع رابطه اى است؟ آیا اخلاق از دین و دین از اخلاق مستقل است؟ به این معنا كه میان اخلاق و دین هیچ نوع رابطه اى وجود ندارد، و دین مى تواند بدون اخلاق تكامل یابد، و همچنین اخلاق مى تواند با قطع نظر از دین در میان جوامع پایدار و ماندگار بماند و به رشد و تكامل برسد و سبب سعادت و نیك بختى جوامع بشود، یا اینكه میان دین و اخلاق رابطه اى وجود دارد به این معنا كه بدون دین نمى شود نظام اخلاقى استوار و كارامدى وجود داشته باشد؟
و همچنین آیا دین مى تواند بنیاد اخلاق باشد و موجب ضمانت اجراى احكام اخلاقى به حساب آید؟ و همچنین آیا در حوزه اخلاق مى توان ادله و براهینى را براى اثبات وجود خداوند جستجو كرد؟
قدر مسلم این است كه هیچ كس نمى تواند نقش دین را در حمایت و پشتیبانى از اخلاق بشر نادیده بگیرد، زیرا تجربه تاریخ بشرى نشان داده در جوامعى كه مردم آن از دین جدا بوده و یا از دین دور شده از نظر اخلاق یا سقوط كرده و یا عقب مانده است.
و همچنین نقش دین در تحكیم ضوابط اخلاقى و ایجاد پایه هاى محكم و پولادین براى حفظ و دوام و گسترش فضایل اخلاقى در میان جوامع دیندار كاملاً بارز و روشن است.
و افزون بر آن بسیارى از متفكران و دانشمندان علم اخلاق اذعان دارند كه دین بهترین پشتوانه براى اخلاق است و اخلاق در جهاتى مهم، به دین وابسته است. و این وابستگى به اندازه شدید و مستحكم است كه اگر چنانچه در آینده قرار بر زوال دین باشد، اخلاق نیز زوال خواهد یافت.
آنان اذعان دارند كه این وابستگى بیش از وابستگى روان شناختى است; و نمونه اى از ابراز چنین عقیده اى سخن داستایوفسكى است كه : «اگر خداوند موجود نباشد هر چیزى مجاز و مباح خواهد بود»; عقیده اى كه در این قرن، به نحوى برجسته توسط سارتر منعكس شده است. ولى شاید مهمترین اندیشمند فلسفى عصر جدید كه حامى این دیدگاه - هرچند نوعى خاص از آن - بوده، ایمانوئل كانت است; كسى كه معتقد است خداوند شرطى ضرورى براى عقل عملى (یعنى اخلاقى) است .
و همچنین وجود اخلاق و نیاز بشر به اخلاق، دلیلى بر نیازمندى به دین است.
جامعه بشرى لزوما نیازمند اخلاق است. از طرف دیگر اخلاق مورد نیاز جوامع بشرى باید بر مبناى محكم و اساسى استوار باشد. این نوع اخلاق تنها در سایه دین و معنویت دینى امكان پذیر است، پس بشر همواره به دین نیازمند است .
2- برای توضیح بیشتر مسئله رابطه بین «دین» و«اخلاق» را مورد بررسی قرار میدهیم:
گفتنی است؛ نخست باید «اخلاق» و «دین» را تعریف كرد و نسبت آن دو را مشخص كرد. البته بدیهی است بنابر مبانی و دیدگاه های مختلف تعریف اخلاق و دین متفاوت می باشد و نقش حداقلی و حداكثری پیدا می كند. اما در مكتب اسلام كه بر اساس خدا محوری است و سعادت انسان در پرتو آن تعریف شده و تضمین گردیده است و با دیدگاه انسان محوری و اومانیستی تفاوت پیدا می كند.
جهت توضیح بیشتر توجه شما را به مطالب زیر جلب می كنیم:
1. احكام و ارزش های اخلاقی، در رویكرد درست و مورد پذیرش آموزه های دینی، سازوكار دست یابی انسان به هدف اصیل آفرینش یعنی كمال حقیقی خود می باشد؛ ازاین رو، برخلاف رویكردهایی چون نسبت گرایان، نه ره اورد عوامل اجتماعی، روان شناختی، فرهنگی و مانند آن بلكه دارای پشتوانه ای از واقعیت و ریشه ای در حقیقت بوده و بر پایه ملاك های حقیقی و موجه انجام می گیرد .
2. پیداست با دارا بودن چنین جایگاهی از اخلاق، بر خلاف اندیشمندانی چون كانت و دیگران كه آن را از دین جدا می دانند در رویكرد اسلامی، این دو كاملا به هم پیوسته و درهم تنیده اند، زیرا آن حركت اخلاقی كه از نیت نزدیكی به خدا آغاز و به جایگاه صدق نزد خداوند می انجامد؛ وانگهی، همین خدای آغاز و فرجام تكاپوی اخلاقی انسان، از رگ گردن به او نزدیكتر بوده ،در همه جا با او می باشد وبه هر آنچه انجام می دهد، بیناست آنگاه چگونه می توان از جدایی اخلاق و دین سخن به میان آورد.
به دیگر سخن، نظام اخلاقی اسلام بر پایه آراستگی به اخلاق الهی استوار می باشد؛ از این رو، هرگونه ناسازگاری میان آن دو بی معناست، زیرا هر دو از یك چشمه جاری هستند كه «هو المبدئ» و به سوی یك تعالی در حركتند كه «هو المعید» . خلاصه آن كه، خیر حقیقی فرد و جامعه، آن می باشد كه اراده خداوند به آن تعلق گرفته است. نیز، تنها انگیزه نزدیكی به خداوند می باشد كه به رفتار انسان، رنگ خدایی می زند؛ وانگهی، بهترین رنگ، رنگ خدایی است.
3- پایه بنای ارزش های اخلاقی، بر غایات و اهداف رفتارها استوار می باشد؛ یعنی چون ما اهداف مقدسی داریم كه ذاتا برای ما خواستنی است، از این رو باید كارهایی را انجام دهیم كه ما را به آن اهداف مقدس و كمال مطلوب برساند. از سوی دیگر در دین، خدا را شناخته و به عنوان هدف تكاملی انسان معرفی می شود.
ج - دین، ارزش های اخلاقی را تعیین می كند؛ زیرا هنگامی كه می خواهیم به بایستگی انجام كاری یا به دست آوردن غیر مستقیم ملكات در اثر انجام آنها پی ببریم، این پرسش روی می نماید كه، فرآیند شناخت كار خوب و بد كدام است؟ این جاست كه، دین پا درمیانی كرده و رفتارهای ارزشی را مرزبندی می كند.
3- درپاسخ به پرسش در مورد چیستی اخلاق در اسلام باید گفت : در علم اخلاق اسلامی ‌ چند بحث كلی وجود دارد كه به حق می توان این مباحث را مؤلفه های مهم اخلاق نامید.
یكی از این مباحث و نقاط برجسته در اخلاق اسلامی،‌ بحث كمال و سعادت است. از آن جا كه سعادت انسان با جهان بینی او در ارتباط است،‌ در اخلاق اسلامی دومسئله مبدأ‌ و معاد در سعادت بسیار مهم می نمایاند. به عبارتی در این مكتب نمی توان سعادتی منهای این دو امر در نظر گرفت.
بنابراین نظام اخلاقی اسلام از نظر اعتقادی بر این دو اصل بنا می شود. 1- رابطه انسان با مبدأ ( هستی انسان كاملاً وابسته به خداوند بوده و خداوند به تمام معنای كلمه «‌رب» انسان است.2- رابطه انسان با معاد ( زندگی انسان منحصر به دنیا نیست بلكه زندگی واقعی او آن چنان گسترده است كه زندگی دنیا در برابر آن قطره ای به حساب نمی آید).(1)
اسلام و سایر مكاتب مفهوم سعادت را یك مفهوم مقایسه ای می دانند و به معنای دوام لذت و یا دوام نسبی لذت است و حتی مكاتب مادی نیز در زمینه سعادت دنیوی همین تفسیر را دارند. با این تفاوت كه مكتب اسلام بر اساس ایمان به جهان پس از مرگ،‌ از وجود لذایذ و آلام دیگری نیز خبر می دهد و در مرحله نخست،‌ لذت دائمی و جاودانی آخرت را معرفی می كند.(2)
كوتاه سخن این كه دین اسلام كمال و سعادت و رستگاری را در قرب الهی می داند. قرب الهی دارای مراتب بوده و لذتی كه از قرب الهی حاصل می شود هم پایدار و هم بسیار غنی و با كیفیت است.
2- مؤلفه مهم بعدی در اخلاق اسلامی استناد به وحی در تفسیر واژه های « خوب، بد، باید و نباید»‌ است. در یك دید كلی «‌ هر چه ما را به سعادت برساند خوب است» و همه مكاتب در این قضیه اتفاق دارند. اما آن چه مهم است این است كه مصادیق این خوبی چیست؟ جواب اجمالی این است كه با توجه به پیچیدگی و ابعاد گوناگون انسان، تشخیص راه وصول به سعادت،‌ فقط با تكیه بر دانش بشری ممكن نیست و برای رسیدن به مصادیق حقیقی رسیدن به سعادت باید دست به دامن دانش فرابشری و وحی نیز شد. اصولاً‌ تمام احكام ارزشی (خوب و بد) و احكام الزامی (باید و نباید) در راستای همین اعتقاد یعنی استناد به وحی تعریف میشود.
3- یكی دیگر از مؤلفه های مهم اخلاق اسلامی بحث«‌ نیت و انگیزه»‌ است. مكاتب اخلاقی دیگر توجه خود را به فعل اخلاقی معطوف داشته و از نیت و انگیزه عمل غافل شده اند. تنها مكتب اخلاقی كانت به بحث نیت پرداخته است البته «نیتی كه كانت ملاك ارزش قرار می دهد نیت اطاعت حكم عقل و احترام به قانون است و این چیزی متفاوت با نظر اسلام خواهد بود»(3). اسلام علاوه بر حسن فعلی بر حسن فاعلی نیز تكیه دارد. توضیح آن كه یك عمل می تواند به انگیزه های متفاوت انجام گیرد مانند ارضاء عواطف انسانی، تأمین نیازهای مادی خود یا دیگران،‌ شهرت طلبی و...و سرانجام ممكن است انگیزه الهی كسی را وادار به انجام كاری كند و به خاطر خشنودی خداوند این كار را انجام دهد. در این صورت است كه بنا بر دستور اسلام عملی ارزش می یابد.
4- مولفه دیگر فراگیری و جامعیت اخلاق اسلامی است. بنابراین - فراتر از مبانی و مبادی- از اخلاق به سراغ حوزه های ارتباط انسان می رویم. از نظر عقلی این ارتباطات در چند حوزه می تواند باشد. 1- ارتباط با خداوند( اخلاق بندگی) 2- ارتباط با خود(اخلاق فردی) 3- ارتباط با انسان های دیگر(اخلاق اجتماعی) 4-ارتباط با طبیعت( اخلاق محیط زیست)
مؤلفه ها و فضایل مربوط به هر حوزه با هم تفاوت دارند البته همه بخش های اخلاق باید در نهایت به یك هدف ختم شوند و آن هدف،‌ قرب الهی است. حوزه های فردی، اجتماعی،و محیط زیست، اگر در راستای كمال نگریسته شده و قرب آور باشد، به تزكیه كه همانا وسیله ای برای رسیدن به قرب الهی است منتهی می شود. تزكیه آن قدر در اخلاق اسلامی مهم است كه تنها در یك جای قرآن كریم– سوره شمس- یازده سوگند پیاپی آمده و در ادامه قسم ها در این سوره مباركه،‌ خداوند سبحان در صدد بیان اهمیت تربیت نفس و خود سازی اخلاقی برآمده است.
علم اخلاق در صدد آراستن انسان به فضایل و پیراستن وی از رذایل است تا حدی كه صفات پسندیده در انسان به صورت ملكه در آید. در اخلاق بندگی فضایلی مانند توكل، توبه،‌ تفویض، اعتماد به خدا و ... مطرح است. در اخلاق فردی صفاتی مانند صبر،‌ شجاعت، ثبات، صفای ذهن،‌ تحفظ و ...موجود می باشد. از فضایل اخلاق اجتماعی می توان كرم،‌ ایثار،‌ مواساة، برادری،‌ حسن معاشرت،‌ عدالت و ... را نام برد. در اخلاق محیط زیست صفات احترام به طبیعت،‌ نگاه داری آن،‌ برخورد پسندیده با حیوانات و ... به چشم می خورد. وظیفه علم اخلاق آراسته شدن به این فضایل پسندیده و دور شدن از رذایلی است كه در مقابل این فضایل قرار دارد.
5- نكته دیگر در آشنایی با اخلاق اسلامی و مؤلفه های آن،‌ آشنا شدن با مكاتب اخلاقی متفاوت و رویكردهای مختلف به اخلاق است. در این میان می توان مكاتب اخلاق فلسفی،‌ اخلاق عرفانی،‌ اخلاق نقلی و اخلاق تلفیقی را نام برد. برای آشنایی با این مكاتب و كتاب های اخلاقی مختلف می توانید به كتابشناخت اخلاق اسلامی،‌ انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی مراجعه كنید.
اگر بتوانید با مشورت یكی از اساتید، در زمینه معارف دینی، به یك سیر مطالعاتی دست پیدا كنید و به ترتیب و نظم از مجموعه آثار شهید مطهری استفاده ببرید پسندیده و زیباست. زیرا كتب آن شهید بدون استثناء مفید و ارزشمند است و در گسترش و تعمیق معارف دینی تان كمك خواهد كرد. علاوه بر آن از «سلسله دروس اندیشه های بنیادین اسلامی» كه توسط مؤسسه آموزشی - پژوهشی امام خمینی انتشار یافته است و از غنای خوبی برخوردار است می توانید بهره مند شوید
كتاب فلسفه اخلاق شهید مطهری را نیز حتما مطالعه نمایید. در ضمن كتاب اخلاق اسلامی دانشگاه ها نیز برای آشنایی با اخلاق اسلامی بسیار مفید است.
تا این جا پاسخ ما بر اساس این بود كه منظور شما از اخلاق اسلامی،‌ علم اخلاق باشد اما اگر منظور شما از اخلاق اسلامی،‌ صفات پسندیده یك مؤمن است. باید گفت كه مؤلفه های مهم این اخلاق، بهبود رابطه با خدا،‌ دیگران و خویشتن است. فضایل برتری كه در این میان می توان نام برد تقوا و پرهیزكاری(‌ اخلاق بندگی)،‌‌ اخوت وبرادری(‌ اخلاق اجتماعی)‌ و كرامت انسانی (‌ اخلاق فردی)‌ است. البته این فضایل منحصر به حوزه هایی كه ذكر شد نمی گردند اما این تقسیم بندی بر اساس ارتباط بیشتر این فضایل با این حوزه ها است.
4- برای مطالعه بیشتر ر.ك:
1-. محمد محمدرضایی، تبیین و نقد فلسفه اخلاق كانت
2-. منوچهر صانعی دره بیدی، كانت، درس های فلسفه اخلاق
3- فصلنامه كلام اسلامی، شماره 33، سبحانی، جعفر

 
يکشنبه 6/11/1392 - 10:26
مورد توجه ترین های هفته اخیر
فعالترین ها در ماه گذشته
(0)فعالان 24 ساعت گذشته